Με αφορμή το τουρκικό δημοψήφισμα, οι αναλύσεις πολλών δημοσιολόγων περιορίζονται στις ορατές και λίγο πολύ προαναγγελθείσες συνέπειες της (χαλκευμένης;) οριακής ετυμηγορίας είτε στο εσωτερικό της Τουρκίας είτε στην άμεση γειτονιά μας, ως εάν το δημοψήφισμα, προθάλαμος μιας αντιδραστικής συνταγματικής αναθεώρησης, να αποτελεί μια κακή εξαίρεση ανωμαλίας σε έναν κανόνα ομαλότητας.
Μόνο έτσι δεν είναι. Τα τελευταία χρόνια, αρκετές κυβερνήσεις και κράτη στον ευρασιατικό, γεωγραφικό και πολιτικό χώρο, έχουν εισέλθει - είτε με «ανώδυνες» προαναγγελίες είτε με δρομολογημένες διαδικασίες - σε τροχιά συνταγματικών αναθεωρήσεων, με ενδιαφέροντα, όσο και σκοτεινό κοινό παρονομαστή αυτών, την σκλήρυνση και τη συγκέντρωση της εκτελεστικής εξουσίας στον εκάστοτε επικεφαλής του κράτους (πρόεδρο ή πρωθυπουργό), την «αραίωση» και την αφυδάτωση των εθνικών, εκλογικών αναμετρήσεων για την ανάδειξη κοινοβουλίων, καθώς και την ίδρυση ή την ενίσχυση ανώτατων, δικαστικών θεσμών, με τη μορφή συνήθως συνταγματικών δικαστηρίων, τα μέλη των οποίων θα διορίζονται αποκλειστικά είτε από τον ίδιο τον προκλητικά πριμοδοτημένο σε εξουσίες και ισχύ, αρχηγό του κράτους (συνήθως τον Πρόεδρο) είτε από ένα ενδιάμεσο όργανο εκλεκτόρων, διορισμένο πάλι από τον ίδιο.
Κιργιστάν, Αρμενία, Καζακστάν, Τουρκία είναι η πρώτη ομάδα χωρών που έχουν ξεκινήσει ή έχουν ολοκληρώσει μια τέτοιας ποιότητας συνταγματική αναθεώρηση. Ουκρανία, Μολδαβία, Ρωσία (προς παράταση στο διηνεκές η κυριαρχία Πούτιν), Βουλγαρία, Συρία (όπως αποκάλυψαν οι συνομιλίες στην Αστάνα, όταν τερματιστεί ο εμφύλιος και εφόσον η ειρήνευση θα ισοδυναμεί και με την εκπαραθύρωση του Άσαντ), Ελλάδα (για να μην ξεχνιόμαστε και όπου η συζήτηση έχει απλωθεί σαν τραχανάς, διεκδικώντας δάφνες δήθεν λαϊκής επικύρωσης...), όλες κινούνται δορυφορικά στον αστερισμό νέων συνταγμάτων, προσανατολιζόμενες σε μια εξαιρετικά συγκεντρωτική δομή εξουσίας και πολιτειακής οργάνωσης, που δεν αποτελεί απλώς μια κάποια παλινδρόμηση στον χρόνο, αλλά απόπειρα ολοκληρωτικής επικράτησης της κοινωνίας - εταιρείας.
Στο περιβάλλον οικονομικών και εθνικιστικών ανταγωνισμών και αυτοκατανάλωσης του ανθρώπου - κεφαλαίου, που τροφοδότησε πρώτα η κρίση και μετά η διά ραδιοτηλεοπτικού, συντονισμένου πυρός και αστυνομικής ράβδου επανανομιμοποίηση του νεοφιλελευθερισμού, το επόμενο στάδιο είναι η καθετοποίηση και η συγκεντροποίηση του οργανωτικού μοντέλου της πολιτικής ζωής: Χωρίς «επικίνδυνες» και αστάθμητες αναταράξεις για τις αγορές, το ΔΝΤ και τους οίκους χρηματοπιστωτικής αξιολόγησης, χωρίς δημοκρατικό έλεγχο και λογοδοσία (ποιας εταιρείας, οι επικεφαλής, πρόεδροι, διευθύνοντες σύμβουλοι και εκτελεστικά στελέχη επιδιώκουν ή ανέχονται τη δημοκρατία στον χώρο εργασίας ή την εναλλαγή και την πρόωρη απαλλαγή τους από τα καθήκοντά τους;), χωρίς άλλες προτεραιότητες πέρα από τον πάση θυσία των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων, οικονομικό επεκτατισμό.
Το γεγονός ότι σχεδόν όλες οι παραπάνω χώρες βρίσκονται πάνω στον λεγόμενο «νέο δρόμο του μεταξιού» συνιστά μια ακόμη βάση σκέψης. Η κινεζοποίηση του λευκού ανθρώπου, δηλαδή η συντριβή των εργασιακών δικαιωμάτων και η εξουθένωση του σε εξοντωτικές συνθήκες δουλειάς δεν τερματίζεται στις πύλες και τις εισόδους των χώρων εργασίας. Περνά από την εγκαθίδρυση και την εμπέδωση ενός πολιτειακού μοντέλου, με πολλές ομοιότητες αν΄όχι φτυστές αντιγραφές της Κίνας και της μονοκρατορίας του Καπιταλιστικού της Κόμματος.
Για του λόγου του αληθές, οι βιβλιοθήκες και οι καθηγητικές έδρες πολλών δυτικών πανεπιστημίων πρώτης γραμμής, στα τμήματα πολιτικών και οικονομικών επιστημών, έχουν αρχίσει να γεμίζουν με διδακτορικά που προσπαθούν να τεκμηριώσουν τις... ευεργετικές για την οικονομία συνέπειες της διολίσθησης της δημοκρατίας πρώτα σε συνθήκες οριακής και υπό διαρκή αίρεση κατάστασης και εν συνεχεία σε συνθήκες ανοικτής δικτατορίας.
