Ευρώπη-τέρας: το αδιανόητο είναι ήδη παρόν

Η άγρια δολοφονία της Μαλτέζας δημοσιογράφου Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίζια, γεγονός που κάποτε θα ήταν αδιανόητο, ήρθε σαν πικρό κερασάκι σε μια δηλητηριώδη τούρτα στην οποία μετεξελίσσεται όλο και περισσότερο η Ευρώπη και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παρότι δεν ασχολιόταν άμεσα με την πολιτική, η Γκαλίζια δεν τα είχε καλά με τους «μεγάλους» (το αυτοκίνητό της στο οποίο είχε τοποθετηθεί η βόμβα ήταν ένα κοινό Πεζό 108). Ήταν η βασική δημοσιογράφος της έρευνας για τα Panama Papers στη Μάλτα. Αποκάλυπτε τη βρομιά των «από πάνω» αλλά και του υποκόσμου, δύο χώρων που έχουν αρχίσει να διαπλέκονται όλο και περισσότερο σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Επίσης αποκάλυπτε το ρόλο των τραπεζών στο ξέπλυμα χρήματος, ενώ στο στόχαστρό της είχαν βρεθεί και άλλες εξουσίες: ο ηγέτης του Εθνικιστικού Κόμματος της Μάλτας, Άντριαν Ντέλια, αλλά και η ανώτατη δικαστικός Κονσουέλα Σέρι Χερέρα.

Όμως πιο σημαντικός στη λίστα της Γκαλίζια ήταν ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Γιόζεφ Μουσκάτ, καθώς η δημοσιογράφος ερευνούσε -τόσο για τον ίδιο όσο και για δύο στενούς συνεργάτες του- μια σκανδαλώδη χρηματική συναλλαγή με την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν. Η Μάλτα μπορεί να είναι μικρή αλλά είναι σημαντική: εκτός από φορολογικός παράδεισος για σειρά Ευρωπαίων καπιταλιστών, είναι μέλος της ΕΕ και μάλιστα κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του σκανδάλου, δηλ. πριν από λίγους μήνες, ασκούσε την προεδρία της ΕΕ. Και αυτό είχε φέρει πονοκεφάλους στις Βρυξέλλες.

 Η Γκαλίζια είχε καταγγείλει, βδομάδες πριν, στην αστυνομία ότι δεχόταν απειλές για τη ζωή της. Όμως δεν ήταν τραπεζίτης, εφοπλιστής ή βιομήχανος για να τεθεί υπό προστασία. Τώρα, εκ των υστέρων θα την «δικαιώσουν» αλλά μάλλον πρόκειται για παρωδία: Ο Ντέλια έκανε λόγο για πολιτική δολοφονία, ο Μουσκάτ κάλεσε το FBI να βρει τους δολοφόνους, η δε υπόθεση δικαστικά ανατέθηκε στη… Χερέρα!

Δικαιώματα;

Η δολοφονία της Γκαλίζια έφερε στο μυαλό πολλών αναλυτών τη Ρωσία του Πούτιν, όπου δημοσιογράφοι που κάνουν κριτική στον πρόεδρο ή στο καθεστώς δολοφονούνται ή εξαφανίζονται (πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα η Άννα Πολιτκόφσκαγια). Μόνον εκεί (ή στην Τουρκία) η βαρβαρότητα των καπιταλιστικών καθεστώτων παίρνει τέτοιες μορφές. Μέχρι σήμερα. Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αλλάξει εδώ και καιρό.

Τις κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, π.χ., τις κατηγορούν οι ίδιοι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι για έλλειμμα δημοκρατίας, παρομοιάζοντάς τες με τη Ρωσία. Τα καθεστώτα στην υπόλοιπη ανατολική Ευρωπαϊκή Ένωση επίσης δεν πάνε πολύ πίσω.

Όμως οι Δυτικοευρωπαίοι δεν δικαιούνται για να ομιλούν γιατί και εκεί γίνονται αδιανόητα πράγματα. Το κράτος της Ισπανίας έκανε πράγματα που επίσης μόνον στην Τουρκία και στη Ρωσία γίνονταν μέχρι τώρα: φυλακίσεις ηγετών ενός εθνικο-κοινωνικού κινήματος, άγρια καταστολή ενάντια στον καταλανικό λαό, ετσιθελική αφαίρεση δικαιωμάτων, μαφιόζικου τύπου απειλές κ.λπ.

Το γειτονικό γαλλικό κράτος έχει επιβάλει καθεστώς έκτακτης ανάγκης από το 2015 αναστέλλοντας δημοκρατικές ελευθερίες με πρόσχημα την τρομοκρατία. Ταυτόχρονα κάνει τα πάντα για να ενισχύσει την πηγή της τρομοκρατίας: στο εξωτερικό συμμετέχει ή πρωτοστατεί σε ιμπεριαλιστικές εκστρατείες σε ισλαμικές χώρες, στο δε εσωτερικό επιβάλλει απαγόρευση ακόμη και του ολόσωμου μαγιό στις παραλίες.

Η ισλαμοφοβία έχει γίνει κύριο πολιτικό σλόγκαν όχι μόνον των φασιστών αλλά και άλλων πολιτικών κομμάτων. Και το σλόγκαν έχει αρχίσει να θεσπίζεται κιόλας. Οι μουσουλμάνοι οδηγούνται στη θέση των εβραίων και των κομουνιστών κατά το Μεσοπόλεμο, σε ένα νέο κυνήγι μαγισσών, ένα κυνήγι που συμπαρασύρει ανθρώπινα δικαιώματα, κατακτήσεις εκατοντάδων χρόνων, τον ίδιο τον ευρωπαϊκό ανθρωπισμό και διαφωτισμό.

Η εφημερίδα «Γκάρντιαν» προειδοποιούσε με άρθρο του στις αρχές της χρονιάς: «Διάφορες χώρες-μέλη της ΕΕ και διάφορες περιφερειακές αρχές τους, αντέδρασαν στις επιθέσεις [του ISIS] προτείνοντας, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας κύματα επί κυμάτων αντιτρομοκρατικών μέτρων τα οποία έχουν διαβρώσει το κράτος δικαίου, έχουν ενισχύσει τις εξουσίες των εκτελεστικών οργάνων, έχουν αφαιρέσει τις δικαστικές προστασίες, έχουν περιορίσει την ελευθερία της έκφρασης και έχουν εκθέσει τους πάντες στις κρατικές παρακολουθήσεις. Κομμάτι κομμάτι, το οικοδόμημα της προστασίας των δικαιωμάτων που τόσο προσεκτικά κατασκευάστηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, διαλύεται».

Δημοκρατία;

Δεν είναι όμως μόνον τα δικαιώματα στο στόχαστρο. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί εδώ και χρόνια με μη εκλεγμένα όργανα, όπως τα Συμβούλια Υπουργών. Το περίφημο Eurogroup που αποφασίζει σχεδόν τα πάντα δεν υπάρχει στα χαρτιά γι’ αυτό και δεν κρατούνται πρακτικά των συνεδριάσεων!

Σε κάποιες χώρες δεν υπάρχουν καν -για μεγάλα διαστήματα- εκλεγμένες κυβερνήσεις. Η Ιταλία, π.χ., κυβερνιέται εδώ και χρόνια από μη εκλεγμένους πρωθυπουργούς και από μη εκλεγμένες κυβερνήσεις (βεβαίως είναι επιλεγμένες από την άρχουσα τάξη). Αλλού, κυβερνούν κυβερνήσεις μειοψηφίας, παρά τη θέληση του λαού, δηλαδή και πάλι. Κι αλλού, όπως στην Ελλάδα, οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν ακριβώς το αντίθετο από αυτό για το οποίο εξελέγησαν ή ακόμη ακριβώς το αντίθετο από αυτό που υπερψηφίζεται στα δημοψηφίσματα.

Ο Τσίπρας όμως δεν είναι ο πρώτος που «έπνιξε» αποτέλεσμα δημοψηφίσματος. Είχαν προηγηθεί σειρά κυβερνήσεων και συνολικά η ηγεσία της ΕΕ: Σε δύο δημοψηφίσματα σε δύο χώρες-κλειδιά της Ευρώπης, στη Γαλλία και στην Ολλανδία, οι λαοί είχαν απορρίψει το ευρωσύνταγμα, τη θεσμική κατοχύρωση του νεοφιλελευθερισμού στην Ευρώπη στα μέσα της δεκαετίας του 2000 (στην Ιρλανδία, το είχαν επίσης απορρίψει και έτσι τους έβαλαν να ξαναψηφίσουν ώστε με καταλληλότερη προπαγάνδα αυτή τη φορά να βγει το «ναι»). Κι όμως έγραψαν τις λαϊκές αποφάσεις στα παλαιότερα των υποδημάτων τους και επέβαλαν τα ίδια πράγματα που προέβλεπε το Ευρωσύνταγμα μόνο που τώρα τα ονόμασαν «Συνθήκη της Λισαβόνας».

Αδιανόητα είναι και τα ποσοστά που λαμβάνουν τα φασιστικά κόμματα σε όλη την ΕΕ –τώρα πια και στη Γερμανία– αλλά και η συζήτηση περί συμμετοχής τους στην κυβέρνηση (Αυστρία). Αδιανόητο και προκλητικό είναι ότι στο Βέλγιο, την καρδιά της ΕΕ, το ημιφασιστικό N-VA, έχει αναλάβει εκτός από τα υπουργεία Εσωτερικών, Άμυνας και Οικονομικών, και το υφυπουργείο Ασύλου και Μετανάστευσης!

Σε αυτές τις συνθήκες, τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης έχουν κάνει την εμφάνισή τους, κυρίως στον νότο της ΕΕ. Δεν φυλακίζουν –ακόμη– Ευρωπαίους, ούτε οδηγούν σε μαζικές εξοντώσεις, αλλά δεν παύουν να είναι τέτοια: η εξόντωση είναι χειρουργική και κυρίως αποτρεπτική, αλλά εξίσου διαβολική, για να θυμηθούμε τον Έλληνα πρωθυπουργό που «μοιράζεται κοινές αξίες» με τον πλέον ρατσιστή και μισογύνη Πρόεδρο που υπήρξε στις ΗΠΑ.

*Αναδημοσίευση από "Εργατική Αριστερά" φ.394 (25/10/17)