Στη Γαλλία, σε λιγότερο από ένα χρόνο, η κυβέρνηση του προέδρου Μακρόν και του πρωθυπουργού Φιλίπ νοµοθέτησε σωρεία αντιλαϊκών µέτρων, που αναδοµούν όλα τα επίπεδα της γαλλικής κοινωνίας, ακυρώνοντας ή περιορίζοντας δηµοκρατικές κοινωνικές κατακτήσεις πολλών δεκαετιών. Ο κύριος µοχλός για την επιβολή του νεοφιλελεύθερου προγράµµατος είναι το αυταρχικό συνταγµατικό πλαίσιο της 5ης Γαλλικής Δηµοκρατίας και τα θεσµικά παρακλάδια του.
Κανένα από τα µέτρα του Μακρόν δεν συνάντησε την επιδοκιµασία της γαλλικής κοινής γνώµης και λιγότερο ακόµη των άµεσα πληττόµενων κοινωνικών στρωµάτων (εργαζόµενοι, συνταξιούχοι, σπουδαστές, δηµόσιοι υπάλληλοι). Επίσης, ο φανερά πλουτοκρατικός χαρακτήρας της γαλλικής κυβέρνησης, που προβάλλεται ασύστολα και από τον ίδιο τον πρόεδρο, είναι ο βασικός λόγος του διαζύγιου µε τη µεγάλη πλειοψηφία του γαλλικού λαού.
Ο µοναδικός διαθέσιµος τρόπος για να παρεµποδιστεί η εφαρµογή της κυβερνητικής πολιτικής είναι η κινητοποίηση του λαϊκού κινήµατος στο δρόµο και στους χώρους δουλειάς και σπουδών. Ο συσχετισµός δυνάµεων είναι ωστόσο ασύµµετρος σε επίπεδο οργάνωσης και διεθνών συµµαχιών. Ο Μακρόν ενεργεί για λογαριασµό της γαλλικής, αλλά και της διεθνούς µεγαλοαστικής τάξης και των θεσµών της (ΕΕ, ΔΝΤ, κλπ).
Συνδικάτα
Στον χώρο των συνδικάτων, κύριας οργανωµένης έκφρασης της κοινωνικής αντίστασης, διαπιστώνονται διαστάσεις στρατηγικών και τακτικών θέσεων τόσο µεταξύ των συνδικαλιστικών ηγεσιών όσο και µεταξύ των ηγεσιών και της βάσης.
Μέσα στο γενικό αυτό πλαίσιο, η µάχη ενάντια στη νεοφιλελεύθερη αποδόµηση του πλαίσιου λειτουργίας της «γαλλικής εθνικής εταιρείας σιδηροδρόµων» (SNCF) έχει χαρακτήρα αγώνα ενάντια στη νεοφιλελεύθερη λιτότητα γενικά και τις συνέπειές της. Η µάχη αυτή αφορά το σύνολο των εργαζοµένων και την υπεράσπιση των βασικών εργασιακών δικαιωµάτων, τους σπουδαστές και το δικαίωµα πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση, τους συνταξιούχους και το αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, τους δηµόσιους λειτουργούς όλων των κλάδων και την ισότιµη πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, την κοινωνία ολόκληρη και τη διεκδίκηση περιβαλλοντικών συνθηκών συµβατών µε την ασφαλή διαβίωση και την υγεία.
Αντικειµενικά, οι εργαζόµενοι των σιδηροδρόµων είναι σήµερα στη Γαλλία ο κλάδος εκείνος που µπορεί να δράσει σαν εµπροσθοφυλακή και πόλος συσπείρωσης ενός πλατειού και πολύµορφου λαϊκού κινήµατος χάρη στη µαζικότητά του (150.000 εργαζόµενοι), στην πανεθνική παρουσία του, στη µακρά αγωνιστική του παράδοση και στη δυνατότητά του να δυσχεράνει σηµαντικά την κυβέρνηση, παρακωλύοντας την οικονοµική ζωή ολόκληρης της χώρας. Η καίρια αυτή θέση των σιδηροδροµικών έχει συνειδητοποιηθεί και από τους ίδιους και από το συνολικό κίνηµα και από την κυβέρνηση.
Παρά τις διαστάσεις στρατηγικής στο εσωτερικό του κινήµατος και τις συνακόλουθες οργανωτικές δυσχέρειες, οι απεργιακές κινητοποιήσεις και τα συλλαλητήρια, που έχουν ξεκινήσει στη Γαλλία από τις 22 Μάρτη, έχουν πετύχει ιστορικά επίπεδα µαζικότητας, συγκρίσιµα µε εκείνα των κινητοποιήσεων του 1995. Η συζήτηση για την τακτική, που γίνεται µεταξύ των σιδηροδροµικών, αφορά το αν η απεργία θα είναι συνεχής ή «κυλιόµενη» µε ρυθµό δύο ηµερών ανά πενθήµερο, µέχρι τέλος Ιούνη. Ακολουθείται πλειοψηφικά η δεύτερη επιλογή που εµφανίζει κάποια τακτικά πλεονεκτήµατα.
Φοιτητές
Ο άλλος χώρος που µπορεί να δράσει προς την κατεύθυνση µιας πανεθνικής κινηµατικής συσπείρωσης είναι ο χώρος των σπουδαστών, που παλεύουν ενάντια στην επιβολή επιλογής στην εισαγωγή στα ιδρύµατα και ενάντια στη νεοφιλελεύθερη λιτότητα στην ανώτατη εκπαίδευση που εκφράζεται µε συγχωνεύσεις τµηµάτων και ιδρυµάτων. Οι κινητοποιήσεις των σπουδαστών έχουν ξεκινήσει από την αρχή του 2018 µε διαδηλώσεις, µε καταλήψεις τµηµάτων και ιδρυµάτων και σήµερα έχουν εξαπλωθεί στο σύνολο της Γαλλίας, παρά την άγρια καταστολή, τη συστηµατική εισβολή των ειδικών αστυνοµικών δυνάµεων σε εκπαιδευτικούς χώρους και την απεύθυνση των δοσιλογικών πρυτανικών αρχών ακόµη και σε νεοφασιστικές συµµορίες για την «αποκατάσταση της τάξης» στα ιδρύµατα.
Γίνεται καθηµερινά φανερό ότι το φάσµα ενός γενικευµένου κινήµατος αντίστασης και ανυπακοής πλανάται σήµερα στη Γαλλία, καθώς και η συλλογική µνήµη του Μάη του ’68 αναβιώνει στο µυαλό των Γάλλων µε την αφορµή της συµπλήρωσης πενήντα χρόνων από την εξέγερση. Η κυβέρνηση και όλοι οι «ιθύνοντες» βρίσκονται σε κατάσταση νευρικής αναµονής και ταλαντεύονται ανάµεσα στην επιλογή απόδοσης κάποιων παραχωρήσεων και έντασης της καταστολής.
Η ZAD και οι κινηµατικές δοµές
Ένα πρόσφατο επεισόδιο, που απεικονίζει τη σηµερινή δυναµική στη Γαλλία, είναι αυτό της βίαιης πριν από λίγες µέρες εκκένωσης από τις δυνάµεις καταστολής στη δυτική Γαλλία της «ζώνης αντίστασης» (ZAD), κατειληµµένης από ακτιβιστές της ριζοσπαστικής οικολογίας εδώ και έξι χρόνια. Η κυβέρνηση, προσπαθώντας να κάνει επίδειξη ισχύος και ελέγχου της κατάστασης, κατάφερε να ξεσηκώσει ένα κύµα διαµαρτυριών και κινητοποιήσεων, που ξεπερνάει το χώρο των οργανωµένων κινηµάτων και τα εθνικά σύνορα της Γαλλίας. Οι ακτιβιστές ετοιµάζονται σήµερα να καταλάβουν και πάλι τη «Ζ.Αντ.».
Είναι επίσης σηµαντικό να αναφερθεί ότι οι σηµερινές κινητοποιήσεις στηρίζονται σε µεγάλο βαθµό σε οριζόντια τοπικά συντονιστικά και σε Γενικές Συνελεύσεις, παρακάµπτοντας εν µέρει τις ιστορικές συνδικαλιστικές ηγεσίες. Οι µορφές αυτές οργάνωσης, καθώς και πολλά από τα συνθήµατα που ακούγονται, υποδηλώνουν τη συνέχεια µε το κίνηµα του «Ολονύχτιου Ξεσηκωµού» (Nuit Debout) του 2016.
Τις επόµενες εβδοµάδες θα φανεί αν το λαϊκό κίνηµα θα πλατύνει µέσα από το δυνάµωµα της συλλογικής αλληλεγγύης µε τους απεργούς και δράσεις ενότητας µεταξύ πολιτών, εργαζόµενων και σπουδαστών. Ήδη τα ταµεία αλληλεγγύης για τους απεργούς έχουν συγκεντρώσει ποσά που υπερβαίνουν το εκατοµµύριο ευρώ, ενώ η συµµετοχή στις «κυλιόµενες» απεργίες δεν µειώνεται καθόλου.
Στη Μασσαλία, τη Λίλλη, τη Νάντη, το Μονπελιέ οργανώνονται ενωτικές πορείες απεργών, σπουδαστών και πολιτών και έχει εξαγγελθεί πολυκλαδική πανεθνική απεργία για τις 19 Απρίλη.
Τέλος, στις 4 Απρίλη οργανώθηκε στο Εργατικό Κέντρο του Παρισιού ανοιχτή συνέλευση συνδικαλιστών και ακτιβιστών, µε πρωτοβουλία των Ruffin και Lordon, για κάλεσµα πανεθνικού συλλαλητήριου στο Παρίσι το Σάββατο 5 Μάη, µε αίτηµα να σταµατήσει η εφαρµογή των πολιτικών του Μακρόν. Το κάλεσµα αυτό (https://www.change.org/p/le-peuple-appel-au-samedi-5-mai-faire-sa-fête-à-macron) στοχεύει, συνεχίζοντας τη διαδήλωση της Εργατικής Πρωτοµαγιάς, που έχει προγραµµατιστεί όπως κάθε χρόνο, να γίνει αφετηρία ενός γενικευµένου κινήµατος αµφισβήτησης και ανατροπής της νεοφιλελεύθερης λιτότητας.
Θα µπορούσε κάποιος να σχολιάσει πως σήµερα το λαϊκό κίνηµα στη Γαλλία, χωρίς κεντρικό συντονισµό γενικής αποδοχής, µπορεί να βρεθεί σε αδυναµία να ανατρέψει µια κεντρικά σχεδιασµένη πολιτική επίθεση της κυρίαρχης τάξης. Η µαζική µέχρι σήµερα συµµετοχή στις κινητοποιήσεις, καθώς και οι αναδυόµενες οριζόντιες συσπειρώσεις, γεννούν πάντως λόγους αισιοδοξίας. Επίσης, η πολυµορφία, η κινητικότητα και ευρηµατικότητα των µορφών πάλης δηµιουργούν πρόβληµα στη γαλλική κυβέρνηση που δυσκολεύεται σοβαρά, παρά την επικυριαρχία της στα µέσα ενηµέρωσης, τόσο στο να τις παροπλίσει πολιτικά όσο και να τις καταστείλει αστυνοµικά, καθώς ξεπηδούν απροειδοποίητα σε πολλά σηµεία.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
Διαβάστε επίσης: Η απεργία των σιδηροδρομικών στη Γαλλία: Μια κρίσιμη μάχη που πρέπει να γενικευτεί, του Christian Mahieux
