Το Σάββατο 26 Μαΐου, περίπου εξήντα συλλογικότητες, συνδικαλιστικές και πολιτικές, καλούσαν σε διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα.
Σε προηγούμενο άρθρο, εξηγούσαμε την απεργία των σιδηροδρομικών στη Γαλλία: τόσο τη διάρκεια, όσο και τις δυσκολίες της εξαιτίας των επιλογών των συνδικαλιστικών ομοσπονδιών των CGT, UNSA, SUD-Rail και CFDT να συγκροτήσουν ένα κίνημα το οποίο δεν βασίζεται καθόλου πάνω στις γενικές συνελεύσεις των απεργών. Έκτοτε, αυτή η μάχη συνεχίζεται. Οι συνδικαλιστικές ομοσπονδίες διατηρούν την τακτική της διακεκομμένης απεργίας με καλέσματα που έχουν ανακοινωθεί 3 μήνες νωρίτερα. Σ’ αυτό προστέθηκε και η οργάνωση ενός εσωτερικού δημοψηφίσματος στην SNCF (δημόσια εταιρία σιδηροδρόμων), το οποίο όπως ήταν αναμενόμενο επιβεβαίωσε ότι το 95% των ψηφισάντων (με 61% συμμετοχή) αρνήθηκε το «σιδηροδρομικό σχέδιο» της κυβέρνησης. Μια έγκριση σίγουρα. Ποιό ωστόσο το συμφέρον; Δεκάδες χιλιάδες σιδηροδρομικοί υπάλληλοι είχαν ήδη δηλώσει τη γνώμη τους από τις αρχές του Απρίλη συμμετέχοντας στην απεργία!
Η κυβέρνηση επιχειρεί να σταματήσει την κοινωνική σύγκρουση ανακοινώνοντας μια «μερική ανάκτηση του χρέους της SNCF από το κράτος». Αλλά αυτό το «χρέος» δεν είναι εκείνο της SNCF κι ακόμη λιγότερο δεν είναι των σιδηροδομικών: αντιστοιχεί ουσιαστικά στη χρηματοδότηση των δημόσιων υποδομών που χρειάζονται οι σιδηρόδρομοι! Σ’ αυτόν τον τομέα, ορισμένες επιλογές που έγιναν στο παρελθόν τίθενται υπό αμφισβήτηση, όμως δεν είναι ευθύνη μας. Ούτως ή άλλως, αυτή η «απάντηση» δεν ανταποκρίνεται στις βασικές διεκδικήσεις των απεργών. Το κίνημα επομένως συνεχίζεται με τους περιορισμούς που έχουν ήδη επισημανθεί.
Παράλληλα, στις 22 Μάη, όλες οι συνδικαλιστικές ομοσπονδίες υπαλλήλων καλούσαν σε απεργία και διαδηλώσεις. Πετυχημένες κινητοποιήσεις, χωρίς μεγάλους αριθμούς απεργών και τεράστιες διαδηλώσεις. Η απουσία προοπτικής πίσω από αυτό τον τύπο καλέσματος (24ωη απεργία) περιορίζει τη συμμετοχή. H επιλογή των ομοσπονδιών CGT, UNSA και CFDT των σιδηροδρομικών, να μην μετακινήσουν το προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμά τους, βάρυνε στη συμμετοχή στις 22 Μάη.
Στις 22 Μάη, η κρατική καταστολή ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο: αυθαίρετες συλλήψεις και ποινές, συμπεριλαμβανομένων νεαρών μαθητών και μαθητριών λυκείου «ένοχων» για την κατάληψη του σχολείου τους! Αλλού, στη Notre-Dame-des-Landes, οι απελάσεις των Ζαντίστ (ZAD-Ζώνες Υπεράσπισης της γης-καταλήψεις) συνεχίζονται, ένας από αυτούς χτύπησε το χέρι του με μια χειροβομβίδα της χωροφυλακής... Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η αστυνομική βία την οποία καταγγέλλουν ενώσεις και συλλογικότητες κυρίως στα προάστια: είναι η τακτική των φυλετικών διακρίσεων.
Το Σάββατο 26 Μαΐου, περίπου εξήντα συλλογικότητες, συνδικαλιστικές και πολιτικές, καλούσαν σε διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα. Και πάλι, εάν δεν πρέπει να μελαγχολήσουμε με τον αριθμό των διαδηλωτών, το «λαϊκό κύμα» που ανακοινώθηκε δεν έπνιξε την χώρα! Αυτές οι διαδηλώσεις είναι χρήσιμες, γιατί είναι στιγμές έκφρασης δυσαρέσκειας και συγκλίσεων. Ωστόσο, δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την άμεση δράση των εργαζομένων στις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες και κυρίως την απεργία. Δεν πρόκειται για απόρριψη μιας μορφής δράσης, αλλά υπάρχει ένα ζήτημα μαχητικών προτεραιοτήτων: τι πρέπει να οικοδομήσουμε, να υπερασπιστούμε, να ενισχύσουμε σήμερα; Τα καλέσματα για διαμαρτυρία χωρίς απεργιακή βάση, ή τα εργαλεία για την οργάνωση των λαϊκών τάξεων και την άμεση δράση τους;
Αυτά τα «κύματα» επιβεβαίωσαν επίσης τις βασικές διαφωνίες για την αντίληψη των κοινωνικών κινημάτων και τη σχέση με την πολιτική. Ορισμένες δυνάμεις, ακόμη και μ’ έναν σύγχρονο λόγο, δεν έχουν διακόψει με το μοντέλο του συνδικαλισμού - ιμάντα μετάδοσης του πολιτικού κόμματος. Το τελευταίο αυτό, κατά περίπτωση υπό τη μορφή μετώπου ακόμα πιο νεφελώδους, θεωρώντας το, το μόνο που μπορεί να «κάνει πολιτική». Αντίθετα, επαναβεβαιώνουμε ότι η αυτονομία του κοινωνικού κινήματος είναι μια ζωτική ανάγκη. Και δεν πρέπει αυτό το τελευταίο να αποφεύγει να εκφράσει ένα εναλλακτικό σχέδιο για την κοινωνία, απαλλαγμένη από τον καπιταλισμό, όπως επίσης κι από τον ρατσισμό και την πατριαρχία. Σε ένα πρόσφατο κείμενο[1], ο Théo Roumier μας θυμίζει: «Μιλάμε πολύ για τον Μάη του ’68 αυτές τις μέρες. Καλά θα κάναμε να ενδιαφερθούμε επίσης και για τα χρόνια που ακολούθησαν και για το βάρος που έφερε το ‘Κοινό πρόγραμμα της κυβέρνησης’ της αριστεράς. Οι κοινωνικοί αγώνες του ’70, αυτοί των εργοστασίων όπως και όλοι οι άλλοι, αντί να πιστέψουν στις δυνάμεις τους, προοδευτικά συνδέθηκαν μεταξύ τους.»
Ο συνδικαλισμός είναι πολιτική. Συγκεντρώνει εκείνους και εκείνες που αποφασίζουν να οργανωθούν συλλογικά, με μόνη βάση ότι ανήκουν στην ίδια κοινωνική τάξη. Μαζί, λοιπόν, αυτοί και αυτές δρούν για να υπερασπιστούν τις άμεσες διεκδικήσεις τους και να εργαστούν για έναν ριζοσπαστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Ένας μεγάλος αριθμός συλλογικοτήτων παίζει σημαντικό ρόλο στο κοινωνικό κίνημα. Σχεδόν όλες συγκροτήθηκαν επειδή ο συνδικαλισμός εγκατέλειψε τα πεδία πάλης ή τα αγνόησε και, στην πραγματικότητα, κάνουν ένα «συνδικαλισμό» που ορίζεται ως: ενώσεις ανέργων, για το δικαίωμα στη στέγαση, για την υπεράσπιση των «χωρίς-χαρτιά», συνεργασία ελαστικά εργαζόμενων κλπ. Άλλες παρεμβαίνουν σε θέματα που ανήκουν πλήρως στο συνδικαλιστικό πεδίο: είναι φεμινιστικές, αντιρατσιστικές, οικολογικές, αντιφασιστικές, αντισεξιστικές κλπ. Τίθεται επίσης το ζήτημα της σύνδεσης με τους εργάτες και τις εργάτριες γης. Υπάρχουν, επίσης, τα αντι-αποικιακά κινήματα, υποστηρίζοντας το δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση, τα αντιμιλιταριστικά, τα πασιφιστικά κλπ. Όλα αυτά αφορούν τα συμφέροντα και το μέλλον της δικής μας κοινωνικής τάξης και από αυτήν τη σκοπιά πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε.
Εάν ιεραρχούμε πρώτα τα κοινωνικά κινήματα, είναι επειδή είναι αυτά που οργανώνουν τους αγώνες, την άμεση δράση των εργαζόμενων. Ανάμεσα σε αυτά τα κινήματα, ο συνδικαλισμός έχει μία βασική ιδιαιτερότητα: όπως ειπώθηκε προηγουμένως, συγκεντρώνει κόσμο μόνο της ίδιας κοινωνικής τάξης. Είναι βασικό. Φυσικά, ένας συνδικαλισμός μάχης, αλλά και ένας συνδικαλισμός που τολμάει ρήξεις με τα υπάρχοντα για να προχωρήσει καλύτερα. Το ζήτημα της ενότητας, ακόμα και της ενοποίησης, είναι σημαντικό. Πρόκειται επίσης για τον επαναπροσδιορισμό του περιγράμματος της συνδικαλιστικής οργάνωσης. Η ιδέα του «κεντρικού και λαϊκού συνδικαλισμού» είναι ελκυστική...
26 Μαΐου 2018
1. Μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Les utopiques (www.lesutopiques.org).
