Πανεκπαιδευτικό μπλόκο στο νεοφιλελεύθερο οδοστρωτήρα

Με την πα­ρου­σί­α­ση του προ­πλά­σμα­τος του νέου νό­μου-πλαί­σιο, η κυ­βέρ­νη­ση έκανε το πρώτο βήμα, πα­ρου­σιά­ζο­ντας ένα σχέ­διο – νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο οδο­στρω­τή­ρα για το πα­νε­πι­στή­μιο. Το σχέ­διο που πα­ρου­σιά­στη­κε με­τα­τρέ­πει τα πα­νε­πι­στή­μια σε επι­χει­ρή­σεις επι­βάλ­λο­ντας ιδιω­τι­κο­οι­κο­νο­μι­κά κρι­τή­ρια στη λει­τουρ­γία τους (βλέπε μά­να­τζερ αντί για πρυ­τά­νεις και εξω­πα­νε­πι­στη­μια­κά συμ­βού­λια ιδρύ­μα­τος), κα­ταρ­γεί τύ­ποις και ου­σια­στι­κά το δη­μό­σιο και δω­ρε­άν χα­ρα­κτή­ρα του ενώ θα στα­μα­τή­σει να προ­σφέ­ρει στοι­χειώ­δη συλ­λο­γι­κά επαγ­γελ­μα­τι­κά και ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα στους απο­φοί­τους του.

Μετά τον «πρό­λο­γο» των πα­ρου­σιά­σε­ων, η κυ­βέρ­νη­ση και το Υπουρ­γείο έχουν ξε­κι­νή­σει να κά­νουν τα πρώτα βή­μα­τα για την υλο­ποί­η­ση του σχε­δί­ου που μπο­ρεί να απο­δει­χθεί τα­φό­πλα­κα για το δη­μό­σιο και δω­ρε­άν πα­νε­πι­στή­μιο όπως το έχου­με γνω­ρί­σει. Εκεί αρ­χί­ζει και να βρί­σκει τα πρώτα εμπό­δια, αρχής γε­νο­μέ­νης της συ­νό­δου Πρυ­τά­νε­ων που έγινε στο Λαύ­ριο στις 18 Δε­κέμ­βρη. Οι πρυ­τά­νεις δια­μαρ­τυ­ρή­θη­καν για δύο βα­σι­κά ζη­τή­μα­τα, την υπο­χρη­μα­το­δό­τη­ση των πα­νε­πι­στη­μί­ων και την υπο­στε­λέ­χω­ση σε εκ­παι­δευ­τι­κό και λοιπό διοι­κη­τι­κό προ­σω­πι­κό, που έχει φτά­σει τα ιδρύ­μα­τα στα όρια τους. Με βάση (και) αυτά τα κρι­τή­ρια ζη­τά­ει η Κε­ρα­μέ­ως να πα­ρου­σιά­σουν τα ιδρύ­μα­τα στην Εθνι­κή Αρχή για την Ανώ­τα­τη Εκ­παί­δευ­ση τα «δικά τους» σχέ­δια για συγ­χω­νεύ­σεις τμη­μά­των και σχο­λών. Η Κε­ρα­μέ­ως ρί­χνει «στά­χτη στα μάτια» με την έκτα­κτη χρη­μα­το­δό­τη­ση των 20 εκα­τομ­μυ­ρί­ων ευρώ, τα μισά εκ των οποί­ων πη­γαί­νουν στην ασφά­λεια των ιδρυ­μά­των, δη­λα­δή προ­ο­ρί­ζο­νται για εξο­πλι­σμό πα­ρα­κο­λού­θη­σης και ελεγ­χό­με­νης ει­σό­δου, όπως τα πε­ρί­φη­μα τουρ­νι­κέ (με­ταλ­λι­κές εί­σο­δοι ασφα­λεί­ας), λες και τα πα­νε­πι­στη­μια­κά ιδρύ­μα­τα είναι φυ­λα­κές υψί­στης ασφα­λεί­ας.

Πολ­λές φορές οι Πρυ­τά­νεις έχουν αντι­τε­θεί σε κι­νή­σεις ή νο­μο­σχέ­δια του Υπουρ­γεί­ου (όπως συ­νέ­βη με κά­ποιους στο ζή­τη­μα της πα­νε­πι­στη­μια­κής αστυ­νο­μί­ας την προη­γού­με­νη χρο­νιά), πάντα όμως αυτά τα εμπό­δια ήταν και είναι ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κά από μόνα τους. Ο μόνος τρό­πος να μπλο­κα­ρι­στεί ο νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρος οδο­στρω­τή­ρας είναι η μα­ζι­κή αντί­στα­ση φοι­τη­τι­κού κι­νή­μα­τος, ερ­γα­ζο­μέ­νων και εκ­παι­δευ­τι­κού προ­σω­πι­κού μέσα στις σχο­λές. Εί­μα­στε εν μέσω «πο­λε­μι­κών προ­ε­τοι­μα­σιών» για το πα­νε­πι­στή­μιο. Η πρό­θε­ση της κυ­βέρ­νη­σης έιναι μέσα στο 2022 και πριν τε­λειώ­σει η ακα­δη­μαϊ­κή χρο­νιά- να φέρει για ψή­φι­ση το νέο νό­μο-πλαί­σιο, ο οποί­ος δε θα είναι άλλη μία αντι­με­ταρ­ρύθ­μι­ση αλλά ένας σα­ρω­τι­κός νόμος. Αυτή την πρό­θε­ση ξε­κι­νά­ει να υλο­ποιεί, πιέ­ζο­ντας τους πρυ­τά­νεις σε πρώτη φάση ενώ γνω­στοί νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ροι κον­δυ­λο­φό­ροι του αστι­κού τύπου ξο­δεύ­ουν ήδη με­λά­νι για την ανά­γκη οι αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις του Υπουρ­γεί­ου να προ­χω­ρή­σουν με τα­χύ­τη­τα και χωρίς δι­σταγ­μό. 

Δυ­να­τό­τη­τες νίκης

Από αυτή τη σκο­πιά είναι απα­ραί­τη­τη και η προ­ε­τοι­μα­σία του «δικού μας» στρα­το­πέ­δου μπρο­στά στη μάχη που έρ­χε­ται και η οποία δε θα ήταν υπερ­βο­λή αν κά­ποιος τη χα­ρα­κτή­ρι­ζε ως μάχη ζωής και θα­νά­του για το δη­μό­σιο πα­νε­πι­στή­μιο. Εάν η μάχη ενά­ντια στον επερ­χό­με­νο νό­μο-πλαί­σιο γί­νε­ται αντι­λη­πτή ως τέ­τοια, χρειά­ζε­ται να είναι επί­σης κα­τα­νοη­τό ότι αυτή η μάχη δε θα αφορά μόνο την υπε­ρά­σπι­ση της δη­μό­σιας και δω­ρε­άν παι­δεί­ας για όλους και όλες αλλά θα ανα­γκα­στεί να έρθει σε σύ­γκρου­ση με τη συ­νο­λι­κή κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή και τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες κο­ρώ­νες της αρι­στεί­ας, της ανά­πτυ­ξης, του αντα­γω­νι­σμού, της ευ­ε­λι­ξί­ας κοκ.

Το βα­σι­κό ερώ­τη­μα λοι­πόν είναι εάν υπάρ­χει δυ­να­τό­τη­τα μπλο­κα­ρί­σμα­τος ενός τέ­τοιου νόμου και με ποιον τρόπο. Την προη­γού­με­νη χρο­νιά, εν μέσω παν­δη­μί­ας και με τα πα­νε­πι­στή­μια κλει­στά επί ένα χρόνο, η κυ­βέρ­νη­ση επι­χεί­ρη­σε να θε­σμο­θε­τή­σει την πα­νε­πι­στη­μια­κή αστυ­νο­μία με τη συ­νο­δεία κα­τα­σταλ­τι­κών/πει­θαρ­χι­κών μέ­τρων σε συν­δυα­σμό με το βά­θε­μα της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης ατζέ­ντας. Παρά τις αντι­κει­με­νι­κές δυ­σκο­λί­ες της κα­τά­στα­σης, γεν­νή­θη­καν πολύ μα­ζι­κές φοι­τη­τι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις με διάρ­κεια ενά­ντια στην πα­νε­πι­στη­μια­κή αστυ­νο­μία αλλά και στις γε­νι­κό­τε­ρες επι­λο­γές της κυ­βέρ­νη­σης τόσο στην τρι­το­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση όσο και στην αντι­με­τώ­πι­ση της παν­δη­μί­ας. Αυτή η δυ­να­μι­κή σί­γου­ρα υπάρ­χει ακόμα μέσα στα πα­νε­πι­στή­μια, δεν εξα­φα­νί­στη­κε. Το ζη­τού­με­νο για τις δυ­νά­μεις της ρι­ζο­σπα­στι­κής-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς είναι να μπο­ρέ­σουν να ορ­γα­νώ­σουν ξανά αυτή τη δυ­να­μι­κή, να την ξα­να­χτί­σουν και να την προ­ε­τοι­μά­σουν για την επερ­χό­με­νη αντι­πα­ρά­θε­ση.

Υπάρ­χουν πραγ­μα­τι­κές δυ­να­τό­τη­τες νίκης και το προη­γού­με­νο διά­στη­μα έχει να μας δώσει χρή­σι­μα συ­μπε­ρά­σμα­τα, γιατί υπήρ­ξαν νίκες. Η απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα της απερ­γί­ας των δια­νο­μέ­ων στην e-food, η ενό­τη­τα των ερ­γα­ζο­μέ­νων στον αγώνα (μέσα από τη συμ­μα­χία δια­φο­ρε­τι­κών σω­μα­τεί­ων) και η πλα­τιά αλ­λη­λεγ­γύη κα­τά­φε­ραν να κερ­δί­σουν. Η απερ­γία-απο­χή από την αξιο­λό­γη­ση πάλι κα­τά­φε­ρε να μπλο­κά­ρει σε ένα βαθμό τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές της κυ­βέρ­νη­σης για το δη­μό­σιο σχο­λείο και στην οποία η συμ­με­το­χή των εκ­παι­δευ­τι­κών ήταν μα­ζι­κή. Οι πιο μα­ζι­κές και δυ­να­μι­κές φοι­τη­τι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις της προη­γού­με­νης χρο­νιάς, ήταν αυτές που κα­τά­φε­ραν να συν­δε­θούν με τις κι­νη­το­ποι­ή­σεις των εκ­παι­δευ­τι­κών και όταν, οι δυ­νά­μεις της φοι­τη­τι­κής Αρι­στε­ράς (ΜΑΣ, ΕΑΑΚ, ΑΡΕΝ και λοι­πές δυ­νά­μεις) λει­τούρ­γη­σαν με ενω­τι­κό και με­τω­πι­κό τρόπο, συ­σπει­ρώ­νο­ντας μα­ζι­κά ένα πολύ ση­μα­ντι­κό τμήμα των φοι­τη­τών/τριών.

Ανά­γκη με­τώ­που

Αφε­νός, χρειά­ζε­ται η μέ­γι­στη δυ­να­τή ενό­τη­τα της φοι­τη­τι­κής Αρι­στε­ράς στην ορ­γά­νω­ση της μάχης, ο κα­τα­κερ­μα­τι­σμός των δυ­νά­με­ων αλλά και οι μι­κρο­πο­λι­τι­κές αντι­πα­ρα­θέ­σεις για το ποια δύ­να­μη θα φαί­νε­ται πιο «πρω­το­πό­ρα» ή πιο «μα­χη­τι­κή» είναι άχρη­στες για το κί­νη­μα. Αυτή η με­τω­πι­κή πο­λι­τι­κή χρειά­ζε­ται να ξε­δι­πλω­θεί. Χρειά­ζε­ται να εξη­γη­θεί με επι­χει­ρή­μα­τα το σχέ­διο της κυ­βέρ­νη­σης για την πα­ρά­δο­ση του πα­νε­πι­στη­μί­ου στις ορέ­ξεις της αγο­ράς. Αυτό το σχέ­διο χρειά­ζε­ται να συν­δε­θεί με τις κε­ντρι­κές επι­λο­γές της κυ­βέρ­νη­σης για την κα­τα­νο­μή πόρων, ξε­φεύ­γο­ντας από μία στενή συν­δι­κα­λι­στι­κή αντί­λη­ψη. Από τη μία διευ­κο­λύν­σεις για κε­φά­λαιο και ερ­γο­δο­σία, υπέ­ρο­γκες δα­πά­νες για εξο­πλι­σμούς και πο­λε­μι­κές προ­ε­τοι­μα­σί­ες και από την άλλη διαρ­κής μεί­ω­ση των δα­πα­νών για υγεία, παι­δεία και κοι­νω­νι­κές ανά­γκες. Το ζή­τη­μα της αντί­θε­σης στους πο­λε­μι­κούς εξο­πλι­σμούς θα έπρε­πε να είναι από τα κυ­ρί­αρ­χα συν­θή­μα­τα. Το «όχι λεφτά για φρε­γά­τες και ραφάλ αλλά για μα­ζι­κές προ­σλή­ψεις εκ­παι­δευ­τι­κού και διοι­κη­τι­κού προ­σω­πι­κού» και «καμία έρευ­να από τα πα­νε­πι­στή­μια για την ενί­σχυ­ση της στρα­τιω­τι­κής βιο­μη­χα­νί­ας» θα έπρε­πε να είναι θέμα σε κάθε φοι­τη­τι­κό αμ­φι­θέ­α­τρο. Πα­ράλ­λη­λα, αυτή η δια­δι­κα­σία ευ­νο­εί και τη συ­νο­λι­κό­τε­ρη πο­λι­τι­κο­ποί­η­ση του φοι­τη­τι­κού κι­νή­μα­τος και τη σύν­δε­σή του με κι­νή­μα­τα όπως το φε­μι­νι­στι­κό και αντί­στοι­χες κι­νη­μα­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες που μπο­ρούν να αν­θί­σουν μέσα στις σχο­λές.

Αφε­τέ­ρου, το φοι­τη­τι­κό κί­νη­μα από μόνο του δεν μπο­ρεί να κερ­δί­σει, όσο και αν ο ρόλος του είναι κομ­βι­κός. Όλες οι νι­κη­φό­ρες εμπει­ρί­ες φοι­τη­τι­κών αγώ­νων τα τε­λευ­ταία εί­κο­σι χρό­νια ήταν απο­τέ­λε­σμα «δη­μιουρ­γί­ας» πα­νεκ­παι­δευ­τι­κού με­τώ­που. Η ανά­γκη μα­ζι­κής, ενω­τι­κής, πα­νεκ­παι­δευ­τι­κής αντί­στα­σης απο­κτά­ει ακόμα με­γα­λύ­τε­ρη βα­ρύ­τη­τα σε μία συ­γκυ­ρία που η κυ­βέρ­νη­ση επι­διώ­κει να ανα­τρέ­ψει συ­νο­λι­κά το δη­μό­σιο εκ­παι­δευ­τι­κό σύ­στη­μα και όχι μόνο το πα­νε­πι­στή­μιο. Η σύν­δε­ση με εκ­παι­δευ­τι­κούς μέσα στις σχο­λές, με το διοι­κη­τι­κό προ­σω­πι­κό αλλά και με τις υπό­λοι­πες βαθ­μί­δες της εκ­παί­δευ­σης (κα­θη­γη­τές, δά­σκα­λοι, μα­θη­τές/τριες) είναι ανα­γκαία για τη μα­ζι­κο­ποί­η­ση του «δικού μας» στρα­το­πέ­δου. 

Έτσι ο αγώ­νας για την υπε­ρά­σπι­ση του δη­μό­σιου και δω­ρε­άν πα­νε­πι­στη­μί­ου μπο­ρεί να κι­νη­το­ποι­ή­σει και άλλα τμή­μα­τα του εκ­παι­δευ­τι­κού και ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος, μπο­ρεί να κερ­δί­σει την πλα­τιά αλ­λη­λεγ­γύη που χρειά­ζε­ται ένας τέ­τοιος αγώ­νας για να είναι νι­κη­φό­ρος. Το επό­με­νο διά­στη­μα οι δυ­νά­μεις της ρι­ζο­σπα­στι­κής-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής αρι­στε­ράς μέσα στα Πα­νε­πι­στή­μια θα ανα­με­τρη­θούν με αυτές τις προ­κλή­σεις.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά