Qatar Gate: Δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο πυρήνας της αστικής πολιτικής

Αλλά είναι τόσο κακοί ηθο­ποιοί, που δεν πεί­θουν ούτε τα εκλο­γι­κά τους ακρο­α­τή­ρια. Το τι ση­μαί­νει λό­μπινγκ στην ΕΕ είναι μια μακρά ιστο­ρία και όποιο πο­λι­τι­κό στέ­λε­χος δη­λώ­νει άγνοια, το λι­γό­τε­ρο αυ­το­γε­λοιο­ποιεί­ται. Τις τε­λευ­ταί­ες εβδο­μά­δες όλο αυτό που μας πα­ρου­σί­α­ζαν ως σύγ­χρο­νη Μέκκα της δη­μο­κρα­τί­ας, απο­δεί­χθη­κε ότι δεν είναι τί­πο­τε άλλο, από μια με­γά­λη πο­λυ­πα­ρα­γο­ντι­κή μπίζ­να. 

Ευ­ρω­παϊ­κό πάρτυ

Το Qatar Gate δεν είναι μια εξαί­ρε­ση στον κα­νό­να του ευ­ρω­παϊ­κού γί­γνε­σθαι. Είναι ο πυ­ρή­νας της αστι­κής πο­λι­τι­κής. Και μά­λι­στα σε δια­κρα­τι­κό επί­πε­δο. Η Καϊλή και ο Παν­τσέ­ρι πιά­στη­καν με τη γίδα στην πλάτη. Όμως, ποιος πι­στεύ­ει πραγ­μα­τι­κά ότι σε αυ­τούς τε­λειώ­νει ο κύ­κλος χρη­μα­τι­σμών, δια­φθο­ράς και δό­λιας προ­ώ­θη­σης συμ­φε­ρό­ντων εντός της ΕΕ; Μάλ­λον κα­νείς. Ακόμη και ο πιο σο­βα­ρός αστός πο­λι­τι­κός γνω­ρί­ζει ότι στα λόμπι των Βρυ­ξελ­λών γί­νε­ται ένα πάρτι από πάσης φύ­σε­ως κύ­κλους που επι­διώ­κουν κάτι. 

Σύμ­φω­να με την Deutche Welle στις Βρυ­ξέλ­λες δρα­στη­ριο­ποιού­νται συ­νο­λι­κά 25.000 λο­μπί­στες, ενώ στα κτί­ρια της ΕΕ μπαι­νο­βγαί­νουν 900 δια­πι­στευ­μέ­νοι δη­μο­σιο­γρά­φοι και πολ­λοί άλλοι που… δεν χρειά­ζο­νται δια­πί­στευ­ση. Ένας χορός συμ­φε­ρό­ντων στή­νε­ται γύρω από το ευ­ρω­παϊ­κό κέ­ντρο των απο­φά­σε­ων. Μη Κυ­βερ­νη­τι­κές Ορ­γα­νώ­σεις, Ακα­δη­μαϊ­κά Ιδρύ­μα­τα, Ιν­στι­τού­τα Πο­λι­τι­κής, Think Tanks, Εται­ρεί­ες Δη­μο­σί­ων Σχέ­σε­ων, Δι­κη­γο­ρι­κά Γρα­φεία, Με­γά­λες Τρά­πε­ζες, Συμ­βου­λευ­τι­κές Ομά­δες Εμπει­ρο­γνω­μό­νων, Μέσα Μα­ζι­κής Ενη­μέ­ρω­σης, Επι­χει­ρη­μα­τι­κοί Όμι­λοι, Πρε­σβεί­ες, Πο­λι­τι­κά Κόμ­μα­τα, όλοι μπαί­νουν στον χορό, λει­τουρ­γώ­ντας ως βι­τρί­νες συ­γκε­κρι­μέ­νων συμ­φε­ρό­ντων και κα­τευ­θύν­σε­ων. Για τους κα­πι­τα­λι­στές έτσι γί­νο­νται οι μπίζ­νες. Δεν υπάρ­χει κάτι μεμ­πτό.

Το λό­μπινγκ θε­ω­ρεί­ται κομ­μά­τι της νο­μο­πα­ρα­σκευα­στι­κής δια­δι­κα­σί­ας. Θε­ω­ρεί­ται κομ­μά­τι της ζύ­μω­σης, που λέμε και στη γλώσ­σα της Αρι­στε­ράς. Μόνο που αυτή η ζύ­μω­ση δεν πε­ρι­λαμ­βά­νει απλώς πο­λι­τι­κή επι­χει­ρη­μα­το­λο­γία και πρό­τα­ση, αλλά και πολλά άλλα. Πέρα από χρη­μα­τι­σμούς, όπως στην πε­ρί­πτω­ση Καϊ­λή-Παν­τσέ­ρι, υπάρ­χουν και άλλες έμ­με­σες επι­βρα­βεύ­σεις των επι­φα­νών ευ­ρω­παϊ­κών στε­λε­χών. Για πα­ρά­δειγ­μα, αί­σθη­ση είχε προ­κα­λέ­σει η πε­ρί­πτω­ση του πρώην προ­έ­δρου της Κο­μι­σιόν, του Πορ­το­γά­λου Ζοζέ Μα­νου­έλ Μπα­ρό­ζο, ο οποί­ος δύο χρό­νια μετά τη θη­τεία του προ­σε­λή­φθη στην Goldmann Sachs. Μά­λι­στα λίγα χρό­νια αρ­γό­τε­ρα η γερ­μα­νι­κή εφη­με­ρί­δα Tagesspiegel δια­πί­στω­νε ότι 13 από τους 27 Επι­τρό­πους της δεύ­τε­ρης «Επι­τρο­πής Μπα­ρό­ζο» είχαν ανα­λά­βει υψη­λό­βαθ­μες θέ­σεις σε εται­ρεί­ες λό­μπινγκ ή άλλες επι­χει­ρή­σεις, ενώ το ίδιο συ­νέ­βη με 185 ευ­ρω­βου­λευ­τές που ολο­κλή­ρω­σαν τη θη­τεία τους το 2014.

Ελ­λη­νι­κή πα­τέ­ντα

Η ελ­λη­νι­κή πο­λι­τι­κή εκ­προ­σώ­πη­ση στην ΕΕ μπήκε γρή­γο­ρα στο παι­χνί­δι. Πά­τη­σε πάνω στην εγ­χώ­ρια πα­ρά­δο­ση των μιζών, των συμ­φω­νιών κάτω από το τρα­πέ­ζι και της εξυ­πη­ρέ­τη­σης των συμ­φε­ρό­ντων των ισχυ­ρών. Είναι απί­στευ­τη η ει­ρω­νεία της ζωής. Η πο­λι­τι­κή στα­διο­δρο­μία της Εύας Καϊλή βα­σί­στη­κε πάνω σε αυτά τα θε­μέ­λια. Στα θε­μέ­λια του εκ­συγ­χρο­νι­στι­κού ΠΑΣΟΚ των αρχών της χι­λιε­τί­ας, που έκανε τις πιο μαύ­ρες δου­λειές με κοι­νω­νι­κό προ­σω­πείο. Η Εύα Καϊλή είναι κομ­μα­τι­κό σπλά­χνο αυτής της φουρ­νιάς πο­λι­τι­κών στε­λε­χών. Έτσι έμαθε την πο­λι­τι­κή, έτσι την εφάρ­μο­σε. Κι ας πέ­φτουν από τα σύν­νε­φα, από τη μία ο Αν­δρου­λά­κης που τη διέ­γρα­ψε και από την άλλη ο Λο­βέρ­δος που μέχρι πρό­τι­νος έπινε νερό στο όνομά της.

Οι Κα­τα­ρια­νοί ήξε­ραν πολύ καλά ποιους προ­σέγ­γι­σαν για να προ­ω­θή­σουν τα συμ­φέ­ρο­ντά τους. Μέλη των ευ­ρω­σο­σια­λι­στών, άν­θρω­ποι με «κοι­νω­νι­κές ευαι­σθη­σί­ες» και η Καϊλή και ο Παν­τσέ­ρι. Η πρώτη συμ­με­τεί­χε σε διά­φο­ρα υπο­κρι­τι­κά ευ­ρω­παϊ­κά γκαλά υπό την ιδιό­τη­τα της αντι­προ­έ­δρου του ευ­ρω­κοι­νο­βου­λί­ου, ο δεύ­τε­ρος μετά τη μη εκλο­γή του το 2019 ίδρυ­σε την ΜΚΟ Fight Impunity με απο­στο­λή «τον αγώνα κατά της ατι­μω­ρη­σί­ας για σο­βα­ρές πα­ρα­βιά­σεις αν­θρω­πί­νων δι­καιω­μά­των». Υπε­ρά­νω πάσης υπο­ψί­ας και οι δύο, ήταν τα κα­τάλ­λη­λα πρό­σω­πα για να ξε­πλύ­νουν το έγκλη­μα του αι­μα­το­βαμ­μέ­νου Μου­ντιάλ του Κατάρ με τους 6.500 νε­κρούς ερ­γά­τες, προ­βάλ­λο­ντάς το ως ερ­γα­σια­κό πρό­τυ­πο. 

Αλλά μην κοι­τά­με μόνο το Μου­ντιάλ που τε­λεί­ω­σε, αλλά και αυτά που έρ­χο­νται. Υπάρ­χουν πάρα πολ­λοί που κραυ­γά­ζουν υπέρ της συν­διορ­γά­νω­σης του Μου­ντιάλ του 2030 από την Ελ­λά­δα, τη Σα­ου­δι­κή Αρα­βία και την Αί­γυ­πτο. Ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης είναι μπρο­στά­ρης μά­λι­στα σε αυτή την πρω­το­βου­λία. Την ίδια στιγ­μή, από το 2019 έχει απο­κα­λυ­φθεί ότι η Σα­ου­δι­κή Αρα­βία χρη­σι­μο­ποιού­σε τις υπη­ρε­σί­ες της MSL Brussels, που ανή­κει στον γαλ­λι­κό επι­κοι­νω­νια­κό όμιλο Publicis, προ­κει­μέ­νου να κάνει λό­μπινγκ σε ευ­ρω­βου­λευ­τές, ιδίως της Επι­τρο­πής Εξω­τε­ρι­κών Υπο­θέ­σε­ων και της απο­στο­λής στην αρα­βι­κή χερ­σό­νη­σο, προ­σπα­θώ­ντας να απα­ντή­σει στην ανερ­χό­με­νη επιρ­ροή του Κατάρ. Το αι­μα­το­βαμ­μέ­νο θέαμα πάσης φύ­σε­ως, λοι­πόν, δεν είναι επεν­δυ­τι­κός ορ­γα­σμός, αλλά βι­τρί­να άλλων επι­διώ­ξε­ων βαμ­μέ­νη με αίμα. 

Ανά­γκη απά­ντη­σης

Το πιο αστείο στην όλη υπό­θε­ση, είναι ο τρό­πος με τον οποίο το ευ­ρω­παϊ­κό οι­κο­δό­μη­μα επι­χει­ρεί να απαλ­λα­γεί από τις κακές πτυ­χές του λό­μπινγκ. Το λε­γό­με­νο «Μη­τρώο Δια­φά­νειας της ΕΕ» έθεσε ως βάση το να ζη­τεί­ται από εται­ρεί­ες λό­μπινγκ και νο­μι­κά σχή­μα­τα να δη­λώ­νουν τις τρί­τες χώρες που εκ­προ­σω­πούν. Το ακόμη πιο φαι­δρό, όμως είναι οι προ­τά­σεις του ΟΟΣΑ που πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται στην έκ­θε­ση «Αρχές του ΟΟΣΑ για τη δια­φά­νεια και την ακε­ραιό­τη­τα στο lobbying». Σε αυτό συ­να­ντά­με κυ­ριο­λε­κτι­κά μια έκ­θε­ση ιδεών που κάνει λόγο για «Δη­μιουρ­γία ενός απο­τε­λε­σμα­τι­κού και δί­καιου πλαι­σί­ου για δια­φά­νεια και πρό­σβα­ση», «ενί­σχυ­ση της δια­φά­νειας και προ­ώ­θη­ση μιας κουλ­τού­ρας ακε­ραιό­τη­τας» και «σύ­στα­ση μη­χα­νι­σμών για την απο­τε­λε­σμα­τι­κή εφαρ­μο­γή, συμ­μόρ­φω­ση και επα­νέ­λεγ­χο του lobbying».

Απέ­να­ντι σε όλο αυτό το τρα­γε­λα­φι­κό δη­μιούρ­γη­μα της αστι­κής πο­λι­τι­κής, η τάξη μας πρέ­πει να απα­ντή­σει με τα δικά της αντι­προ­τάγ­μα­τα. Δυ­στυ­χώς υπάρ­χει με­γά­λη με­ρί­δα της ευ­ρω­παϊ­κής ερ­γα­τι­κής τάξης που συ­νε­χί­ζει να πι­στεύ­ει ότι αυτή η ΕΕ, με αυ­τούς τους θε­σμούς και αυτά τα πα­ρά­κε­ντρα, μπο­ρεί να με­ταρ­ρυθ­μι­στεί. Πρό­κει­ται για μια σκλη­ρή αυ­τα­πά­τη. Η Ενω­μέ­νη Ευ­ρώ­πη των από πάνω δεν έχει καμία σχέση με τη διε­θνι­στι­κή αλ­λη­λεγ­γύη των από κάτω. Πρό­κει­ται για δυο κό­σμους ολό­τε­λα αντι­θε­τι­κούς.  

Το στοί­χη­μα για τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά σε όλη την Ευ­ρώ­πη, είναι να δη­μιουρ­γή­σει το πο­λι­τι­κό αντί­βα­ρο απέ­να­ντι στην αστι­κή υπο­κρι­σία και δια­πλο­κή. Σε μια πε­ρί­ο­δο ανό­δου της ακρο­δε­ξιάς διε­θνώς και κα­τάρ­ρευ­σης πα­ρα­δο­σια­κών αστι­κών δυ­νά­με­ων είτε με το μαν­δύα της δε­ξιάς είτε με το μαν­δύα της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας, το κενό πο­λι­τι­κής εκ­προ­σώ­πη­σης μιας με­γά­λης με­ρί­δας κό­σμου είναι ορατό. Η κα­τά­στα­ση φα­ντά­ζει απελ­πι­στι­κή την πα­ρού­σα στιγ­μή, όμως τα ερ­γα­λεία της ενό­τη­τας, της μα­ζι­κό­τη­τας και του ρι­ζο­σπα­στι­σμού της Αρι­στε­ράς, μπο­ρούν να δώ­σουν απα­ντή­σεις. Και σή­με­ρα που η σα­πί­λα αυτού του συ­στή­μα­τος πα­ρε­λαύ­νει στις οθό­νες μας με πε­τρο­δό­λα­ρα στις τσέ­πες, αυτό κρί­νε­ται πιο ανα­γκαίο από ποτέ.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την «Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά»