Ολοκληρώθηκαν οι εκλογές για τη συγκρότηση των διοικητικών συµβουλίων των 44 από τις 87 ΕΛΜΕ της χώρας. Η µελέτη των συγκεντρωτικών στοιχείων δίνει κάποια ενδιαφέροντα συµπεράσµατα.
Τα εκλογικά αποτελέσµατα
Με βάση τη µελέτη που έκανε ο καλός συνάδελφος Πάνος Ντούλας, και αφορά τις 43 από τις 87 ΕΛΜΕ που υπάρχουν πανελλαδικά η συµµετοχή πέφτει από τις 16655 σε 16344 ψήφους (-311ψ.). Η ΕΛΜΕ με τη μεγαλύτερη αύξηση συμμετοχής είναι η ΕΛΜΕ Τρικάλων (+102ψ.) και η ΕΛΜΕ με τη μεγαλύτερη μείωση η ΕΛΜΕ Ηρακλείου (-124ψ.) η οποία έχει και τη μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό άκυρων και λευκών (+26ψ.). Σε ότι αφορά τις ΕΛΜΕ που κατέβασαν ψηφοδέλτιο οι παρατάξεις, η Δημοκρατική Ανεξάρτητη Κίνηση Εργαζομένων (ΔΑΚΕ) κατέβηκε σε 30 από τις 43 ΕΛΜΕ, η Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών (ΑΣΕ - ΠΑΜΕ) στις 41 από τις 43, οι ΣΥΝεργαζόμενες Εκπαιδευτικές Κινήσεις(ΣΥΝΕΚ) στις 32 από τις 43, οι Παρεμβάσεις και τα σχήματα που στηρίζουν και συμμετέχουν, σε 30 από τις 43, η Προοδευτική Ενότητα Καθηγητών (ΠΕΚ - ΠΑΣΚΕ) σε 14 από τις 43, διάφορα άλλα Αριστερά Σχήματα σε 16 από τις 43 ΕΛΜΕ και τέλος υπήρξαν και 5 ΕΛΜΕ στις οποίες κατέβηκαν διάφορα άλλα σχήματα.
Σε ό,τι αφορά τη δύναµη των παρατάξεων έχουµε από τη µια µεριά, τάση ενίσχυσης της Αγωνιστικής Συσπείρωσης Εκπαιδευτικών (ΠΑΜΕ) και των σχηµάτων που υποστηρίζουν οι Παρεµβάσεις. Από την άλλη έχουµε πτώση των ΔΑΚΕ, ΣΥΝΕΚ και ΠΕΚ. Η εικόνα βέβαια θα ολοκληρωθεί όταν γίνουν οι εκλογές και στις υπόλοιπες ΕΛΜΕ, αλλά ο αριθµός των 43 ΕΛΜΕ είναι αρκετά µεγάλος ώστε µπορούν να βγουν κάποια συµπεράσµατα.
Η εκλογική δύναµη των παρατάξεων
Ένα πρώτο καθαρό συµπέρασµα είναι η σαφής ενίσχυση της ΑΣΕ τόσο σε ποσοστά όσο και σε έδρες. Με 378 επιπλέον ψήφους (από 3969 το 2023 σε 4347) είναι ενισχυµένη τόσο σε ποσοστά (+2,8%) όσο και σε έδρες (+18). Μικρότερη άνοδο έχουν οι Παρεµβάσεις που µε 31 επιπλέον ψήφους (από 3949 το 2023 σε 3980) κερδίζουν ένα επιπλέον ποσοστό +0,7% και 2 έδρες. Η ΔΑΚΕ από τη µεριά της µε 3388ψ. από 3470ψ. το 2023, παρουσιάζει µικρή πτώση, τόσο σε ψήφους (-82ψ.) όσο και σε ποσοστά (-0,1%). Χάνει επίσης και 1 έδρα. Οι ΣΥΝΕΚ, µε 2430ψ. από 2823ψ. το 2023 (-393ψ.) έχουν τη µεγαλύτερη πτώση τόσο σε ψήφους όσο και σε ποσοστά από όλες τις παρατάξεις (-2,1%) και χάνουν 11 έδρες. Η ΠΕΚ έχει και αυτή πτώση, καθώς οι ψήφοι της από 1148 το 2023 µειώθηκαν σε 986 (-162ψ.) ενώ σε ποσοστό έχει µείωση 0,9% και χάνει 6 έδρες. Τέλος µικρή πτώση (-41ψ.) παρουσιάζουν τα άλλα αριστερά σχήµατα που έχουν κατέβει στις εκλογές (από 790 σε 749 ψήφους) κάτι που αποτυπώνεται στα ποσοστά (-0,2%) και στις έδρες (-2 έδρες).
Κάποια πρώτα συµπεράσµατα
Ως ένα πρώτο συµπέρασµα πρέπει να πούµε ότι, από τα µέχρι στιγµής αποτελέσµατα, ο βασικός κερδισµένος των εκλογών είναι η ΑΣΕ ενώ οι Παρεµβάσεις έχουν και αυτές µια οριακή ενίσχυση. Η ενίσχυση της ΑΣΕ οφείλεται τόσο στη γενικότερη ακτινοβολία του ΚΚΕ στην κοινωνία όσο και στην αντιπολιτευτική σε γενικές γραµµές στάση του παρά τα επιµέρους προβλήµατα. Επίσης στο ότι κατεβαίνει σε όλες σχεδόν τις ΕΛΜΕ. Οι Παρεµβάσεις, που αποτελούν µια συνεπή, ριζοσπαστική και µαχητική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση, κερδίζουν σε ένα βαθµό αλλά εµποδίζονται από το γεγονός ότι δε βρίσκονται σε όλες τις ΕΛΜΕ, αλλά κυρίως από το ότι η γραµµή τους δεν έχει κατορθώσει να βάλει τον κλάδο σε κίνηση. Η ΔΑΚΕ παρουσιάζει ελάχιστη πτώση που δεν είναι αντίστοιχη µε το ρόλο που έχει παίξει στην παράλυση της ΟΛΜΕ και όσων ΕΛΜΕ έχει δύναµη. Το γεγονός ότι ως κυβερνητική παράταξη ασκεί ουσιαστικά διοίκηση, της εξασφαλίζει εκλογική σταθερότητα. Οι ΣΥΝΕΚ από την άλλη, είναι οι µεγαλύτεροι χαµένοι των εκλογών, κάτι που οφείλεται τόσο στη συµπληρωµατική λειτουργία τους µε τη ΔΑΚΕ στην ΟΛΜΕ, όσο και στην πολυδιάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ. Ο σοβαρότερος βέβαια λόγος είναι ότι στην καλύτερη περίπτωση στις ΕΛΜΕ, κάνουν αντιπολίτευση στα δευτερεύοντα, ενώ στις βασικές επιλογές της κυβέρνησης συντάσσονται µε τη ΔΑΚΕ διασπείροντας επιπλέον, σε ότι αφορά την αξιολόγηση και την απεργία-αποχή, ένα κλίµα ηττοπάθειας και φόβου στον κλάδο. Τέλος η ΠΕΚ, ως συµπληρωµατική και αυτή δύναµη στη ΔΑΚΕ, χωρίς καµµιά αντιπολιτευτική διάθεση απέναντι στην κυβερνητική πολιτική στην παιδεία, εισπράττει και αυτή το µερίδιο της στις απώλειες, αν και επειδή οι ψήφοι της είναι πια πολύ λίγοι, έχει κρατήσει έναν σκληρό πυρήνα ψηφοφόρων που αποδεσµεύονται πιο αργά. Και αυτή η παράταξη καλλιεργεί την ηττοπάθεια και το φόβο στον κλάδο, στα βασικά διακυβεύµατα της κυβερνητικής πολιτικής στην παιδεία. Και βέβαια η αναβάθµιση του ΠΑΣΟΚ σε αξιωµατική αντιπολίτευση είναι βοηθητική στη συγκράτηση της πτώσης της. Μπορεί να πει κανείς ότι ένας λόγος που η ΔΑΚΕ δεν χάνει παρά ελάχιστους ψήφους ενώ ΣΥΝΕΚ και ΠΕΚ έχουν πολύ σοβαρότερες απώλειες, είναι η πολλές φορές επαληθευμένη ρήση, ότι ανάμεσα στο αντίγραφο και το πρωτότυπο, οι ψηφοφόροι επιλέγουν το πρωτότυπο!
Η δυσκολία να δοθεί απάντηση
Τα αποτελέσµατα αποτυπώνουν τις δυσκολίες που έχει η ανάπτυξη µαζικού κινήµατος στο χώρο της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης. Η κυβέρνηση κλιµακώνει την επίθεση της εφαρµόζοντας την αξιολόγηση, επιβάλλοντας απαράδεκτα χαµηλούς µισθούς και όλο και χειρότερες συνθήκες εργασίας, χρησιµοποιώντας τον αυταρχισµό και τις απειλές, για να κάνει τους εκπαιδευτικούς να σκύψουν το κεφάλι και να µην αντιδρούν στην συστηµατική υπονόµευση της δηµόσιας δωρεάν παιδείας και των εργασιακών τους δικαιωµάτων. Βγάζει διαρκώς τις απεργίες παράνοµες για να εµποδίσει την κίνηση του κλάδου. Μέχρι και την 24ωρη απεργία της ΔΟΕ στις 23/10 έβγαλε παράνοµη. Το τελευταίο διάστηµα σέρνει σε πειθαρχικά όσους και όσες εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθµιας και πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης δηλώνουν συµµετοχή στην νόµιµη απεργία-αποχή παρότι είναι συνταγµατικό τους δικαίωµα. Αλλά και ενορχηστρώνει πειθαρχικές διώξεις απέναντι σε εκπαιδευτικούς που συγκρούονται τόσο με πλευρές της κυβερνητικής πολιτικής όσο και στα πλαίσια του έργου τους, κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση από την ιδεολογία της ΝΔ. Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε για πολύ ώρα περιγράφοντας τις συνέπειες της κυβερνητικής πολιτικής στο χώρο της εκπαίδευσης αλλά και τα σχέδιά της για το προσεχές μέλλον αλλά δεν είναι αυτό το αντικείμενο του άρθρου.
Επιµονή στους αγώνες και ενότητα της Αριστεράς, ο δρόµος για να αλλάξει η κατάσταση
Παρά όµως την επιθετικότητα της ΝΔ και του υπουργείου παιδείας καθώς και των κατά τόπους διευθυντών/ντριών εκπαίδευσης, δεν έχει γίνει εφικτό να οργανωθεί µια σοβαρή κινητοποίηση του κλάδου που να αµφισβητήσει σοβαρά τις βασικές πτυχές της πολιτικής που εφαρµόζεται. Οι αντιδράσεις είναι αποσπασµατικές και στηρίζονται στην µαχητική στάση ενός µειοψηφικού κοµµατιού η οποία έχει φέρει και µια σειρά πρώτες νίκες, κυρίως µε τη µορφή δικαστικών νικών σε ότι αφορά µονιµοποίηση νεοδιόριστων χωρίς αξιολόγηση και κατάργηση πειθαρχικών ποινών. Αυτή η πραγµατικότητα αποτυπώνεται και στα αποτελέσµατα των εκλογών. Οι εκπαιδευτικοί είναι ένας κλάδος που σε ένα βαθµό δίνει σκληρές αµυντικές µάχες, µε µερικές επιτυχίες, απέναντι σε έναν αντίπαλο που είναι αποφασισµένος. Οι ευθύνες της συνδικαλιστικής ηγεσίας της ΟΛΜΕ (ΔΑΚΕ, ΣΥΝΕΚ, ΠΕΚ) που αρνείται να δώσει στα σοβαρά τη µάχη της ανατροπής της κυβερνητικής πολιτικής στο χώρο της εκπαίδευσης είναι πρόδηλη. Όµως και η αδυναµία των αριστερών παρατάξεων να βρουν ένα τρόπο πιο συστηµατικής συµπόρευσης και κοινής δράσης είναι ένα βασικό πρόβληµα. Αν το κλειδί της νίκης απέναντι στην κυβερνητική πολιτική είναι η συγκρότηση μετώπων, είτε πρόκειται για πανεκπαιδευτικό μέτωπο, είτε πρόκειται για συντονισμό κλαδικών αγώνων, είτε ακόμη για πανεργατικό ξεσηκωμό, η δυνατότητα να υπάρξουντα παραπάνω προϋποθέτει την κοινή δράση των δυνάμεων της Αριστεράς, κάτι που παρότι προκύπτει ως ανάγκη από τη συγκυρία, δεν έχει εφαρμοστεί παρά μόνο συγκυριακά. Η εφαρµογή µιας τέτοιας πολιτικής από τη µεριά της συνδικαλιστικής Αριστεράς θα έδινε το απαραίτητο σήµα ότι πάµε για µια σοβαρή σύγκρουση στο χώρο της παιδείας. Είναι ο δρόµος για να ανατραπούν δραστικά οι συσχετισµοί, είναι ο τρόπος ώστε το 2025 να πάρουν τα όνειρά µας εκδίκηση, και ο φόβος να αλλάξει στρατόπεδο!
