Σύμφωνα με τον Ολάντ, η γαλλική επιδρομή γίνεται για τη δημοκρατία, τη σταθερότητα και ενάντια στην ισλαμική απειλή. Πρόκειται για αναπαραγωγή όλων των νέο-αποικιακών, ρατσιστικών, ισλαμοφοβικών στερεοτύπων που συνοδεύουν τις ιμπεριαλιστικές εξορμήσεις.

Στις 11 Γε­νά­ρη, ο γαλ­λι­κός στρα­τός ξε­κί­νη­σε την επέμ­βα­σή του στο Μαλί ενά­ντια στους αντάρ­τες που ελέγ­χουν το βορρά και προ­έ­λαυ­ναν προς το νότο της χώρας. Η γαλ­λι­κή αε­ρο­πο­ρία έχει ξε­κι­νή­σει βομ­βαρ­δι­σμούς, οι 600 Γάλ­λοι στρα­τιώ­τες γί­νο­νται 2.500 και καθώς γρά­φο­νταν αυτές οι γραμ­μές, τα γαλ­λι­κά ΜΜΕ με­τέ­δι­δαν ότι ανά πάσα στιγ­μή ξε­κι­νούν οι χερ­σαί­ες επι­χει­ρή­σεις.

Το υπό­βα­θρο

Η κρίση στην αφρι­κα­νι­κή χώρα ξέ­σπα­σε την πε­ρα­σμέ­νη άνοι­ξη. Τότε οι Τουα­ρέγκ (η νο­μα­δι­κή φυλή που ζει στη Σα­χά­ρα), ορ­γα­νω­μέ­νοι στο κο­σμι­κό MNLA (Εθνι­κό Κί­νη­μα για την Απε­λευ­θέ­ρω­ση του Αζα­ουάντ) εξα­πέ­λυ­σαν επί­θε­ση ενά­ντια στον στρα­τό του Μαλί, διεκ­δι­κώ­ντας την ανε­ξαρ­τη­σία του βορρά της χώρας όπου ζουν οι νο­μα­δι­κές φυλές της ερή­μου. Αρ­γό­τε­ρα,  στο αντάρ­τι­κο μπή­καν και το ισλα­μι­κό AnsarDine και η το­πι­κή Αλ Κάι­ντα. Με την εισ­ροή μα­χη­τών (είτε Τουα­ρέγκ είτε ισλα­μι­στών) που απέ­κτη­σαν βαρύ οπλι­σμό κατά τον εμ­φύ­λιο στη γει­το­νι­κή Λιβύη, οι αντάρ­τες απέ­κτη­σαν σύ­ντο­μα τον έλεγ­χο του βό­ρειου Μαλί. Στη συ­νέ­χεια, το AnsarDine συμ­μά­χη­σε με την Αλ Κάι­ντα και κα­τόρ­θω­σε να εκτο­πί­σει το MNLA. Πλέον ο βορ­ράς ελέγ­χε­ται κυ­ρί­ως από τους ισλα­μι­στές, οι οποί­οι επι­διώ­κουν την κα­τά­λη­ψη της εξου­σί­ας σε όλη τη χώρα.

Η κα­τάρ­ρευ­ση του με­τώ­που στις ερή­μους του βορρά είχε συ­νέ­πειες και στον «αστι­κό» νότο της χώρας. Στην πρω­τεύ­ου­σα Μπα­μά­κο, ο πρό­ε­δρος Αμα­ντού Του­μά­νι Τουρέ ανα­τρά­πη­κε στρα­τιω­τι­κά. Το πρα­ξι­κό­πη­μα ορ­γα­νώ­θη­κε κυ­ρί­ως από απλούς φα­ντά­ρους, με ελά­χι­στους χα­μη­λό­βαθ­μους στο πλευ­ρό τους (ο επι­κε­φα­λής είναι ο Σα­νό­γκο, ένας λο­χα­γός), ενά­ντια στην ανώ­τε­ρη στρα­τιω­τι­κή ηγε­σία. Οι πρα­ξι­κο­πη­μα­τί­ες εξέ­φρα­σαν την οργή των στρα­τιω­τών απέ­να­ντι στους στρα­τη­γούς, με την κα­ταγ­γε­λία ότι πλου­τί­ζουν ενώ στέλ­νουν απρο­ε­τοί­μα­στους, άσχη­μα εξο­πλι­σμέ­νους φα­ντά­ρους να σφα­γιά­ζο­νται στο βορρά. Η δυ­σφο­ρία αυτή είχε εκ­φρα­στεί και με δια­δη­λώ­σεις φα­ντά­ρων πριν γίνει το πρα­ξι­κό­πη­μα. Ο Σα­νό­γκο απο­δέ­χτη­κε τον ορι­σμό με­τα­βα­τι­κής κυ­βέρ­νη­σης, η οποία πλέον μοι­ρά­ζε­ται ντε φάκτο την εξου­σία με τους πρα­ξι­κο­πη­μα­τί­ες. Με­ρί­δα της Αρι­στε­ράς (που δη­μιούρ­γη­σε το «Κί­νη­μα της 22 Μάρτη») υπο­στη­ρί­ζει τον Σα­νό­γκο απέ­να­ντι στην με­τα­βα­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση (η οποία εδρεύ­ει στο… Πα­ρί­σι και «ενέ­κρι­νε» -με την όποια νο­μι­μο­ποί­η­ση μπο­ρεί να έχει- την γαλ­λι­κή επέμ­βα­ση).

Αι­τί­ες

Με­γά­λο μέρος του Τρί­του Κό­σμου υπο­φέ­ρει από τις με­θό­δους που χρη­σι­μο­ποί­η­σαν οι πα­λιές αποι­κιο­κρα­τι­κές δυ­νά­μεις κατά την «από-αποι­κιο­ποί­η­ση» των δε­κα­ε­τιών μετά τον Β Πα­γκό­σμιο Πό­λε­μο. Απο­χω­ρώ­ντας από τις πα­λιές τους αυ­το­κρα­το­ρί­ες, οι αποι­κιο­κρά­τες χά­ρα­ξαν αυ­θαί­ρε­τα σύ­νο­ρα, τα οποία κα­τα­κερ­μά­τι­ζαν εθνι­κές ομά­δες, ή αντί­στρο­φα «στρί­μω­χναν» ανο­μοιο­γε­νείς πλη­θυ­σμούς, ενώ συχνά επέ­λε­γαν οι ίδιοι την το­πι­κή «ελίτ» που θα ανα­λάμ­βα­νε την εξου­σία εις βάρος του υπό­λοι­που πλη­θυ­σμού. Αυτή η τα­κτι­κή συ­νέ­βα­λε στην εγ­γε­νή αδυ­να­μία των νέων ανε­ξάρ­τη­των κρα­τών, η οποία με τη σειρά της επέ­τρε­πε τη διαιώ­νι­ση της εξάρ­τη­σής τους από τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά κέ­ντρα.

Στην πε­ρί­πτω­ση της υπο­σα­χά­ριας Αφρι­κής, η συ­γκε­κρι­μέ­νη μορφή που πήρε αυτή η τα­κτι­κή δη­μιούρ­γη­σε δύο πα­θο­γέ­νειες.

Η μία είναι ο τε­χνη­τός δια­με­λι­σμός της ερή­μου Σα­χά­ρα, με σύ­νο­ρα που κα­τα­κερ­μά­τι­σαν τις νο­μα­δι­κές φυλές και τις «εγκλώ­βι­σαν» σε κράτη στα οποία είναι πο­λί­τες (στην κα­λύ­τε­ρη πε­ρί­πτω­ση) δεύ­τε­ρης κα­τη­γο­ρί­ας. Η δυ­σφο­ρία για αυτήν την «αφύ­σι­κη» κα­τά­στα­ση κρύ­βε­ται πίσω από την γέν­νη­ση ορ­γα­νώ­σε­ων όπως το MNLA.

Η δεύ­τε­ρη είναι η επι­λο­γή τα νέα κράτη να έχουν τις πρω­τεύ­ου­σές τους στον νότο, που επι­κοι­νω­νεί με τη θά­λασ­σα και που βρί­σκε­ται πολύ μα­κριά από την έρημο, σε άλλη ου­σια­στι­κά δη­μο­γρα­φι­κή και πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κή «ζώνη». Όλα τα κράτη της υπο­σα­χά­ριας Αφρι­κής είναι ου­σια­στι­κά διαι­ρε­μέ­να σε δύο τε­λεί­ως δια­φο­ρε­τι­κούς κό­σμους, τον αστι­κο­ποι­η­μέ­νο νότο και την έρημο του βορρά.

Όπως το συ­νο­ψί­ζει ανα­λυ­τής του γε­ω­στρα­τη­γι­κού σάιτ Στράτ­φορ:

«Δείτε τον χάρτη της Σα­χά­ρα από τον Ατλα­ντι­κό Ωκε­α­νό ως το Κέρας της Αφρι­κής και θα δείτε τη Μαυ­ρι­τα­νία, το Μαλί, τον Νί­γη­ρα και το Τσαντ, χώρες που πε­ρι­λαμ­βά­νουν την έρημο που συ­γκρί­νε­ται σε μέ­γε­θος με τις ΗΠΑ. Μετά πα­ρα­τη­ρεί­στε πού βρί­σκο­νται οι πρω­τεύ­ου­σες αυτών των χωρών: αγκυ­ρο­βο­λη­μέ­νες μα­κριά στο νότο… όπου… βρί­σκο­νται οι ντό­πιες πο­λι­τι­κές ελίτ που ανα­κά­λυ­ψαν οι Ευ­ρω­παί­οι. Οι Ευ­ρω­παί­οι αποι­κιο­κρά­τες, σχε­διά­ζο­ντας τα σύ­νο­ρα, απο­φά­σι­σαν ότι η έρη­μος δεν θα διοι­κεί­ται από ένα κε­ντρι­κό ση­μείο μέσα στην ίδια την έρημο, όπως έκα­ναν οι πα­λαιό­τε­ροι πο­λι­τι­σμοί των Βερ­βέ­ρων, αλλά από μια απο­μα­κρυ­σμέ­νη, προ­σα­να­το­λι­σμέ­νη στον ωκε­α­νό πε­ρι­φέ­ρεια…».

Αν το πρό­βλη­μα ήταν υπαρ­κτό ούτως ή άλλως, επι­δει­νώ­θη­κε από τα νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρα μέτρα που επι­κε­ντρώ­θη­καν στην «ανά­πτυ­ξη» των πρω­τευου­σών, κα­τα­δι­κά­ζο­ντας τους «πε­ρι­φε­ρεια­κούς» πλη­θυ­σμούς της ερή­μου στην ανέ­χεια. Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι από την ανε­ξαρ­τη­σία του Μαλί το 1960, οι Τουα­ρέγκ έχουν εξε­γερ­θεί 4 φορές. Μετά τον ξε­ση­κω­μό του 1996, το κρά­τος του Μαλί «αγό­ρα­σε» την ει­ρή­νη με οι­κο­νο­μι­κή βο­ή­θεια στο βορρά της χώρας και την πρό­σλη­ψη ανταρ­τών στον εθνι­κό στρα­τό. Ήταν ένα μά­θη­μα για τις φυλές της Σα­χά­ρας: Η οποια­δή­πο­τε πα­ρα­χώ­ρη­ση από το κρά­τος θα έρθει μόνο με την απει­λή των όπλων.

Και σή­με­ρα, ο βα­σι­κός υπεύ­θυ­νος για αυτήν την κα­τά­στα­ση, ο γαλ­λι­κός ιμπε­ρια­λι­σμός, σπεύ­δει ως «σω­τή­ρας» να απο­κα­τα­στή­σει την «ομα­λό­τη­τα» στην υπο­σα­χά­ρια Αφρι­κή.

Προ­πα­γάν­δα

Σύμ­φω­να με τον Ολάντ, η γαλ­λι­κή επι­δρο­μή γί­νε­ται για τη δη­μο­κρα­τία, τη στα­θε­ρό­τη­τα και ενά­ντια στην ισλα­μι­κή απει­λή. Πρό­κει­ται για ανα­πα­ρα­γω­γή όλων των νέο-αποι­κια­κών, ρα­τσι­στι­κών, ισλα­μο­φο­βι­κών στε­ρε­ο­τύ­πων που συ­νο­δεύ­ουν τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές εξορ­μή­σεις. 

Η δύ­να­μη που συ­νερ­γά­στη­κε με τα πιο διε­φθαρ­μέ­να και αυ­ταρ­χι­κά κα­θε­στώ­τα για δε­κα­ε­τί­ες, η δύ­να­μη που το 2011 πρό­σφε­ρε δη­μο­σί­ως «κα­τα­σταλ­τι­κή τε­χνο­γνω­σία» στον Μπεν Άλι ενά­ντια στην εξέ­γερ­ση του τυ­νη­σια­κού λαού, προ­φα­νώς δεν κό­πτε­ται για τη δη­μο­κρα­τία. Οι κιν­δυ­νο­λο­γί­ες του Ολάντ για δη­μιουρ­γία ενός «κρά­τους-τρο­μο­κρά­τη στην πόρτα της Γαλ­λί­ας και της Ευ­ρώ­πης», θυ­μί­ζουν τις υστε­ρί­ες του Τζορτζ Μπους το 2001 και απέ­χουν πολύ από την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα στο Μαλί. Το ίδιο το Magharebia (ιστο­σε­λί­δα της Αφρι­κα­νι­κής Διοί­κη­σης του Πε­ντα­γώ­νου), ισχυ­ρί­ζε­ται ότι οι εξ­τρε­μι­στι­κές ορ­γα­νώ­σεις απο­δυ­να­μώ­νο­νται, καθώς «απο­συ­ντί­θε­ται η εσω­τε­ρι­κή τους δομή». Οι λόγοι της «απο­σύν­θε­σης» -σύμ­φω­να με Άραβα ανα­λυ­τή- είναι τέ­τοιοι που κα­ταρ­ρί­πτουν την ει­κό­να «ιδε­ο­λό­γων φα­να­τι­κών»: Πολ­λοί μα­χη­τές είναι πρό­θυ­μοι να εγκα­τα­λεί­ψουν τα όπλα, με αντάλ­λαγ­μα την αμνη­στία και την επα­νέ­ντα­ξή τους στις κοι­νω­νί­ες των βο­ρειο­α­φρι­κα­νι­κών χωρών. Η ίδια η επέ­λα­ση των ισλα­μι­στών προς το νότο που θε­ω­ρή­θη­κε δείγ­μα της «κρι­σι­μό­τη­τας», ήταν πε­ρισ­σό­τε­ρο αμυ­ντι­κή κί­νη­ση των ανταρ­τών που δη­μιούρ­γη­σαν «ζώνη ασφα­λεί­ας», πε­ρι­μέ­νο­ντας τη γαλ­λι­κή επέμ­βα­ση. Ο γαλ­λι­κός ιμπε­ρια­λι­σμός δε φο­βά­ται την Αλ Κάι­ντα. Απλά αξιο­ποιεί το σκιά­χτρο της.

Ο μόνος ισχυ­ρι­σμός που έχει δόση αλή­θειας είναι η δια­φύ­λα­ξη της «στα­θε­ρό­τη­τας»: Η Γαλ­λία δια­τη­ρεί συμ­φέ­ρο­ντα στην πρώην αποι­κια­κή αυ­το­κρα­το­ρία της στην Αφρι­κή, και το Μαλί είναι στο επί­κε­ντρο αυτών των συμ­φε­ρό­ντων. Στα βό­ρεια, είναι η Αλ­γε­ρία, όπου η Γαλ­λία έχει ενερ­γεια­κές επεν­δύ­σεις. Στα νότια είναι η Ακτή Ελε­φα­ντο­στού, όπου η Γαλ­λία παί­ζει κυ­ρί­αρ­χο ρόλο την πα­ρα­γω­γή κακάο. Το ίδιο το Μαλί είναι η τρίτη δύ­να­μη στην ήπει­ρο σε εξα­γω­γή χρυ­σού. Το πιο ση­μα­ντι­κό, στα ανα­το­λι­κά είναι ο Νί­γη­ρας, του οποί­ου η έρη­μος στα βό­ρεια της χώρας είναι η βα­σι­κή πηγή ου­ρα­νί­ου για τη Γαλ­λία. Η δια­σφά­λι­ση της ροής αυτών των πρώ­των υλών μέσα στην γε­νι­κή απο­στα­θε­ρο­ποί­η­ση είναι η βα­σι­κή έγνοια του Ολάντ. Πα­ράλ­λη­λα, η Γαλ­λία βρί­σκει την ευ­και­ρία να «πα­τή­σει πόδι» στρα­τιω­τι­κά στη χώρα, κάτι που είχαν αρ­νη­θεί προη­γού­με­νες κυ­βερ­νή­σεις.

Ευ­ρω­παϊ­κός ιμπε­ρια­λι­σμός

Είναι απο­κα­λυ­πτι­κό για την Αρι­στε­ρά και τη μυ­θο­λο­γία περί «προ­ο­δευ­τι­κής ΕΕ, αντί­βα­ρο στον αμε­ρι­κα­νι­κό ιμπε­ρια­λι­σμό», ότι σε αυτήν την ιμπε­ρια­λι­στι­κή εκ­στρα­τεία πρω­το­στα­τεί ένας ευ­ρω­παϊ­κός ιμπε­ρια­λι­σμός και όχι οι «επά­ρα­τες» ΗΠΑ. Είναι ακόμα πιο απο­κα­λυ­πτι­κό ότι στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή εξόρ­μη­ση ηγεί­ται ο -μπρο­στά­ρης της ευ­ρω­παϊ­κής σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας- Ολάντ, ο οποί­ος αντι­γρά­φει και στους χει­ρι­σμούς και στην προ­πα­γάν­δα τα νε­ο­συ­ντη­ρη­τι­κά γε­ρά­κια της ομά­δας γύρω από τον Μπους. Και δεν είναι το μο­να­δι­κό κρού­σμα. Στη Συρία, η Ουά­σινγ­κτον πα­ρα­κο­λου­θεί ενώ η ευ­ρω­παϊ­κή δι­πλω­μα­τία πρω­τα­γω­νι­στεί στις προ­σπά­θειες επηρ­ρε­α­σμούς της αντι­πο­λί­τευ­σης. Στη Λιβύη, ο Σαρ­κο­ζί κι ο Κά­με­ρον μπή­καν μπρο­στά, για να συρ­θεί στη συ­νέ­χεια πίσω τους ο Ομπά­μα. Καθώς οι ΗΠΑ δεν μπο­ρούν πλέον να παί­ζουν το ρόλο του «πα­γκό­σμιου χω­ρο­φύ­λα­κα», οι ευ­ρω­παϊ­κοί ιμπε­ρια­λι­σμοί κα­λύ­πτουν το κενό, απο­δει­κνύ­ο­ντας ότι η με­τριο­πα­θής τους πα­ρου­σία στο πα­ρελ­θόν ήταν απλά ση­μά­δι αδυ­να­μί­ας και όχι μιας κά­ποιας «ει­ρη­νι­κής» προ­διά­θε­σης. Σε αυτό το φόντο, η Γαλ­λία επι­βε­βαιώ­νει το ρόλο της ως «χω­ρο­φύ­λα­κας της Αφρι­κής», έναν ρόλο που έχτι­σε με δι­με­ρείς σχέ­σεις με «φι­λι­κά κα­θε­στώ­τα» αλλά και τη διαρ­κή στρα­τιω­τι­κή πα­ρου­σία της στην ήπει­ρο. Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι οι δυ­νά­μεις που επε­νέ­βη­σαν στο Μαλί, εδρεύ­ουν στην Μπουρ­κί­να Φάσο και τη Μαυ­ρι­τα­νία εδώ και δύο χρό­νια, άλλες βρί­σκο­νται στο Τσαντ από το 1986. Ακόμα και η «Λε­γε­ώ­να των Ξένων» πι­θα­νο­λο­γεί­ται ότι θα ανα­λά­βει μετά από δε­κα­ε­τί­ες δράση, ξυ­πνώ­ντας μνή­μες από την εποχή της αποι­κιο­κρα­τί­ας.

Στην επέμ­βα­ση στο Μαλί, οι ΗΠΑ πε­ριο­ρί­ζο­νται στην πα­ρο­χή πλη­ρο­φο­ρια­κής υπο­στή­ρι­ξης. Αν πά­ρου­με στα σο­βα­ρά τις δια­κη­ρύ­ξεις της Ουά­σινγ­κτον ή του Πα­ρι­σιού ότι κί­νη­τρο των πο­λέ­μων είναι η «απει­λή της πα­γκό­σμιας Τζι­χάντ», δη­μιουρ­γεί­ται το ερω­τη­μα­τι­κό: Γιατί η Γαλ­λία δεν πο­λέ­μη­σε την τζι­χάντ στο Ιράκ και γιατί οι ΗΠΑ δεν πο­λε­μούν τη τζι­χάντ στο Μαλί; Γιατί ο κα­θέ­νας «καί­γε­ται» μόνο τα δικά του οι­κο­νο­μι­κά συμ­φέ­ρο­ντα και τις σφαί­ρες επιρ­ρο­ής του.

Προ­ο­πτι­κή

Η κρίση στο Μαλί είναι υπαρ­κτή και σο­βα­ρή. Αλλά η γαλ­λι­κή επέμ­βα­ση όχι μόνο δεν θα λύσει κα­νέ­να πρό­βλη­μα, αλλά θα τα κάνει χει­ρό­τε­ρα. Κα­ταρ­χάς, ο ίδιος ο ΟΗΕ προ­βλέ­πει πως στους 200.000 πρό­σφυ­γες που προ­κά­λε­σε ο εμ­φύ­λιος, η γαλ­λι­κή επέμ­βα­ση θα προ­σθέ­σει άλ­λους 400.000. Στρα­τιω­τι­κά, μια αντε­πί­θε­ση του εθνι­κού στρα­τού (ακόμα και με τη συμ­με­το­χή στρα­τευ­μά­των από την Αφρι­κα­νι­κή Ένωση, με δυ­τι­κή οι­κο­νο­μι­κή και στρα­τιω­τι­κή στή­ρι­ξη, με την πα­ρου­σία του γαλ­λι­κού στρα­τού) είναι αδύ­να­τον να ελέγ­ξει την έρημο του βορρά. Σε αυτήν την αχανή και αχαρ­το­γρά­φη­τη έκτα­ση, είναι αδύ­να­το να συ­ντρι­βούν οι αντάρ­τες. Όπως λέει το ανέκ­δο­το των αμε­ρι­κα­νι­κών ει­δι­κών δυ­νά­με­ων στην πε­ριο­χή, «εκεί είναι κα­λύ­τε­ρο να έχεις μαζί σου έναν Τουα­ρέγκ, παρά συ­σκευή GPS». Αντί­στρο­φα, οι αντάρ­τες του βορρά είναι απί­θα­νο να προ­ε­λά­σουν και κυ­ρί­ως να ελέγ­ξουν τον νότο. Το πι­θα­νό­τε­ρο είναι ένας πα­ρα­τε­τα­μέ­νος εμ­φύ­λιος, με καμία πλευ­ρά ικανή να κα­τα­κτή­σει τις πε­ριο­χές της άλλης. Το Μαλί δεί­χνει κα­τα­δι­κα­σμέ­νο να ρη­μα­χτεί από τον πό­λε­μο για καιρό, να εξε­λι­χτεί σε νέο «Αφ­γα­νι­στάν», ένα σε­νά­ριο που θα οξύ­νει τα προ­βλή­μα­τα της χώρας, τον ισλα­μι­κό ρι­ζο­σπα­στι­σμό και τις δια­κρί­σεις κατά των Τουα­ρέγκ.

Η στρα­τιω­τι­κή επέμ­βα­ση δεν θα λύσει κα­νέ­να απο­λύ­τως πρό­βλη­μα, ούτε στο βορρά ούτε στην κοι­νω­νι­κή και πο­λι­τι­κή κρίση στο νότο του Μαλί. Αυτά δη­μιουρ­γή­θη­καν από δε­κα­ε­τί­ες αποι­κιο­κρα­τί­ας και δε­κα­ε­τί­ες πα­ρου­σί­ας του ΔΝΤ στη χώρα. Η ανα­τρο­πή αυτής της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας είναι η μόνη πραγ­μα­τι­κή λύση. Αυτή η προ­ο­πτι­κή δεν είναι ου­το­πία. Πέρα από την πρό­σφα­τη και γει­το­νι­κή αρα­βι­κή άνοι­ξη, το ίδιο το Μαλί έχει τις δικές του πα­ρα­δό­σεις. Το 1992, έζησε την «επα­νά­στα­ση του Μάρτη», όταν ένας φοι­τη­τι­κός ξε­ση­κω­μός πυ­ρο­δό­τη­σε γε­νι­κές απερ­γί­ες και μια γε­νι­κευ­μέ­νη εξέ­γερ­ση η οποία προ­κά­λε­σε μα­ζι­κή ανταρ­σία των φα­ντά­ρων που αρ­νού­νταν να την κα­τα­στεί­λουν, ανοί­γο­ντας τότε το δρόμο για ένα πιο δη­μο­κρα­τι­κό κα­θε­στώς. Αυτός ο δρό­μος μπο­ρεί να δώσει διέ­ξο­δο όχι μόνο στο Μαλί, αλλά και να δώσει μια άλλη προ­ο­πτι­κή σε όλη την τόσο βα­σα­νι­σμέ­νη μαύρη ήπει­ρο.