Μπροστά στο «τελικό ξεκαθάρισμα», με ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα...

Κυ­βέρ­νη­ση προς τρόι­κα: Σας πα­ρα­κα­λού­με, μη μας ανα­γκά­σε­τε να απο­κα­λύ­ψου­με τα μέτρα που ήδη προ­α­ναγ­γεί­λα­με στο προ­σχέ­διο του Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού...

Πού το πάει η κυ­βέρ­νη­ση στή­νο­ντας σκη­νι­κό «σύ­γκρου­σης» με την τρόι­κα για να μη λη­φθούν νέα (ορι­ζό­ντια) μέτρα για το 2014; Οι κα­νό­νες της στρα­τη­γι­κής λένε ότι συ­χνό­τα­τα η σύ­γκρου­ση κρύ­βει εν δυ­νά­μει μια δια­πραγ­μά­τευ­ση ή μπο­ρεί να απο­τε­λεί και ευ­θεία έκ­φρα­σή της. Ακρι­βώς αυτό συμ­βαί­νει και στην προ­κεί­με­νη πε­ρί­πτω­ση. Τι ακρι­βώς δια­πραγ­μα­τεύ­ε­ται η κυ­βέρ­νη­ση και ποιοι είναι οι σχε­δια­σμοί της πλευ­ράς των δα­νει­στών;

Τα με­γά­λα ορό­ση­μα

Όλα έχουν να κά­νουν με πέντε αμε­τά­θε­τα ορό­ση­μα:

Το πρώτο ορό­ση­μο είναι η κα­τά­θε­ση στη Βουλή του Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού του 2014, μέχρι τις 20 Νο­εμ­βρί­ου. Εκεί θα πρέ­πει να απο­τυ­πω­θούν ανα­λυ­τι­κά τα μέτρα που θα στη­ρί­ζουν τους στό­χους του Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού. Άρα στις επό­με­νες δύο με τρεις βδο­μά­δες θα πρέ­πει να επέλ­θει συμ­φω­νία ανά­με­σα στην τρόι­κα και την κυ­βέρ­νη­ση για τα μέτρα που θα παρ­θούν το 2014. Εδώ θα κρι­θεί κάτι πολύ ση­μα­ντι­κό: αν η τρόι­κα θα απο­φα­σί­σει να «εκ­θέ­σει» την κυ­βέρ­νη­ση επι­μέ­νο­ντας ότι το δη­μο­σιο­νο­μι­κό κενό του 2014 είναι τέ­τοιο, ώστε απαι­τεί­ται η λήψη νέων μέ­τρων.

Το δεύ­τε­ρο είναι τα μέσα με τέλη Δε­κεμ­βρί­ου, όταν η τρόι­κα θα πρέ­πει να δη­μο­σιο­ποι­ή­σει την έκ­θε­σή της για την εκτα­μί­ευ­ση των δό­σε­ων του Σε­πτεμ­βρί­ου και του Δε­κεμ­βρί­ου, που συγ­χω­νεύ­ο­νται σε μία, συ­νο­λι­κού ύψους περί τα 4,5 δισ. ευρώ. Χωρίς τα χρή­μα­τα αυτά, το δη­μο­σιο­νο­μι­κό έτος 2013 δεν μπο­ρεί να κλεί­σει! Εδώ θα κρι­θεί αν η τρόι­κα θα «εκ­θέ­σει» για δεύ­τε­ρη φορά την κυ­βέρ­νη­ση, απαι­τώ­ντας αυ­στη­ρή τή­ρη­ση των λε­γό­με­νων προ­α­παι­τού­με­νων (κώ­δι­κας δι­κη­γό­ρων, απο­λύ­σεις και δια­θε­σι­μό­τη­τες δη­μο­σί­ων υπαλ­λή­λων, κλεί­σι­μο αμυ­ντι­κών βιο­μη­χα­νιών κ.λπ.). Θε­τι­κή για την Ελ­λά­δα έκ­θε­ση, πά­ντως, δεν μπο­ρεί να υπάρ­ξει αν δεν υπάρ­ξει συμ­φω­νία για τον Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό και τα μέτρα του 2014…

Τα μέσα Δε­κεμ­βρί­ου είναι ορό­ση­μο και για έναν επι­πλέ­ον λόγο: γιατί τότε ανα­μέ­νε­ται να σχη­μα­τι­στεί η νέα γερ­μα­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση και να αρ­χί­σει να συμ­με­τέ­χει ο νέος Γερ­μα­νός υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών στο Eurogroup. Τότε θα μπουν δυ­να­τά στο παι­χνί­δι οι με­γά­λοι «παί­κτες», Γερ­μα­νία και ΔΝΤ, και θα αρ­χί­σουν να συ­ζη­τούν με­τα­ξύ τους για το τι θα κά­νουν με την Ελ­λά­δα...

Το τρίτο ορό­ση­μο είναι ο Απρί­λιος, όταν η Eurostatθα επι­κυ­ρώ­σει τα στοι­χεία για την εκτέ­λε­ση του Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού του 2013. Τότε θα μά­θου­με τι πι­στεύ­ει η Eurostat, δη­λα­δή οι δα­νει­στές, για το αν υπήρ­ξε πρω­το­γε­νές πλε­ό­να­σμα το 2013 και ποιο ήταν το ύψος του. Ευ­ρω­παί­οι αξιω­μα­τού­χοι έχουν δη­λώ­σει ότι τότε θα μπο­ρεί να γίνει ου­σια­στι­κή συ­ζή­τη­ση για τα με­γά­λα θέ­μα­τα: χρη­μα­το­δο­τι­κό κενό και χρέος. Ωστό­σο, το ΔΝΤ δεν μπο­ρεί να εκτα­μιεύ­σει καμία δόση από δω και πέρα αν δεν είναι εξα­σφα­λι­σμέ­νη η χρη­μα­το­δό­τη­ση του ελ­λη­νι­κού προ­γράμ­μα­τος, για διά­στη­μα δώ­δε­κα μηνών μπρο­στά, από κάθε αξιο­λό­γη­ση. Αν αυτά τα ζη­τή­μα­τα από τους ευ­ρω­παϊ­κούς πυ­λώ­νες της τρόι­κας (Βρυ­ξέλ­λες, Κο­μι­σιόν και εν τέλει Γερ­μα­νία) αφε­θούν για τον Απρί­λιο, αυτό ση­μαί­νει ότι μέχρι τότε το ΔΝΤ δεν μπο­ρεί να εκτα­μιεύ­σει το δικό του με­ρί­διο για καμία δόση –με ό,τι αυτό συ­νε­πά­γε­ται…

Το τέ­ταρ­το ορό­ση­μο είναι οι ευ­ρω­ε­κλο­γές – αυ­το­διοι­κη­τι­κές εκλο­γές. Όλες οι «φρά­ξιες» των δα­νει­στών (ΔΝΤ, Γερ­μα­νία, ΕΚΤ, Βρυ­ξέλ­λες) πε­ρι­μέ­νουν να δουν πώς θα «αντι­δρά­σει» το ελ­λη­νι­κό πο­λι­τι­κό σύ­στη­μα σε αυτή την πο­λύ­μη­νη δο­κι­μα­σία και ποιος θα είναι ο πο­λι­τι­κός χάρ­της την επο­μέ­νη των ευ­ρω­ε­κλο­γών. Καθώς όλα είναι ρευ­στά και όλα πι­θα­νά (πρω­τιά ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, κα­τάρ­ρευ­ση του ΠΑΣΟΚ, εξω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κά πο­σο­στά για τη ΔΗΜΑΡ, πα­ρα­μο­νή της Χρυ­σής Αυγής στην τρίτη θέση, με ευ­ρω­βου­λευ­τή και πο­σο­στό-έκ­πλη­ξη), θέ­λουν να με­τρή­σουν «με ποιον υπο­γρά­φουν» το νέο χρη­μα­το­δο­τι­κό πρό­γραμ­μα και τη νέα ανα­διάρ­θρω­ση του χρέ­ους. Αυτό το τέ­ταρ­το ορό­ση­μο είναι το πιο ση­μα­ντι­κό απ’ όλα. Και δυ­στυ­χώς για τους δα­νει­στές και την κυ­βέρ­νη­ση Σα­μα­ρά - Βε­νι­ζέ­λου, είναι αμε­τά­θε­τες και δεν μπο­ρούν να ακυ­ρω­θούν ή να με­τα­τε­θούν ει­δι­κά για την Ελ­λά­δα…

Το πέμ­πτο ορό­ση­μο είναι το διά­στη­μα αμέ­σως μετά τις ευ­ρω­ε­κλο­γές - αυ­το­διοι­κη­τι­κές εκλο­γές. Τότε θα κρι­θεί το μεί­ζον ζή­τη­μα της νέας ανα­διάρ­θρω­σης του ελ­λη­νι­κού χρέ­ους. Πι­θα­νό­τα­τα τότε θα λη­φθούν και οι τε­λι­κές απο­φά­σεις για το τρίτο μνη­μό­νιο, στο οποίο το βα­σι­κό μενού δεν θα είναι καν τα νέα μέτρα, αλλά οι «βα­ριές» εξα­σφα­λί­σεις που θα ζη­τή­σουν οι δα­νει­στές ένα­ντι της νέας ανα­διάρ­θρω­σης του ελ­λη­νι­κού χρέ­ους… Αλλά και το χρη­μα­το­δο­τι­κό κενό δεν μπο­ρεί να πάει ξέ­χω­ρα από το τρίτο μνη­μό­νιο…

Να γιατί ο Στουρ­νά­ρας μι­λά­ει για «κό­λα­ση» ανα­φε­ρό­με­νος στους επό­με­νους μήνες. Διότι η κυ­βέρ­νη­ση θα είναι στο «τη­γά­νι» των δα­νει­στών μέχρι και τις ευ­ρω­ε­κλο­γές.

Η «ανταρ­σία» του ΔΝΤ και το «κα­τε­νά­τσιο» της Γερ­μα­νί­ας

Ήρθε η ώρα το ΔΝΤ να απο­χω­ρή­σει σι­γά-σι­γά από τα ευ­ρω­παϊ­κά «προ­γράμ­μα­τα προ­σαρ­μο­γής»; Φαί­νε­ται πως ναι, και μά­λι­στα αρ­χί­ζο­ντας από το ελ­λη­νι­κό. Ύστε­ρα από μια δι­πλω­μα­τι­κή σιωπή στο διά­στη­μα μέχρι τις γερ­μα­νι­κές εκλο­γές, το ΔΝΤ έθεσε με εκ­θέ­σεις του το ζή­τη­μα κα­θα­ρά: το ελ­λη­νι­κό κρα­τι­κό χρέος είναι μη βιώ­σι­μο και θα πρέ­πει να «κου­ρευ­τεί». Ένα χρόνο πριν, το ΔΝΤ έκανε «τα στρα­βά μάτια» για το γε­γο­νός ότι το δεύ­τε­ρο χρη­μα­το­δο­τι­κό πρό­γραμ­μα και δεύ­τε­ρο μνη­μό­νιο προς την Ελ­λά­δα δεν εξα­σφά­λι­ζαν τη βιω­σι­μό­τη­τα του ελ­λη­νι­κού χρέ­ους, όπως απαι­τεί ρητά το κα­τα­στα­τι­κό του. Τώρα, δεν το έπια­σαν βέ­βαια οι ντρο­πές για το κα­τα­στα­τι­κό, αλλά πρώτο, τα ρευ­στά του δια­θέ­σι­μα έχουν σχε­δόν εξα­ντλη­θεί, με απο­τέ­λε­σμα να ανα­γκά­ζε­ται να που­λά­ει χρυσό, και δεύ­τε­ρο, πολ­λές χώ­ρες-μέ­το­χοι του Τα­μεί­ου, ιδιαί­τε­ρα από το χώρο των BRICKs(με πρώτη και κα­λύ­τε­ρη τη Βρα­ζι­λία) δυ­σα­να­σχε­τούν για το γε­γο­νός ότι για να σώσει την Ευ­ρω­ζώ­νη το Τα­μείο έχει μεί­νει «ταπί». Πίσω απ’ όλα αυτά βέ­βαια υπάρ­χει κάτι βα­θύ­τε­ρο: η αντι­πα­ρά­θε­ση ΗΠΑ-Γερ­μα­νί­ας, που εξε­λίσ­σε­ται σε όλα τα πεδία αδυ­σώ­πη­τη (στο οι­κο­νο­μι­κό, το λε­γό­με­νο γε­ω­πο­λι­τι­κό κ.λπ.). Το ΔΝΤ, λοι­πόν, θέλει γρή­γο­ρο ξε­κα­θά­ρι­σμα του ζη­τή­μα­τος της βιω­σι­μό­τη­τας του χρέ­ους.

Από την άλλη, η Γερ­μα­νία έχει άλλο σχέ­διο. Βλέ­πο­ντας ότι η συ­ντα­γή με τρόι­κες και μνη­μό­νια έχει ξε­φτί­σει και προ­κα­λεί δυ­σά­ρε­στες πο­λι­τι­κές διερ­γα­σί­ες, τόσο προς τα αρι­στε­ρά, όσο και προς τα άκρα δεξιά, ορ­γα­νώ­νει την πα­νευ­ρω­παϊ­κή λι­τό­τη­τα διαρ­κεί­ας, μια «με­τα-μνη­μο­νια­κή λι­τό­τη­τα» που θα στη­ρί­ζε­ται στο δρα­κό­ντειο ευ­ρω­παϊ­κό Δη­μο­σιο­νο­μι­κό Σύμ­φω­νο, αλλά και σε νέες προ­βλέ­ψεις που θα προ­κύ­πτουν από την τρο­πο­ποί­η­ση των ευ­ρω­παϊ­κών συν­θη­κών, το πλαί­σιο της ευ­ρω­παϊ­κής τρα­πε­ζι­κής επο­πτεί­ας κ.λπ. Όλα αυτά όμως θέ­λουν χρόνο. Το απο­τέ­λε­σμα είναι ότι η Γερ­μα­νία δεν βιά­ζε­ται. Πέρα από το ότι θέλει να ξέρει με ποιον υπο­γρά­φει -και άρα θα πε­ρι­μέ­νει τις ευ­ρω­ε­κλο­γές για να κάνει κί­νη­ση για την ανα­διάρ­θρω­ση του ελ­λη­νι­κού κρα­τι­κού χρέ­ους, χρειά­ζε­ται χρόνο για τη δια­μόρ­φω­ση του νέου το­πί­ου της πα­νευ­ρω­παϊ­κής «με­τα-μνη­μο­νια­κής» λι­τό­τη­τας.

Όλα αυτά κά­νουν το εν­δε­χό­με­νο «δια­ζυ­γί­ου» με­τα­ξύ ΔΝΤ και Γερ­μα­νί­ας πολύ πι­θα­νό. Το γε­γο­νός ότι η Γερ­μα­νία δεν βιά­ζε­ται ενώ το ΔΝΤ θα πρέ­πει ήδη από το Δε­κέμ­βριο να απο­φα­σί­σει την εκτα­μί­ευ­ση δό­σε­ων για το ελ­λη­νι­κό πρό­γραμ­μα με όλα τα ζη­τή­μα­τα ανοι­χτά, μπο­ρεί να κάνει την «κό­ντρα» στους κόλ­πους των δα­νει­στών έκρυθ­μη.

Μια αδύ­να­μη κυ­βέρ­νη­ση - ανοι­χτά όλα τα εν­δε­χό­με­να

Όλα τα πα­ρα­πά­νω μπο­ρούν να δώ­σουν μια ιδέα για τις αντι­θέ­σεις στους κόλ­πους των δα­νει­στών, αλλά και για τις ανα­τα­ρά­ξεις που θα ση­μα­δέ­ψουν την πο­λύ­μη­νη δια­δι­κα­σία προς το τρίτο ελ­λη­νι­κό χρη­μα­το­δο­τι­κό πρό­γραμ­μα , το τρίτο μνη­μό­νιο που θα το συ­νο­δεύ­ει και τη νέα ανα­διάρ­θρω­ση του ελ­λη­νι­κού κρα­τι­κού χρέ­ους.

Αν έρ­θου­με τώρα στην εγ­χώ­ρια «σκηνή», πρέ­πει να ση­μειώ­σου­με πρώτα απ’ όλα ότι η δι­κομ­μα­τι­κή συ­γκυ­βέρ­νη­ση περ­νά­ει δύ­σκο­λες στιγ­μές, όχι μόνο εξαι­τί­ας της κα­τάρ­ρευ­σης του successstory, αλλά και επει­δή μπρο­στά της βλέ­πει αυτό που ο ίδιος ο Στουρ­νά­ρας χα­ρα­κτή­ρι­σε «κό­λα­ση» μι­λώ­ντας για τους επό­με­νους μήνες, στη διάρ­κεια των οποί­ων «θα κρι­θούν όλα στις σχέ­σεις με τους δα­νει­στές»…

Η κυ­βέρ­νη­ση ορ­γα­νώ­νει έναν «ανέν­δο­το» κατά των «νέων ορι­ζό­ντιων μέ­τρων», πα­ρα­κα­λώ­ντας την τρόι­κα να μην εξα­να­γκα­στεί να απο­κα­λύ­ψει τώρα τα μέτρα που προ­α­νήγ­γει­λε στο προ­σχέ­διο του Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού, ύψους πε­ρί­που 5 δισ. ευρώ. Θέλει ένα συμ­βι­βα­σμό για το δη­μο­σιο­νο­μι­κό κενό (δη­λα­δή τα νέα μέτρα) του 2014 στο 1 δισ. ευρώ, υπο­λο­γί­ζο­ντας ότι μπο­ρεί να τα κα­λύ­ψει με νέα, αλλά «μη ορι­ζό­ντια» μέτρα… Αν όμως δεν τα κα­τα­φέ­ρει, θα ξε­κι­νή­σει αυτή την πο­λύ­μη­νη «κό­λα­ση» με ένα στρα­πα­τσά­ρι­σμα που θα της κο­στί­σει πολύ.

Ακόμη λοι­πόν και αν ξε­χά­σου­με την Αρι­στε­ρά και το κί­νη­μα αντί­στα­σης, οι αντι­φά­σεις στο μπλοκ των δα­νει­στών είναι με­γά­λες και τα εμπό­δια στο δρόμο της κυ­βέρ­νη­σης τε­ρά­στια. Είναι μια αδύ­να­μη κυ­βέρ­νη­σης στις στιγ­μές της με­γα­λύ­τε­ρης αδυ­να­μί­ας της! Γι’ αυτό δεν μπο­ρεί να απο­κλει­στεί το εν­δε­χό­με­νο να επι­χει­ρή­σει η ίδια κά­ποιου εί­δους «από­δρα­ση» από το αδιέ­ξο­δο –ο Σα­μα­ράς και ο Βε­νι­ζέ­λος σί­γου­ρα δεν αντι­προ­σω­πεύ­ουν τον τύπο πο­λι­τι­κών που θυ­σιά­ζο­νται για τα συλ­λο­γι­κά συμ­φέ­ρο­ντα της αστι­κής τάξης… Η Αρι­στε­ρά πρέ­πει να το συ­νει­δη­το­ποι­ή­σει αυτό, και να επι­μεί­νει σε ένα σχέ­διο πο­λι­τι­κής ανα­τρο­πής. Στο πλαί­σιο αυτό, η ανα­ζω­ο­γό­νη­ση του κι­νή­μα­τος είναι φυ­σι­κά βα­σι­κός όρος. Γι’ αυτό, η γε­νι­κή απερ­γία της 6ης Νο­εμ­βρί­ου δεν πρέ­πει να αντι­με­τω­πι­στεί σαν υπό­θε­ση ρου­τί­νας, αλλά σαν σταθ­μός αυτού του σχε­δί­ου ανα­τρο­πής.