Αργεντινή: διεθνής αλληλεγγύη ή (και) υιοθέτηση του «υποδείγματος»;-(Πρώτο μέρος*)

Λέ­γο­ντας πα­γκό­σμια κα­πι­τα­λι­στι­κή - ιμπε­ρια­λι­στι­κή αντί­δρα­ση, εν­νο­ού­με κατά πε­ρί­πτω­ση το φα­σι­σμό, την εθνι­κή κα­τα­πί­ε­ση ή το φυ­λε­τι­κό ρα­τσι­σμό και το απαρτ­χάιντ, την αποι­κιο­κρα­τία ή τη νε­ο­α­ποι­κιο­κρα­τία, την ιμπε­ρια­λι­στι­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση και επι­βο­λή κ.λπ. Με αυτό το στοι­χειώ­δες με­θο­δο­λο­γι­κό ερ­γα­λείο, ναι, «εί­μα­στε με την Αρ­γε­ντι­νή» στην αντι­πα­ρά­θε­σή της με τα γε­ρά­κια της πα­γκό­σμιας κερ­δο­σκο­πί­ας. Όποιος δεν παίρ­νει θέση σ’ αυτό επει­δή δεν συμ­φω­νεί συ­νο­λι­κά με την πο­λι­τι­κή της κυ­βέρ­νη­σης της Αρ­γε­ντι­νής (που ούτε κι εμείς συμ­φω­νού­με), είναι σαν να κρα­τά­ει ου­δε­τε­ρό­τη­τα ανά­με­σα στο θύτη και το θύμα μιας ιμπε­ρια­λι­στι­κής από­πει­ρας λη­στεί­ας! Διότι δεν πρέ­πει να ανα­γνω­ρί­ζου­με τον ιμπε­ρια­λι­σμό μόνο εκεί που εκ­στρα­τεύ­ει με κα­νο­νιο­φό­ρους, αλλά και εκεί που λη­στεύ­ει (ή απο­πει­ρά­ται να λη­στέ­ψει) με οι­κο­νο­μι­κά μέσα – και στην προ­κει­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση πρό­κει­ται ακρι­βώς γι’ αυτό.

Στην προ­κει­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση, τί­θε­ται ζή­τη­μα αυ­ταρ­χι­κής ιμπε­ρια­λι­στι­κής επι­βο­λής, δη­λα­δή δη­μο­κρα­τί­ας, αλλά και δι­καιο­σύ­νης στις διε­θνείς σχέ­σεις: το ρίσκο της ιδιω­τι­κής επέν­δυ­σης του όποιου το­κο­γλύ­φου δεν μπο­ρεί να ασφα­λί­ζε­ται με ρή­τρες και τι­μω­ρη­τι­κούς μη­χα­νι­σμούς που «συ­νταγ­μα­το­ποιούν» σε διε­θνές επί­πε­δο το δι­καί­ω­μά του στο το­κο­γλυ­φι­κό κέρ­δος. Και μά­λι­στα, δεν μπο­ρεί να ασφα­λί­ζε­ται με τέ­τοιους όρους το το­κο­γλυ­φι­κό κέρ­δος εις βάρος των θε­με­λιω­δών δι­καιω­μά­των των λαών. Το δι­καί­ω­μα στη στάση πλη­ρω­μών από τις υπερ­χρε­ω­μέ­νες χώρες ισο­δυ­να­μεί με την προ­τε­ραιό­τη­τα των θε­με­λιω­δών κοι­νω­νι­κών δι­καιω­μά­των και ανα­γκών σε σχέση με το κέρ­δος. Είναι μια εκ­δο­χή του συν­θή­μα­τος «Οι άν­θρω­ποι πάνω από τα κέρδη» (που είναι ένα σύν­θη­μα ενά­ντια στην κα­πι­τα­λι­στι­κή - ιμπε­ρια­λι­στι­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση) εφαρ­μο­σμέ­νου στο επί­πε­δο των διε­θνών οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων.

Να λοι­πόν τι υπε­ρα­σπι­ζό­μα­στε στην πε­ρί­πτω­ση της Αρ­γε­ντι­νής. Για να το κά­νου­με, δεν είναι κα­θό­λου απα­ραί­τη­το να ταυ­τι­στού­με ή να εξι­δα­νι­κεύ­ου­με το πο­λι­τι­κό και οι­κο­νο­μι­κό πρό­γραμ­μα της κυ­βέρ­νη­σής της. 

Όταν πρό­κει­ται για γνή­σια διε­θνή επει­σό­δια αντι­πα­ρά­θε­σης με την κα­πι­τα­λι­στι­κή – ιμπε­ρια­λι­στι­κή αντί­δρα­ση και αντε­πα­νά­στα­ση, το κα­τα­λα­βαί­νει κα­νείς εύ­κο­λα γιατί η αντι­πα­ρά­θε­ση με αφορ­μή αυτά γί­νε­ται διε­θνής, ξε­χω­ρί­ζει στρα­τό­πε­δα και με­τα­φέ­ρε­ται στην ίδια μας τη χώρα σαν εσω­τε­ρι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση ανά­με­σα στην Αρι­στε­ρά και το κί­νη­μα απ’ τη μια και τους αντι­πά­λους του από την άλλη. Στην πε­ρί­πτω­ση της Αρ­γε­ντι­νής, λοι­πόν, η άρ­νη­ση πλη­ρω­μής στα γε­ρά­κια της το­κο­γλυ­φί­ας πυ­ρο­δό­τη­σε την πο­λι­τι­κή και ιδε­ο­λο­γι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση ανά­με­σα στο μνη­μο­νια­κό - αστι­κό στρα­τό­πε­δο και την Αρι­στε­ρά. Αντι­κεί­με­νο αυτής της αντι­πα­ρά­θε­σης, η δι­καί­ω­ση ή η κα­τα­δί­κη πρά­ξε­ων «απεί­θειας» στους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς οι­κο­νο­μι­κούς μη­χα­νι­σμούς της εκ­με­τάλ­λευ­σης.

Υπάρ­χει… ζωή έξω από τον «πλα­νή­τη» της χρη­μα­τι­στι­κής εκ­με­τάλ­λευ­σης και λη­στεί­ας;

Οι δυ­νά­μεις της κα­πι­τα­λι­στι­κής - ιμπε­ρια­λι­στι­κής εκ­με­τάλ­λευ­σης και κα­τα­να­γκα­σμού, από τους ιδε­ο­λό­γους τους μέχρι τα γε­ρά­κια των hedge funds, δεν αρ­κού­νται στην υπε­ρά­σπι­ση του δικού τους «δί­κιου», του δικού τους «μο­ντέ­λου» ή της δικής τους άπο­ψης∙ γα­λου­χη­μέ­νοι στο επι­θε­τι­κό πνεύ­μα του ιμπε­ρια­λι­στι­κού μο­νο­πώ­λιου ισχύ­ος της επο­χής μετά την κα­τάρ­ρευ­ση των κα­θε­στώ­των του «υπαρ­κτού σο­σια­λι­σμού», με το «τέλος της Ιστο­ρί­ας» και την «ενιαία σκέψη» του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, θέ­λουν να πα­ρου­σιά­σουν ότι όσες επι­λο­γές δεν σέ­βο­νται αυτό το «μο­νο­πώ­λιο» δεν είναι απλώς «λάθος», αλλά «αφύ­σι­κες» και κα­τα­στρο­φι­κές. Δεν υπάρ­χει ζωή έξω από τον «πλα­νή­τη» της χρη­μα­τι­στι­κής λη­στεί­ας, ισχυ­ρί­ζο­νται, είναι σαν να θέ­λεις να ζή­σεις στο ψυχρό Διά­στη­μα. Απλώς, σε πε­ρι­μέ­νει μια ασύλ­λη­πτη κα­τα­στρο­φή. 

Έχει ση­μα­σία, λοι­πόν, σε αυτή την αντι­πα­ρά­θε­ση να στο­χο­θε­τεί­ται και να κα­ταρ­ρί­πτε­ται αυτός ακρι­βώς ο ισχυ­ρι­σμός. Αλ­λιώς, η υπε­ρά­σπι­ση του «δι­καιώ­μα­τος στην απει­θαρ­χία» στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό κα­τα­να­γκα­σμό, που στην προ­κεί­με­νη πε­ρί­πτω­ση είναι το δι­καί­ω­μα στη στάση πλη­ρω­μών στο κρα­τι­κό χρέος, δεν είναι πει­στι­κή. Όμως στην τα­ξι­κή - πο­λι­τι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση η «πει­θώς» οι­κο­δο­μεί­ται πρώτα στον άμεσο συ­σχε­τι­σμό δύ­να­μης και μόνο δευ­τε­ρο­γε­νώς στα απο­τε­λέ­σμα­τα της ιδε­ο­λο­γι­κής αντι­πα­ρά­θε­σης κα­θαυ­τής. Και το συ­σχε­τι­σμό δύ­να­μης τον εξα­σφα­λί­ζουν οι επι­λο­γές στο άμεσο θέ­α­τρο της αντι­πα­ρά­θε­σης. Με λίγα λόγια: Αν με την επι­λο­γή της να κάνει στάση πλη­ρω­μών το 2002 η Αρ­γε­ντι­νή είχε οδη­γη­θεί σε μια πραγ­μα­τι­κή κα­τα­στρο­φή, που σί­γου­ρα θα εγκα­θι­στού­σε στην Αρ­γε­ντι­νή μια κυ­βέρ­νη­ση της αρε­σκεί­ας των hedge funds, τότε λίγο θα με­τρού­σαν τα επι­χει­ρή­μα­τα οποιου­δή­πο­τε, μέσα ή έξω από την Αρ­γε­ντι­νή.

Έχει ση­μα­σία, λοι­πόν, η Αρι­στε­ρά, υπε­ρα­σπι­ζό­με­νη το «δι­καί­ω­μα στην απει­θαρ­χία» στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό κα­τα­να­γκα­σμό, το δι­καί­ω­μα στη στάση πλη­ρω­μών προς τους το­κο­γλύ­φους, να ση­μειώ­νει ότι το αρ­γε­ντί­νι­κο πα­ρά­δειγ­μα απέ­δει­ξε πως «υπάρ­χει ζωή» μετά τη στάση πλη­ρω­μών. Δεν χρειά­ζο­νται ενο­χές εδώ: η Αρι­στε­ρά σε άλλο επί­πε­δο πρέ­πει να δια­χω­ρι­στεί με το «υπό­δειγ­μα» της Αρ­γε­ντι­νής - ακρι­βώς γι’ αυτό θα μι­λή­σου­με πα­ρα­κά­τω.

Έχει ση­μα­σία, λοι­πόν, να πει κα­νείς ότι η Αρ­γε­ντι­νή, ακόμη και την πιο δύ­σκο­λη χρο­νιά της στά­σης πλη­ρω­μών, το 2002, είχε ύφεση περί το 10,5%, αλλά αυτό δεν ήταν τί­πο­τε μπρο­στά στις οι­κο­νο­μι­κές και κοι­νω­νι­κές κα­τα­στρο­φές τις οποί­ες είχε συσ­σω­ρεύ­σει το μο­ντέ­λο που είχε επι­βά­λει το ΔΝΤ στα χρό­νια πριν την οι­κο­νο­μι­κή κα­τάρ­ρευ­ση το 2001 - 2002. Στο διά­στη­μα αυτό οι πλη­ρω­μές εξω­τε­ρι­κών χρεών έφτα­σαν σε πρω­τό­γνω­ρα επί­πε­δα, η φο­ρο­δια­φυ­γή και η φυγή κε­φα­λαί­ων στο εξω­τε­ρι­κό δη­μιουρ­γού­σαν μια μό­νι­μη κρίση στο ισο­ζύ­γιο πλη­ρω­μών, ενώ γνώ­ρι­σε και χρο­νιές με ύφεση έως 16%, πολύ με­γα­λύ­τε­ρη από την ύφεση της χρο­νιάς της στά­σης πλη­ρω­μών. Η συ­ντα­γή ήταν η γνω­στή: απε­λευ­θέ­ρω­ση του εμπο­ρί­ου, άρση του προ­στα­τευ­τι­σμού, ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, λι­τό­τη­τα και πε­ρι­κο­πές. Από το 1995 μέχρι και την κα­τάρ­ρευ­σή του 2001, η αρ­γε­ντί­νι­κη οι­κο­νο­μία είχε μπει σε μη ανα­στρέ­ψι­μη κα­θο­δι­κή τρο­χιά.  

Το 2002 η στάση πλη­ρω­μών ήταν η υπο­χρε­ω­τι­κή κί­νη­ση απέ­να­ντι σε μια οι­κο­νο­μι­κή κα­τα­στρο­φή με­γά­λων δια­στά­σε­ων, που οδή­γη­σε σε λαϊκή εξέ­γερ­ση, ανα­τρο­πή της φι­λοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κής κυ­βέρ­νη­σης και σε μια κυ­βέρ­νη­ση που πήρε μέτρα κεϊν­σια­νού χα­ρα­κτή­ρα. Η στάση πλη­ρω­μών στο κρα­τι­κό χρέος πα­ρα­μέ­ρι­σε ένα με­γά­λο βρα­χνά: μεί­ω­σε το χρέος από το 160% του ΑΕΠ στο 44% σή­με­ρα και βέ­βαια μεί­ω­σε θε­α­μα­τι­κά τις δα­πά­νες του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού για τό­κους. Το πέσο υπο­τι­μή­θη­κε κατά 75% και αυτό, σε συν­δυα­σμό και με κρα­τι­κές πο­λι­τι­κές ενά­ντια στη φτώ­χεια και ενί­σχυ­σης της κα­τα­νά­λω­σης, οδή­γη­σε σε μια πε­ντα­ε­τία (2003-2008) εντυ­πω­σια­κών ρυθ­μών ανά­πτυ­ξης με­σο­σταθ­μι­κά 8,5% ετη­σί­ως. Η πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μι­κή κρίση έφερε το 2009 από­το­μη προ­σγεί­ω­ση του ρυθ­μού ανά­πτυ­ξης στο 0,9%, αλλά χάρη σε ένα γεν­ναίο πρό­γραμ­μα δη­μό­σιων επεν­δύ­σε­ων, οι ρυθ­μοί ανά­πτυ­ξης επα­νήλ­θαν στα προη­γού­με­να υψηλά επί­πε­δα το 2010 και 2001, για να ξα­να­πέ­σουν το 2012 στο 1,9% και να γνω­ρί­σουν μια νέα αύ­ξη­ση στο 5,8% το 2013. Σε αυτό το πλαί­σιο, η φτώ­χεια και η ανερ­γία μειώ­θη­καν δρα­στι­κά, τα ει­σο­δή­μα­τα και οι μι­σθοί αυ­ξή­θη­καν, το έλ­λειμ­μα στο εξω­τε­ρι­κό ισο­ζύ­γιο μη­δε­νί­στη­κε, τα συ­ναλ­λαγ­μα­τι­κά δια­θέι­σμα αυ­ξή­θη­καν σε σχε­τι­κά ασφα­λή επί­πε­δα.  

Δεν θα προ­χω­ρή­σου­με τώρα σε βα­θύ­τε­ρη αξιο­λό­γη­ση όλων αυτών, ούτε στις υπαρ­κτό­τα­τες αρ­νη­τι­κές πλευ­ρές, αλλά ένα πράγ­μα είναι σί­γου­ρο: αν απο­δει­κνύ­ουν κάτι, είναι ότι ναι, «υπάρ­χει ζωή» μετά τη στάση πλη­ρω­μών στους διε­θνείς το­κο­γλύ­φους! Δεν υπάρ­χει καμία σύ­γκρι­ση της πο­ρεί­ας της Αρ­γε­ντι­νής μετά τη στάση πλη­ρω­μών του 2002 σε σχέση με την πε­ρί­ο­δο που προη­γή­θη­κε. Έχει ση­μα­σία αυτό το συ­μπέ­ρα­σμα, γιατί απο­δει­κνύ­ει κα­ταρ­χήν ότι η δυ­να­τό­τη­τα ρήξης με το σύ­στη­μα της διε­θνούς χρη­μα­τι­στι­κής λη­στεί­ας υπάρ­χει!

Όσο για τους δι­κούς μας, μνη­μο­νια­κούς απο­λο­γη­τές της υπο­τα­γής, πρέ­πει να τους υπεν­θυ­μί­σου­με ότι στην Αρ­γε­ντι­νή οι ρυθ­μοί ανά­πτυ­ξης μετά τη στάση πλη­ρω­μών είναι με­σο­σταθ­μι­κά περί το 8%, η φτώ­χεια κυ­μαί­νε­ται περί το 20% και η ανερ­γία περί το 7%, ενώ στην Ελ­λά­δα του μνη­μο­νια­κού υπο­δείγ­μα­τος έχου­με 7 συ­να­πτά έτη ύφε­σης που σω­ρευ­τι­κά ξε­περ­νά­ει το 20%, φτώ­χεια 36,5% και ανερ­γία 27%. Και όλα αυτά, για να μη… γί­νου­με Αρ­γε­ντι­νή. 

Στο πλαί­σιο αυτό, στη δη­μό­σια αντι­πα­ρά­θε­ση των ημε­ρών εκ μέ­ρους του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είχε δίκιο ο Γιάν­νης Μη­λιός κι όχι ο Γιάν­νης Δρα­γα­σά­κης. Ο πρώ­τος, πα­ρό­τι δεν έθεσε ευ­θέ­ως ζή­τη­μα αλ­λη­λεγ­γύ­ης στην Αρ­γε­ντι­νή στην αντι­πα­ρά­θε­σή της με τα γε­ρά­κια της κερ­δο­σκο­πί­ας, είπε πά­ντως ότι απο­δει­κνύ­ε­ται πως μπο­ρού­με να τα βά­λου­με με τη διε­θνή το­κο­γλυ­φία των τρα­πε­ζών και των hedge funds, ανα­φε­ρό­με­νος κυ­ρί­ως στο πα­ρά­δειγ­μα της Ισλαν­δί­ας αλλά αρ­νού­με­νος να υιο­θε­τή­σει την κα­τα­στρο­φο­λο­γία προ­κει­μέ­νου για την Αρ­γε­ντι­νή. Ο δεύ­τε­ρος, μι­λώ­ντας σαν «Νέ­στωρ» του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (ο χα­ρα­κτη­ρι­σμός είναι του αστι­κού Τύπου), «διόρ­θω­σε» εμ­μέ­σως πλην σαφώς τον Μηλιό, πήρε απο­στά­σεις από μια στάση που θα μπο­ρού­σε να χα­ρα­κτη­ρι­στεί αλ­λη­λέγ­γυα με την Αρ­γε­ντι­νή και κα­τη­γό­ρη­σε την κυ­βέρ­νη­ση για την ανευ­θυ­νό­τη­τά της να τα­χθεί με το μέρος της διε­θνούς κερ­δο­σκο­πί­ας.

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, από τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μόνο από το χώρο της Αρι­στε­ρής Πλατ­φόρ­μας υπήρ­ξαν φωνές που υπο­στή­ρι­ξαν το δι­καί­ω­μα της Αρ­γε­ντι­νής στη στάση πλη­ρω­μών στους το­κο­γλύ­φους, συν­δέ­ο­ντάς το με το αντί­στοι­χο δι­καί­ω­μα της Ελ­λά­δας και ανα­δει­κνύ­ο­ντας ότι «υπάρ­χει ζωή» μετά τη στάση πλη­ρω­μών. 

Θα προ­σθέ­τα­με, κά­νο­ντας μια «γέ­φυ­ρα» με τα επό­με­να, ότι «υπάρ­χει ζωή» μετά τη στάση πλη­ρω­μών, ακόμη και με τον «κα­πι­τα­λι­στι­κό δρόμο». Έστω και αν, όπως θα δούμε πα­ρα­κά­τω, με τον «κα­πι­τα­λι­στι­κό δρόμο» ανα­πό­φευ­κτα έρ­χε­ται η στιγ­μή του σκλη­ρού δι­λήμ­μα­τος: ή επά­νο­δος στη χρη­μα­τι­στι­κή ορ­θο­δο­ξία ή μια νέα με­γά­λη κρίση.  

Το πα­γκό­σμιο «μο­νο­πώ­λιο του κακού» ρα­γί­ζει

Έχει επί­σης ση­μα­σία να ση­μειώ­σου­με ότι η νέα στάση πλη­ρω­μών της Αρ­γε­ντι­νής ανέ­δει­ξε και ένα άλλο, πολύ ση­μα­ντι­κό στοι­χείο της πα­γκό­σμιας συ­γκυ­ρί­ας: το ξέ­φτι­σμα του μο­νο­πώ­λιου και την απο­δυ­νά­μω­ση των μη­χα­νι­σμών της πα­γκό­σμιας «οι­κο­νο­μι­κής δια­κυ­βέρ­νη­σης». Υπάρ­χει ένας, ελά­χι­στα γνω­στός, ορ­γα­νι­σμός που «πι­στο­ποιεί» πότε συ­ντρέ­χει «πι­στω­τι­κό γε­γο­νός», δη­λα­δή πότε υπάρ­χει αθέ­τη­ση πλη­ρω­μής τόκων ή χρε­ο­λυ­σί­ων. Το ακρω­νύ­μιό του, ISDA (International Swaps and Derivatives Association). O ISDA είναι εκλε­κτό μέλος του πα­γκό­σμιου χρη­μα­τι­στι­κού ιε­ρα­τεί­ου, αφού αυτός μόνο, «μο­νο­πω­λια­κά», μπο­ρεί να πι­στο­ποι­ή­σει χωρίς να εγεί­ρο­νται αμ­φι­σβη­τή­σεις πότε συ­ντρέ­χει λόγος για να πλη­ρω­θούν τα πε­ρί­φη­μα CDS (ασφά­λι­στρα κιν­δύ­νου ένα­ντι χρε­ο­κο­πί­ας). Ο ISDA, λοι­πόν έβγα­λε την ετυ­μη­γο­ρία του, πι­στο­ποί­η­σε πι­στω­τι­κό γε­γο­νός ύστε­ρα από την άρ­νη­ση της Αρ­γε­ντι­νής να πλη­ρώ­σει τους το­κο­γλύ­φους και έδωσε το πρά­σι­νο φως να πλη­ρω­θούν τα CDS, που στην πε­ρί­πτω­ση αυτή ανέρ­χο­νταν σύμ­φω­να με πλη­ρο­φο­ρί­ες του διε­θνούς Τύπου σε 1 δισ. δο­λά­ρια.

Υπο­τί­θε­ται ότι μόλις ο ISDA πι­στο­ποι­ή­σει πι­στω­τι­κό γε­γο­νός σε βάρος μιας χώρας, θα ανοί­ξει η γη για να κα­τα­βα­ρα­θρω­θεί. Και τι ακο­λού­θη­σε; Καμία «κα­τα­στρο­φή»! Αντί­θε­τα, ο πε­ρι­βό­η­τος Τζορτζ Σόρος και άλλα με­γά­λα διε­θνή hedge funds έσπευ­σαν να το­πο­θε­τη­θούν μα­ζι­κά σε με­το­χές στο χρη­μα­τι­στή­ριο του Μπου­έ­νος Άιρες. Το Χρη­μα­τι­στή­ριο της Αρ­γε­ντι­νής και τα άλλα χρη­μα­τι­στή­ρια των ανα­δυό­με­νων αγο­ρών «σφυ­ρί­ζουν αδιά­φο­ρα», υπο­δε­χό­με­να το γε­γο­νός με ήπιες δια­κυ­μάν­σεις. Αντί­θε­τα, sell off πα­ρα­τη­ρεί­ται το τε­λευ­ταίο δι­ή­με­ρο στη Wall Street, τα ευ­ρω­παϊ­κά χρη­μα­τι­στή­ρια και το ελ­λη­νι­κό! Βε­βαί­ως αυτό το Sell Off δεν οφεί­λε­ται στην Αρ­γε­ντι­νή ει­δι­κά, αλλά στο σύ­νο­λο των με­γά­λων γε­γο­νό­των με πα­γκό­σμια εμ­βέ­λεια, με έμ­φα­ση στις εξε­λί­ξεις στην Ου­κρα­νία.

Όλα αυτά όμως είναι μέρος της ίδιας πα­γκό­σμιας συ­γκυ­ρί­ας, όπου την προ­σω­ρι­νή και σχε­τι­κή κα­πι­τα­λι­στι­κή στα­θε­ρο­ποί­η­ση ύστε­ρα από το ξέ­σπα­σμα της κα­πι­τα­λι­στι­κής κρί­σης το 2008, δια­δέ­χε­ται μια με­τα­βα­τι­κή πε­ρί­ο­δος όπου πλη­θαί­νουν τα προ­δρο­μι­κά ση­μά­δια μιας επερ­χό­με­νης υπο­τρο­πής της κρί­σης. Στο πλαί­σιο αυτό, έχει δρο­μο­λο­γη­θεί μια με­γά­λη ανα­τρο­πή στους πα­γκό­σμιους οι­κο­νο­μι­κούς -και όχι μόνο- συ­σχε­τι­σμούς. Το ΑΕΠ της Κίνας οσο­νού­πω ξε­περ­νά­ει το αμε­ρι­κα­νι­κό ΑΕΠ, το ΑΕΠ των BRICS ισο­δυ­να­μεί με το ¼ του συ­νο­λι­κού πα­γκό­σμιου ΑΕΠ, οι BRICS φτιά­χνουν το δικό τους «ΔΝΤ» και τη δική τους «Πα­γκό­σμια Τρά­πε­ζα» και ξε­κι­νούν συ­ναλ­λα­γές στα δικά τους νο­μί­σμα­τα αμ­φι­σβη­τώ­ντας το δο­λά­ριο. Σε αυτό πρέ­πει να προ­σθέ­σει κα­νείς ότι η ανι­σό­με­τρη ανά­πτυ­ξη ανά­με­σα σε Γερ­μα­νία, Γαλ­λία και Ιτα­λία οδη­γεί αργά ή γρή­γο­ρα σε ορια­κό ση­μείο τις ισορ­ρο­πί­ες στην Ευ­ρω­ζώ­νη, ενώ στο λε­γό­με­νο «δυ­τι­κό κόσμο» ο αντα­γω­νι­σμός ΗΠΑ και Γερ­μα­νί­ας και των αντί­στοι­χων «μο­ντέ­λων» δια­χεί­ρι­σης της κρί­σης μόλις και μετά βίας κρα­τιέ­ται για να μην εκτρα­χυν­θεί ανοι­χτά.

Από την άλλη, ο ΠΟΕ έχει βαλ­τώ­σει, το ΔΝΤ πιέ­ζε­ται από μέλη του για τη συμ­με­το­χή του σε ευ­ρω­παϊ­κά προ­γράμ­μα­τα διά­σω­σης και έχει μπλέ­ξει άσχη­μα με την Ου­κρα­νία, η δε Πα­γκό­σμια τρά­πε­ζα έχει χάσει προ πολ­λού οποιο­δή­πο­τε ση­μα­ντι­κό ρόλο.

Στη συ­γκε­κρι­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση της αρ­γε­ντί­νι­κης «επι­λε­κτι­κής χρε­ο­κο­πί­ας», το ΔΝΤ, ο κα­τε­ξο­χήν χα­μέ­νος και «προ­σβε­βλη­μέ­νος» από την αρ­γε­ντί­νι­κη στάση πλη­ρω­μών του 2002, δεί­χνει «συ­γκρα­τη­μέ­νη στάση», το ίδιο όπως και το «με­γά­λο αφε­ντι­κό», ο Ομπά­μα. Το αμε­ρι­κα­νι­κό Εφε­τείο «πά­γω­σε» την από­φα­ση του δι­κα­στη­ρί­ου της Ν. Υόρ­κης που δι­καιώ­νει τα γε­ρά­κια της κερ­δο­σκο­πί­ας και ο Ομπά­μα δια­μη­νύ­ει ότι αυτή η από­φα­ση δη­μιουρ­γεί με­γά­λα προ­βλή­μα­τα στην "εδραί­ω­ση ενός διε­θνούς συ­στή­μα­τος επί­λυ­σης κρί­σε­ων χρέ­ους μέσω της συ­νερ­γα­σί­ας και εξεύ­ρε­σης κοι­νώς απο­δε­κτών λύ­σε­ων"…

Δεν πρό­κει­ται για με­γα­λο­ψυ­χία, αλλά για σο­βα­ρή έν­δει­ξη δύο πραγ­μά­των: Πρώτο, ότι οι ελ­πί­δες για δυ­να­μι­κή έξοδο από την κρίση χά­νο­νται, οι φόβοι για υπο­τρο­πή της με­γα­λώ­νουν και στο πλαί­σιο αυτό, είναι ορατή διά γυ­μνού οφθαλ­μού η επι­δεί­νω­ση του προ­βλή­μα­τος των πα­γκό­σμιων χρεών με όλες τις τις συ­νέ­πειες: νέες χρε­ο­κο­πί­ες, απε­γνω­σμέ­νες προ­σπά­θειες για «κου­ρέ­μα­τα» και αλ­λη­λο­κου­ρέ­μα­τα κ.λπ. Όλα αυτά πρέ­πει να πέ­σουν στα μα­λα­κά, αλ­λιώς η πα­γκό­σμια μπα­ρου­τα­πο­θή­κη των χρεών αλλά και των φου­σκών, που έχουν φτά­σει στα προ της κρί­σης με­γέ­θη τους, μπο­ρεί να εκρα­γεί από ένα «ατύ­χη­μα». Ο Ομπά­μα και ό,τι εκ­προ­σω­πεί, σε αντί­θε­ση με τους Ρε­που­μπλι­κα­νούς, δεν θέλει να δια­κιν­δυ­νεύ­σει κά­ποιο «ολο­καύ­τω­μα» αφή­νο­ντας διά­φο­ρους «τρε­λούς» των hedge funds να κυ­κλο­φο­ρούν με ανα­πτή­ρα μέσα στην μπα­ρου­τα­πο­θή­κη. Δεύ­τε­ρο, ότι έχουν ανα­πτε­ρω­θεί οι ελ­πί­δες των ιμπε­ρια­λι­στι­κών κέ­ντρων να τρα­βή­ξουν ξανά την Αρ­γε­ντι­νή στους κόλ­πους της πα­γκό­σμιας «οι­κο­νο­μι­κής κοι­νό­τη­τας» της χρη­μα­τι­στι­κής λη­στεί­ας. Διότι ύστε­ρα από την ορ­μη­τι­κή του ανά­πτυ­ξη στα χρό­νια μετά τη χρε­ο­κο­πία του 2002, ο αρ­γε­ντί­νι­κος κα­πι­τα­λι­σμός έχει εξα­ντλή­σει τα απο­θέ­μα­τα της ορμής του, βρί­σκε­ται μπρο­στά σε μια νέα κρίση και δεί­χνει διά­θε­ση συμ­βι­βα­σμού (προ­ε­τοι­μα­σία για έξοδο στις αγο­ρές, με την ανα­γκαία στρο­φή στο φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό και την εγκα­τά­λει­ψη των πιο φι­λο­λαϊ­κών κεϊν­σια­νών πο­λι­τι­κών κ.λπ.). Το να σπά­σει ή έστω να ου­δε­τε­ρο­ποι­η­θεί η Αρ­γε­ντι­νή σε σχέση με το μπλοκ των BRICS, είναι μια κα­θό­λου ευ­κα­τα­φρό­νη­τη υπό­θε­ση για τις ΗΠΑ, το ΔΝΤ κ.λπ.

Είναι σε αυτό το γε­νι­κό πλαί­σιο που απο­δυ­να­μώ­νο­νται ρα­γδαία οι μη­χα­νι­σμοί της πα­γκό­σμιας ιμπε­ρια­λι­στι­κής «οι­κο­νο­μι­κής δια­κυ­βέρ­νη­σης». Και το νέο «επει­σό­διο» της αρ­γε­ντί­νι­κης χρε­ο­κο­πί­ας αυτό ακρι­βώς απο­δει­κνύ­ει: όχι την πα­ντο­δυ­να­μία των πα­γκό­σμιων μη­χα­νι­σμών χρη­μα­τι­στι­κής λη­στεί­ας, αλλά την απο­δυ­νά­μω­σή τους. Όχι τη μεί­ω­ση των δυ­να­το­τή­των για ρήξη με το διε­θνές σύ­στη­μα, αλλά την αύ­ξη­σή τους. Όχι την κα­τα­στρο­φι­κό­τη­τα των επι­πτώ­σε­ων από τη στάση πλη­ρω­μών γι’ αυτόν που την πραγ­μα­το­ποιεί, αλλά γι’ αυ­τούς -ή, έστω, και γι’ αυ­τούς- που την υφί­στα­νται.

Στο ερώ­τη­μα, λοι­πόν, μπο­ρεί η Ελ­λά­δα να κάνει χρήση του δι­καιώ­μα­τος στη στάση πλη­ρω­μών στους το­κο­γλύ­φους χωρίς να «κα­τα­στρα­φεί», το πα­ρά­δειγ­μα της Αρ­γε­ντι­νής απα­ντά­ει, κα­ταρ­χήν, ναι!

………………………..

*Το δεύ­τε­ρο μέρος, που θα δη­μο­σιευ­τεί τις επό­με­νες μέρες, με τίτλο «Το ‘‘υπό­δειγ­μα­’’ της Αρ­γε­ντι­νής: κι όμως, έχει δίκιο ο Μαρξ κι όχι ο Κέινς», θα εξε­τά­σου­με γιατί εξα­ντλή­θη­κε η δυ­να­μι­κή της στά­σης πλη­ρω­μών και των κεϊν­σια­νών πο­λι­τι­κών, γιατί η Αρ­γε­ντι­νή βρί­σκε­ται μπρο­στά σε μια νέα με­γά­λη κρίση και κοι­νω­νι­κή ανα­τα­ρα­χή, γιατί ο «κα­πι­τα­λι­στι­κός δρό­μος» μετά τη στάση πλη­ρω­μών οδη­γεί σε αδιέ­ξο­δο, γιατί η Αρι­στε­ρά διε­θνώς ενώ πρέ­πει να δεί­ξει την αλ­λη­λεγ­γύη της και να στη­ρί­ξει το δι­καί­ω­μα της Αρ­γε­ντι­νής στη στάση πλη­ρω­μών στους το­κο­γλύ­φους, πρέ­πει να απορ­ρί­ψει το «μο­ντέ­λο» της κυ­βέρ­νη­σης Κίρ­χνερ, γιατί εν τέλει και στην πε­ρί­πτω­ση της Αρ­γε­ντι­νής επι­βε­βαιώ­νε­ται ο Μαρξ κι όχι ο Κέινς.