Διαλύουν το δημόσιο σχολείο

Ένα από τα «επε­τεια­κά» θέ­μα­τα, που απα­σχο­λεί την επι­και­ρό­τη­τα αλλά και χι­λιά­δες οι­κο­γέ­νειες μα­θη­τών και εκ­παι­δευ­τι­κών κάθε χρόνο τέ­τοια εποχή, είναι αυτό των διο­ρι­σμών εκ­παι­δευ­τι­κών και των κενών στα σχο­λεία. Ενώ τα προη­γού­με­να χρό­νια η κοινή λο­γι­κή υπα­γό­ρευε τη συ­σχέ­τι­ση αυτών των δύο με­γε­θών, καθώς όσο αυ­ξά­νε­ται το ένα τεί­νει να μειώ­νε­ται το άλλο, το 2014 ελέω μνη­μο­νια­κής πραγ­μα­τι­κό­τη­τας η δη­μό­σια εκ­παί­δευ­ση αφή­νε­ται στην τύχη της να αντι­με­τω­πί­σει(;) τα προ­βλή­μα­τα εκ των ενό­ντων και εκ του προ­χεί­ρου.

Από το 2011 μέχρι και φέτος οι διο­ρι­σμοί είναι ελά­χι­στοι έως μη­δε­νι­κοί και τα κενά αυ­ξά­νο­νται με γε­ω­με­τρι­κή πρό­ο­δο, γε­γο­νός που οφεί­λε­ται σε ση­μα­ντι­κό βαθμό και στον με­γά­λο αριθ­μό συ­ντα­ξιο­δο­τή­σε­ων εκ­παι­δευ­τι­κών που φέτος θα φτά­σει για πρώτη φορά τις 6.000 αι­τή­σεις. Το πο­σο­στό της μεί­ω­σης των ερ­γα­ζο­μέ­νων στην εκ­παί­δευ­ση μέχρι το 2016 ανα­μέ­νε­ται να φτά­σει το 34%! 

Παρά τον τε­ρά­στιο αριθ­μό κενών, ωστό­σο, πα­ρα­τη­ρεί­ται η τε­χνη­τή κα­τα­σκευή «πλε­ο­να­ζό­ντων» εκ­παι­δευ­τι­κών προ­κει­μέ­νου να νο­μι­μο­ποι­η­θούν οι με­ταλ­λά­ξεις της δη­μό­σιας εκ­παί­δευ­σης (απο­λύ­σεις και κι­νη­τι­κό­τη­τα). Μαζί μ’ αυτό, τα τε­λευ­ταία χρό­νια, ο τρό­πος που δια­χει­ρί­ζε­ται το υπουρ­γείο τις υπη­ρε­σια­κές με­τα­βο­λές του προ­σω­πι­κού αγ­γί­ζει τα όρια του σα­δι­σμού: ελά­χι­στες με­τα­θέ­σεις (και φέτος στη Δευ­τε­ρο­βάθ­μια το πο­σο­στό ικα­νο­ποί­η­σης ήταν μο­νο­ψή­φιο), μειω­μέ­νες απο­σπά­σεις και αντί γι’ αυτό προ­σλή­ψεις ανα­πλη­ρω­τών μέσω ΕΣΠΑ για να «αντι­με­τω­πι­στεί» το πρό­βλη­μα της ανερ­γί­ας των νέων.

Κενά 
Η ίδια η ηγε­σία του υπουρ­γεί­ου Παι­δεί­ας πα­ρα­δέ­χε­ται ότι αυτήν τη στιγ­μή υπάρ­χουν 22.500 κενά στην Πρω­το­βάθ­μια και τη Δευ­τε­ρο­βάθ­μια Εκ­παί­δευ­ση. Κενά που αυ­ξά­νο­νται με την έναρ­ξη της σχο­λι­κής χρο­νιάς, όταν προ­κύ­πτουν οι άδειες κύ­η­σης, λο­χεί­ας, αναρ­ρω­τι­κές κ.λπ.

Με ποιον μα­γι­κό τρόπο αντι­με­τω­πί­ζει το υπουρ­γείο δια­χρο­νι­κά, μέσα στα χρό­νια της κρί­σης, το βα­σι­κό αυτό πο­σο­τι­κό αλλά εντέ­λει ποιο­τι­κό πρό­βλη­μα; Αφού έκλει­σε και συγ­χώ­νευ­σε πε­ρί­που 2.000 σχο­λεία στην α’ φάση των συγ­χω­νεύ­σε­ων, αφού αύ­ξη­σε τον αριθ­μό των μα­θη­τών ανά τμήμα, αφού αύ­ξη­σε το ωρά­ριο των εκ­παι­δευ­τι­κών κατά 2 ώρες, αφού συ­νε­χί­ζει να κάνει κο­πτο­ρα­πτι­κή στα προ­γράμ­μα­τα σπου­δών και αφού, τέλος, προ­σπά­θη­σε να εφαρ­μό­σει την κι­νη­τι­κό­τη­τα του προ­σω­πι­κού με πα­ρά­λο­γο τρόπο, παρ’ όλα αυτά η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα επι­μέ­νει να είναι πολύ πει­σμα­τά­ρι­κη.

 Είναι η πρώτη φορά που η ανα­λο­γία μό­νι­μου και ελα­στι­κά ερ­γα­ζό­με­νου προ­σω­πι­κού (ανα­πλη­ρω­τές-ωρο­μί­σθιοι) με­τα­βάλ­λε­ται υπέρ του δεύ­τε­ρου, δεί­χνο­ντας με αυτόν τον τρόπο το ερ­γα­σια­κό μο­ντέ­λο που αργά και συ­στη­μα­τι­κά εμπε­δώ­νε­ται στην εκ­παί­δευ­ση των αιω­νί­ως ελα­στι­κά ερ­γα­ζο­μέ­νων. Το πρό­βλη­μα της ανερ­γί­ας των νέων εκ­παι­δευ­τι­κών απο­τυ­πώ­νε­ται στον αριθ­μό των αι­τή­σε­ων που έγι­ναν φέτος: 78.576 διεκ­δι­κούν μία θέση ολι­γό­μη­νης διάρ­κειας μέσω προ­γραμ­μά­των ΕΣΠΑ, χωρίς η προ­ϋ­πη­ρε­σία να προ­σμε­τρά­ται στον μό­νι­μο διο­ρι­σμό, καθώς οι πί­να­κες ανα­πλη­ρω­τών και ωρο­μι­σθί­ων έχουν κλει­δώ­σει από το 2011 μαζί με το πά­γω­μα των διο­ρι­σμών.

Οι «πα­ράλ­λη­λες ανα­θέ­σεις» μα­θη­μά­των είναι η «νε­ό­κο­πη» τα­κτι­κή που έριξε στο τρα­πέ­ζι το υπουρ­γείο για την κά­λυ­ψη των κενών, ανα­κα­λύ­πτο­ντας... ξανά την Αμε­ρι­κή και απα­ξιώ­νο­ντας κι άλλο την κοινή λο­γι­κή. Είναι κα­το­χυ­ρω­μέ­νη νο­μι­κά και πάγια η δυ­να­τό­τη­τα των εκ­παι­δευ­τι­κών να δι­δά­σκουν ως δεύ­τε­ρη ανά­θε­ση συ­να­φή με την ει­δι­κό­τη­τά τους αντι­κεί­με­να για συ­μπλή­ρω­ση ωρα­ρί­ου. Αν το υπουρ­γείο έχει κάτι άλλο στο μυαλό του, αυτό μόνο τρα­γε­λα­φι­κές κα­τα­στά­σεις μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει στο ήδη κα­ταρ­ρέ­ον σύ­στη­μα.

Ο ίδιος ο υπουρ­γός δια­λύ­ει κάθε αμ­φι­βο­λία για το τι απερ­γά­ζε­ται, δη­λώ­νο­ντας ότι μέσα στο χει­μώ­να θα προ­χω­ρή­σει στην κα­τάρ­γη­ση κι άλλων ει­δι­κο­τή­των, κατά το μο­ντέ­λο του ξαφ­νι­κού θα­νά­του της Τε­χνι­κής Εκ­παί­δευ­σης μάλ­λον.

Εξάλ­λου, η νο­μι­μο­ποί­η­ση της εξω­τε­ρι­κής αξιο­λό­γη­σης, που θα ει­σφέ­ρει κι αυτή στην αύ­ξη­ση του αριθ­μού των απο­λυ­μέ­νων, συ­να­ντά δυ­σκο­λί­ες. Για φέτος, λοι­πόν, αυτή θα λει­τουρ­γή­σει εθε­λο­ντι­κά, μόνο για όσους είναι πρό­θυ­μοι ή τόσο χρή­σι­μα ηλί­θιοι για την κρε­α­το­μη­χα­νή που στή­νε­ται, μέσω της αυ­τα­πά­της ότι τάχα θα προ­α­χθούν βαθ­μο­λο­γι­κά και μι­σθο­λο­γι­κά, παρά τους άτεγ­κτους δη­μο­σιο­νο­μι­κούς νό­μους που προ­βλέ­πουν αυ­ξή­σεις όταν η ανερ­γία θα πέσει κάτω από το 10%! Αυτό, βέ­βαια, δεν εμπο­δί­ζει την κυ­βέρ­νη­ση να συ­νε­χί­ζει να καλ­λιερ­γεί την αν­θρω­πο­φα­γία και το «διαί­ρει και βα­σί­λευε» ανά­με­σα σε πα­λιούς και νέους ερ­γα­ζο­μέ­νους, σε αυ­ξη­μέ­νων προ­σό­ντων και μη.

Το υπουρ­γείο, όμως, ασκεί και κοι­νω­νι­κή πο­λι­τι­κή υπέρ των εξα­θλιω­μέ­νων πτω­χο­προ­δρό­μων της εκ­παί­δευ­σης, χωρίς χρή­μα­τα και μόνο για λό­γους εντυ­πω­σια­σμού. Ανα­μέ­νε­ται, λοι­πόν, αυτή την εβδο­μά­δα η ψή­φι­ση νόμου που θα δι­πλα­σιά­ζει τα μόρια όσων μο­νί­μων και ανα­πλη­ρω­τών επι­λέ­ξουν για 2 χρό­νια δυ­σπρό­σι­τα σχο­λεία. Μόρια για τις μη­δε­νι­κές με­τα­θέ­σεις και τους ανύ­παρ­κτους διο­ρι­σμούς προ­φα­νώς! Με μι­σθούς ονο­μα­στι­κά μειω­μέ­νους έως και κατά 40%, χωρίς ου­σια­στι­κά υλικά κί­νη­τρα, ποιος έχει άραγε τη δυ­να­τό­τη­τα να υπη­ρε­τή­σει μα­κριά από το σπίτι του;

Για να δια­σκε­δά­σει τις αρ­νη­τι­κές εντυ­πώ­σεις, το υπουρ­γείο κάνει ανέ­ξο­δα πο­λι­τι­κή και υπό­σχε­ται στο αβέ­βαιο μέλ­λον τη διε­νέρ­γεια δια­γω­νι­σμού ΑΣΕΠ, αλλά μόνο για τις «βα­σι­κές» ει­δι­κό­τη­τες, αφού επι­πλέ­ον κα­τα­φέ­ρει να πεί­σει τον κέρ­βε­ρο που λέ­γε­ται τρόι­κα. 

Οι «ανύ­παρ­κτοι» δια­θέ­σι­μοι
Το θέμα, όμως, στο οποίο δεν υπάρ­χει η πα­ρα­μι­κρή ανα­φο­ρά από τα ΜΜΕ είναι αυτό της δια­θε­σι­μό­τη­τας των εκ­παι­δευ­τι­κών της Τε­χνι­κής Εκ­παί­δευ­σης. Από τους 1.800 συ­νο­λι­κά που τέ­θη­καν σε δια­θε­σι­μό­τη­τα στις 22/7/13, μόνο 174 το­πο­θε­τή­θη­καν σε άλλες θέ­σεις, ενώ σε 85 από αυ­τούς έχει γίνει δια­κο­πή μι­σθο­δο­σί­ας από τις 22/3/14, χωρίς να έχει εκ­δο­θεί πράξη από­λυ­σης. Για τους υπό­λοι­πους 1.540 υπάρ­χει ακόμα η ομη­ρία των πι­νά­κων, η υπό­σχε­ση κά­ποιων επι­σφα­λών θέ­σε­ων με άγνω­στες και δυ­σμε­νείς συν­θή­κες ερ­γα­σί­ας και η αβε­βαιό­τη­τα των απο­λύ­σε­ων. Είναι τέ­τοιος ο εμπαιγ­μός από την πλευ­ρά του υπουρ­γεί­ου, που καλεί αυ­τούς τους αν­θρώ­πους να κά­νουν αί­τη­ση ωρο­μι­σθί­ου στις κα­ταρ­γη­μέ­νες ει­δι­κό­τη­τες προ­κει­μέ­νου να γί­νουν οι εξε­τά­σεις του Σε­πτεμ­βρί­ου και να ολο­κλη­ρω­θεί η φοί­τη­ση των τε­λευ­ταί­ων μα­θη­τών σε αυτές. 

Ο στό­χος της κα­τάρ­γη­σης της μο­νι­μό­τη­τας και της αλ­λα­γής των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων στο Δη­μό­σιο είναι τόσο στρα­τη­γι­κής ση­μα­σί­ας για το σύ­στη­μα, που μπο­ρεί να φαί­νε­ται ότι υπο­χω­ρεί ή ανα­μέ­νει, ανά­λο­γα και με τις αντι­δρά­σεις, προ­κει­μέ­νου να κερ­δί­ζει επι­κοι­νω­νια­κά και πο­λι­τι­κά χρόνο και να αντε­πι­τί­θε­ται πιο απο­τε­λε­σμα­τι­κά, έχο­ντας προ­λειά­νει το έδα­φος και την κοινή γνώμη, σε επό­με­νη φάση.

Η με­τάλ­λα­ξη του δη­μό­σιου σχο­λεί­ου
Δεν θα μπο­ρού­σε να λεί­ψει από το κάδρο, για να ολο­κλη­ρω­θεί η ει­κό­να της συ­νο­λι­κής απα­ξί­ω­σης και κα­τε­δά­φι­σης της δη­μό­σιας εκ­παί­δευ­σης, η ανα­γκαία συ­ντε­ταγ­μέ­νη επί­θε­ση των μνη­μο­νια­κών ΜΜΕ ενα­ντί­ον των εκ­παι­δευ­τι­κών με τη φτηνή κα­τη­γο­ρία ότι δεν κά­νουν το ωρά­ριό τους.

Χι­λιά­δες κενά και εκα­το­ντά­δες άχρη­στοι εκ­παι­δευ­τι­κοί ταυ­τό­χρο­να, που σε ένα κα­θε­στώς αυ­το­ορ­γά­νω­σης προ­φα­νώς είναι και οι μόνοι υπεύ­θυ­νοι για όλα τα στρα­βά! Ο τέ­λειος συν­δυα­σμός για να δι­καιο­λο­γη­θούν οι τομές της απορ­ρύθ­μι­σης που σχε­διά­ζο­νται τα τε­λευ­ταία χρό­νια με έναν και μόνο στόχο: τη λει­τουρ­γία της δη­μό­σιας εκ­παί­δευ­σης με ιδιω­τι­κο­οι­κο­νο­μι­κά κρι­τή­ρια, με με­τρή­σι­μους στό­χους για το πα­ρα­γό­με­νο απο­τέ­λε­σμα, προ­κει­μέ­νου να προ­σελ­κύ­ο­νται μα­θη­τές-πε­λά­τες ανά­λο­γα με το ει­σό­δη­μά τους, με κοι­νω­νι­κή λο­γο­δο­σία, διοι­κη­τι­κή απο­κέ­ντρω­ση, με κυ­ρί­αρ­χες τις έν­νοιες της επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τας, της αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας, και με ευ­έ­λι­κτες μορ­φές ερ­γα­σί­ας. 

Αυτόν το στόχο εξυ­πη­ρε­τεί και η πρό­σφα­τη δή­λω­ση του Λο­βέρ­δου ότι τα σχο­λεία πρέ­πει να με­τα­τρα­πούν σε ΝΠΔΔ, προ­κει­μέ­νου να μπο­ρούν να προ­σελ­κύ­ουν χρη­μα­το­δό­τη­ση αλλά και να απο­κτή­σουν αυ­το­νο­μία στην κα­τάρ­τι­ση του προ­γράμ­μα­τος σπου­δών. Όταν οι δη­μό­σιες δα­πά­νες για την εκ­παί­δευ­ση μας κα­τα­τάσ­σουν στον πάτο της Ευ­ρώ­πης μαζί με τη Ρου­μα­νία, τη Βουλ­γα­ρία και τη Λε­το­νία, παρά το success story, τότε ήρθε η ώρα για να που­λη­θού­με στην αγορά και να δούμε τι πιά­νου­με! Ο σώζων εαυ­τόν σω­θή­τω δη­λα­δή.

Βρι­σκό­μα­στε σε μια νέα ιστο­ρι­κή φάση, όπου ο κα­πι­τα­λι­σμός στην Ελ­λά­δα οι­κο­δο­μεί ένα ακραία τα­ξι­κό εκ­παι­δευ­τι­κό σύ­στη­μα με ορια­κή χρη­μα­το­δό­τη­ση, χωρίς επαρ­κή αριθ­μό εκ­παι­δευ­τι­κών, χωρίς υπο­στη­ρι­κτι­κές δομές για τους οι­κο­νο­μι­κά και μορ­φω­τι­κά ασθε­νέ­στε­ρους μα­θη­τές, επεν­δύ­ο­ντας όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρο στην έν­νοια της ατο­μι­κής ευ­θύ­νης. Με στόχο, να πει­θαρ­χή­σει ιδε­ο­λο­γι­κά το ζω­ντα­νό κομ­μά­τι που είναι οι εκ­παι­δευ­τι­κοί μέσω της εντα­τι­κο­ποί­η­σης και της ανα­σφά­λειας, αλλά και να κα­τα­νεί­μει τους υπά­κουους πια μα­θη­τές μέσω του απέ­ρα­ντου εξε­τα­στι­κού πλέγ­μα­τος στις θέ­σεις ερ­γα­σί­ας που μπο­ρεί να εξα­σφα­λί­σει στο άμεσο μέλ­λον.

Σχο­λείο υπο­ταγ­μέ­νο στα οι­κο­νο­μι­κά με­γέ­θη του χρέ­ους και των ελ­λειμ­μά­των, με κου­ρα­σμέ­νους εκ­παι­δευ­τι­κούς, ανέ­μπνευ­στα και στο πόδι προ­γράμ­μα­τα σπου­δών, χωρίς σχε­δια­σμό, όραμα και εμπι­στο­σύ­νη σε αυ­τούς που ερ­γά­ζο­νται σ’ αυτό, με έμ­φα­ση στην κα­τάρ­τι­ση κι όχι στη μόρ­φω­ση, είτε θα φυ­το­ζω­εί στα όρια ύπαρ­ξής του απλώς, είτε θα κα­ταρ­ρεύ­σει μέσα από την κοι­νω­νι­κή συμ­με­το­χή και την πο­λι­τι­κή πάλη όσων έχουν συμ­φέ­ρον να μη μεί­νουν απο­κλει­σμέ­νοι από το αγαθό της μόρ­φω­σης.

*Η Κα­τε­ρί­να Αγ­γί­στα­λη είναι εκ­παι­δευ­τι­κός