«Θέλουν να πάρουν την ιστορική ρεβάνς για όσα παραχώρησαν κάτω από την πίεση των μακρόχρονων κοινωνικών αγώνων»

Στο κέ­ντρο της δη­μό­σιας συ­ζή­τη­σης, εδώ και καιρό, βρί­σκο­νται τα σχέ­δια κυ­βέρ­νη­σης και τρόι­κας για νέες πα­ρεμ­βά­σεις στην κα­τεύ­θυν­ση της πλή­ρους κα­τε­δά­φι­σης των ερ­γα­τι­κών δι­καιω­μά­των, με αιχμή τις αλ­λα­γές στο κα­θε­στώς των ομα­δι­κών απο­λύ­σε­ων και στον τρόπο λει­τουρ­γί­ας των συν­δι­κά­των. Για τα πα­ρα­πά­νω και όχι μόνο, συ­ζη­τά­με με τον κα­θη­γη­τή Κοι­νω­νι­κού Δι­καί­ου και Ερ­γα­τι­κών Σχέ­σε­ων στο Πά­ντειο και επι­στη­μο­νι­κό σύμ­βου­λο του Ιν­στι­τού­του Ερ­γα­σί­ας της ΓΣΕΕ, Γιάν­νη Κουζή.

Πι­στεύ­εις ότι η συ­γκυ­βέρ­νη­ση θα φέρει άμεσα το σχέ­διο για την αλ­λα­γή του ισχύ­ο­ντος συν­δι­κα­λι­στι­κού νόμου (Ν. 1264/1982) και ποιά είναι τα βα­σι­κά ση­μεία που θέ­λουν να αλ­λά­ξουν;

Οι αλ­λα­γές στον συν­δι­κα­λι­στι­κό νόμο θα προ­ω­θη­θούν άμεσα από τη συ­γκυ­βέρ­νη­ση του ακραί­ου νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού. Έχει, άλ­λω­στε, δη­μιουρ­γη­θεί το κα­τάλ­λη­λο κλίμα κα­τα­συ­κο­φά­ντη­σης του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος μέσα από την αξιο­ποί­η­ση αρ­νη­τι­κών συν­δι­κα­λι­στι­κών πρα­κτι­κών προ­κει­μέ­νου να επι­φέ­ρουν το συ­νο­λι­κό δια­συρ­μό της έν­νοιας του συν­δι­κα­λι­σμού. Επί της ου­σί­ας, με τις πα­ρεμ­βά­σεις αυτές επι­χει­ρεί­ται να κλεί­σει ο κύ­κλος των πα­ρεμ­βά­σε­ων απορ­ρύθ­μι­σης στο πεδίο των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων. Αυτό θα γίνει με την πε­ραι­τέ­ρω διευ­κό­λυν­ση των μα­ζι­κών απο­λύ­σε­ων και με συ­μπλη­ρω­μα­τι­κές πα­ρεμ­βά­σεις στο σύ­στη­μα των συλ­λο­γι­κών ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των μετά από την απο­διάρ­θρω­ση των συλ­λο­γι­κών συμ­βά­σε­ων  που ήδη είχαν σο­βα­ρές επι­πτώ­σεις στον ρόλο των κε­ντρι­κών και κλα­δι­κών συν­δι­κα­λι­στι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων.

Ει­δι­κό­τε­ρα σε ότι αφορά στον τρόπο εσω­τε­ρι­κής λει­τουρ­γί­ας του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος και στον τρόπο άσκη­σης της απερ­γί­ας με σκοπό την πλήρη απο­δυ­νά­μω­ση της συλ­λο­γι­κής δρά­σης. Ανα­φο­ρι­κά με τη συν­δι­κα­λι­στι­κή λει­τουρ­γία σχε­διά­ζε­ται  ο πε­ριο­ρι­σμός της προ­στα­σί­ας των συν­δι­κα­λι­στι­κών στε­λε­χών από την από­λυ­ση, και η μεί­ω­ση των συν­δι­κα­λι­στι­κών αδειών, που ιδιαί­τε­ρα για τον ιδιω­τι­κό τομέα το πλήγ­μα θα είναι ισχυ­ρό­τα­το. Επι­πλέ­ον, σχε­διά­ζε­ται ο οι­κο­νο­μι­κός στραγ­γα­λι­σμός των συν­δι­κά­των με την δια­κο­πή της ροής των πόρων από την πρώην Ερ­γα­τι­κή Εστία, με την, εκ του πο­νη­ρού, επί­κλη­ση της κα­θιέ­ρω­σης της οι­κο­νο­μι­κής τους αυ­το­δυ­να­μί­ας.

Ως προς το ζή­τη­μα της απερ­γί­ας επι­βάλ­λο­νται πρό­σθε­τοι πε­ριο­ρι­σμοί στην άσκη­σή της με την κα­θιέ­ρω­ση της από­λυ­της πλειο­ψη­φί­ας των εγ­γε­γραμ­μέ­νων μελών (επα­να­φέ­ρο­ντας το άρθρο 4 του 1983) για  τη λήψη των σχε­τι­κών απο­φά­σε­ων, θέ­το­ντας εμπό­δια στις συ­νε­δριά­σεις των ορ­γά­νων  στα σω­μα­τεία πα­νελ­λα­δι­κής κλί­μα­κας. Στο ίδιο πλαί­σιο κι­νεί­ται η αύ­ξη­ση του χρό­νου προει­δο­ποί­η­σης για την άσκη­ση του δι­καιώ­μα­τος απερ­γί­ας στον ιδιω­τι­κό τομέα ενώ, τέλος, επα­να­φέ­ρε­ται ο θε­σμός της αντα­περ­γί­ας ενι­σχύ­ο­ντας τη θέση των ερ­γο­δο­τών(lock out) 32 χρό­νια μετά από τη ρητή κα­τάρ­γη­σή της.

Αφού όλες, ανε­ξαι­ρέ­τως οι λαϊ­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις χα­ρα­κτη­ρί­ζο­νται από τα δι­κα­στή­ρια «πα­ρά­νο­μες» ή/και «κα­τα­χρη­στι­κές», ακόμα και οι στά­σεις ερ­γα­σί­ας, οι ει­σαγ­γε­λείς και τα ΜΑΤ «πα­ρεμ­βαί­νουν» σε κάθε αγώνα, τι ανά­γκη έχει η κυ­βέρ­νη­ση από ένα νόμο που θα πε­ριο­ρί­ζει έως θα εκ­μη­δε­νί­ζει τα συν­δι­κα­λι­στι­κά δι­καιώ­μα­τα;

Οι πρό­σθε­τοι πε­ριο­ρι­σμοί που σχε­διά­ζο­νται για την άσκη­ση του απερ­για­κού δι­καιώ­μα­τος απο­σκο­πούν στον πολ­λα­πλα­σια­σμό των εμπο­δί­ων προ­κει­μέ­νου ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρες απερ­γί­ες να κρί­νο­νται πα­ρά­νο­μες, όταν θα πα­ρα­βιά­ζο­νται πρό­σθε­τοι πε­ριο­ρι­σμοί στους ήδη πολ­λούς που προ­βλέ­πο­νται μέχρι σή­με­ρα. Τα εμπό­δια αυτά, όντως, είναι πολλά αν λάβει κα­νείς υπόψη τη βιο­μη­χα­νία των δι­κα­στι­κών απο­φά­σε­ων περί κα­τα­χρη­στι­κών, ακόμη και νό­μι­μων, απερ­γιών, τις εκτε­τα­μέ­νες επι­στρα­τεύ­σεις των απερ­γών πα­ράλ­λη­λα με τη χρήση και άλλων κα­τα­σταλ­τι­κών μέσων. Ωστό­σο ο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμός και η δογ­μα­τι­κή προ­σή­λω­σή του στην ακραία επι­θε­τι­κό­τη­τα των δυ­νά­με­ων της αγο­ράς εκ­δη­λώ­νει με κάθε τρόπο την απέ­χθειά του απέ­να­ντι σε κάθε συλ­λο­γι­κή έκ­φρα­ση και επι­χει­ρεί, ανι­στό­ρη­τα, να την κόψει στη ρίζα του. Πράγ­μα­τι με αυτό τον τρόπο  βάζει πρό­σθε­τες δυ­σκο­λί­ες, αγνο­εί όμως ότι η ρίζα της δρά­σης  των συν­δι­κά­των οφεί­λε­ται στον ίδιο τον εκ­με­ταλ­λευ­τι­κό χα­ρα­κτή­ρα του κα­πι­τα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος που στις μέρες μας απο­τυ­πώ­νε­ται με τον πλέον απρο­κά­λυ­πτο τρόπο.     

Ο ισχύ­ων νόμος (1264/1982) είχε προ­βλή­μα­τα; Θα μπο­ρού­σε να έχει θω­ρα­κι­στεί κα­λύ­τε­ρα η συν­δι­κα­λι­στι­κή ελευ­θε­ρία, την τότε εποχή;

Ο νόμος του 1982 αναμ­φί­βο­λα ήταν ένα προ­ο­δευ­τι­κό νο­μο­θέ­τη­μα για την εποχή του δια­τη­ρώ­ντας και σή­με­ρα αυτόν τον χα­ρα­κτή­ρα. Με­τα­ξύ άλλων, συ­νέ­βα­λε στην απο­κα­τά­στα­ση της δη­μο­κρα­τί­ας στον χώρο των συν­δι­κά­των πα­ρέ­χο­ντας τη δυ­να­τό­τη­τα  απο­τύ­πω­σης των πραγ­μα­τι­κών  εσω­τε­ρι­κών συ­σχε­τι­σμών στα συν­δι­κα­λι­στι­κά όρ­γα­να. Επί­σης, κα­το­χύ­ρω­σε τη δη­μιουρ­γία συν­δι­κα­λι­στι­κής ορ­γά­νω­σης  στο πεδίο της επι­χεί­ρη­σης και κα­τάρ­γη­σε την αντα­περ­γία. Ως κρι­τι­κή, το με­γα­λύ­τε­ρο πρό­βλη­μα κατά την γνώμη μου έχει να κάνει με το ότι ο συ­γκε­κρι­μέ­νος νόμος δεν έλυσε το πρό­βλη­μα της συν­δι­κα­λι­στι­κής πα­ρου­σί­ας και εκ­προ­σώ­πη­σης στις μι­κρές επι­χει­ρή­σεις που κυ­ριαρ­χούν στην ελ­λη­νι­κή αγορά ερ­γα­σί­ας, πέραν της δυ­να­τό­τη­τας που έχουν οι ερ­γα­ζό­με­νοι σε αυτές να είναι μέλη κλα­δι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων. Με την πά­ρο­δο του χρό­νου ανα­δεί­χθη­καν και άλλα ζη­τή­μα­τα όπως πχ. η μη δυ­να­τό­τη­τα σύ­στα­σης συν­δι­κα­λι­στι­κής ορ­γά­νω­σης σε επί­πε­δο επι­χει­ρη­σια­κών ομί­λων. Σή­με­ρα, ωστό­σο, η κυ­βερ­νη­τι­κή σπου­δή για πα­ρέμ­βα­ση στον συν­δι­κα­λι­στι­κό νόμο δεν γί­νε­ται με σκοπό την υπο­βο­ή­θη­ση του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος αλλά για την κα­τα­στο­λή του. Κατά τη γνώμη μου τα ζη­τή­μα­τα της εσω­τε­ρι­κής ορ­γά­νω­σης και λει­τουρ­γί­ας των συν­δι­κά­των αλλά και του τρό­που άσκη­σης της απερ­γί­ας δεν πρέ­πει να είναι αντι­κεί­με­να λε­πτο­με­ρούς νο­μο­θε­τι­κής ρύθ­μι­σης αλλά απο­τέ­λε­σμα της ελεύ­θε­ρης βού­λη­σης των συν­δι­κά­των πε­ριο­ρί­ζο­ντας το νο­μο­θέ­τη στη δη­μιουρ­γία ενός γε­νι­κού πλαι­σί­ου αρχών. Αυτός ο έντο­νος κρα­τι­κός πα­ρεμ­βα­τι­σμός, κλη­ρο­νο­μιά από τις πρώ­τες μέρες ανα­γνώ­ρι­σης του συν­δι­κα­λι­σμού στην Ελ­λά­δα θα πρέ­πει να πάρει τέρμα. Αλλά κάτι τέ­τοιο θα πρέ­πει να το διεκ­δι­κή­σουν τα ίδια τα συν­δι­κά­τα προ­κει­μέ­νου αυτά μόνα να ρυθ­μί­ζουν τα του οίκου τους.

Γιατί, κατά  τη γνώμη σου, ο Αν­δρέ­ας Πα­παν­δρέ­ου, την εποχή εκεί­νη, ψή­φι­σε ένα νόμο που κα­το­χύ­ρω­νε αρ­κε­τά συν­δι­κα­λι­στι­κά δι­καιώ­μα­τα;

Θα πρέ­πει να λά­βου­με υπόψη ότι το 1981 υπήρ­χε ένας εντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κός συ­σχε­τι­σμός πο­λι­τι­κών και κοι­νω­νι­κών δυ­νά­με­ων σε σχέση με το σή­με­ρα. Άλ­λω­στε στις τότε προ­ε­κλο­γι­κές δια­κη­ρύ­ξεις του ΠΑΣΟΚ ο συν­δι­κα­λι­σμός απο­τε­λού­σε ένα από τους βα­σι­κούς πυ­λώ­νες της αλ­λα­γής, ανε­ξάρ­τη­τα από το γε­γο­νός ότι στην πο­ρεία επι­χεί­ρη­σε την πλήρη εν­σω­μά­τω­ση των συν­δι­κά­των στις κυ­βερ­νη­τι­κές επι­λο­γές. είτε με ακραί­ους κα­τα­σταλ­τι­κούς όρους (γε­γο­νό­τα 1985-86), είτε με την δια­μόρ­φω­ση όρων στα­δια­κής αλ­λοί­ω­σης των συν­δι­κα­λι­στι­κών αξιών.

Γυρ­νά­με τε­λι­κά πίσω, στο 18ο αιώνα;

Η επί­θε­ση στην ερ­γα­σία κατά την τε­λευ­ταία 30ε­τία στον διε­θνή χώρο από την πλευ­ρά του κε­φα­λαί­ου απο­σκο­πεί, με την κυ­ριαρ­χία των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων δο­ξα­σιών, στην ιστο­ρι­κή ρε­βάνς για όσα δι­καιώ­μα­τα ανα­γκά­σθη­κε να πα­ρα­χω­ρή­σει για την επι­βί­ω­σή του υπό την πίεση μα­κρό­χρο­νων κοι­νω­νι­κών αγώ­νων. Έτσι, λοι­πόν, με ένα έντε­χνο τρόπο προ πολ­λού χρό­νου σχε­διά­ζο­νται πα­ρεμ­βά­σεις στις συ­νει­δή­σεις της κοι­νω­νί­ας  με στόχο την αλ­λοί­ω­ση αξιών και την κυ­ριαρ­χία αγο­ραί­ων αντι­λή­ψε­ων που προ­τάσ­σουν τον αντα­γω­νι­σμό σε βάρος της συλ­λο­γι­κό­τη­τας και της αλ­λη­λεγ­γύ­ης. Πα­ράλ­λη­λα,  επι­βάλ­λε­ται μέσω των από­λυ­τα χει­ρα­γω­γού­με­νων ανά τον κόσμο  κυ­βερ­νώ­ντων,  η επι­στρο­φή στους πρώ­ι­μους κα­πι­τα­λι­στι­κούς χρό­νους με επι­χει­ρή­μα­τα δα­νει­σμέ­να από εκεί­νη την εποχή.

Η κυ­βέρ­νη­ση των ερ­γο­δο­τών χρη­σι­μο­ποιεί υπαρ­κτές κα­τα­στά­σεις δια­πλο­κής συν­δι­κα­λι­στών και κα­τά­χρη­σης της συν­δι­κα­λι­στι­κής ιδιό­τη­τας. Πώς θε­ω­ρείς ότι οι συν­δι­κα­λι­στές, κυ­ρί­ως  των κομ­μά­των εξου­σί­ας (ΠΑ­ΣΟΚ-ΝΔ), αλλά και οι υπό­λοι­ποι, επη­ρέ­α­σαν αρ­νη­τι­κά το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα;

Το φαι­νό­με­νο της στε­νής εξάρ­τη­σης συν­δι­κα­λι­στι­κών  πα­ρα­τά­ξε­ων από πο­λι­τι­κά κόμ­μα­τα και ιδιαί­τε­ρα από τα κόμ­μα­τα της εξου­σί­ας δεν είναι και­νούρ­γιο. Οι τρό­ποι εν­σω­μά­τω­σης των συν­δι­κα­λι­στών στις εκά­στο­τε κυ­βερ­νη­τι­κές λο­γι­κές είναι πολ­λές. Η επι­βο­λή ενός τύπου κυ­βερ­νη­τι­κού συν­δι­κα­λι­σμού  σε γε­νι­κές γραμ­μές εκ­δη­λώ­νε­ται  με τη  μορφή απο­δο­χής συ­ναι­νε­τι­κών πρα­κτι­κών που αλ­λοιώ­νουν  ή και απο­βάλ­λουν τον τα­ξι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό των συν­δι­κά­των. Ο κυ­βερ­νη­τι­κός συν­δι­κα­λι­σμός είτε κι­νού­με­νος σε μια κα­τεύ­θυν­ση αμοι­βαί­ας εξυ­πη­ρέ­τη­σης κυ­βερ­νη­τι­κών επι­λο­γών και προ­σω­πι­κών ωφε­λειών συν­δι­κα­λι­στι­κών στε­λε­χών, είτε προ­τάσ­σο­ντας ως βα­σι­κή αρχή την κοι­νω­νι­κή συ­ναί­νε­ση πε­ριο­ρί­ζο­ντας ση­μα­ντι­κά τα φύσει συ­γκρου­σια­κά στοι­χεία του συν­δι­κά­του, εξέ­τρε­ψε το συν­δι­κα­λι­στι­κό κί­νη­μα από το ρόλο του. Πα­ράλ­λη­λα ο κυ­βερ­νη­τι­κός συν­δι­κα­λι­σμός προ­ω­θεί  στον κόσμο της ερ­γα­σί­ας την άποψη ότι το φι­λι­κό κυ­βερ­νη­τι­κό κόμμα απο­τε­λεί τον ου­δέ­τε­ρο με­σο­λα­βη­τή ανά­με­σα στο κε­φά­λαιο και στους ερ­γα­ζό­με­νους. Αγνο­εί, όμως, αν δεν απο­κρύ­πτει σκό­πι­μα, ότι οι κυ­βερ­νώ­ντες, ιδιαί­τε­ρα των τε­λευ­ταί­ων δε­κα­ε­τιών που η οι­κο­νο­μία είναι πλή­ρως ανε­ξέ­λεγ­κτη από την «πο­λι­τι­κή», δεν είναι  παρά  εντο­λο­δό­χοι του κε­φα­λαί­ου που με δια­δι­κα­σί­ες κοι­νω­νι­κού δια­λό­γου απο­σκο­πούν στην υφαρ­πα­γή της συ­ναί­νε­σης των ερ­γα­ζο­μέ­νων.

Ωστό­σο, οι ευ­θύ­νες για την απο­μα­ζι­κο­ποί­η­ση των συν­δι­κά­των δεν πε­ριο­ρί­ζο­νται στον κυ­βερ­νη­τι­κό συν­δι­κα­λι­σμό αλλά επε­κτεί­νο­νται γε­νι­κό­τε­ρα, εκτός από εκεί­νους τους εξω­τε­ρι­κούς πα­ρά­γο­ντες που αφο­ρούν στους νέους όρους λει­τουρ­γί­ας της οι­κο­νο­μί­ας. Η μη προ­σέλ­κυ­ση μελών από τα νέα κοι­τά­σμα­τα  της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας όπως οι γυ­ναί­κες, οι νέοι, οι ευ­έ­λι­κτα ερ­γα­ζό­με­νοι, οι με­τα­νά­στες, ο ορ­γα­νω­τι­κός πο­λυ­κερ­μα­τι­σμός, η κομ­μα­τι­κο­ποί­η­ση, οι προ­σω­πι­κές στρα­τη­γι­κές στε­λε­χών  που επι­δρούν αρ­νη­τι­κά στην ει­κό­να και στην απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα του συν­δι­κά­του, δεν είναι προ­ϊ­όν μόνο του κυ­βερ­νη­τι­κού συν­δι­κα­λι­σμού.

Η Αρι­στε­ρά, όλα τα προη­γού­με­να χρό­νια, έκανε κά­ποιο λάθος και βρε­θή­κα­με χωρίς μα­ζι­κές συλ­λο­γι­κό­τη­τες στους χώ­ρους ερ­γα­σί­ας (ιδιω­τι­κούς και δη­μό­σιους), ει­δι­κά κατά την κρί­σι­μη φάση της έναρ­ξης των μνη­μο­νί­ων;

Η ευ­θύ­νη της Αρι­στε­ράς στο σύ­νο­λό της έγκει­ται στο ότι με­τέ­φε­ρε αναλ­λοί­ω­τες τις εσω­τε­ρι­κές της έρι­δες στα συν­δι­κά­τα, δη­μιουρ­γώ­ντας σε ένα με­γά­λο βαθμό συν­θή­κες ου­σια­στι­κής διά­σπα­σης του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος. Όσο για τις πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις της ρι­ζο­σπα­στι­κής αρι­στε­ράς η χα­μη­λή  επιρ­ροή τους στο συν­δι­κα­λι­στι­κό κί­νη­μα οφεί­λε­ται  σε ένα κλίμα γε­νι­κό­τε­ρης απα­ξί­ω­σης του συν­δι­κα­λι­σμού που εκ­δη­λώ­νε­ται και στο εσω­τε­ρι­κό της. Ει­κό­να την οποία οι δυ­νά­μεις της συν­δι­κα­λι­στι­κής αρι­στε­ράς δεν κα­τόρ­θω­σαν έμπρα­κτα και έγκαι­ρα να αλ­λά­ξουν. Απο­τέ­λε­σμα αυτής της κα­τά­στα­σης είναι να δια­τη­ρού­νται σή­με­ρα στο συν­δι­κα­λι­στι­κό κί­νη­μα συ­σχε­τι­σμοί, όχι με βάση τους αγώ­νες των ερ­γα­ζο­μέ­νων, αλλά ως απόρ­ροια μη­χα­νι­σμών που έχουν, δυ­στυ­χώς, πολ­λούς τρό­πους αν τους αφή­νει κα­νείς, να ανα­πα­ρά­γο­νται μα­κριά από τους κοι­νω­νι­κούς αγώ­νες.  

Τι εί­δους συν­δι­κα­λι­σμό έχει ανά­γκη ο κό­σμος της δου­λειάς, στις μέρες μας, αλλά και σε μια πι­θα­νή κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς;

Ο κό­σμος της δου­λειάς έχει ανά­γκη από ένα συν­δι­κα­λι­σμό που θα κι­νεί­ται ανε­ξάρ­τη­τα από το ποιος βρί­σκε­ται στην κυ­βέρ­νη­ση. Αυτό που έχει ανά­γκη είναι μια γνή­σια συν­δι­κα­λι­στι­κή κουλ­τού­ρα μα­κριά από ποι­κί­λες εξω­τε­ρι­κές εξαρ­τή­σεις. Έχει ανά­γκη από συν­δι­κα­λι­στι­κά στε­λέ­χη που, ακόμη και αν έχουν κομ­μα­τι­κή ιδιό­τη­τα, να προ­τάσ­σουν στην πράξη την συν­δι­κα­λι­στι­κή ιδιό­τη­τα. Σή­με­ρα, που ο συν­δι­κα­λι­σμός είναι όσο ποτέ άλ­λο­τε ανα­γκαί­ος, θα πρέ­πει να στρα­φεί και πάλι σε αξίες που απε­μπο­λού­νται από συν­δι­κα­λι­στι­κές πρα­κτι­κές των τε­λευ­ταί­ων χρό­νων. Πρό­κει­ται για την επι­στρο­φή στις αξίες της αλ­λη­λεγ­γύ­ης  ανά­με­σα στα δια­φο­ρε­τι­κά στρώ­μα­τα της σύγ­χρο­νης ερ­γα­τι­κής τάξης, της ενό­τη­τας δρά­σης με όρους προ­ω­θη­τι­κής σύν­θε­σης των δια­φο­ρε­τι­κών ιδε­ο­λο­γι­κών ρευ­μά­των που ανα­πτύσ­σο­νται στα συν­δι­κά­τα, στοι­χεία που ενι­σχύ­ουν την μα­ζι­κό­τη­τα και την απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα της συλ­λο­γι­κής πα­ρέμ­βα­σης. Οι αξίες αυτές θα πρέ­πει να εμπλου­τί­ζο­νται με την κα­το­χύ­ρω­ση της ορ­γα­νω­τι­κής και λει­τουρ­γι­κής αυ­το­νο­μί­ας των συν­δι­κά­των, την απο­κα­τά­στα­ση όρων ου­σια­στι­κής, και όχι τυ­πι­κής δη­μο­κρα­τί­ας, στις εσω­τε­ρι­κές συν­δι­κα­λι­στι­κές λει­τουρ­γί­ες, και της ανι­διο­τέ­λειας  ως στοι­χείο κοι­νω­νι­κής προ­σφο­ράς. Ει­δι­κό­τε­ρα ο ρόλος μιας κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς  είναι να ανα­δεί­ξει την αξία της συλ­λο­γι­κό­τη­τας και της ενερ­γο­ποί­η­σης της κοι­νω­νί­ας σε αντί­θε­ση με την κυ­ρί­αρ­χη αντί­λη­ψη των ανα­θέ­σε­ων που θέλει τον πο­λί­τη στην πο­λυ­θρό­να του.

Τα μέτρα που φέρ­νει η κυ­βέρ­νη­ση είναι ικανά να σώ­σουν τα ασφα­λι­στι­κά τα­μεία από την κα­τάρ­ρευ­ση;

Τα μέτρα της κυ­βέρ­νη­σης δεν μπο­ρούν να απα­ντή­σουν στο πρό­βλη­μα της βιω­σι­μό­τη­τας των ασφα­λι­στι­κών τα­μεί­ων. Με την πο­λι­τι­κή λι­τό­τη­τας που εκτο­ξεύ­ει την ανερ­γία στο 28%, την ανα­σφά­λι­στη ερ­γα­σία στο 40% και συ­μπιέ­ζει τους μι­σθούς με­σο­σταθ­μι­κά κατά 24% σε μια τε­τρα­ε­τία  και την υπερ­διό­γκω­ση της ευ­έ­λι­κτης χα­μη­λά αμει­βό­με­νης ερ­γα­σί­ας, τα τα­μεία κα­ταρ­ρέ­ουν. Τα προ­ω­θού­με­να μέτρα για την κοι­νω­νι­κή ασφά­λι­ση απο­σκο­πούν σε ένα και μόνο στρα­τη­γι­κό στόχο προ πολ­λού δρο­μο­λο­γη­μέ­νο. Την απα­ξί­ω­ση της δη­μό­σιας κοι­νω­νι­κής ασφά­λι­σης και τη δρα­μα­τι­κή μεί­ω­ση του ρόλου της υπέρ επι­χει­ρη­μα­τι­κών συμ­φε­ρό­ντων στον τομέα της ασφά­λι­σης.

*Τη συ­νέ­ντευ­ξη πήρε η Κα­τε­ρί­να Γιαν­νού­λια