Ακρίβεια και φτώχεια απειλούν τις ζωές μας

Ειδικά η εκτίναξη των τιμών στην ενέργεια-ρεύμα, θέρμανση, καύσιμα- έχει οδηγήσει χιλιάδες νοικοκυριά στην απελπισία. Τα περίφημα χρηματιστήρια ενέργειας και η ληστρική ρήτρα αναπροσαρμογής, αύξησαν την τιμή του ηλεκτρικού πάνω από 60%τους τελευταίους μήνες. Οι εξωφρενικοί λογαριασμοί ρεύματος ξεπερνούν σε ύψος ένα μισθό ή μια σύνταξη, που ήδη έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια με τις απανωτές μνημονιακές παρεμβάσεις και την ασυδοσία των εργοδοτών. Όσους διακανονισμούς και να κάνει ο καταναλωτής είναι αδύνατον να πληρωθούν τέτοια υπέρογκα ποσά, πιέζοντας έτσι αφόρητα το βιοτικό επίπεδο των λαϊκών στρωμάτων που ζουν σε συνθήκες ενεργειακής-και όχι μόνο- φτώχειας.

Οι εταιρείες-πάροχοι του ρεύματος μάλιστα, που έχουν θησαυρίσει χάρη στην κερδοσκοπία της «αγοράς» και τη διαχρονική πολιτική της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων αγαθών, έχουν το θράσος να απειλούν και με διακοπές ρεύματος. Σύμφωνα με τονπρόεδρο της Ένωσης Τεχνικών της ΔΕΗ, Κώστα Μανιάτη, από την 1η έως τις 21 Απριλίου έχουν δοθεί από όλους τους παρόχους 26.500 εντολές διακοπής ηλεκτροδότησης, με περίπου 25% από αυτές να έχουν εκτελεστεί. Αλλά για τους νεοφιλελεύθερους κανίβαλους που μας κυβερνούν, τα πανάκριβα τιμολόγια πρέπει να πληρωθούν διότι «το τσάμπα πέθανε», όπως υποστήριξε με ακραίο κυνισμό, ο βουλευτής της ΝΔ Β. Οικονόμου. Την ίδια ώρα βέβαια, τα «golden boys» της ΔΕΗ απολαμβάνουν  μισθό 360.000 ευρώ ετησίως, μπόνους εκατ. ευρώ και χτίζουν πολυτελείς επαύλεις στη Τζια.

Ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί

Στο φόντο της κλιμάκωσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, Δύση και Ρωσία αλληλοεκβιάζονται, οξύνοντας την ενεργειακή κρίση. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, λόγω της στρατιωτικής εισβολής της στην Ουκρανία, ήταν απολύτως βέβαιο πως θα έφερναν αντίμετρα. Ο Πούτιν δεν θα άφηνε τη Δύση να γονατίσει την οικονομία της Ρωσίας και θα έπαιρνε μέτρα για να στηρίξει το ρούβλι. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, διεξαγόταν η Έκτακτη Σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, αναζητώντας ενιαία στάση (που δεν είναι καθόλου δεδομένη) σε μια δύσκολη εξίσωση. Την ικανοποίηση των απαιτήσεων της Μόσχας για πληρωμή σε ρούβλια,όπως το άνοιγμα νέων λογαριασμών στην τράπεζα Gazprombank, χωρίς να παραβιάζονται όμως οι ευρωπαϊκές κυρώσεις. 

Όπως σημειώνει το Bloomberg, αν δεν επιλυθούν οι διαδικασίες για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Κρεμλίνου, χωρίς ταυτόχρονη παραβίαση των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περισσότερες χώρες κινδυνεύουν να δουν τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου να κλείνει τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες. Η Ευρώπη βασίζεται στο ρωσικό αέριο για το ένα πέμπτο της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και μια μικρή διακοπή θα μπορούσε γρήγορα να προκαλέσει αναταράξεις σε ολόκληρη την ήπειρο. 

Μετά την προειδοποιητική αναστολή παροχής ρωσικού φυσικού αερίου σε Πολωνία και Βουλγαρία (δεν καταβλήθηκε το αντίτιμο του λογαριασμού σε ρούβλια) ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανίστηκε στο υπουργικό συμβούλιο και σε πρόσφατη συνέντευξή του σε κυριακάτικηεφημερίδα, λέγοντας πως «η ενεργειακή επάρκεια της χώρας είναι απόλυτα διασφαλισμένη». Χωρίς όμως να απαντά στον τρόπο που οι εταιρείες προμήθειας αερίου θα προχωρήσουν στις πληρωμές προς τη Gazprom. 

Τα επιπλέον φορτία LNG και αερίου από την Αλγερία, τα στρατηγικά αποθέματα αερίου σε υπόγειες αποθήκες στην Ιταλία και η αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρικού ρεύματος από τις γειτονικές χώρες ή το πρόσθετο αζέρικο αέριο μέσω Τουρκίας (που εξετάζονται ή υλοποιούνται ήδη ως εναλλακτικές), θα επιφέρουν πρόσθετα κόστη, που σίγουρα θα επιβαρύνουν τις τιμές χονδρικής και θα καταλήξουν στους λογαριασμούς μας. Οι όποιες μικρές κρατικές ενισχύσεις στα τιμολόγια της ενέργειας ή η περίφημη «κάρτα καυσίμων», αποτέλεσμα της έντονης κοινωνικής δυσαρέσκειας και της πίεσης του εργατικού κινήματος, απλά δεν φτάνουν για να πληρώσεις το ρεύμα και τη βενζίνη. 

Ακρίβεια

Η εκτίναξη του κόστους του ρεύματος συμπαρασύρει όλα τα βασικά αγαθά, με αποτέλεσμα χιλιάδες νοικοκυριά στα μέσα του μήνα να βλέπουν ένα άδειο ταμείο και να κόβουν βασικές ανάγκες. Λόγω της ακρίβειας, 7 στους 10 Έλληνες έχουν μειώσει την κατανάλωση σε είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και σε ένδυση-υπόδηση ή ψυχαγωγία, σύμφωνα με έρευνα της FocusBari (Απρ. 2022). Η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα είναι 7η χειρότερη στην ΕΕ, ενώ εδώ και χρόνια η Ελλάδα είναι η χώρα με το μεγαλύτερο στεγαστικό κόστος στην Ευρώπη.

Οι υψηλότερες ανατιμήσεις, σε σχέση με πέρυσι την ίδια περίοδο, σημειώνονται στο κρέας, με 38,3% στο αρνί, 32,2% στο κατσίκι και 24,6% στο κοτόπουλο. Τα λαχανικά είναι ακριβότερα από 10% έως 21,4%. Οι ελλείψεις («τεχνητές» ή πραγματικές) σε διάφορα προϊόντα, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, εκτινάσσει περαιτέρω τις τιμές (+60% το αλεύρι). Οι μετακινήσεις στα νησιά, με τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια στα ύψη,αποτελούν πλέον πολυτέλεια. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι το σαρωτικό κύμα ανατιμήσεων σε καύσιμα και τρόφιμα, αύξησε τα φορολογικά έσοδα του προϋπολογισμούκατά 15%, έναντι του προβλεπόμενου στόχου, το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2022. Λεφτά που έφυγαν φυσικά από τις τσέπες των εργαζομένων. Και έπειτα, έχουν το θράσος τα κυβερνητικά μεγάφωνανα υποστηρίζουν ότι κάθε μείωση στο ΦΠΑ, θα διαταράξει τη «δημοσιονομική πειθαρχία». 

Διεκδικήσεις

Η οργή που σιγοκαίει, για τη ζοφερή πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί από τη γενικευμένη ακρίβεια, χρειάζεται να γίνει οργανωμένη κραυγή αγώνα και αντεπίθεσης των «από κάτω». Με τη μαζική δράση του κινήματος και της Αριστεράς, που θα χρειαστεί να επαναφέρει συλλογικές πρακτικές δυναμικής ανυπακοής, μαχητικής διεκδίκησης και κοινωνικής αλληλεγγύης προς τους πιο αδύναμους, να απαιτήσουμε, εδώ και τώρα:

• Αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις και αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού.

• Επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο και αντίστοιχα της 13ης και 14ης σύνταξης.

• Επίδομα ανεργίας για όλους/ες, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, ίσο με τον βασικό μισθό, με πλήρη ασφαλιστικά και υγειονομικά δικαιώματα. 

• Πλαφόν στις τιμές υγρών καυσίμων, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.

• Κατάργηση του χρηματιστηρίου ενέργειας καιτης ρήτρας αναπροσαρμογής.

• Καμία διακοπή ρεύματος σε λαϊκό σπίτι και μικρομάγαζα. 

• Εθνικοποίηση του συστήματος παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.

• Κατάργηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης και του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής και πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης. 

• Γενναία και μόνιμη φορολόγηση των υπερκερδών των μεγάλων επιχειρήσεων ενέργειας, καυσίμων και τροφίμων. 

Η μεγάλη συμμετοχή στη γενική απεργία της 6ης Απριλίου και την Πρωτομαγιά, όπως και μια σειρά πρωτοβουλίες σωματείων, κοινωνικών φορέων και συλλογικοτήτων γειτονιάς, κατά της φτώχειας και της ακρίβειας, δείχνουν ότι ένα μαζικό «δεν πάει άλλο!» έχει αρχίσει να διαμορφώνει μια απειλητική συνθήκη για τους καλοταϊσμένους ενοίκους του Μαξίμου και την πολιτική τους. Το κοινωνικό ζήτημα είναι αυτό που θα καθορίσει, ως συνήθως, τις όποιες πολιτικές εξελίξεις και τους συσχετισμούς. 

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά