Αλγερία: Το «πεζοδρόμιο» προκαλεί τριγμούς και ρωγμές στο καθεστώς

Δια­δο­χι­κές εν­διά­με­σες προ­τά­σεις του προ­έ­δρου Μπου­τε­φλί­κα (πρώτα να ορί­σει διά­δο­χο, αν επα­νε­κλε­γεί, έπει­τα να μην ξα­να­κα­τέ­βει ως υπο­ψή­φιος, αλλά ανα­βάλ­λο­ντας επ’ αό­ρι­στον τις προ­ε­δρι­κές εκλο­γές) δεν έπει­σαν τους δια­δη­λω­τές. Μετά από αυτές τις απο­τυ­χί­ες, εμ­φα­νί­στη­κε και το πιο σο­βα­ρό ρήγμα στους «από πάνω»: Ο στρα­τη­γός Σαλάχ, επι­κε­φα­λής των ενό­πλων δυ­νά­με­ων, ζή­τη­σε την ενερ­γο­ποί­η­ση του συ­νταγ­μα­τι­κού άρ­θρου, που κρί­νει τον πρό­ε­δρο «ακα­τάλ­λη­λο να κυ­βερ­νή­σει» (ο Μπου­τε­φλί­κα, μετά από ένα εγκε­φα­λι­κό το 2013, δεν εμ­φα­νί­ζε­ται δη­μό­σια). Ήταν η κο­ρυ­φαία εκ­δή­λω­ση του ρήγ­μα­τος: Την ίδια ώρα, δε­κά­δες στε­λέ­χη του κυ­βερ­νη­τι­κού FLN απο­στα­σιο­ποι­ή­θη­καν από την ηγε­σία και δή­λω­σαν στή­ρι­ξη στα αι­τή­μα­τα των δια­δη­λω­τών.

Το εντυ­πω­σια­κό –που επί­σης θύ­μι­σε τις πρώ­τες, έν­δο­ξες μέρες τις αρα­βι­κής άνοι­ξης– είναι ότι πάνω από 1 εκα­τομ­μύ­ριο Αλ­γε­ρι­νοί ξα­να­κα­τέ­βη­καν στους δρό­μους, δη­λώ­νο­ντας ότι η πρό­τα­ση του στρα­τη­γού Σαλάχ δεν είναι αρ­κε­τή ή εκτι­μώ­ντας ότι είναι ύπου­λος ελιγ­μός.

Άλ­λω­στε οι δια­δη­λώ­σεις ενά­ντια σε μια νέα υπο­ψη­φιό­τη­τα του Μπου­τε­φλί­κα, που είναι σε άθλια κα­τά­στα­ση, αφο­ρού­σε από την αρχή ένα γε­νι­κό­τε­ρο αί­σθη­μα: ότι είναι τόσο ανί­κα­νος, που απλώς χρη­σι­μο­ποιεί­ται ως «προ­σω­πείο» μιας ομά­δας επι­χει­ρη­μα­τιών, πο­λι­τι­κών και στρα­τιω­τι­κών, που απο­κα­λού­νται από τους δια­δη­λω­τές «η εξου­σία». Ενά­ντια σ’ αυτή την «εξου­σία» δια­δη­λώ­νουν οι Αλ­γε­ρι­νοί, που δεν δεί­χνουν πρό­θυ­μοι να βο­λευ­τούν με την ανα­τρο­πή μόνο του επι­κε­φα­λής της (ένα μά­θη­μα που ίσως δι­δά­χτη­καν από άλλες αρα­βι­κές χώρες μετά το 2011).

Μετά τη νέα δια­δή­λω­ση-σει­σμό, ο Μπου­τε­φλί­κα διό­ρι­σε νέο πρω­θυ­πουρ­γό και κυ­βέρ­νη­ση, ενώ επι­κρα­τού­σε διά­χυ­τη η εκτί­μη­ση ότι είναι θέμα ημε­ρών να ανα­κοι­νώ­σει την ορι­στι­κή πα­ραί­τη­σή του από την εξου­σία, με τη νέα κυ­βέρ­νη­ση να συ­γκρο­τεί­ται ακρι­βώς για να κα­θο­δη­γή­σει τη «με­τά­βα­ση». (Rp: μετά την κυ­κλο­φο­ρία αυτού του άρ­θρου στην Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά, ο Μπου­τε­φλί­κα ανα­κοί­νω­σε επί­ση­μα την πα­ραί­τη­σή του. Είναι μια με­ρι­κή νίκη, αλλά η πρώτη που πε­τυ­χαί­νει η λαϊκή κι­νη­το­ποί­η­ση στην πε­ριο­χή μετά από αρ­κε­τό καιρό).  

Την ει­κό­να κρί­σης της κε­ντρι­κής εξου­σί­ας συ­μπλη­ρώ­νουν κι άλλες ει­δή­σεις, που θυ­μί­ζουν «επα­να­στα­τι­κό ανα­βρα­σμό». Ο Αλί Χα­ντάντ, ένας από τους πλου­σιό­τε­ρους αν­θρώ­πους στην Αλ­γε­ρία, μέχρι πρό­σφα­τα πρό­ε­δρος της ερ­γο­δο­τι­κής ένω­σης και άν­θρω­πος της άρ­χου­σας «κλί­κας», συ­νε­λή­φθη, καθώς περ­νού­σε τα σύ­νο­ρα με την Τυ­νη­σία σε αυ­το­κί­νη­το, κου­βα­λώ­ντας βρε­τα­νι­κό δια­βα­τή­ριο και με­γά­λα χρη­μα­τι­κά ποσά. Στη συ­νέ­χεια, οι αλ­γε­ρι­νές Αρχές ανα­κοί­νω­σαν ότι απα­γο­ρεύ­ουν σε υπό­πτους δια­φθο­ράς να φύ­γουν από τη χώρα, αλλά επί­σης απα­γο­ρεύ­ουν πτή­σεις και για κάθε ιδιω­τι­κό αε­ρο­σκά­φος μέχρι το τέλος του μήνα.

Οι δη­λώ­σεις του Σαλάχ, οι ενέρ­γειες των Αρχών που πε­ρι­γρά­φη­καν πα­ρα­πά­νω κ.ο.κ. έχουν ανοί­ξει τη συ­ζή­τη­ση για το πώς θα κι­νη­θεί κυ­ρί­ως ο στρα­τός, αλλά και το FLN, ή άλλες κρα­τι­κές και πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις. Είναι ερω­τή­μα­τα που θα απα­σχο­λή­σουν το επό­με­νο διά­στη­μα στο φως των εμπει­ριών από Αί­γυ­πτο, Συρία, Υε­μέ­νη, Τυ­νη­σία κ.α.

Ο αρι­στε­ρός αγω­νι­στής Να­ντίρ Τζερ­μούν εκτι­μά ότι η λαϊκή κι­νη­το­ποί­η­ση πρέ­πει να συ­νε­χι­στεί, ως μόνος τρό­πος να επη­ρε­ά­σει τις εξε­λί­ξεις (μιας και το κί­νη­μα δεν έχει φτά­σει σε θέση να δια­μορ­φώ­σει δική του πρό­τα­ση, πέρα από την ενα­ντί­ω­ση στην υπάρ­χου­σα «εξου­σία»). Κι ότι μια «συ­ντα­κτι­κή συ­νέ­λευ­ση» πρέ­πει να γίνει το σύν­θη­μα-στό­χος που θα επι­τρέ­πει στην κι­νη­το­ποί­η­ση να έχει μια ανα­φο­ρά, έστω θολή, που θα της επι­τρέ­πει όμως να στα­θεί απέ­να­ντι σε κάθε εί­δους «από τα πάνω» λύ­σεις και μα­νού­βρες.

Μέχρι να δούμε τα επό­με­να βή­μα­τα, η πι­θα­νή πτώση του Μπου­τε­φλί­κα και ίσως κά­ποιων γύρω από τον κύκλο του του­λά­χι­στον θα υπεν­θυ­μί­σει στις αρα­βι­κές μάζες τη δυ­να­τό­τη­τα του «πε­ζο­δρο­μί­ου» να επι­βά­λει νίκες, μια ανά­μνη­ση που επι­χει­ρεί να σβή­σει η επέ­λα­ση της αντε­πα­νά­στα­σης μετά το 2013…

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά

Δια­βά­στε επί­σης: Ανι­χνεύ­ο­ντας την επα­να­στα­τι­κή δια­δι­κα­σία στη Μέση Ανα­το­λή