Αναστοχασμός και σκέψεις για το συνδικαλιστικό τοπίο στο μεταίχμιο της νέας χρονιάς

Το 2023 ξε­κί­νη­σε με «στε­νά­χω­ρο» τρόπο , καθώς τον Μάρτη βιώ­θη­κε η τρα­γι­κή εμπει­ρία του εγκλή­μα­τος των Τε­μπών. Πρό­κει­ται για ένα γε­γο­νός που ενερ­γο­ποί­η­σε τα αντα­να­κλα­στι­κά ση­μα­ντι­κών τμη­μά­των της κοι­νω­νί­ας και κα­τά­φε­ρε να κι­νη­το­ποι­ή­σει και να κα­τε­βά­σει στον δρόμο χι­λιά­δες λαού σ’ όλη τη χώρα (με με­γα­λύ­τε­ρη μα­ζι­κό­τη­τα ακόμα και σε σχέση με τις αντι­μνη­μο­νια­κές με­γά­λες απερ­γί­ες και δια­δη­λώ­σεις). Οι κι­νη­το­ποι­ή­σεις αυτές δυ­στυ­χώς δεν πέ­τυ­χαν να προ­σλά­βουν ευ­ρύ­τε­ρα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά που θα δια­μόρ­φω­ναν ένα πλαί­σιο ρήξης και ανα­τρο­πής αυτών των πο­λι­τι­κών. Δυ­στυ­χώς, ακόμα και συν­δι­κα­λι­στι­κές δυ­νά­μεις της αρι­στε­ράς ακο­λού­θη­σαν την «πε­πα­τη­μέ­νη» της από­συρ­σης των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων από τους δρό­μους, για να επι­κε­ντρω­θούν στις εκλο­γές…

Έτσι, αφέ­θη­καν οι αλ­λε­πάλ­λη­λες εκλο­γι­κές ανα­με­τρή­σεις που ακο­λού­θη­σαν, αφε­νός να  δια­μορ­φώ­σουν ένα σκη­νι­κό κι­νη­μα­τι­κής αδρά­νειας και αφω­νί­ας (κατά τη διάρ­κεια των δύο προ­ε­κλο­γι­κών πε­ριό­δων) και, αφε­τέ­ρου το απο­τέ­λε­σμά τους να είναι ισχυ­ρο­ποί­η­ση της Ν.Δ. και του Μη­τσο­τά­κη, και η πρό­κλη­ση δυ­να­τών κλυ­δω­νι­σμών στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, που έφτα­σαν μέχρι την κα­τάρ­ρευ­ση και μια ακόμα διά­σπα­σή του.

Οι φω­τιές του κα­λο­και­ριού και οι πλημ­μύ­ρες που ακο­λού­θη­σαν, παρά το γε­γο­νός ότι κα­τέ­δει­ξαν για μια ακόμη φορά τις εγκλη­μα­τι­κές ευ­θύ­νες της κυ­βέρ­νη­σης, δεν κα­τά­φε­ραν να κι­νη­το­ποι­ή­σουν κρί­σι­μες μάζες, κυ­ρί­ως γιατί δεν υπάρ­χει κά­ποιο με­γά­λο ή απο­φα­σι­σμέ­νο τμήμα συν­δι­κα­λι­στι­κών δυ­νά­με­ων που να ανα­λαμ­βά­νει την ευ­θύ­νη για ορ­γα­νω­μέ­νη και ενω­τι­κή αντε­πί­θε­ση, που να «κάνει τη δια­φο­ρά» και να δεί­χνει ικανή να επι­φέ­ρει την προ­ο­πτι­κή των ερ­γα­τι­κών νικών. 

Επο­μέ­νως, το κλίμα συν­δι­κα­λι­στι­κής και κι­νη­μα­τι­κής άπνοιας δεν ανα­τρά­πη­κε ούτε αμέ­σως μετά τις εκλο­γές, όταν η κυ­βέρ­νη­ση προ­χώ­ρη­σε στη χο­ρή­γη­ση ορι­ζό­ντιου επι­δό­μα­τος 40-45 ευρώ κα­θα­ρά στους ερ­γα­ζό­με­νους στο δη­μό­σιο, ούτε όταν αρ­γό­τε­ρα ψη­φί­στη­κε ο νόμος Γε­ωρ­γιά­δη, ο οποί­ος ήρθε να ισο­πε­δώ­σει ό,τι απέ­με­νε ακόμη όρθιο από τον νόμο Χα­τζη­δά­κη και κυ­ρί­ως να ποι­νι­κο­ποι­ή­σει το δι­καί­ω­μα της απερ­γί­ας. Στο ση­μείο αυτό θα πρέ­πει να ση­μειω­θεί ότι οι δυ­νά­μεις της πλειο­ψη­φί­ας στην Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ (ΔΑΚΕ, ΔΗΣΥΠ, ΕΑΕΚ, ΣΥΝΑΝ) έχουν σο­βα­ρές ευ­θύ­νες καθώς κα­τα­ψή­φι­σαν τις προ­τά­σεις των ΕΑΣ-ΠΑ­ΡΕΜ­ΒΑ­ΣΕ­ΩΝ και ΔΑΣ για απερ­γί­ες τις μέρες της κα­τά­θε­σης και της ψή­φι­σης του νο­μο­σχε­δί­ου για τις απο­λα­βές των δη­μο­σί­ων υπαλ­λή­λων και απο­φά­σι­σαν στά­σεις ερ­γα­σί­ας, υπο­βαθ­μί­ζο­ντας από την αρχή το επί­πε­δο της κι­νη­μα­τι­κής αντί­δρα­σης. Ανά­λο­γη στάση υπήρ­ξε και στο νόμο Γε­ωρ­γιά­δη, όπου με διά­φο­ρες με­θο­δεύ­σεις των ίδιων δυ­νά­με­ων κα­θυ­στέ­ρη­σε η λήψη της από­φα­σης για απερ­γία, με απο­τέ­λε­σμα να υπάρ­ξει ελά­χι­στος χρό­νος για προ­ε­τοι­μα­σία και η κι­νη­το­ποί­η­ση να μην έχει την ανα­με­νό­με­νη επι­τυ­χία. Οι ελά­χι­στες κι­νη­το­ποι­ή­σεις υπο­νο­μεύ­ο­νται ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο από την πα­ντε­λή έλ­λει­ψη προ­ε­τοι­μα­σί­ας και προ­πα­γάν­δι­σής τους, χωρίς καμία κα­μπά­νια τεκ­μη­ρί­ω­σης και χωρίς προ­ώ­θη­ση  συ­νε­λεύ­σε­ων στους χώ­ρους δου­λειάς, ώστε οι ερ­γα­ζό­με­νες-οι να αι­σθά­νο­νται και να είναι συμ­μέ­το­χες-οι και κομ­μά­τι της ορ­γά­νω­σης των αγώ­νων, κάτι που θα αύ­ξα­νε τη μα­ζι­κό­τη­τα και την προ­ο­πτι­κή συ­νέ­χειας και κλι­μά­κω­σης. Είναι πε­ριτ­τό να το­νι­στεί, ότι η κα­τά­στα­ση είναι χει­ρό­τε­ρη στη ΓΣΕΕ, η οποία δεν προ­κή­ρυ­ξε καν απερ­γία για τον νόμο Γε­ωρ­γιά­δη. Σε ό,τι αφορά τον ιδιω­τι­κό τομέα τα προ­σχή­μα­τα «σώ­ζο­νται» από τα Ε.Κ. Αθή­νας και Πει­ραιά και κά­ποια ακόμη που «ελέγ­χο­νται» από τις δυ­νά­μεις του ΠΑΜΕ. 

Απερ­γία ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα

Το συν­δι­κα­λι­στι­κό τοπίο που πε­ρι­γρά­φη­κε στις προη­γού­με­νες πα­ρα­γρά­φους δεν έχει δια­φο­ρο­ποι­η­θεί στους τε­λευ­ταί­ους μήνες της χρο­νιάς που φεύ­γει. Με τους μι­σθούς να είναι κα­θη­λω­μέ­νοι από το 2011, τα ει­σο­δή­μα­τα των δη­μο­σί­ων υπαλ­λή­λων να έχουν υπο­στεί μειώ­σεις ως και 40%, και την ακρί­βεια της άπλη­στης κερ­δο­σκο­πί­ας να καλ­πά­ζει θυ­μί­ζο­ντας εμπό­λε­μη πε­ρί­ο­δο, είναι ακόμη υπό συ­ζή­τη­ση μια απερ­γία –που θα έπρε­πε να είχε γίνει χτες– η οποία θα βάζει αυτά τα ζη­τή­μα­τα και θα διεκ­δι­κεί το αυ­το­νό­η­το: πραγ­μα­τι­κές αυ­ξή­σεις και έλεγ­χο της αγο­ράς, ώστε οι ερ­γα­ζό­με­νοι να ζουν με αξιο­πρέ­πεια από τον μισθό τους. Μια απερ­γία που θα ανα­δει­κνύ­ει, επί­σης, την κα­τάρ­ρευ­ση του Δη­μο­σί­ου υπέρ των ιδιω­τών επι­χει­ρη­μα­τιών, που εκ­φρά­ζε­ται με τρα­γι­κή υπο­στε­λέ­χω­ση, με χι­λιά­δες κενά σε υγεία, παι­δεία, ΟΤΑ και αλλού, με το αί­σχος των συμ­βα­σιού­χων, και θα θέτει ως βα­σι­κό στόχο την ανά­γκη μα­ζι­κών μό­νι­μων διο­ρι­σμών. Ωστό­σο ακόμη και στην τε­λευ­ταία για το 2023 συ­νε­δρί­α­ση της Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ, δεν κα­τά­φε­ρε να επι­τευ­χθεί συμ­φω­νία για τον χρο­νι­κό προσ­διο­ρι­σμό της.

 Αυτή η κα­τά­στα­ση δη­μιουρ­γεί εύ­λο­γο προ­βλη­μα­τι­σμό για το μέλ­λον. Τα συν­δι­κα­λι­στι­κά επί­δι­κα είναι πα­ρό­ντα και αργά ή γρή­γο­ρα πρέ­πει να απα­ντη­θούν και να αντι­με­τω­πι­στούν. Δίπλα στα με­γά­λα και γε­νι­κά που προ­α­να­φέρ­θη­καν, έρ­χο­νται να προ­στε­θούν και ση­μα­ντι­κά ζη­τή­μα­τα από διά­φο­ρους χώ­ρους του Δη­μο­σί­ου. 

Η εκ­παί­δευ­ση ανα­μέ­νε­ται να είναι για μια ακόμη φορά η «ατμο­μη­χα­νή», καθώς δύο επερ­χό­με­να νο­μο­σχέ­δια ανα­μέ­νε­ται να πυ­ρο­δο­τή­σουν ευ­ρύ­τε­ρες κι­νη­το­ποι­ή­σεις στον εκ­παι­δευ­τι­κό και φοι­τη­τι­κό χώρο: το νο­μο­σχέ­διο για τη λει­τουρ­γία ιδιω­τι­κών ΑΕΙ και αυτό για την τε­χνι­κή και επαγ­γελ­μα­τι­κή εκ­παί­δευ­ση. Πα­ράλ­λη­λα, είναι σε εξέ­λι­ξη ο αγώ­νας κατά της αξιο­λό­γη­σης με την απερ­γία-απο­χή να πε­τυ­χαί­νει μι­κρές ή με­γά­λες νίκες. 

Κοντά σ’ αυτά θα πρέ­πει να προ­στε­θεί κι ο αγώ­νας κατά της αξιο­λό­γη­σης στο ευ­ρύ­τε­ρο Δη­μό­σιο, που δεν πρέ­πει να εγκα­τα­λει­φθεί, αλλά και η ανα­με­νό­με­νη επί­θε­ση της κυ­βέρ­νη­σης στο δη­μό­σιο χα­ρα­κτή­ρα των ΔΕΥΑ, που θα ξα­να­φέ­ρει στο επί­κε­ντρο του εν­δια­φέ­ρο­ντος τον αγώνα για να πα­ρα­μεί­νει δη­μό­σιο αγαθό το νερό. 

Σω­μα­τεία και Αρι­στε­ρά

Απέ­να­ντι σ’ αυτήν τη λαί­λα­πα ο χώρος της Αρι­στε­ράς επι­βάλ­λε­ται να επι­δεί­ξει αντα­να­κλα­στι­κά. Ο συν­δι­κα­λι­σμός οφεί­λει να ξα­να­γί­νει ελ­κυ­στι­κός. Οι δυ­νά­μεις της συν­δι­κα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς χρειά­ζε­ται να απο­δεί­ξουν στους ερ­γα­ζό­με­νους ότι η συ­σπεί­ρω­ση γύρω από τα σω­μα­τεία είναι πιο ανα­γκαία από ποτέ. Σε­χτα­ρι­σμοί και ηγε­μο­νι­σμοί δεν έχουν θέση σε μια τόσο δύ­σκο­λη πε­ρί­στα­ση. 

Η ενό­τη­τα των δυ­νά­με­ων πρέ­πει να πάρει πολ­λές μορ­φές. Ήρθε, πλέον, η ώρα να εγκα­τα­λει­φθούν οι λο­γι­κές κε­φα­λαιο­ποί­η­σης της όποιας συν­δι­κα­λι­στι­κής ή κι­νη­μα­τι­κής δρά­σης στις κάθε τύπου εκλο­γές και οι πο­λύ­ω­ρες συ­ζη­τή­σεις για την επι­λο­γή της πλα­τεί­ας ή του δρό­μου που θα συ­γκε­ντρω­θού­με, για να εξα­σφα­λί­σου­με την ιδε­ο­λο­γι­κή μας κα­θα­ρό­τη­τα. 

Είναι ώρα η κι­νη­μα­τι­κή ατζέ­ντα να κα­θο­ρί­ζε­ται και να απο­φα­σί­ζε­ται ισό­τι­μα απ’ όλες τις δυ­νά­μεις με μο­να­δι­κό γνώ­μο­να την επί­τευ­ξη της μέ­γι­στης δυ­να­τής συ­σπεί­ρω­σης και μα­ζι­κό­τη­τας. 

Πρό­κει­ται, ίσως, για την τε­λευ­ταία με­γά­λη ευ­και­ρία και θα είναι κρίμα να χαθεί.

Με «όπλο» την ενω­τι­κή διά­θε­ση, ακόμα και μι­κρό­τε­ρες συν­δι­κα­λι­στι­κές δυ­νά­μεις θα χρεια­στεί να προ­σπα­θή­σου­με να επι­βά­λου­με την ορ­γα­νω­μέ­νη απερ­γία για όλα τα ανοι­χτά ζη­τή­μα­τα του κό­σμου της δου­λειάς και να την προ­πα­γαν­δί­σου­με-προ­ε­τοι­μά­σου­με ακόμα και πριν ανα­κοι­νω­θεί επί­ση­μα. Για να σπά­σου­με τη συν­δι­κα­λι­στι­κή αδρά­νεια και για να επι­τευ­χθεί η συ­γκέ­ντρω­ση δυ­νά­με­ων και η μέ­γι­στη δυ­να­τή μα­ζι­κό­τη­τα!

*Ο Άκης Σω­τη­ρό­που­λος είναι εκ­παι­δευ­τι­κός, μέλος της Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ

**Το άρθρο δη­μο­σιεύ­τη­κε στην Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά στις αρχές Γε­νά­ρη