Ανταγωνισμοί κι αμηχανία μπροστά στην επερχόμενη κρίση

Η πραγ­μα­τι­κή κα­τά­στα­ση του κα­πι­τα­λι­σμού διε­θνώς γί­νε­ται τόσο σο­βα­ρή, που δεν επι­τρέ­πει επι­κοι­νω­νια­κούς τα­κτι­κι­σμούς ακόμα και με τις πιο πρό­σφο­ρες αφορ­μές.

Η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη βρέ­θη­κε μπρο­στά σε αυτή τη δια­πί­στω­ση, όταν προ­σπά­θη­σε να ορ­γα­νώ­σει τους πα­νη­γυ­ρι­σμούς για την «κα­τάρ­γη­ση» των capital controls και προ­κά­λε­σε πα­γω­μέ­να χα­μό­γε­λα ακόμα και στο φι­λο­κυ­βερ­νη­τι­κό «Βήμα».

Το υπό­βα­θρο αυτής της κα­τά­στα­σης είναι ασφα­λώς η επερ­χό­με­νη νέα «βου­τιά» διε­θνούς ύφε­σης, που θα επι­βε­βαιώ­νει ότι το σύ­στη­μα δεν ανέ­καμ­ψε ου­σια­στι­κά από την κρίση που ξέ­σπα­σε το 2008. Πλέον, ακόμα και τα πιο φι­λο-νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρα έντυ­πα και think tanks συμ­φω­νούν ότι το ερώ­τη­μα δεν είναι το εάν επέρ­χε­ται νέα κρίση, αλλά, κυ­ρί­ως, το πότε αυτή θα ξε­σπά­σει. Με την πλειο­ψη­φία των «ανα­λυ­τών» να εκτι­μά ως πι­θα­νό­τε­ρο ση­μείο αρχής της νέας πε­ρι­πέ­τειας το 2020. Και με δε­δο­μέ­νο το ότι τε­ρά­στιοι κρα­τι­κοί πόροι δια­τέ­θη­καν ως για­τρο­σό­φια για την ενί­σχυ­ση των τρα­πε­ζών και του συ­στή­μα­τος μετά το 2008, το πα­ρα­πά­νω ερώ­τη­μα συν­δυά­ζε­ται με την αγω­νία για το αν υπάρ­χουν «εφε­δρεί­ες» που θα επι­τρέ­ψουν την αντι­με­τώ­πι­ση μιας νέας σο­βα­ρής δο­κι­μα­σί­ας τόσο γρή­γο­ρα.

Σε αυτό το υπό­βα­θρο η πρό­σφα­τη σύ­νο­δος κο­ρυ­φής των G7 πα­ρου­σί­α­σε ανά­γλυ­φα το πρό­βλη­μα ηγε­σί­ας και ενό­τη­τας στον προ­σα­να­το­λι­σμό των με­γά­λων δυ­νά­με­ων του συ­στή­μα­τος. Δεν υπήρ­ξε ούτε ένα σο­βα­ρό ζή­τη­μα όπου οι G7 να απο­φά­σι­σαν κάτι που να μπο­ρεί να χα­ρα­κτη­ρι­στεί από­φα­ση.

Την ώρα που οι φω­τιές στον Αμα­ζό­νιο και η ρύ­παν­ση και αλ­λα­γή της οξύ­τη­τας των ωκε­α­νών έθε­ταν με τον πιο δρα­μα­τι­κό τρόπο τον κίν­δυ­νο της κλι­μα­τι­κής αλ­λα­γής, οι G7 απο­φά­σι­σαν να δια­θέ­σουν… 20 εκα­τομ­μύ­ρια δο­λά­ρια για την ανα­δά­σω­ση της Αμα­ζο­νί­ας. Με τον Τραμπ να δη­λώ­νει αμέ­σως μετά: «Δεν θα δια­κιν­δυ­νέ­ψω τον αμε­ρι­κα­νι­κό πλού­το (σσ: την πρω­το­κα­θε­δρία των ΗΠΑ στον τομέα της ενέρ­γειας) για όνει­ρα και ανε­μό­μυ­λους».

Σε όλα τα κρί­σι­μα ζη­τή­μα­τα της διε­θνούς πο­λι­τι­κής απλώς κα­τα­γρά­φη­κε η από­στα­ση που χω­ρί­ζει πλέον την κυ­βέρ­νη­ση των ΗΠΑ με τους ευ­ρω­παί­ους άσπον­δους φί­λους της. Η Γερ­μα­νία, η Γαλ­λία και η Ιτα­λία ανα­κοί­νω­σαν ότι θα κα­λέ­σουν τη Ρωσία σε ανε­ξάρ­τη­τη συ­ζή­τη­ση για «ρυθ­μί­σεις» σχε­τι­κά με την Ου­κρα­νία, ενώ ο Τραμπ ανα­κοί­νω­σε μο­νο­με­ρώς ότι «σκέ­φτε­ται» να προ­σκα­λέ­σει τον Πού­τιν στην επό­με­νη σύ­νο­δο των G7 στις ΗΠΑ. Για το ζή­τη­μα του Ιράν, ο Μα­κρόν έκανε λόγο για μια από­φα­ση για δια­πραγ­μα­τεύ­σεις, ενώ ο Τραμπ έσπευ­σε να δη­λώ­σει δη­μό­σια ότι «δεν έχω εξου­σιο­δο­τή­σει κα­νέ­να για να στέλ­νει μη­νύ­μα­τα συμ­φι­λί­ω­σης στο Ιράν». Στο κρί­σι­μο ζή­τη­μα των δα­σμών και του προ­στα­τευ­τι­σμού, των αντα­γω­νι­σμών και του εμπο­ρι­κού πο­λέ­μου, η σύ­νο­δος των G7 στο Μπια­ρίτζ της Γαλ­λί­ας ήταν απλώς σαν να μην έγινε ποτέ. Ο Τραμπ και ο Τζόν­σον δή­λω­σαν την υπο­στή­ρι­ξή τους στη με­τά­βα­ση προς την υπε­ρο­χή των «δι­με­ρών» σχέ­σε­ων και συμ­φω­νιών μετά το Brexit, ενώ ο Τουσκ αντα­πά­ντη­σε ότι η ΕΕ «δεν θα συ­νερ­γα­στεί σε ένα σχέ­διο για έξοδο χωρίς συμ­φω­νία». Και ο κα­θέ­νας θα συ­νε­χί­σει να παίρ­νει τα μέτρα του, με βάση το συ­σχε­τι­σμό δύ­να­μης και με κυ­ρί­αρ­χο κρι­τή­ριο να επω­φε­λη­θούν οι δικοί του κα­πι­τα­λι­στές από τις ευ­και­ρί­ες που, συ­νο­λι­κά, γί­νο­νται όλο και λι­γό­τε­ρες.

Αυτός είναι ένας επι­κίν­δυ­νος κό­σμος.

Τα απί­στευ­τα και­ρι­κά φαι­νό­με­να που έζησε η Ευ­ρώ­πη και η Αμε­ρι­κή τα τε­λευ­ταία χρό­νια δεί­χνουν ότι ακόμα και στον «ανα­πτυγ­μέ­νο» κα­πι­τα­λι­σμό ο κίν­δυ­νος από την κλι­μα­τι­κή αλ­λα­γή είναι άμε­σος.

Αυτή τη στιγ­μή ένα ιρα­νι­κό δε­ξα­με­νό­πλοιο, φορ­τω­μέ­νο με εκα­τομ­μύ­ρια βα­ρέ­λια πε­τρε­λαί­ου, πλέει σχε­δόν χωρίς καύ­σι­μα στη Με­σό­γειο, χωρίς να του επι­τρέ­πε­ται να πιά­σει που­θε­νά λι­μά­νι, έχο­ντας με­τα­τρα­πεί σε μια πε­ρι­φε­ρό­με­νη βόμβα τε­ρά­στιας κα­τα­στρε­πτι­κής επι­κιν­δυ­νό­τη­τας. Το στοι­χειώ­δες επί­πε­δο διε­θνούς συ­νεν­νό­η­σης με βάση τη λο­γι­κή, μοιά­ζει να έχει εξα­ντλη­θεί στον κα­πι­τα­λι­σμό του 21ου αιώνα.

Απέ­να­ντι σ’ αυτό τον κόσμο της εκ­με­τάλ­λευ­σης και της κα­τα­πί­ε­σης, της αδι­κί­ας και του πα­ρα­λο­γι­σμού, έξω από τη σύ­νο­δο των G7 δια­δή­λω­σαν ξανά οι αντι­κα­πι­τα­λι­στές, οι αντι­φα­σί­στες, τα Κί­τρι­να Γι­λέ­κα, οι ακτι­βι­στές για το πε­ρι­βάλ­λον, οι αντι­ρα­τσι­στές και οι αλ­λη­λέγ­γυοι στην Πα­λαι­στί­νη… 20 χρό­νια μετά το Σιάτλ ήταν λι­γό­τε­ροι και η φωνή τους δεν ακού­στη­κε δυ­να­τά.

Έδει­ξαν όμως το δρόμο που όλοι έχου­με να ακο­λου­θή­σου­με, με πεί­σμα, απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα και επι­μο­νή.

Στην επερ­χό­με­νη οι­κο­νο­μι­κή κρίση πολλά θα τε­θούν ξανά σε άμεση δο­κι­μα­σία. Θυ­μί­ζου­με ότι στο υπό­βα­θρο της συμ­φω­νί­ας με­τα­ξύ του Τσί­πρα και των δα­νει­στών, στο υπό­βα­θρο των μέ­τρων που συ­νο­δεύ­ουν την ψευ­δε­πί­γρα­φη «έξοδο από τα μνη­μό­νια», βρι­σκό­ταν το πιο αι­σιό­δο­ξο σε­νά­ριο ενός πα­ρα­τε­τα­μέ­νου διε­θνούς φω­τει­νού οι­κο­νο­μι­κού κύ­κλου. Οι εκτι­μή­σεις αυτές σύ­ντο­μα θα έχουν γίνει συ­ντρίμ­μια και θρύ­ψα­λα. Όμως για να μη με­τα­τρα­πεί αυτή η συ­ντρι­βή σε ακόμα με­γα­λύ­τε­ρη συ­ντρι­βή των ερ­γα­τι­κών και κοι­νω­νι­κών δι­καιω­μά­των, θα χρεια­στεί σο­βα­ρός, μα­ζι­κός, απο­φα­σι­στι­κός αγώ­νας από τα κάτω.

Η ΝΔ ήδη έχει δεί­ξει την πρό­θε­σή της να επι­τα­χύ­νει στο δρόμο των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων. Όμως δεν είναι κα­θό­λου σί­γου­ρο ότι αυτή η «απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα» της κυ­βέρ­νη­σης ενά­ντια στον κόσμο της ερ­γα­σί­ας θα είναι αρ­κε­τή για να οδη­γή­σει τον ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό στο ξέ­φω­το της ανά­πτυ­ξης. Από τον χώρο των τρα­πε­ζών ακού­γο­νται φωνές που απαι­τούν νέα θη­ριώ­δη προ­γράμ­μα­τα στή­ρι­ξης. Η δια­κη­ρυγ­μέ­νη πρό­θε­ση του Άδωνι Γε­ωρ­γιά­δη να τα δώσει όλα στους «επεν­δυ­τές» θα έχει την πάγια πα­ρε­νέρ­γεια: οι «ριγ­μέ­νοι» θα αντι­δρά­σουν, προ­κα­λώ­ντας πρό­σθε­τους πο­νο­κε­φά­λους στο Μη­τσο­τά­κη, δίπλα σε αυ­τούς που προ­ϋ­πάρ­χουν χρο­νί­ζο­ντας (Λά­τσης και Ελ­λη­νι­κό, Κόκ­κα­λης και κα­ζί­να, Μα­ρι­νά­κης και ΜΜΕ, Σαβ­βί­δης και λι­μά­νια στη Β. Ελ­λά­δα κ.ο.κ.). Ο πε­ριο­ρι­σμός των «ευ­και­ριών» που θα επι­φέ­ρει η διε­θνής επι­δεί­νω­ση, θα σπρώ­χνει τον Μη­τσο­τά­κη σε διαρ­κώς κλι­μα­κού­με­νη επι­θε­τι­κό­τη­τα ενά­ντια στο ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα και τις λαϊ­κές δυ­νά­μεις. Προς το παρόν η κυ­βέρ­νη­ση της ΝΔ προ­σπά­θη­σε να κι­νη­θεί «προ­σε­κτι­κά», να κρύ­βει το χα­ρα­κτή­ρα της πο­λι­τι­κής της, αξιο­ποιώ­ντας κυ­ρί­ως την απο­γο­ή­τευ­ση του κό­σμου από την πο­λι­τι­κή του Τσί­πρα και του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Όμως αυτό δεν θα κρα­τή­σει στο χρόνο: το πρό­γραμ­μα του Μη­τσο­τά­κη έχει ως πυ­ρή­να τη με­τω­πι­κή επί­θε­ση στον κόσμο της ερ­γα­σί­ας. Και αυτό δεν θα αρ­γή­σει να φανεί.

Στη νέα εποχή που άρ­χι­σε στις 7 Ιούλη, η «αντι­πο­λί­τευ­ση» θα έχει στο κέ­ντρο της το κοι­νω­νι­κό ζή­τη­μα, τη θε­μα­το­λο­γία και τις δυ­νά­μεις της ερ­γα­τι­κής αντί­στα­σης.

Προς αυτή την κα­τεύ­θυν­ση θα πρέ­πει όλοι να ερ­γα­στού­με.

Αρ­χί­ζο­ντας από τη δια­δή­λω­ση στη φε­τι­νή ΔΕΘ.