ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΥΡΙΖΑ

Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΤΥ που έγινε στις 13/12/2014 επικαιροποίησε τις θέσεις για την ΠΦΥ λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις των προηγούμενων Συνδιασκέψεων αλλά και τις ραγδαίες εξελίξεις που υπήρξαν τον τελευταίο χρόνο στο χώρο της Δημόσιας Υγείας και της ΠΦΥ ειδικότερα.

Αποφάσισε τα εξής:

Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

Στόχοι - ορισμοί

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας κατέχει κεντρικό ρόλο στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για τη δημιουργία ενός νέου συστήματος υπηρεσιών υγείας χωρίς τις παθογένειες και τις στρεβλώσεις του παρελθόντος.

Γενικός στόχος είναι, στη θέση του υπάρχοντος νοσοκομειοκεντρικού, ιατροκεντρικού και αυταρχικού συστήματος να αναπτυχθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα υγείας με κεντρικό άξονα και πυλώνα την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, με λειτουργικά χαρακτηριστικά συλλογικότητας με βάση την Ομάδα Υγείας και θεσμικά κατοχυρωμένες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην καθημερινή διαχείρισή του.

  Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στηρίζεται στην ολιστική προσέγγιση της υγείας η οποία αναδεικνύει ως ενιαία τη βιο-ψυχο-κοινωνική διάσταση της. Με επίκεντρο τη συνεχή προσέγγιση της υγείας του πληθυσμού αναπτύσσει δραστηριότητες Προαγωγής της Υγείας (συνθήκες διαβίωσης, διατροφή, νερό, περιβάλλον, κοκ), Πρόληψης της νόσου (εμβολιασμοί, προληπτικά προγράμματα προσυμπτωματικής διάγνωσης, κοκ), Περίθαλψης της νόσου (διάγνωση, θεραπεία, παρακολούθηση), Αποκατάστασης νόσου και αναπηρίας, Επανένταξης των αρρώστων στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Η πολυεπίπεδη και σύνθετη αυτή δραστηριότητα απαιτεί προφανώς και ειδικά εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, αναγκαιότητα που πρέπει να αναγνωριστεί έγκαιρα και να αντιμετωπιστεί με συγκεκριμένα μεσοπρόθεσμα μέτρα όπως αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης ιατρών Γενικής Ιατρικής, Επισκεπτριών Υγείας, Νοσηλευτών, διοικητικών, κλπ, γενναία διεύρυνση του αριθμού των θέσεων ειδίκευσης στη Γενική Ιατρική, κοκ , αλλά και άμεσα μέτρα, απαραίτητα για τη μετάβαση από τη σημερινή κατάσταση, όπως η παροχή προγραμμάτων εκπαίδευσης στο ανθρώπινο δυναμικό που θα προσληφθεί για να καλύψει άμεσα τις ανάγκες.

Οργάνωση & Λειτουργία

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, όπως και όλες οι υπηρεσίες υγείας με βάση την προσέγγιση του ΣΥΡΙΖΑ, θα αναπτυχθεί με κριτήριο τις ανάγκες για φροντίδα υγείας του πληθυσμού, όπως αυτές συντίθενται με βάση επιδημιολογικά, γεωγραφικά, πληθυσμιακά και άλλα κοινωνικά κριτήρια. Όπως ορίζουν και οι βασικοί στόχοι του ΣΥΡΙΖΑ για την υγεία σκοπός είναι η παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, με επιστημονική τεκμηρίωση και αντίστοιχο έλεγχο, σε όλο τον πληθυσμό χωρίς κανένα φραγμό οικονομικό, κοινωνικό, θεσμικό, ασφαλιστικό, γεωγραφικό, κλπ.

Οι σχέσεις εργασίας του ανθρώπινου δυναμικού στις δομές  Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας θα είναι οι ίδιες για όλο το προσωπικό, όπως θα ισχύει και για όλες της δομές του νέου συστήματος υγείας, δηλαδή πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης.

Οι Μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας  του νέου συστήματος υγείας θα αποτελούνται από τα Κέντρα Υγείας και τα Περιφερικά Ιατρεία / Ιατρεία Γειτονιάς.

Η κεντρική δομή θα είναι το Κέντρο Υγείας με αντιστοιχία 1 Κέντρο Υγείας ανά 10000 - 50000 πληθυσμό, ανάλογα με τις κατά τόπους συνθήκες. Το κύτταρο λειτουργίας του συστήματος θα είναι το Ιατρείο Γειτονιάς - Περιφερικό Ιατρείο με πληθυσμιακή αντιστοιχία 1 ιατρείο γειτονιάς ανά 5000 κατοίκους. Στον Πίνακα Ι παρουσιάζεται η προτεινόμενη κατανομή του απαραίτητου  ανά ειδίκευση και πληθυσμό ανθρώπινου δυναμικού, με παράδειγμα το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης.

Η Ομάδα Υγείας των Ιατρείων Γειτονιάς (γιατροί Γενικής Ιατρικής και Επισκέπτριες Υγείας/Νοσηλευτές) καταγράφει τον πληθυσμό ευθύνης της και δημιουργεί ηλεκτρονικές Κάρτες Υγείας για όλους, οι οποίες θα είναι ενιαίες σε όλες τις δομές του συστήματος και θα συμπεριλαμβάνουν την καταχώρηση και έλεγχο διαγνωστικών εξετάσεων και συνταγογραφίας.

Στόχος της Ομάδας Υγείας των Ιατρείων Γειτονιάς είναι η ανάπτυξη προληπτικών δραστηριοτήτων (σχολεία, ΚΑΠΗ, κοκ), η αντιμετώπιση σε πρώτο βαθμό προβλημάτων υγείας, η παρακολούθηση χρονίων νοσημάτων και η φροντίδα αρρώστων στο σπίτι. Τα Ιατρεία Γειτονιάς θα έχουν πρωινή λειτουργία και το προσωπικό τους θα εντάσσεται στο πρόγραμμα εφημεριών του Κέντρου Υγείας.

Το Κέντρο Υγείας θα  λειτουργεί σε 24ωρη βάση με επίκεντρο ειδικά στελεχωμένο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών στο οποίο θα εντάσσεται και η τοπική μονάδα του ΕΚΑΒ με το αντίστοιχο ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή. Η λειτουργία του ΚΥ θα υποστηρίζεται από την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή με στόχο την κάλυψη των βασικών αναγκών εργαστηριακής διάγνωσης (βιοπαθολογικό και ακτινολογικό εργαστήριο), καθώς και την απαραίτητη υποδομή για την οδοντιατρική φροντίδα.  Παράλληλα στο Κέντρο Υγείας θα λειτουργούν σε καθημερινή βάση (πρωινά και απογευματινά) ιατρεία Γενικής Ιατρικής, Παιδιατρικής, Ιατρικής της Εργασίας, Οδοντιατρικής και άλλων ειδικοτήτων. Τα ιατρεία άλλων ειδικοτήτων θα καλύπτονται από επισκέπτες συνεργάτες  στους οποίους θα έχει ανατεθεί το έργο της διασύνδεσης του Νοσοκομείου με τα Κέντρα Υγείας του ίδιου πληθυσμού αναφοράς. 

 Άμεσα μέτρα της κυβέρνησης της αριστεράς

Με στόχο την άμεση, ουσιαστική αλλά και με ιδιαίτερο πολιτικό συμβολισμό  αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης - αποτέλεσμα των εφαρμοζόμενων νεοφιλελεύθερων πολιτικών, θα:

• λειτουργήσουν άμεσα οι πρώτες Μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στις πόλεις με καθορισμένο πληθυσμό ευθύνης, χρησιμοποιώντας αρχικά τις δομές των υπαρχόντων ΠΕΔΥ  οι οποίες θα υποστηριχθούν άμεσα με την απαραίτητη τεχνολογική υποδομή και την αναγκαία στελέχωση σε ανθρώπινο δυναμικό.
• παρθούν άμεσα μέτρα στήριξης των Κέντρων Υγείας αγροτικού τύπου, ιδιαίτερα με προσλήψεις ανθρώπινου δυναμικού.
• σχεδιαστεί και θα αρχίσει να εφαρμόζεται το πρόγραμμα ανάπτυξης των υπηρεσιών ΠΦΥ στις πόλεις (νέα κτιριακή υποδομή, εξοπλισμός, στελέχωση).

Στις παραπάνω δομές θα διασφαλιστεί η άμεση, δωρεάν και χωρίς κανένα φραγμό πρόσβαση του αντίστοιχου πληθυσμού ευθύνης.

Οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι του ΣΥΡΙΖΑ για τη δημιουργία ενός συστήματος υπηρεσιών υγείας απελευθερωμένου από κάθε λειτουργικό χαρακτηριστικό θεσμοθετημένης εσωτερικής  ή διαπλεκόμενης αγοράς,  καθώς και η καθιέρωση ενιαίων εργασιακών σχέσεων σε όλο το ανθρώπινο δυναμικό του συστήματος, καθορίζουν και την κατεύθυνση των άμεσων μέτρων. 

Η χρηματοδότηση από τη γενική φορολογία και η άρση κάθε φραγμού στην πρόσβαση, ανάγουν τις εφαρμοζόμενες λειτουργίες αγοράς (κατά πράξη αμοιβές, ΕΟΠΠΥ, κλπ) σε μη επιθυμητές δυσλειτουργίες του προηγούμενου συστήματος.

Παράλληλα, είναι προφανές ότι πρώτο μέλημα του συστήματος υπηρεσιών υγείας πρέπει να είναι η κάλυψη των τρεχουσών αναγκών του πληθυσμού. Με την έννοια αυτή δεν είναι δυνατόν να καταργηθούν δομές και υπηρεσίες πριν οι ανάγκες που καλύπτουν αντιμετωπιστούν από το νέο πλαίσιο λειτουργιών.

Αντίστοιχα η σαφής έλλειψη σήμερα των απαραίτητων γιατρών Γενικής Ιατρικής για τη στελέχωση της ΠΦΥ, εκτός από τα προαναφερθέντα μεσοπρόθεσμα  μέτρα (εκπαίδευση, πολλαπλασιασμός θέσεων), θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα με προσλήψεις Παθολόγων αλλά και άλλων ειδικών με εμπειρία στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.

Με σκοπό όμως την εισαγωγή και εδραίωση μιας νέας κουλτούρας, ήθους και εξειδικευμένης στην ΠΦΥ πρακτικής, είναι απαραίτητο να διοργανωθούν αμεσα διαδικασίες συνεχιζόμενης εκπαίδευσης στην ΠΦΥ με υποχρεωτική συμμετοχή για όλο το ανθρώπινο δυναμικό των μονάδων ΠΦΥ.

Επίλογος

Είναι σημαντικό η παραπάνω προσέγγιση να κατανοηθεί από όλο τον κομματικό μηχανισμό και ιδιαίτερα την επιτροπή προγράμματος. Η προτεραιότητα στα άμεσα αυτά μέτρα θα πρέπει να γίνει και συλλογική απόφαση ώστε να διασφαλιστεί άμεσα και η  απαιτούμενη χρηματοδότηση.

Η αλλαγή κλίματος, η άμεση ανακούφιση από τα έξοδα υγείας, η έμπρακτη και βιωμένη απόδειξη ότι η κυβέρνηση της αριστεράς εννοεί αυτά που λέει και τα εφαρμόζει άμεσα, θα παίξουν καθοριστικό ρόλο για την υποστήριξη και κινητοποίηση του λαού.

Παράλληλα από την πρώτη περίοδο πρέπει να γίνει σαφές ότι δεν αναπαράγουμε και διαχειριζόμαστε το προηγούμενο διεφθαρμένο καθεστώς, ούτε θέλουμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο.

Αντίθετα με νέα πρόσωπα, νέες δομές, νέα ήθη και νέα προσέγγιση των υπηρεσιών προς τον πληθυσμό, θα δημιουργήσουμε ένα νέο κλίμα εμπιστοσύνης, δημιουργικότητας και αλληλεγγύης. Για να επιτευχθεί αυτό επιβάλλεται να είμαστε ξεκάθαροι στους στόχους μας και σαφείς τη στρατηγική μας.

Πίνακας 1

Σχεδιασμός υπηρεσιών ΠΦΥ

Ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό

Πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης : πληθυσμός 1000000

 ανα πληθυσμό

ανά Κέντρο Υγείας

συνολο Θεσ/νικης

Κέντρα Υγείας

1/50000

1

20

Περιφερικά Ιατρεία

1/5000

5

100

Γενικοί Ιατροί

1/2500

20

400

Παιδίατροι

1/5000

10

200

Νοσηλευτές /Επισκέπτες Υγείας

1/1000

50

1000

Οδοντίατροι

4/50000

4

80

Βιοπαθολόγοι

1/50000

1

20

βοηθοί εργαστηριου

2/50000

2

40

Ακτινολόγοι

1/50000

1

20

βοηθοι ακτιν

2/50000

2

40

διοικητικό

3/50000

3

60

Ιατροί εργασίας

1/50000

1

20

Κοινωνικοί λειτουργοί

2/50000

2

40

Μαίες

2/50000

2

40

τεχνικό/συντηρηση

1/50000

1

20

θυρωροι/φυλακες

4/50000

4

80

ΣΥΝΟΨΗ ΑΜΕΣΑ ΠΡΟΩΘΗΤΕΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΠΦΥ

Παίρνοντας υπόψη τις συνολικότερες αντιλήψεις και κατευθύνσεις  για την ΠΦΥ που περιλαμβάνονται στο Κεντρικό Προγραμματικό Κείμενο καταλήγουμε στην ανάγκη προώθησης των παρακάτω μέτρων:

1. Το ΠΕΔΥ καταργείται ως ξεχωριστός φορέας. Η ΠΦΥ ενσωματώνεται στο ΕΣΥ ως βασικός του πυλώνας και σε λειτουργική διασύνδεση με τα Νοσοκομεία. Η εποπτεία των δομών της ΠΦΥ σε Πανελλαδικό και Περιφερειακό επίπεδο επιτελείται μέσα από ξεχωριστές διευθύνσεις και η διοίκηση των Μονάδων είναι επίσης  ξεχωριστή.

2. Οι γιατροί των μονάδων ΠΦΥ είναι γιατροί του ΕΣΥ με ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους νοσοκομειακούς γιατρούς,  με κοινά κριτήρια εξέλιξης και με εργασιακή σχέση Πλήρους Αποκλειστικής Απασχόλησης (ΠΑΑ). Από τους γιατρούς που υπηρετούσαν στο ΙΚΑ-ΕΟΠΥΥ όσοι έχουν ειδικότητα σχετική με την ΠΦΥ προσλαμβάνονται στα Κέντρα Υγείας (ΚΥ). Όσοι έχουν άλλη ειδικότητα προσλαμβάνονται στα Νοσοκομεία, αξιοποιούμενοι μαζί με τους υπόλοιπους νοσοκομειακούς γιατρούς και για τις ανάγκες της ΠΦΥ.

3. Οι γιατροί που εξωθήθηκαν εκτός ΠΕΔΥ μπορούν να επαναπροσληφθούν στο ΕΣΥ σε  θέσεις ΚΥ ή Νοσοκομείων με εργασιακή σχέση ΠΑΑ και με πλήρη εξομοίωση εργασιακών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων με τους γιατρούς που ήδη υπηρετούν στο ΕΣΥ χωρίς την ύπαρξη μεταβατικού σταδίου.

4. Πέρα από το παραπάνω ζήτημα που αφορά μια ειδική κατηγορία γιατρών είναι ανάγκη να εξ΄ αρχής συζήτηση με το σύνολο των γιατρών που σε σύντομο χρονικό ορίζοντα θα καταλήξει σε συνολική ρύθμιση που θα περιλαμβάνει την αποκατάσταση της κλαδικής σύμβασης των γιατρών του ΕΣΥ, την κατάργηση των ιδιωτικών απογευματινών ιατρείων και την ένταξη των Πανεπιστημιακών και Στρατιωτικών γιατρών στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας με εργασιακή σχέση ΠΑΑ.

5. Συμβάσεις με τον ιδιωτικό τομέα: όπως στο Προγραμματικό κείμενο και όπως αναφέρεται πιο πάνω στην παρούσα απόφαση.

Στην παρούσα Συνδιάσκεψη λήφθηκε ειδική απόφαση για κατάθεση στην Επιτροπή Προγράμματος μελέτης υλοποίησης για την άμεση ίδρυση Εθνικής Φαρμακαποθήκης, η οποία θα προωθηθεί αυτοτελώς. Υπενθυμίζεται ότι η απόφαση για την  ίδρυση Εθνικής Φαρμακαποθήκης περιλαμβάνεται στο πλαίσιο των αποφάσεων της 3ης Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης όπως καταγράφηκαν στο εισηγητικό κείμενο του ΤΥ προς την Επιτροπή Προγράμματος (Φλεβάρης 2014).