Αυτοδιοικητικές εκλογές: Κυβερνητικές «ρωγμές», θετική παρουσία της Αριστεράς, μεγάλη αποχή

Το με­γά­λο πο­σο­στό απο­χής και ιδιαί­τε­ρα τα απο­τε­λέ­σμα­τα του δεύ­τε­ρου γύρου των αυ­το­διοι­κη­τι­κών εκλο­γών, θό­λω­σαν την ει­κό­να πο­λι­τι­κής πα­ντο­δυ­να­μί­ας της ΝΔ και την όποια συν­θή­κη πο­λι­τι­κής στα­θε­ρό­τη­τας. 

Η δυ­σα­ρέ­σκεια για την κα­τα­στρο­φι­κή πο­λι­τι­κή της κυ­βέρ­νη­σης (πλημ­μύ­ρες, πυρ­κα­γιές, ακρί­βεια, στάση στο Πα­λαι­στι­νια­κό κλπ) βρήκε έκ­φρα­ση είτε στην ηχηρή απο­δο­κι­μα­σία της μη συμ­με­το­χής, είτε στην επι­λο­γή υπερ­ψή­φι­σης στον δεύ­τε­ρο γύρο, όποιου/ας υπο­ψη­φί­ου/ας βρι­σκό­ταν απέ­να­ντι σε αυτόν/η που είχε το επί­ση­μο κυ­βερ­νη­τι­κό χρί­σμα. Είναι μια από τις ελά­χι­στες φορές που η Δεξιά δεν έχει τον έλεγ­χο σε κα­νέ­ναν από τους δή­μους της Αθή­νας, της Θεσ­σα­λο­νί­κης, του Πει­ραιά και της Πά­τρας. Από τους με­γά­λους δή­μους, κέρ­δι­σε μόνο το Βόλο, με τον δήθεν «ανε­ξάρ­τη­το» ομο­φο­βι­κό-τρα­μπού­κο Μπέο. 

Νέα Δη­μο­κρα­τία

Είναι βέ­βαιο ότι η υπέρ­με­τρη αλα­ζο­νεία και οι αντι­δη­μο­κρα­τι­κοί εκ­βια­σμοί των κυ­βερ­νη­τι­κών στε­λε­χών, ανά­με­σα στους δύο γύ­ρους των το­πι­κών εκλο­γών, συ­νέ­βα­λαν κα­θο­ρι­στι­κά στην εντυ­πω­σια­κή ανα­τρο­πή Δούκα στην Αθήνα και στις ήττες των εκλε­κτών της ΝΔ, στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, τη Θεσ­σα­λία κ.α. Το απο­τέ­λε­σμα είναι σί­γου­ρα μια βαθιά «ρωγμή» στην αυ­τά­ρε­σκη επί­κλη­ση του «40%» των εθνι­κών εκλο­γών. Στο απο­λύ­τως δι­καιο­λο­γη­μέ­νο κλίμα ευ­φο­ρί­ας για τις ήττες του Μη­τσο­τά­κη, δεν μπο­ρού­με όμως να ξε­χνά­με τα υπό­λοι­πα απο­τε­λέ­σμα­τα. Ούτε τη νίκη του στις κοι­νο­βου­λευ­τι­κές εκλο­γές, ούτε το γε­γο­νός ότι οι 12 από τις 13 Πε­ρι­φέ­ρειες της χώρας έχουν πε­ρά­σει στα χέρια της Δε­ξιάς, με τη ΝΔ να χάνει σε 4 Πε­ρι­φέ­ρειες από δι­κούς της «αντάρ­τες», που σε κά­ποιες πε­ρι­πτώ­σεις κι­νού­νται πο­λι­τι­κά δε­ξιό­τε­ρα της ΝΔ.

Η ση­μα­ντι­κή αποχή που κα­τα­γρά­φη­κε πα­νελ­λα­δι­κά (στην Αθήνα 7 στους 10 δεν πήγαν να ψη­φί­σουν), αφε­νός ανα­δει­κνύ­ει τα επί­πε­δα πο­λι­τι­κής απο­γο­ή­τευ­σης ενός με­γά­λου τμή­μα­τος του πλη­θυ­σμού. Αφε­τέ­ρου, είναι μια έμ­με­ση απο­δυ­νά­μω­ση της συ­στη­μι­κής στα­θε­ρό­τη­τας. Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, αυτό που λέμε «πο­λι­τι­κός συ­σχε­τι­σμός δυ­νά­με­ων» είναι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα πολύ πιο ρευ­στός και η έκ­βα­ση της δι­πλής εκλο­γι­κής ανα­μέ­τρη­σης, υπεν­θυ­μί­ζει ότι άλλο εκλο­γι­κή πρω­τιά και άλλο πο­λι­τι­κή κυ­ριαρ­χία, πόσο μάλ­λον ηγε­μο­νία. Δια­πί­στω­ση που χρειά­ζε­ται να λη­φθεί υπόψη εκεί στο Μα­ξί­μου, που ίσως θε­ω­ρούν ότι η ανε­πάρ­κεια της κοι­νο­βου­λευ­τι­κής αντι­πο­λί­τευ­σης, θα απο­σο­βή­σει το εν­δε­χό­με­νο εμ­φά­νι­σης νέων κύ­κλων αγώ­νων δια­μαρ­τυ­ρί­ας και διεκ­δί­κη­σης. Οι μα­ζι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις αλ­λη­λεγ­γύ­ης στον λαό της Πα­λαι­στί­νης, κό­ντρα στη χυ­δαία στάση του ελ­λη­νι­κού κρά­τους, είναι μια πρώτη τέ­τοια εκ­δή­λω­ση κοι­νω­νι­κής κί­νη­σης.  

Κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά

Οι χα­μη­λές επι­δό­σεις της Κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς αντα­να­κλούν πλή­ρως τη βαθιά κρίση που διέρ­χο­νται τα κόμ­μα­τα που την εκ­φρά­ζουν. Ει­δι­κά για τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μι­λά­με πλέον για δια­λυ­τι­κή κρίση. Το σκορ του ήταν χει­ρό­τε­ρο των εθνι­κών εκλο­γών, με απο­τέ­λε­σμα να επι­τα­χυν­θούν τα φαι­νό­με­να σφο­δρής εσω­κομ­μα­τι­κής σύ­γκρου­σης και εκ­φυ­λι­σμού, μετά την άτυπη ανα­κω­χή των τά­σε­ων λόγω αυ­το­διοι­κη­τι­κών εκλο­γών. 

Το εν­δε­χό­με­νο δη­μιουρ­γί­ας ενός νέου κόμ­μα­τος από τους δια­φω­νού­ντες του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (μετά και το κεί­με­νο που δη­μο­σιο­ποί­η­σε η «Ομπρέ­λα»), είναι πλέον το πι­θα­νό­τε­ρο σε­νά­ριο, καθώς η αντι­πα­ρά­θε­ση στο εσω­τε­ρι­κό του παίρ­νει όλο και με­γα­λύ­τε­ρες δια­στά­σεις, με απο­κο­ρύ­φω­μα την από­φα­ση Κασ­σε­λά­κη να στεί­λει προς δια­γρα­φή, μετά τον Στ. Τζου­μά­κα και τα ιστο­ρι­κά στε­λέ­χη Φίλη, Σκουρ­λέ­τη και Βίτσα (πρώην υπουρ­γοί, οι δύο και πρώην γραμ­μα­τείς της ΚΕ, ο ένας και για χρό­νια διευ­θυ­ντής της Αυγής). Η πο­λυ­δια­φη­μι­σμέ­νη νέα ηγε­σία (της αδια­με­σο­λά­βη­της εκλο­γής από το λαό) έφερε ισχνά απο­τε­λέ­σμα­τα, παρά την μι­ντια­κή υπερ­προ­βο­λή. Η «κυ­βερ­νώ­σα αρι­στε­ρά» που θα νι­κού­σε τον Μη­τσο­τά­κη άμεσα, έγινε πλάνο τε­τρα­ε­τί­ας και βλέ­που­με. Όπως και η τα­χεία με­τάλ­λα­ξη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ σε κόμμα του νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου δι­καιω­μα­τι­σμού και της συμ­φι­λί­ω­σης με το «από-δαι­μο­νο­ποι­η­μέ­νο» κε­φά­λαιο που «μειώ­νει τις ανι­σό­τη­τες (!!)», ανα­δει­κνύ­ει το στρα­τη­γι­κό αδιέ­ξο­δο στο οποίο έχει πε­ριέλ­θει η αξιω­μα­τι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση. Και όταν υπάρ­χει αδιέ­ξο­δο, εμ­φα­νί­ζο­νται και τα διοι­κη­τι­κά μέτρα. Και μά­λι­στα όχι μέσα από τη λει­τουρ­γία των κομ­μα­τι­κών ορ­γά­νων, αλλά με δια­γρα­φές μέσω facebook και την κα­ρι­κα­τού­ρα πα­παν­δρεϊ­κής πυγ­μής: «Έθεσε εαυ­τόν εκτός κόμ­μα­τος». 

Φαί­νε­ται πώς το σχέ­διο της ηγε­τι­κής ομά­δας Κασ­σε­λά­κη για συμ­μα­χία με το ΠΑΣΟΚ, ξε­κί­νη­σε με τα «χού­για» της πλή­ρους αυ­το­νό­μη­σης του προ­έ­δρου, που στέ­κει πάνω από τα όρ­γα­να και στα οποία σπα­νί­ως λο­γο­δο­τεί. Στάση που βέ­βαια εγκα­θι­δρύ­θη­κε στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ επί Α. Τσί­πρα, με τη συ­ναί­νε­ση και της ση­με­ρι­νής εσω­κομ­μα­τι­κής αντι­πο­λί­τευ­σης, που τώρα κάνει λόγο για αρ­χη­γο­κε­ντρι­κό κόμμα. Γιατί αν κάτι πυ­ρο­δό­τη­σε πε­ρισ­σό­τε­ρο από όλα το απο­τέ­λε­σμα της δεύ­τε­ρης Κυ­ρια­κής των εκλο­γών, ήταν η ανα­θέρ­μαν­ση των σε­να­ρί­ων συ­μπό­ρευ­σης ΠΑ­ΣΟΚ-ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και συ­γκρό­τη­σης ενός αντι­δε­ξιού με­τώ­που των «προ­ο­δευ­τι­κών δυ­νά­με­ων», ως με­θο­δο­λο­γία νίκης απέ­να­ντι στη ΝΔ του Μη­τσο­τά­κη. Ήδη στε­λέ­χη και των δύο χώρων (ΓΑΠ, Σπίρ­τζης κλπ) προ­τεί­νουν ανοι­χτά μια τέ­τοια προ­ο­πτι­κή. Επι­λο­γή που σκο­ντά­φτει κυ­ρί­ως στην άρ­νη­ση του Ν. Αν­δρου­λά­κη, που εκτι­μά ότι μέχρι τις ευ­ρω­ε­κλο­γές το ΠΑΣΟΚ θα είναι δεύ­τε­ρο κόμμα, άρα θα μπει από θέση ισχύ­ος στην όποια συ­ζή­τη­ση ανα­σύν­θε­σης της κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς.  

Η συ­γκυ­ρία των εσω­κομ­μα­τι­κών συ­γκρού­σε­ων στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ επι­τρέ­πει στην Χα­ρι­λά­ου Τρι­κού­πη να προ­βά­λει ως η δύ­να­μη που θα ηγη­θεί αυτής της δια­δι­κα­σί­ας. Τα­κτι­κή που ενι­σχύ­ε­ται και από την επι­κρά­τη­ση Δούκα στην Αθήνα και Αγ­γε­λού­δη στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (που κέρ­δι­σε μόνο το Χα­λάν­δρι και του Ζω­γρά­φου και μισή Πε­ρι­φέ­ρεια με τον Κου­ρέ­τα στη Θεσ­σα­λία) να πα­νη­γυ­ρί­ζει για την πρω­τιά των υπο­ψη­φί­ων του ΠΑΣΟΚ, αθροί­ζο­ντας την επι­τυ­χία αυτή στη «δη­μο­κρα­τι­κή πα­ρά­τα­ξη». 

Πέρα από το γε­γο­νός ότι τα πρώτα δείγ­μα­τα γρα­φής και οι θέ­σεις των «πρά­σι­νων» δη­μάρ­χων δεν αφή­νουν πε­ρι­θώ­ρια αι­σιο­δο­ξί­ας, η βίαιη δεξιά στρο­φή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ το μόνο που εξυ­πη­ρε­τεί είναι την επι­τά­χυν­ση των διερ­γα­σιών συ­γκρό­τη­σης του «προ­ο­δευ­τι­κού» πόλου, που απαι­τεί η συ­στη­μι­κή στα­θε­ρό­τη­τα. Η «δη­μο­κρα­τι­κή ενό­τη­τα» απέ­να­ντι στη Δεξιά, έκανε πρόβα στην Αθήνα και ήδη διά­φο­ρα κέ­ντρα εξου­σί­ας πρι­μο­δο­τούν τη γε­νί­κευ­ση του πα­ρα­δείγ­μα­τος, ως «αντί­βα­ρο» και αστι­κή εναλ­λα­κτι­κή στον «ανε­ξέ­λεγ­κτο» Μη­τσο­τά­κη. Απέ­να­ντι στις σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κές αυ­τα­πά­τες, έχει με­γά­λη ση­μα­σία η ανα­σύ­ντα­ξη του μα­ζι­κού κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς, που είχε θε­τι­κή πα­ρου­σία σε αυτή την εκλο­γι­κή μάχη. 

Αρι­στε­ρά

Η νίκη των ψη­φο­δελ­τί­ων της «Λαϊ­κής Συ­σπεί­ρω­σης», των δυ­νά­με­ων του ΚΚΕ, στους έξι δή­μους που διεκ­δί­κη­σε (με τον Πε­λε­τί­δη να κερ­δί­ζει τρίτη θη­τεία στην Πάτρα), απο­τε­λεί επι­τυ­χία. Επί­σης, η «Λαϊκή Συ­σπεί­ρω­ση» κα­τα­γρά­φει άνοδο και στις 13 Πε­ρι­φέ­ρειες, με συ­νο­λι­κό πο­σο­στό 10,03%, δη­λα­δή αύ­ξη­ση 3,2% σε σχέση με το 2019 (6,86%). Πο­σο­στό που -πέρα από τα οφέλη λόγω της φθο­ράς του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και της «ζή­τη­σης» για αρι­στε­ρή εναλ­λα­κτι­κή- ανα­δει­κνύ­ει την αν­θε­κτι­κό­τη­τα ενός αρι­στε­ρού δυ­να­μι­κού, καθώς και την αύ­ξη­ση της επιρ­ρο­ής του Πε­ρισ­σού στις λαϊ­κές γει­το­νιές των με­γά­λων αστι­κών κέ­ντρων. Στοι­χεία χρή­σι­μα στους αγώ­νες που έρ­χο­νται. Αυτή η εξέ­λι­ξη βάζει στο ΚΚΕ πιο επι­τα­κτι­κά και προ­ω­θη­μέ­να πο­λι­τι­κά κα­θή­κο­ντα, κυ­ρί­ως στο πεδίο της ενω­τι­κής δρά­σης. 

Οι ανά­γκες των κα­τοί­κων για φτηνή στέγη, για ελεύ­θε­ρους χώ­ρους πρα­σί­νου, για στε­λε­χω­μέ­νες κοι­νω­νι­κές και όχι μόνο υπη­ρε­σί­ες, κό­ντρα στη λο­γι­κή του κέρ­δους, απο­τέ­λε­σε το στίγ­μα των σχη­μά­των της ρι­ζο­σπα­στι­κής και αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς, που πέ­τυ­χε μια καλή εκλο­γι­κή επί­δο­ση, επι­χει­ρώ­ντας να εκ­φρά­σει τις ανά­γκες των πολ­λών, μέσα και έξω από τα δη­μο­τι­κά συμ­βού­λια. Ο καλ­πο­νο­θευ­τι­κός νόμος Βο­ρί­δη, στέ­ρη­σε έδρες ακόμα και από αρι­στε­ρά σχή­μα­τα που έπια­σαν το εκλο­γι­κό μέτρο, όπως πχ στου Ζω­γρά­φου. 

Στην Αθήνα, όπου η «Ανα­τρε­πτι­κή Συμ­μα­χία» συ­γκέ­ντρω­σε 8.516 ψή­φους, κα­τα­γρά­φο­ντας 6,1% και στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, όπου η «Πόλη Ανά­πο­δα» εκλέ­γει και πάλι δη­μο­τι­κή σύμ­βου­λο, στο Μα­ρού­σι, στη Νέα Σμύρ­νη, στον Δήμο Νε­ά­πο­λης-Συ­κε­ών κ.α., η μέ­θο­δος της ενω­τι­κής συ­μπό­ρευ­σης απέ­δει­ξε ότι δεν είναι ασύμ­βα­τη με την επε­ξερ­γα­σία ενός ικα­νο­ποι­η­τι­κού πλαι­σί­ου πα­ρέμ­βα­σης (με εξω­στρέ­φεια και έμ­φα­ση στη συλ­λο­γι­κή λει­τουρ­γία/εκ­προ­σώ­πη­ση), οδη­γώ­ντας σε πο­σο­στά δια­κρι­τής πο­λι­τι­κής ορα­τό­τη­τας. Πρό­κει­ται για πα­ρεμ­βά­σεις που πρέ­πει να θε­ω­ρη­θούν οδη­γός για την ανα­γκαία τα­κτι­κή συ­γκέ­ντρω­σης δύ­να­μης και αντε­πί­θε­σης των «από κάτω». Επι­πλέ­ον, ως προ­ω­θη­τι­κές της προ­σπά­θειας κά­λυ­ψης του πο­λι­τι­κού κενού στα αρι­στε­ρά του πο­λι­τι­κού φά­σμα­τος, για αυτό και χρειά­ζε­ται να επε­κτα­θούν σε όλα τα μέ­τω­πα των κα­θη­με­ρι­νών αγώ­νων του κι­νή­μα­τος και στις επό­με­νες εκλο­γι­κές ανα­με­τρή­σεις. Αντί­θε­τα, όπου επι­λέ­χθη­κε η σε­χτα­ρι­στι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση ή ο φε­τι­χι­σμός μιας (τάχα) κα­θα­ρό­τη­τας των «πλαι­σί­ων», τα απο­τε­λέ­σμα­τα πε­ριο­ρί­στη­καν στα αδιέ­ξο­δα της «κα­τα­γρα­φής». Στις πε­ρι­φέ­ρειες κα­νέ­να ψη­φο­δέλ­τιο της μα­χη­τι­κής Αρι­στε­ράς δεν ξε­πέ­ρα­σε το όριο του 3% (κυ­μάν­θη­καν με­τα­ξύ 1,5% και 2,6%).

Το τέλος του εκλο­γι­κού κύ­κλου του 2023, δίνει τη σκυ­τά­λη στους πραγ­μα­τι­κούς, στους ερ­γα­τι­κούς-λαϊ­κούς αγώ­νες, που είναι πιο ανα­γκαί­οι από ποτέ. Τα προ­βλή­μα­τα του αντι­πά­λου, που εμ­φα­νί­στη­καν στρε­βλά και δια­θλα­σμέ­να ακόμα και στο ξερό «γή­πε­δο» των αυ­το­διοι­κη­τι­κών εκλο­γών, θα επι­δει­νω­θούν στις δύ­σκο­λες συν­θή­κες που έρ­χο­νται. Με εμπι­στο­σύ­νη στις δυ­νά­μεις του κό­σμου μας και του κι­νή­μα­τος, εκεί θα πρέ­πει να στρέ­ψου­με την προ­σο­χή μας. Με ενω­τι­κή τα­κτι­κή, με αυ­θε­ντι­κά ρι­ζο­σπα­στι­κή πο­λι­τι­κή, με διαρ­κή προ­σπά­θεια ορ­γά­νω­σης των αντι­στά­σε­ων και ενί­σχυ­σης του δικού μας στρα­το­πέ­δου. 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά