Διάλογος: Πρωτοβουλία για μια ανεξάρτητη αγωνιστική εργατική συνδικαλιστική συλλογικότητα

Η αναλογία σχεδόν 50-50% των υπογραφών από Ιδιωτικό και Δημόσιο Τομέα, η έκτασή τους σε πολλούς κλάδους εργαζομένων, η συμμετοχή ανθρώπων που υπογράφουν σε πάρα πολλά πρωτοβάθμια σωματεία, αλλά και σε ομοσπονδίες και την ΑΔΕΔΥ, δείχνει ότι με πολλά προβλήματα ερχόμαστε αντιμέτωπες-οι, με πολύ κόσμο συζητάμε και περιμένει από τη συλλογικότητά μας, με πολλές δυνάμεις που δρουν στο οργανωμένο εργατικό κίνημα συναντιόμαστε. Στόχος, να παραμένουμε γειωμένες-οι στην πραγματικότητα των εργαζομένων και να επιχειρούμε να αλλάξουμε τους συσχετισμούς σε σωματεία και συνδικάτα και να συμβάλλουμε στην ανατροπή του αντεργατικού σκηνικού που έχει στηθεί και συντηρείται ή και εντείνεται από όλες τις μνημονιακές κυβερνήσεις και το κεφάλαιο, με τη μια κρίση μετά την άλλη να φορτώνονται στην εργατική τάξη. Η θέση μας είναι στο δρόμο, στις συνελεύσεις, στις αντιστάσεις, στις διεκδικήσεις των εργαζομένων, για συλλογικές και φιλολαϊκές λύσεις απέναντι στις επιθέσεις που δεχόμαστε.

Κατανοούμε ότι ο πολυκερματισμός και η πολυδιάσπαση των αριστερών και ταξικών δυνάμεων έχει φτάσει στα όριά του, έχει ευνοήσει παράλογα τις κυβερνητικές κι εργοδοτικές συνδικαλιστικές παρατάξεις και δεν αφήνουν την έκφραση των εργαζομένων να αποτυπωθεί στα σωματεία και στα πεζοδρόμια. Μας χρειάζεται άμεσα μια προωθητική υπέρβαση των υπαρχόντων δυνάμεών μας και δηλώνουμε ήδη έτοιμες-οι να την υλοποιήσουμε και να τη διευρύνουμε κι ακόμα περισσότερο.

Μετά τη Γενική Απεργία της 6ης Απρίλη και την Πρωτομαγιά εμφανίστηκε η Πρωτοβουλία με το δικό της πανό, με μαζικότητα, με κόσμο που πορευόμαστε, αλλά και διαβουλευόμαστε μαζί τόσον καιρό, στις διεργασίες για μια νέα αγωνιστική, εργατική-συνδικαλιστική συλλογικότητα. 

Το ιδρυτικό γεγονός μας σημαίνει ότι έχουν προηγηθεί κοινές εργασίες ανά κλάδο, μικρότερο ή μεγαλύτερο, όχι απλά προσθέτοντας, αλλά πολλαπλασιάζοντας δυνάμεις, ρεύματα, ιδέες, απόψεις. Για να «μεταδώσουμε τον ιό» της ενότητας των ταξικών δυνάμεων, για μια πραγματική προοπτική ανατροπής, με συλλογικό και μαζικό τρόπο.

Για να μεταφέρουμε και μέσα από τις στήλες της ΕΑ το διάλογο που διεξάγεται στα πλαίσια της ίδρυσης της νέας εργατικής/συνδικαλιστικής συλλογικότητας, φιλοξενούμε τις απόψεις συναγωνιστ(ρι)ών του εγχειρήματος.

«Nα αναμετρηθούμε με την άσχημη κατάσταση που υπάρχει στο συνδικαλιστικό κίνημα στη χώρα μας»

Η εργατική/συνδικαλιστική συλλογικότητα που βρίσκεται λίγα βήματα πριν την ίδρυσή της, πώς πιστεύεις ότι μπορεί να λειτουργήσει σε μεγάλους κλάδους, όπου οι ταξικές δυνάμεις μέχρι τώρα παρεμβαίνουν κατακερματισμένα; Μπορεί να αποτελέσει μια ώθηση ενότητας;   

 

Γιώργος Χαρίσης (μέλος του συντονιστικού της Γραμματείας του ΜΕΤΑ):

Η νέα Εργατική Συνδικαλιστική Συλλογικότητα που συγκροτείται και που πολύ σύντομα θα πάρει σάρκα και οστά δεν είναι αποτέλεσμα βιαστικών και εφήμερων συζητήσεων και διεργασιών, αλλά συμφωνιών και συγκλίσεων για τον προσανατολισμό του συνδικαλιστικού ζητήματος, τα αιτήματα πάλης και διεκδίκησής τους, καθώς και κοινών εμπειριών και δράσεων που παραπέμπουν στους αγώνες των προηγούμενων χρόνων, ενάντια στις μνημονιακές ανατροπές, αλλά και στους τους αγώνες του σήμερα απέναντι στη σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ, όπου οι εργαζόμενοι δέχονται μεγάλα πλήγματα στα εργασιακά, συνδικαλιστικά και δημοκρατικά δικαιώματά τους και ελευθερίες, και υφίστανται τις πολιτικές της λιτότητας, της ανεργίας και της ακρίβειας.

Στις διεργασίες αυτές συμμετέχουν οι δυνάμεις του ΜΕΤΑ, της ΠΑΤΕΚ και κυρίως ανένταχτοι συνδικαλιστές και συνδικαλίστριες, νέοι και νέες στην ηλικία, που φιλοδοξούμε -και το πιστεύουμε όλοι και όλες- ότι αυτό δεν θα αποτελέσει μια απλή συγκόλληση δυνάμεων, αλλά θα δράσει πολλαπλασιαστικά και θα βάλει τη σφραγίδα του για τη συγκρότηση μιας παράταξης που θα στηρίζεται στις καλύτερες παραδόσεις του εργατικού κινήματος και ταυτόχρονα θα είναι «παιδί της δικής της εποχής», όπως χαρακτηριστικά αναγράφεται στην πρόσκληση για τη συλλογή των πρώτων υπογραφών στήριξης και συμμετοχής.

Θέλουμε να αναμετρηθούμε με την άσχημη κατάσταση που υπάρχει στο συνδικαλιστικό κίνημα στη χώρα μας που οφείλεται κατά βάση στην πολυδιάσπαση και τον κατακερματισμό του, στον κυβερνητικό και εργοδοτικό προσανατολισμό του, που το εγκλωβίζουν στη λογική της ταξικής συνεργασίας και του κοινωνικού εταιρισμού, αλλά και στην έντονη παραταξιοποίηση και κομματική εξάρτηση, με αποτέλεσμα σήμερα στον μεν ιδιωτικό τομέα να είναι πολύ χαμηλή η συνδικαλιστική πυκνότητα, στο δε δημόσιο τομέα η ένταξη και η συμμετοχή να είναι μια απλή γραφειοκρατική διαδικασία.

Ο βασικός μας προσανατολισμός είναι η συγκρότηση ισχυρών κλαδικών συνδικάτων που θα συνενώνουν τα διάσπαρτα σωματεία και θα ενοποιούν τους κλάδους, αλλά και η δημιουργία πρωτοβάθμιων σωματείων σε μαζικούς χώρους δουλειάς, επιχειρήσεις και επιχειρηματικούς ομίλους, για να συμμετέχουν άμεσα οι εργαζόμενοι στη ζωή του συνδικάτου και στη διαμόρφωση του προσανατολισμού του.

Ταυτόχρονα δεν υποτιμούμε όμως και την παρέμβασή μας στις Ομοσπονδίες, τα Εργατικά Κέντρα της ΓΣΕΕ και τα Νομαρχιακά Τμήματα της ΑΔΕΔΥ, αλλά και στην ίδια τη ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ. Για να αλλάξουν τα πράγματα, πρέπει να αλλάξει και η «μεγάλη εικόνα» των συνδικάτων στα μάτια των εργαζομένων, για να γίνουν πιο ελκυστικά, να επανασυνδεθούν με τους εργαζόμενους, να μαζικοποιηθούν και να γίνουν το κοινό σπίτι όλων των εργαζομένων. 

Οι εργαζόμενοι, σε όποιο θεό και αν πιστεύουν και όποιο κόμμα και αν ψηφίζουν, δουλεύουν για να ζήσουν και βιώνουν τα ίδια προβλήματα και τις ίδιες αγωνίες. Έτσι, η βάση της ενότητάς τους είναι τα κοινά ταξικά συμφέροντά τους, ενώ η διαχωριστική τους γραμμή είναι η αγωνιστική και διεκδικητική στάση ή όχι, απέναντι στους εργοδότες και το κράτος.

Φιλοδοξούμε η νέα παράταξη να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά και να αποτελέσει θρυαλλίδα μιας νέας αγωνιστικής ενότητας και συσπείρωσης όλων των αγωνιστικών δυνάμεων και ρευμάτων του συνδικαλιστικού κινήματος, με στόχο την επίτευξη του κοινού μας σκοπού που είναι: η αναζωογόνηση, η ενότητα και η ταξική του ανασυγκρότηση, καθώς και η συνειδητοποίηση της δύναμης που έχουν οι εργαζόμενοι, ότι μπορούν να φέρουν τα πάνω-κάτω, αν αγωνιστούν ενωτικά και μαζικά.

«Στόχος της πρωτοβουλίας είναι να εμπλέξει τους εργαζόμενους/ες»

Πώς πιστεύεις ότι η υπό ίδρυση εργατική/συνδικαλιστική συλλογικότητα μπορεί να επηρεάσει τις νέες αγωνίστριες και τους νέους αγωνιστές στους χώρους δουλειάς, τα πρωτοβάθμια σωματεία, αλλά και τη συμμετοχή σε δευτεροβάθμια & τριτοβάθμια συνδικαλιστικά όργανα;

Γιάννος Γιαννόπουλος (μέλος της Γραμματείας του ΜΕΤΑ):

Καταστατικός στόχος της πρωτοβουλίας μας, και επομένως και της κίνησης που θα συγκροτηθεί είναι όχι απλώς το να επηρεάσει, αλλά να εμπλέξει τους εργαζόμενους/ες αγωνιστ(ρι)ες που παρεμβαίνουν στους χώρους δουλειάς και τα σωματεία τους. Να φτιάξουμε δηλαδή με την ίδια τη συμμετοχή μια δικτύωση που θα μας επιτρέψει να διαμορφώσουμε πιο κοινή αντίληψη για τα πράγματα, να έχουμε πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες συντονισμού, αλλά και αλληλοβοήθειας, να μεταφέρονται εικόνες κι εμπειρίες από διαφορετικούς κλάδους και χώρους. Αυτή η διαδικασία, από τα πρώτα της βήματα, θα μας επιτρέψει να έχουμε «βλέμμα» έξω από το δικό του πρωτοβάθμιο ή/και ομοσπονδία ο καθένας και η καθεμιά. Είναι βασική προϋπόθεση για να υπάρξει εμπέδωση της ανάγκης να μας απασχολεί η συνολική κατάσταση στο εργατικό κίνημα. 

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί/ες αγωνιστ(ρι)ες που παρότι είναι ενεργοί/ες στα σωματεία τους, δεν συμμετέχουν/παρακολουθούν ιδιαίτερα τις ευρύτερες διεργασίες του εργατικού κινήματος. Αυτό έχει σίγουρα και «αντικειμενικές» αιτίες: ωράρια εργαζομένων, ξεχείλωμα ωραρίων στις νέες γενιές, μεγαλύτερη επιβάρυνση – ειδικά των γυναικών – με αναπαραγωγικές εργασίες στο έδαφος της διάλυσης των δομών πρόνοιας, συρρίκνωση συνδικαλιστικών δικαιωμάτων που επέτρεπαν την ενασχόληση με μεγαλύτερη ευχέρεια. Έχει όμως και υποκειμενικές: Η κατάσταση στις δευτεροβάθμιες και ειδικά τις τριτοβάθμιες δομές, με τις συμβιβασμένες ως και εργοδοτικές πλειοψηφίες, τους νόθους αντιπροσώπους, τις  γραφειοκρατικές πρακτικές, δεν εμπνέουν τη συμμετοχή αγωνιστ(ρι)ών καθώς φαίνεται πολύ δύσκολο να αλλάξει οτιδήποτε σε αυτό το επίπεδο, όταν βλέπει κανείς ας πούμε «τη ΓΣΕΕ του Παναγόπουλου», και άρα η εμπλοκή μοιάζει κάπως μάταιη. 

Η ίδια η λειτουργία της κίνησής μας θα το αλλάξει αυτό, εκτιμώ, εφόσον αναμετρηθεί με επιτυχία με τους στόχους που βάζει στον εαυτό της: Την εκπόνηση μιας στρατηγικής αλλά και πρακτικών που θα συνδυάζουν, από τη μία, την πίεση προς τις μεγάλες ομοσπονδίες και εργατικά κέντρα και την προσπάθεια για αλλαγή των συσχετισμών, και από την άλλη το συντονισμό των σωματείων και δευτεροβάθμιων δομών που κινούνται ήδη σε αγωνιστική κατεύθυνση στη βάση αιτημάτων αγώνα σε κάθε συγκυρία. Επιπλέον, ο συντονισμός, η μεταφορά εμπειρίας, η αλληλοϋποστήριξη εργαζομένων από διαφορετικούς χώρους, είναι από μόνα τους τρόπος εμπλοκής με το ευρύτερο εργατικό κίνημα στην πράξη. Τέλος, η συμβολή μας στην ανασυγκρότηση του ευρύτερου εργατικού κινήματος στοχεύει και στην ανατροπή και των «αντικειμενικών» αιτίων που προανέφερα, των ωραρίων λάστιχο, της έλλειψης των δομών πρόνοιας κοκ. Η επέκταση του ελεύθερου χρόνου θα επιτρέψει σε όσους και όσες το επιθυμούν να ασχοληθούν περισσότερο και με τη συνδικαλιστική δράση.  

«Να ενωθούν οι αντιστάσεις και οι αγώνες που ξεσπούν, από τους καθηγητές και τους διανομείς, μέχρι την Coscο και τους εργάτες γης στη Μανωλάδα»

Η νέα εργατική/συνδικαλιστική συλλογικότητα, που επιχειρείται να ιδρυθεί, ποια συνεισφορά μπορεί να έχει στην ανασυγκρότηση και την αναζωογόνηση του εργατικού κινήματος;

 

Αφροδίτη Παπαναστασίου (νοσηλεύτρια στον ιδιωτικό τομέα, μέλος της γραμματείας της ΠΑΤΕΚ):

Η πρωτοβουλία για μία ανεξάρτητη αγωνιστική εργατική συνδικαλιστική συλλογικότητα ευελπιστεί να συσπειρώσει εργαζόμενους κι εργαζόμενες, παλιούς και νέους/ες, από διάφορους κλάδους και εργασιακούς χώρους και κυρίως τα πιο εκμεταλλευόμενα στρώματα, από πληθώρα αγωνιστικών ρευμάτων. Έρχεται να ανοίξει τη συζήτηση και να συσπειρώσει δυνάμεις. Η περίοδος που ζούμε σήμερα σφραγίζεται από μεγάλες δυσκολίες για τον κόσμο της εργασίας, από γενική υποχώρηση του συνδικαλιστικού κινήματος αλλά κι από μεγάλες δυνατότητες. Οι επιστημονικές κατακτήσεις της ανθρωπότητας, το γεγονός ότι σήμερα χρειάζονται μόλις 11 ώρες για να παραχθούν όσα σε 40 ώρες το 1950, η διεθνοποίηση και κοινωνικοποίηση της παραγωγής μπορούν να τροφοδοτήσουν τους αγώνες και τις διεκδικήσεις σήμερα.

Η πρωτοβουλία επιδιώκει μέσα από το άνοιγμα καταρχάς της συζήτησης, να συμβάλλει στις σημερινές αναλύσεις της κατάστασης της εργατικής τάξης και των εργαζομένων ώστε να θωρακιστούμε με επιχειρήματα, να προσανατολίσουμε πιο αποτελεσματικά τον αγώνα μας. Κυρίως όμως ευελπιστούμε μέσα από τη συσπείρωση δυνάμεων σε πανελλαδικό επίπεδο να συμβάλλουμε ώστε να αλλάξουμε τους συσχετισμούς στους χώρους εργασίας, να δυναμώσει η ταξική ενότητα, η συνδικαλιστική πυκνότητα, να μαζικοποιηθούν και να ενεργοποιηθούν τα συνδικάτα, να αναπτυχθούν οι διεκδικήσεις, να ενωθούν οι αντιστάσεις και οι αγώνες που ξεσπούν, από τους καθηγητές και τους διανομείς, μέχρι την Coscο και τους εργάτες γης στη Μανωλάδα. Επιδιώκουμε μέσα από την παρέμβαση μας να συμβάλλουμε ώστε να αναπτυχθεί ένα αγωνιστικό ταξικό ρεύμα μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα που θα διεκδικεί απέναντι στην εργοδοσία, το κράτος και τις κυβερνήσεις τα σύγχρονα εργατικά δικαιώματα: πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς, ΣΣΕ, σταθερή δουλειά, μείωση του χρόνου εργασίας και 6ωρο-5μερο, συνδικαλιστικές ελευθερίες και δημοκρατία στους χώρους δουλειάς, παράλληλα μαζί με την παιδεία, την υγεία, την υπεράσπιση των κοινωνικών αγαθών, την ειρήνη. Να υπερβούμε τα αδιέξοδα και τις λογικές που χωρίζουν τα συνδικάτα στη βάση κομματικών γραμμών. Η ανάπτυξη του ταξικού ανεξάρτητου από κράτος κι εργοδοσία συνδικαλισμού μπορεί να δώσει μία γερή απάντηση στον εργοδοτικό συνδικαλισμό, την προσπάθεια της αστικής τάξης να αλλοιώσει πολιτικά, οργανωτικά, ιδεολογικά το συνδικαλιστικό κίνημα.

«Να είμαστε καταλύτης για αντίστοιχους αγώνες, δημιουργία νέων σωματείων και πρακτικών συνδικαλισμού»

Η νέα εργατική/συνδικαλιστική συλλογικότητα που προσπαθούμε εντατικά το τελευταίο διάστημα να ιδρύσουμε, πιστεύεις ότι μπορεί να καλύψει συνδικαλιστικά «κενά» που υπάρχουν και αφήνουν πολυδιασπασμένες, πολύτιμες και χρήσιμες δυνάμεις για την αναγκαία ανατροπή;

 

Βασίλης Μπουρδούβαλης (μέλος του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών-Πληροφορικής Αττικής):

Αυτός είναι ο βασικός μας στόχος. Αν κοιτάξουμε την συνολική εικόνα ειδικότερα στον ιδιωτικό τομέα, με την συνδικαλιστική πυκνότητα/συμμετοχή να είναι κάπου στο 10% αλλά και με πολλά νέα πεδία παραγωγής στην χώρα, χωρίς συνδικαλιστική οργάνωση οι κάλυψη αυτών των κενών αποτελεί μία τέτοια πρόκληση και για εμάς και για τις αγωνιστικές δυνάμεις στο εργατικό κίνημα συνολικότερα. Τα θετικά παραδείγματα το τελευταίο διάστημα όπως η νίκη των εργαζομένων στην e-food και το πως σε έναν κλάδο που μαζικοποιήθηκε ραγδαία τα τελευταία 2 χρόνια εδραιώθηκε μια λογική αγώνα και συνδικαλισμού από το μηδέν. Σκοπός μας είναι αντίστοιχα να είμαστε καταλύτης για αντίστοιχους αγώνες, δημιουργία νέων σωματείων και πρακτικών συνδικαλισμού και την αύξηση της συμμετοχής των εργαζομένων σ’αυτά.

Μια συνδικαλιστική κίνηση που φιλοδοξεί να παίζει ρόλο πρέπει να αντιλαμβάνεται και τις αλλαγές στην οργάνωση της εργασίας ανά επιχείρηση-όμιλο, αλλά και στο πλαίσιο μιας “ανοιχτής” αγοράς, όπου οι περισσότεροι/ες εργαζόμενοι/ες δεν συγκεντρώνονται σε μεγάλους ομίλους. Χαρακτηριστική είναι π.χ. και η σύνθεση της ΓΣΕΕ που το μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων συγκεντρώνεται σε πρώην ΔΕΚΟ-Τράπεζες-Ομίλους. Σε αυτή την κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη και το πολύ σημαντικό στοιχείο της κινητικότητας των νέων εργαζομένων, συμμεριζόμαστε την έμφαση που πρέπει να δοθεί σε αυτούς τους χώρους στα κλαδικά σωματεία, χωρίς να αμελούμε φυσικά τη συμμετοχή σε επιχειρησιακά σωματεία, την ανάπτυξη στενότερης σχέσης τους με τα αντίστοιχα κλαδικά και τα όρια που έχει αυτή τη στιγμή η κλαδική οργάνωση αν δεν αναπτυχθεί μία τέτοια σχέση και γενικότερα η γείωση σε μεγάλους εργασιακούς χώρους στο εσωτερικό ενός κλάδου (π.χ. και με σωματειακές επιτροπές).

Σημαντικό επίσης σε αυτή την προσπάθεια είναι να ενώσουμε όλα τα κομμάτια του πολυσύνθετου συνδικαλιστικού πάζλ ανά κλάδο. Παίρνοντας το παράδειγμα από τον δικό μου κλάδο των τηλεπικοινωνιών-πληροφορικής, υπάρχουν σχήματα-αγωνιστές/τριες που αποτελούν αγωνιζόμενα κομμάτια του συνδικαλιστικού κινήματος και μπορεί να έχουν ελάχιστη/μηδενική επικοινωνία και κοινό σχεδιασμό, είτε υπερθεματίζοντας παραδοσιακές διαφωνίες είτε υποβαθμίζοντας την αναγκαία ενιαία παρέμβαση σε ένα κλάδο και όχι μόνο σε επιχειρησιακά σωματεία. Το επόμενο διάστημα σκοπεύουμε να πάρουμε πρωτοβουλίες και να δουλέψουμε στην λογική σύγκλισης και ενότητας για τα διάφορα ανοιχτά θέματα, όπως η παρέμβαση στις κλαδικές ομοσπονδίες, την επιδίωξη κλαδικών ΣΣΕ και κυρίως την ενιαία αγωνιστική απάντηση στα επιμέρους ζητήματα.

Όλα αυτά όμως δεν μπορούν να γίνουν κατά την γνώμη μου χωρίς να δώσουμε έμφαση στη νέα γενιά εργαζομένων και συνδικαλιστών/τριων. Τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών σε αρκετά σωματεία του ιδιωτικού τομέα που μια νέα γενιά συνδικαλιστών/τριων κατάφερε να καταγράψει ανοδικά αποτελέσματα, αλλά και οι κινητοποιήσεις του τελευταίου χρόνου όπου μια νέα γενιά και απέργησε σχετικά μαζικά για πρώτη φορά και φάνηκε να πρωτοστατεί δείχνουν ότι κάτι νέο γεννιέται. Με την συλλογική εμπειρία και την αλληλοόσμωση των διαφορετικών γενιών και παραστάσεων που υπάρχουν, σε ένα πραγματικά δημοκρατικό και ανοιχτό πλαίσιο όπως της πρωτοβουλίας μας, και κυρίως με υπομονή και επιμονή κάτι νέο και ελπιδοφόρο μπορεί να γεννηθεί!

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά