Η αλήθεια για τα datacenters της Microsoft

Στις 26 Μαρ­τί­ου 2010, μια δη­μο­σιο­γρα­φι­κή επι­τυ­χία και απο­κά­λυ­ψη προ­κά­λε­σε πα­νι­κό στη Microsoft. Σε αυτήν, δη­μο­σιευό­ταν το μα­κρο­πρό­θε­σμο πλάνο της εται­ρεί­ας-κο­λοσ­σού στην αγορά λο­γι­σμι­κού και ψη­φια­κών πα­ρο­χών και υπη­ρε­σιών το οποίο αφο­ρού­σε την ίδρυ­ση νέων “βα­σι­κών και υπο­στη­ρι­κτι­κών” datacenters σε ολό­κλη­ρη την υφή­λιο.

Σύμ­φω­να με τους ελά­χι­στους εξει­δι­κευ­μέ­νους στο ρε­πορ­τάζ του ψη­φια­κού κό­σμου δη­μο­σιο­γρά­φους που είχαν πρό­σβα­ση στον φά­κε­λο και τις φω­το­γρα­φί­ες, τα σλάιντς και τα εσω­τε­ρι­κά ση­μειώ­μα­τα του διοι­κη­τι­κού συμ­βου­λί­ου της εται­ρεί­ας, “το σχέ­διο είναι να κα­τα­σκευα­στούν datacenters με τη μορφή ‘δί­δυ­μων εγκα­τα­στά­σε­ω­ν’ για κάθε γε­ω­γρα­φι­κή πε­ριο­χή, με το πρώτο, το βα­σι­κό κέ­ντρο να απο­τε­λεί τον κύριο συλ­λέ­κτη δε­δο­μέ­νων και το δεύ­τε­ρο, το βοη­θη­τι­κό, να υπο­στη­ρί­ζει, σε πε­ρί­πτω­ση ανά­γκης ή κα­τα­στρο­φής και προ­σπά­θειας ανά­κτη­σης δε­δο­μέ­νων, τις λει­τουρ­γί­ες του πρώ­του”. Το απο­κα­λυ­πτι­κό ρε­πορ­τάζ , μά­λι­στα, πα­ρου­σί­α­ζε και τα “δί­δυ­μα” των datacenters ανά τον κόσμο, που θα δια­μορ­φώ­νο­νταν “μέσα στην επό­με­νη δε­κα­ε­τία και ανά­λο­γα με τις εξε­λί­ξεις σε κάθε πε­ριο­χή”, μία ανοι­χτή ερ­μη­νειών δια­τύ­πω­ση. Στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή, για πα­ρά­δειγ­μα, το διοι­κη­τι­κό συμ­βού­λιο της Microsoft ανα­ρω­τιό­ταν αν το βα­σι­κό κέ­ντρο θα έπρε­πε να ιδρυ­θεί στη Βρα­ζι­λία ή τη Χιλή, που, ας ση­μειω­θεί ότι τότε βρί­σκο­νταν πάνω στο κύμα των αρι­στε­ρών κυ­βερ­νή­σε­ων του Νό­τιου Κώνου, με το βοη­θη­τι­κό να το­πο­θε­τεί­ται στην Κο­λομ­βία.

Για την Ευ­ρώ­πη και την Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, τα πράγ­μα­τα φαί­νο­νταν πιο ξε­κά­θα­ρα στην εται­ρεία και τους ιθύ­νο­ντες της. Στην Κε­ντρι­κή Ευ­ρώ­πη, το βα­σι­κό κέ­ντρο θα ιδρυό­ταν στην Τσε­χία και το βοη­θη­τι­κό, στην Ουγ­γα­ρία. Στην Ανα­το­λι­κή Ευ­ρώ­πη, οι υπο­ψή­φιες χώρες ήταν η Πο­λω­νία και η Ρου­μα­νία, χωρίς να διευ­κρι­νί­ζε­ται πού θα ιδρυό­ταν το βα­σι­κό και πού το βοη­θη­τι­κό. Στην Κε­ντρι­κή Αμε­ρι­κή, η Microsoft θα ανα­βάθ­μι­ζε το datacenter στο Με­ξι­κό και θα το υπο­στή­ρι­ζε με ένα ακόμη στο Που­έρ­το Ρίκο. Στην Ασία, και δίπλα στο πρω­ταρ­χι­κό της Ια­πω­νί­ας, θα ιδρύ­ο­νταν datacenters στη Νότια Κορέα, την Ταϊ­βάν και το Χονγκ Κονγκ.

Και στη Νο­τιο­α­να­το­λι­κή Ευ­ρώ­πη και την Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, ο κλή­ρος έπε­φτε στην Ελ­λά­δα, για την ίδρυ­ση ενός βοη­θη­τι­κού κέ­ντρου – με μια όχι και τόσο απροσ­δό­κη­τη επι­λο­γή για το κρά­τος που θα απο­τε­λού­σε το “δί­δυ­μο” στην εγκα­τά­στα­ση των αλ­λη­λο­συ­μπλη­ρού­με­νων datacenters. Σύμ­φω­να με τα στοι­χεία που είχαν φτά­σει στα χέρια των δη­μο­σιο­γρά­φων, ήταν το Ισ­ρα­ήλ.

Μόλις ο εξει­δι­κευ­μέ­νος στα ρε­πορ­τάζ για τις εξε­λί­ξεις στον ψη­φια­κό, εται­ρι­κό κόσμο, Τύπος εμ­φά­νι­σε τα στοι­χεία που είχαν διαρ­ρεύ­σει, ο τότε γε­νι­κός διευ­θυ­ντής της Microsoft για επι­χει­ρη­σια­κά ζη­τή­μα­τα των datacenters, Κέβιν Τίμ­μονς, εξερ­ρά­γη και έσπευ­σε να δια­ψεύ­σει, ανε­πι­τυ­χώς, τις διαρ­ρο­ές και τα δη­μο­σιεύ­μα­τα. Σε ανα­κοί­νω­ση του, υπο­γράμ­μι­ζε τα εξής: “Οι φω­το­γρα­φί­ες, το σλάιντ και τα ση­μειώ­μα­τα που είδαν το φως της δη­μο­σιό­τη­τας δεν αντι­κα­το­πτρί­ζουν τον πα­ρό­ντα ή μελ­λο­ντι­κό σχε­δια­σμό της εται­ρεί­ας μας σχε­τι­κά με την ανά­πτυ­ξη των datacenters. Τα datacenters είναι μια μα­κρο­πρό­θε­σμη επι­χει­ρη­μα­τι­κή επι­λο­γή που πρέ­πει να λαμ­βά­νει υπό­ψιν τις εξε­λί­ξεις στα υπο­λο­γι­στι­κά νέφη (cloud computing, ή απλώς, cloud) και τις απαι­τή­σεις των πε­λα­τών μας. Θα πρέ­πει να συ­νυ­πο­λο­γι­στούν πολ­λα­πλές προ­τά­σεις και επι­λο­γές για να δια­φυ­λά­ξου­με την προ­ο­πτι­κή πως κά­νου­με σο­βα­ρές και στο­χευ­μέ­νες επεν­δύ­σεις που συ­ντο­νί­ζο­νται με τις μελ­λο­ντι­κές απαι­τή­σεις και τη μα­κρο­πρό­θε­σμη, επι­χει­ρη­μα­τι­κή προ­σέγ­γι­ση της εται­ρεί­ας”. Κάπως, άλλα λόγια να αγα­πιό­μα­στε – η απά­ντη­ση δεν αναι­ρού­σε, σε καμία πε­ρί­πτω­ση, τις απο­κα­λύ­ψεις του ρε­πορ­τάζ, ει­δι­κά στα ζη­τή­μα­τα της γε­ω­γρα­φι­κής χω­ρο­θέ­τη­σης και των “εξε­λί­ξε­ων σε κάθε πε­ριο­χή”.

Και έτσι και όπως φαί­νε­ται, σχε­δόν έντε­κα χρό­νια μετά, οι τότε διαρ­ρο­ές επι­βε­βαιώ­νο­νται πλή­ρως σή­με­ρα, με την πα­νη­γυ­ρι­κή ανα­κοί­νω­ση από την κυ­βέρ­νη­ση της ΝΔ ότι η Ελ­λά­δα και συ­γκε­κρι­μέ­να η Ατ­τι­κή έχουν επι­λε­γεί από την Microsoft για την ίδρυ­ση ενός datacenter της εται­ρεί­ας. Και πάντα στο πλαί­σιο των ευ­ρύ­τε­ρων, πολύ “στε­νών”, για να μην γρά­ψου­με ασφυ­κτι­κών, σχέ­σε­ων που έχει δια­μορ­φώ­σει πλέον το γε­ω­στρα­τη­γι­κό εν­δια­φέ­ρον της Ουά­σιγ­κτον για την Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο και η σφυ­ρη­λά­τη­ση της τε­τρα­με­ρούς συμ­μα­χί­ας ανά­με­σα στην Αθήνα, το Τελ Αβίβ, τη Λευ­κω­σία και το Κάιρο. Τε­λι­κά, ΑΟΖ φαί­νε­ται ότι υπάρ­χουν και στον ψη­φια­κό χω­ρο­χρό­νο, του­λά­χι­στον ανά­με­σα στην Ελ­λά­δα και το Ισ­ρα­ήλ. Και έτσι απα­ντά­ται κα­τα­φα­τι­κά το ερώ­τη­μα του 2010 αν το datacenter της Microsoft στην Ελ­λά­δα θα λει­τουρ­γεί σε “δί­δυ­μους” ρυθ­μούς με το αντί­στοι­χο στο Ισ­ρα­ήλ, στο πλαί­σιο των ευ­ρύ­τε­ρων συμ­μα­χιών και συ­νερ­γα­σιών, γε­ω­πο­λι­τι­κού χα­ρα­κτή­ρα και πε­ριε­χο­μέ­νου, που έχει κα­τα­σκευά­σει η Ουά­σιγ­κτον, για τις “δί­δυ­μες πρω­τεύ­ου­σες”, την Αθήνα και το Τελ Αβίβ, του ψη­φια­κού κό­σμου.

Ο κο­λοσ­σός του δια­δι­κτύ­ου ανα­κοί­νω­σε την ίδρυ­ση του βα­σι­κού datacenter στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, στις 22 Ια­νουα­ρί­ου 2020. “Η Microsoft ανα­κοι­νώ­νει την ίδρυ­ση του πρώ­του κέ­ντρου (σ.σ. επο­μέ­νως θα ακο­λου­θή­σει του­λά­χι­στον ένα ακόμη) υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους στο Ισ­ρα­ήλ για να με­τα­φέ­ρει τις ‘έξυ­πνε­ς’ και αξιό­πι­στες υπη­ρε­σί­ες υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους της εται­ρεί­ας σε ένα το­πι­κό datacenter. Αυτή η επέν­δυ­ση με­γα­λώ­νει το πα­γκό­σμιο υπο­λο­γι­στι­κό νέφος της εται­ρεί­ας μας σε 56 δια­φο­ρε­τι­κές πε­ριο­χές υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους και σε 21 δια­φο­ρε­τι­κές, γε­ω­γρα­φι­κές πε­ριο­χές, με τη νέα πε­ριο­χή υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους του Ισ­ρα­ήλ να τί­θε­ται σε εκ­κί­νη­ση με το Microsoft Azure μέσα στο 2021 για να ακο­λου­θή­σει το Microsoft 365 αμέ­σως μετά. Και το Ισ­ρα­ήλ πλέον θα γίνει τμήμα μιας από τις με­γα­λύ­τε­ρες εγκα­τα­στά­σεις υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους στον κόσμο, που ήδη εξυ­πη­ρε­τεί πε­ρισ­σό­τε­ρους από ένα δι­σε­κα­τομ­μύ­ριο πε­λά­τες και πε­ρισ­σό­τε­ρες από 20 εκα­τομ­μύ­ρια επι­χει­ρή­σεις”.

Οι λέ­ξεις έχουν τη ση­μα­σία τους: το Ισ­ρα­ήλ (και κατ’ επέ­κτα­ση, η Ελ­λά­δα) γί­νε­ται “τμήμα” του υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους. Τα κράτη και οι εθνι­κές κυ­βερ­νή­σεις “προ­σαρ­τώ­νται” στην ψη­φια­κή επι­κρά­τεια της Microsoft. Τα υπο­λο­γι­στι­κά νέφη “σκε­πά­ζουν” με βαριά σύν­νε­φα επι­χει­ρη­μα­τι­κής εξάρ­τη­σης την υφή­λιο – υπάρ­χουν 56 δια­φο­ρε­τι­κές πε­ριο­χές υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους μόνο της Microsoft, χωρίς δη­λα­δή να υπο­λο­γί­ζου­με τις αντί­στοι­χες της Google ή της Facebook, που πε­ρι­κλεί­ουν και κα­τα­λαμ­βά­νουν 21 δια­φο­ρε­τι­κές, γε­ω­γρα­φι­κές πε­ριο­χές. Ο ψη­φια­κός κό­σμος “εποι­κί­ζει” τον γε­ω­γρα­φι­κό. Η Microsoft “ανα­κα­λύ­πτει” το Ισ­ρα­ήλ ή την Ελ­λά­δα, και για την ακρί­βεια και σε πρώτη φάση, την ψη­φια­κή προ­σαρ­μο­γή των κρα­τι­κών μη­χα­νι­σμών τους, και τα κα­θι­στά “τμήμα” της, όπως ο Κο­λόμ­βος ανα­κά­λυ­πτε τον Νέο Κόσμο και τον κα­τα­κτού­σε στο όνομα του βα­σι­λι­κού στέμ­μα­τος της Ισπα­νί­ας.

Όσο και αν σε ορι­σμέ­νους φαί­νε­ται υπερ­βο­λι­κή η ιστο­ρι­κή ανα­λο­γία, δεν είναι: όλα τα προη­γού­με­να χρό­νια, μι­λού­σα­με για την οι­κο­νο­μι­κή κρίση του κα­πι­τα­λι­σμού που ξε­κί­νη­σε από τις τρά­πε­ζες και τα δύ­σμορ­φα και δυσ­νό­η­τα πα­ρα­προ­ϊ­ό­ντα τους, για να εποι­κί­σει και να κα­τα­δυ­να­στεύ­σει ολό­κλη­ρη την υφή­λιο, με τη λι­τό­τη­τα και τη δη­μο­σιο­νο­μι­κή προ­σαρ­μο­γή των κρα­τι­κών προ­ϋ­πο­λο­γι­σμών και τη διά­λυ­ση του κοι­νω­νι­κού κρά­τους. Η ψη­φια­κή οι­κο­νο­μία του εξο­ρυ­κτι­σμού και της επε­ξερ­γα­σί­ας των προ­σω­πι­κών, εται­ρι­κών και κρα­τι­κών δε­δο­μέ­νων κάνει κάτι πα­ρα­πλή­σιο – εμ­φα­νι­ζό­με­νη ως “ευ­και­ρία” στην οι­κο­νο­μι­κή κρίση, ως “ανα­πό­φευ­κτη εξέ­λι­ξη” στον κα­τα­κερ­μα­τι­σμό και τον ανα­σχε­δια­σμό της προ­σω­πι­κής ζωής, στην ερ­γα­σία και τον ελεύ­θε­ρο χρόνο, πρώτα εποί­κι­σε το φα­ντα­σια­κό των αν­θρώ­πων (και “χρη­στών”) με τον “γεν­ναίο, νέο” ψη­φια­κό κόσμο της. Μετά, ανα­προ­σάρ­μο­σε, δη­λα­δή, αλ­λο­τρί­ω­σε, τη συ­μπε­ρι­φο­ρά τους. Και σή­με­ρα, κα­τα­κτά­ει και ανα­δια­μορ­φώ­νει την πο­λι­τι­κή ανοι­κτών θυρών για “επεν­δύ­σεις” στα κράτη ή τις επι­χει­ρή­σεις – νέα και πα­λαιά μέλη, της αυ­το­κρα­το­ρί­ας της επι­τή­ρη­σης και της Microsoft. Δυ­στο­πία, το δίχως άλλο.

Επο­μέ­νως, η ίδρυ­ση ενός datacenter της Microsoft (και) στην Ελ­λά­δα δεν προ­σφέ­ρε­ται για πα­νη­γυ­ρι­σμούς – μόνο για έντο­νο προ­βλη­μα­τι­σμό. Η εται­ρεία κάνει “τμήμα” της (και) την Ελ­λά­δα, όπως νω­ρί­τε­ρα έκανε “τμήμα” της, τη Βρα­ζι­λία, το Με­ξι­κό, την Ολ­λαν­δία ή το Ισ­ρα­ήλ. Το στέμ­μα της Microsoft κα­τα­κτά τη γε­ω­γρα­φι­κή πε­ριο­χή της ελ­λα­δι­κής επι­κρά­τειας και για την ακρί­βεια και σε πρώτη φάση, τις τρεις δια­φο­ρε­τι­κές, ψη­φια­κές και υπο­λο­γι­στι­κές, πε­ριο­χές νέ­φους που η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη έχει ήδη προ­α­ναγ­γεί­λει ότι θα ανα­πτύ­ξει στον δη­μό­σιο τομέα, το κρά­τος, τα υπουρ­γεία και τους επο­πτευό­με­νους φο­ρείς τους.

Εκεί, η Microsoft θα κα­τέ­χει το από­λυ­το μο­νο­πώ­λιο εξό­ρυ­ξης και ανά­λυ­σης δε­δο­μέ­νων και συ­μπε­ρι­φο­ρι­κού πλε­ο­νά­σμα­τος από τη δια­δι­κτυα­κή ερ­γα­σία, κί­νη­ση και κα­τα­γρα­φή των στοι­χεί­ων που οι το­μείς του δη­μο­σί­ου και του κρά­τους θα δια­κι­νούν κα­θη­με­ρι­νά στην ψη­φια­κή προ­σαρ­μο­γή και με­τά­βα­ση τους – ή, αλ­λιώς στην εποχή της ψη­φια­κής και on line κα­τα­σκό­πευ­σης των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των φο­ρέ­ων του δη­μό­σιου και του ιδιω­τι­κού τομέα στην Ελ­λά­δα, με την άδεια και τη συ­νε­νο­χή της κυ­βέρ­νη­σης Μη­τσο­τά­κη.

Το 2017, στο ετή­σιο συ­νέ­δριο των προ­γραμ­μα­τι­στών της εται­ρεί­ας, ο διευ­θύ­νων σύμ­βου­λος της Microsoft, Σάτια Να­ντέ­λα έκανε έναν απο­λο­γι­σμό των, κατά την έκ­φρα­ση του, “στρα­τευ­μά­των της εται­ρεί­ας” που θα βρί­σκο­νται σε μία “εκ­στρα­τεία” αλ­λα­γής του κό­σμου “από σή­με­ρα και για τα επό­με­να χρό­νια” με στόχο την πρω­το­κα­θε­δρία στην κερ­δο­φο­ρία: Του­λά­χι­στον πε­ντα­κό­σια εκα­τομ­μύ­ρια συ­σκευ­ές χρη­σι­μο­ποιού­σαν εκεί­νη τη στιγ­μή, Windows 10. Εκα­τόν δέκα εκα­τομ­μύ­ρια ήταν οι χρή­στες του λο­γι­σμι­κού Office τον μήνα Φε­βρουά­ριο εκεί­νου του έτους. Εκα­τόν σα­ρά­ντα εκα­τομ­μύ­ρια ήταν οι συν­δρο­μη­τές στην Cortana, την ψη­φια­κή βοηθό ει­κο­νι­κού και πραγ­μα­τι­κού πε­ρι­βάλ­λο­ντος. Του­λά­χι­στον 12 εκα­τομ­μύ­ρια ήταν τα νο­μι­κά πρό­σω­πα, οι επι­χει­ρή­σεις, οι εται­ρεί­ες, οι κρα­τι­κοί ορ­γα­νι­σμοί και οι δη­μό­σιοι φο­ρείς, οι χώρες που είχαν εγ­γρα­φεί στις υπη­ρε­σί­ες υπο­λο­γι­στι­κού νέ­φους της Microsoft, φέρ­νο­ντας μαζί τους, πε­ρί­που το 1,2 δι­σε­κα­τομ­μύ­ριο του πλη­θυ­σμού της υφη­λί­ου. Ο Να­ντέ­λα δεν πα­ρέ­λει­ψε να ανα­φέ­ρει ότι ανά­με­σα στις εται­ρεί­ες που επέ­λε­ξαν να… πε­τά­ξουν στα υπο­λο­γι­στι­κά και ψη­φια­κά, κα­τα­σκο­πευ­τι­κά σύν­νε­φα της Microsoft ήταν “το 90% όσων συ­μπε­ρι­λαμ­βά­νο­νται στη λίστα Fortune 500”.

Ο εν λόγω διευ­θύ­νων σύμ­βου­λος υπήρ­ξε ο άν­θρω­πος που με­τα­μόρ­φω­σε τη Microsoft, στρέ­φο­ντας την ολο­κλη­ρω­τι­κά, στην κα­τα­σκό­πευ­ση των πε­λα­τών της και τη δια­μόρ­φω­ση μιας εσω­τε­ρι­κής “οι­κο­νο­μί­ας κλί­μα­κας”, όπου τα data κα­τα­γρά­φο­νται, απο­θη­κεύ­ο­νται, αρ­χειο­θε­τού­νται και απο­τε­λούν αντι­κεί­με­νο προς πώ­λη­ση και αγορά. Ως πρώ­τος αντι­πρό­ε­δρος της εται­ρεί­ας και υπεύ­θυ­νος για τη μη­χα­νή ανα­ζή­τη­σης Bing, ήταν δυ­σα­ρε­στη­μέ­νος, το 2013, επει­δή, “η Google μας έχει προ­σπε­ρά­σει στις πλη­ρω­μέ­νες και στο­χευ­μέ­νες, προ­σω­πο­ποι­η­μέ­νες κα­τα­χω­ρί­σεις δια­φή­μι­σης και στα κέρδη που μια τέ­τοια επι­λο­γή φέρ­νει”. Όταν ανέ­λα­βε διευ­θύ­νων σύμ­βου­λος στη Microsoft, τον Φε­βρουά­ριο του 2014, ανέ­θε­σε στην εται­ρεία εξει­δι­κευ­μέ­νων συμ­βού­λων αγο­ράς IDC να εξε­τά­σει ποιες ήταν οι δυ­νη­τι­κές, οι­κο­νο­μι­κές ευ­και­ρί­ες που ανοί­γο­νταν στη Microsoft, από την εκ­με­τάλ­λευ­ση των προ­σω­πι­κών, εται­ρι­κών και κρα­τι­κών δε­δο­μέ­νων που συλ­λέ­γο­νταν και απο­θη­κεύ­ο­νταν. Η απά­ντη­ση της IDC ήταν κα­τα­κλυ­σμι­κή, πο­λυ­σέ­λι­δη και κα­τέ­λη­γε ως εξής: “Τα δυ­νη­τι­κά έσοδα των εται­ρειών που εκ­με­ταλ­λεύ­ο­νται τα δια­θέ­σι­μα δε­δο­μέ­να τους είναι κατά 1,6 τρι­σε­κα­τομ­μύ­ριο δο­λά­ρια πε­ρισ­σό­τε­ρα από εκεί­να των εται­ρειών που τα αφή­νουν ανεκ­με­τάλ­λευ­τα”. Με την με­λέ­τη αυτή ανά χεί­ρας, ο Να­ντέ­λα άλ­λα­ξε τον ρου της ιστο­ρί­ας της Microsoft – και φι­λο­δο­ξεί να αλ­λά­ξει και την ιστο­ρία της αν­θρω­πό­τη­τας.

Ας το­νι­στεί ότι τη χρο­νιά του συ­νε­δρί­ου στο οποίο ανα­φε­ρό­μα­στε (2017), η Microsoft ανα­κοί­νω­σε έσοδα της τάξης των 22,1 δισ. δο­λα­ρί­ων, εκ των οποί­ων, τα 6,8 δισ. προ­έρ­χο­νταν από τις υπη­ρε­σί­ες cloud computing της εται­ρεί­ας, που πα­ρέ­χο­νταν σε επι­χει­ρή­σεις, κράτη και άτομα. Τον Δε­κέμ­βριο του 2019, τα αντί­στοι­χα έσοδα είχαν δια­μορ­φω­θεί στα 36,8 δισ, και 11,3 δισ. δο­λά­ρια, προ­ερ­χό­με­να κυ­ρί­ως από την ει­δι­κή cloud υπη­ρε­σία Azure που απο­τε­λεί αυτή τη στιγ­μή το ψη­φια­κό “δόρυ” της εται­ρεί­ας. Ας επι­στρέ­ψου­με όμως στον Να­ντέ­λα στο ετή­σιο συ­νέ­δριο προ­γραμ­μα­τι­στών του 2017 – έχει εν­δια­φέ­ρον.

Ο Να­ντέ­λα ήταν ασυ­γκρά­τη­τος. Ασυ­γκρά­τη­τος και απο­κα­λυ­πτι­κός, χρη­σι­μο­ποιώ­ντας διό­λου τυ­χαία, δα­νει­κή γλώσ­σα από τα “γε­ρά­κια” του Πε­ντα­γώ­νου στην Ουά­σιγ­κτον. Απευ­θυ­νό­με­νος στους προ­γραμ­μα­τι­στές που τον κοι­τού­σαν εκ­στα­σια­σμέ­νοι, τό­νι­σε κα­τα­λή­γο­ντας στην ομι­λία του: “Είναι εκ­πλη­κτι­κό να βλέ­πεις την πρό­ο­δο σε όλο το εύρος και το βάθος της κοι­νω­νί­ας και της οι­κο­νο­μί­ας μας, το πόσο διά­χυ­τη και πα­ντού είναι η ψη­φια­κή τε­χνο­λο­γία. Και εμείς, εί­μα­στε στην πρω­το­πο­ρία αυτής της εκ­στρα­τεί­ας. Το ζή­τη­μα για εμάς στη Microsoft είναι να κά­νεις με αυτήν την τε­χνο­λο­γία οτι­δή­πο­τε θα έχει ευρύ αντί­κτυ­πο. Και εγώ σας λέω – κάντε τα πάντα! Αλ­λάξ­τε τον κόσμο! Δώστε σοκ και δέος!”. Οι προ­γραμ­μα­τι­στές χει­ρο­κρο­τού­σαν όρ­θιοι, απο­θε­ώ­νο­ντας τον “αρ­χι­στρά­τη­γο” των ψη­φια­κών “πο­λέ­μων” που υπο­σχό­ταν σοκ και δέος στην “εκ­στρα­τεία” – ενα­ντί­ον ποιου “εχθρού”;

Μα, φυ­σι­κά ενα­ντί­ον του “άνω του ενός δι­σε­κα­τομ­μυ­ρί­ου αν­θρώ­πων και των πάνω από 20 εκα­τομ­μυ­ρί­ων επι­χει­ρή­σε­ων” που έχουν εγ­γρα­φεί και ου­σια­στι­κά πα­ρα­δο­θεί στο υπο­λο­γι­στι­κό νέφος της Microsoft. Τα datacenters είναι οι χώροι κα­τα­γρα­φής, απο­μνη­μό­νευ­σης, απο­θή­κευ­σης, επε­ξερ­γα­σί­ας και κα­τα­χώ­ρι­σης στον πραγ­μα­τι­κό κόσμο όλων των δε­δο­μέ­νων που η εται­ρεία “ση­μειώ­νει”, πα­ρα­κρα­τεί και εμπο­ρεύ­ε­ται κατά τη διάρ­κεια της ψη­φια­κής πα­ρου­σί­ας (ερ­γά­σι­μης και ελεύ­θε­ρου χρό­νου) ατό­μων, επι­χει­ρή­σε­ων, κρα­τών και φο­ρέ­ων. Εκεί, στα datacenters, είναι ο τόπος όπου οι ψη­φια­κές υπη­ρε­σί­ες και τα ερ­γα­λεία της Microsoft στον ψη­φια­κό κόσμο δια­σταυ­ρώ­νο­νται με την ανά­γκη ο κα­τα­σκο­πευ­τι­κός κα­πι­τα­λι­σμός της επο­χής μας να έχει “υπαρ­κτή” και πολύ “υλική” υπό­στα­ση χώρου και με­θό­δων απο­θή­κευ­σης και κα­τα­χώ­ρι­σης αυτών των δε­δο­μέ­νων: κτή­ρια, εγκα­τα­στά­σεις, servers, προ­σω­πι­κό ελέγ­χου και ασφα­λεί­ας στη λει­τουρ­γία των centers.

Και είναι πολλά, πάρα πολλά, ασύλ­λη­πτα πολλά, αυτά τα δε­δο­μέ­να, που εξο­ρύσ­σο­νται και συλ­λέ­γο­νται, κάθε μέρα, από την ψη­φια­κή μας πα­ρου­σία και μπο­ρούν να έχουν οι­κο­νο­μι­κή απο­τί­μη­ση ενός και πλέον τρισ. δο­λα­ρί­ων σύμ­φω­να με την IDC – το 1992, η δια­κί­νη­ση δε­δο­μέ­νων στο δια­δί­κτυο ανερ­χό­ταν στα μόλις 100 gigabyte ανά ημέρα. Σή­με­ρα, και ανά δευ­τε­ρό­λε­πτο ημέ­ρας, αντι­στοι­χούν δε­δο­μέ­να 17,5 εκα­τομ­μύ­ρια φορές πε­ρισ­σό­τε­ρα από τον “πρω­τό­γο­νο” όγκο των 100 gigabyte ανά ει­κο­σι­τε­τρά­ω­ρο. Ένα και μόνο αυ­τό­νο­μο και “ψη­φια­κό” αυ­το­κί­νη­το της επο­χής μας πα­ρά­γει 100 gigabyte δε­δο­μέ­νων ανά δευ­τε­ρό­λε­πτο. Ας το­νι­στεί ότι όλα αυτά προ­κύ­πτουν και από την εντυ­πω­σια­κή πια δυ­σα­να­λο­γία ανά­με­σα στον πραγ­μα­τι­κό πλη­θυ­σμό του homo sapiens και τις “έξυ­πνες” συ­σκευ­ές που “πε­ρι­κυ­κλώ­νουν” και ανα­δια­μορ­φώ­νουν το πε­ρι­βάλ­λον ζωής τους: 7,5 δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια αν­θρώ­πων κα­τοι­κούν τον πλα­νή­τη που δια­θέ­τει πια, 26 δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια ‘’έ­ξυ­πνω­ν’’ συ­σκευών και εγκα­τα­στά­σε­ων. Το ένα τρίτο αυτών των συ­σκευών, έχουν κά­ποιας διά­στα­σης και έκτα­σης, ψη­φια­κή σχέση με την “εκ­στρα­τεία” που είχε κη­ρύ­ξει το 2017, ο διευ­θύ­νων σύμ­βου­λος της Microsoft, Σάτια Να­ντέ­λα.

Επο­μέ­νως, η ίδρυ­ση νέων, κύ­ριων ή βοη­θη­τι­κών, datacenters ανά την υφή­λιο κα­θί­στα­ται επι­τα­κτι­κή για έναν απλού­στα­το λόγο: η Microsoft χρειά­ζε­ται “χθες” τις εγκα­τα­στά­σεις εκεί­νες όπου συλ­λέ­γο­νται (datacenters-collectors) τα δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια των δε­δο­μέ­νων που κάθε δευ­τε­ρό­λε­πτο και κάθε μέρα, πα­ρά­γο­νται από όλους εμάς, τα φυ­σι­κά και τα νο­μι­κά πρό­σω­πα, και εξο­ρύσ­σο­νται από την ψη­φια­κή, δια­δι­κτυα­κή και ηλε­κτρο­νι­κή, ερ­γα­σία, κα­τα­νά­λω­ση, εμ­φά­νι­ση, πα­ρου­σία και σο­σιαλ­μι­ντια­κή “κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση” των χρη­στών και επι­σκε­πτών του δια­δι­κτύ­ου και των ψη­φια­κών υπη­ρε­σιών της εται­ρεί­ας.

Ακόμη και ο σχε­δια­σμός και ο προ­γραμ­μα­τι­σμός της εται­ρεί­ας, που είχε διαρ­ρεύ­σει στον Τύπο το 2010, μοιά­ζει κάπως “πα­ρω­χη­μέ­νος”. Είναι τόσα πολλά τα δε­δο­μέ­να που “συλ­λέ­γει” η Microsoft στο δια­δί­κτυο που χρειά­ζε­ται νέα και πε­ρισ­σό­τε­ρα datacenters, άμεσα. Πά­ντως, η πρα­κτι­κή της εται­ρεί­ας να συλ­λέ­γει και να εξο­ρύσ­σει συ­μπε­ρι­φο­ρι­κά δε­δο­μέ­να πε­λα­τών και χρη­στών της, στο δια­δί­κτυο και εν πολ­λοίς, ερή­μην τους και εν αγνοία τους, δεν έχει μεί­νει ανα­πά­ντη­τη, του­λά­χι­στον στις ΗΠΑ και σε επί­πε­δο συλ­λο­γι­κών αγω­γών και ανα­ζή­τη­σης δι­κα­στι­κής προ­στα­σί­ας και τι­μω­ρί­ας (εδώ, ένα δείγ­μα των αγω­γών που αντι­με­τω­πί­ζει η Microsoft στην Αμε­ρι­κή, και κα­τα­τέ­θη­κε στις 17 Ιου­λί­ου 2020, στο δι­κα­στή­ριο της Βό­ρειας Πε­ρι­φέ­ρειας της Κα­λι­φόρ­νια).

Κατά τα άλλα, το ρε­πορ­τάζ και οι απο­κα­λύ­ψεις της 26ης Μαρ­τί­ου 2010, επι­βε­βαιώ­νο­νται πλή­ρως με κα­θυ­στέ­ρη­ση 11 πε­ρί­που ετών. Ει­δι­κά, στο ζή­τη­μα της ίδρυ­σης datacenters στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, η επι­βε­βαί­ω­ση είναι ολο­κλη­ρω­τι­κή και κυο­φο­ρή­θη­κε με δια­φο­ρά εννιά μηνών: η Microsoft έδωσε τα χέρια με την κυ­βέρ­νη­ση Νε­τα­νιά­χου, φέτος τον Γε­νά­ρη και με την κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη, μόλις πριν από λίγες μέρες, Οκτώ­βρη μήνα.

Οι “δί­δυ­μες” κυ­βερ­νή­σεις στην Ελ­λά­δα και το Ισ­ρα­ήλ άνοι­ξαν τον δρόμο για τα “δί­δυ­μα” datacenters της Microsoft στην πολύ ευαί­σθη­τη πια πε­ριο­χή της Ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου. Πώς το είπε, να δεις, κατά σύμ­πτω­ση και πολύ πρό­σφα­τα, ο Ισ­ραη­λι­νός ιστο­ρι­κός και αν­θρω­πο­λό­γος, Νόα Γιού­βαλ Χα­ρά­ρι, επι­σκε­πτό­με­νος την Ελ­λά­δα και ατε­νί­ζο­ντας την Ακρό­πο­λη, παρέα με τον Έλ­λη­να πρω­θυ­πουρ­γό; “Οι πό­λε­μοι του μέλ­λο­ντος θα γί­νο­νται στο πεδίο των data”.

Για την Microsoft, ο “πό­λε­μος” αυτός έχει ήδη ξε­σπά­σει, εδώ και του­λά­χι­στον τρία χρό­νια. Τον κή­ρυ­ξε ο Να­ντέ­λα. Και είναι ένας “πό­λε­μος” μο­νο­με­ρής, αό­ρα­τος και μέχρι στιγ­μής, νι­κη­φό­ρος για την εται­ρεία και του­λά­χι­στον για όσο διά­στη­μα, πε­λά­τες και χρή­στες των προ­ϊ­ό­ντων της δεν κα­τα­φεύ­γουν μα­ζι­κά και συ­ντο­νι­σμέ­να έστω και στην ελά­χι­στη, δι­κα­στι­κή και πο­λι­τι­κή, προ­στα­σία από τις πρα­κτι­κές της Microsoft. Για έναν απλού­στα­το λόγο δε συμ­βαί­νει αυτό: επει­δή όταν γρά­φε­ται η αλή­θεια για τα datacenters της Microsoft και όχι μόνο αυτής (αντί­στοι­χες εγκα­τα­στά­σεις και αντί­στοι­χα clouds έχουν και η Google και η Facebook) οι πο­λί­τες των σύγ­χρο­νων δη­μο­κρα­τιών συ­μπε­ρι­φέ­ρο­νται μέχρι στιγ­μής, πε­ρισ­σό­τε­ρο ως απο­χαυ­νω­μέ­νοι “χρή­στες” και ελά­χι­στα, ως σκε­πτό­με­νοι άν­θρω­ποι. Μπο­ρεί να μας το επι­βε­βαιώ­σει και η εξω­τε­ρι­κή και δια­συν­δε­δε­μέ­νη, “έξυ­πνη” συ­σκευή του homo sapiens που προ­σπα­θεί να αντι­κα­τα­στή­σει τη νοη­μο­σύ­νη και την εν­συ­ναί­σθη­ση, που δια­θέ­του­με μέσα μας.