Η «αρρωστημένη φαντασία» της ελάχιστης ανθρωπιάς

Την Τρίτη 3/3 κυκλοφόρησε ένα έγγραφο υψηλόβαθμου αξιωματικού της Αστυνομίας, το οποίο όριζε λίγο-πολύ δύο διαδικασίες για την αλλαγή της μεταναστευτικής πολιτικής: πρώτο, όσοι πρόσφυγες φτάνουν στην Ελλάδα (πάντα «παράνομα» και ρισκάροντας τη ζωή τους, αφού, να το επαναλάβουμε ακόμα μία φορά, δεν υπάρχει κανένας νόμιμος και ασφαλής τρόπος να φτάσει κάποιος στην Ελλάδα ή στην Ευρώπη) αντί να κρατούνται, θα αφήνονται ελεύθεροι με ένα χαρτί που τους υποχρεώνει να εγκαταλείψουν τη χώρα εντός ενός ή έξι μηνών· δεύτερο, αφήνονται ελεύθεροι όσοι πρόσφυγες κρατούνται στα ναζιστικής έμπνευσης στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Ακούστηκε ότι το έγγραφο με το μεγαλεπήβολο τίτλο «Νέα Πολιτική σχετικά με τις διαδικασίες κράτησης αλλοδαπών» ήταν προϊόν παρανόησης ή ακόμα και προβοκάτσιας, για να τρομοκρατήσει την κοινωνία και να ξυπνήσει ακροδεξιά αντανακλαστικά ενάντια στη νέα κυβέρνηση. Αυτό όμως που πραγματικά φόβισε εμάς ήταν η απολύτως φοβική αντίδραση της κυβέρνησης και ιδιαίτερα του Αν. Υπουργού Δημόσιας Τάξης, ο οποίος βιάστηκε να απαρνηθεί και να καταγγείλει μια τέτοια πολιτική -υπονόησε ότι μέχρι και «αποκυήματα αρρωστημένης φαντασίας» θα μπορούσε να είναι- θεωρώντας ότι θα έσπερνε τρόμο και πανικό στην κοινωνία, ενώ δεν δίστασε να αναφέρει ότι επί Ν.Δ. «εκατοντάδες χιλιάδες παράτυποι μετανάστες σκορπούσαν τον τρόμο στην Ελλάδα χωρίς να ελέγχονται από πουθενά».

Πρέπει λοιπόν να υπενθυμίσουμε ότι τα παραπάνω μέτρα δεν είναι «αποκυήματα» καμίας «αρρωστημένης φαντασίας»· αντίθετα, προβλέπονται από την υφιστάμενη νομοθεσία (την οποία μόνο αντιρατσιστική δεν μπορείς να την χαρακτηρίσεις), εφαρμόζονταν ήδη σε μεγάλη κλίμακα ακόμα και από την προηγούμενη κυβέρνηση (αφού όσο ακροδεξιά και αντιμεταναστευτική πολιτική και να ακολουθείς, δεν μπορείς να συλλάβεις τους πάντες), ενώ αποτελούν τα αυτονόητα ελάχιστα μέτρα χαλάρωσης -ή «ανακωχής» για να χρησιμοποιήσουμε την τρέχουσα ορολογία- του πολέμου που το ελληνικό κράτος και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν κηρύξει ενάντια στους πρόσφυγες. Η άλλη εκδοχή είναι η συνέχιση της απάνθρωπης και αναποτελεσματικής πολιτικής της συνεχόμενης κράτησης, των στρατοπέδων συγκέντρωσης και των θανάτων στα σύνορα: για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, πόλεμος χωρίς αιχμαλώτους και νεκρούς δεν γίνεται.

Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι τα παραπάνω μέτρα αποτελούσαν ανυποχώρητα αιτήματα του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ, όταν διαμαρτυρόταν μαζί με το αντιρατσιστικό κίνημα έξω από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Και από ό,τι είχαμε καταλάβει, σε αυτή την κατεύθυνση θα κινιόταν και η μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης. Δεν ξέρουμε -και δεν μας ενδιαφέρει- αν προτιμούσε να το κάνει πιο “διακριτικά”· ξέρουμε όμως ότι είναι κακό σημάδι το να αρκούν δυο-τρία δημοσιεύματα ακροδεξιών φυλλάδων και ένα ποστ του Σαμαρά ώστε να πανικοβάλλουν μια αριστερή κυβέρνηση σε τέτοιο βαθμό που να αποκηρύττει τη δική της πολιτική (αν φυσικά παραμένει δική της) και να υιοθετεί μάλιστα μια τέτοια φοβική και αντιμεταναστευτική ρητορεία.

Για να θυμίσουμε τέλος τα αυτονόητα, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης προσφύγων που άφησε πίσω της η πιο ακροδεξιά κυβέρνηση των τελευταίων δεκαετιών, πρέπει να κλείσουν άμεσα, χωρίς καθυστερήσεις και δικαιολογίες· ας μην χρειαστεί να περιμένουμε τον επόμενο θάνατο, την επόμενη αυτοκτονία ή την επόμενη εξέγερση. Μπορεί η απελευθέρωση να γίνει σταδιακά και με τη μεγαλύτερη δυνατή φροντίδα για τους κρατούμενους, αλλά η έλλειψη δομών φιλοξενίας δεν μπορεί να σταθεί ως δικαιολογία για τη συνέχιση του εγκλεισμού: μιλάμε για ανθρώπους και όχι για εμπορεύματα! Το μόνο άμεσο πρόβλημα είναι η φιλοξενία των ανήλικων κρατούμενων και εδώ πρέπει να γίνουν γρήγορες κινήσεις.

Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης πρέπει λοιπόν να αδειάσουν και να κλείσουν, μέσα σε ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα. Κανένα από αυτά επίσης δεν πρέπει και δεν μπορεί να μετονομαστεί σε ανοιχτό «χώρο φιλοξενίας»: είναι παράλογο πχ. να μιλάς για «φιλοξενία» προσφύγων στο Παρανέστι, όταν εκεί δεν υπάρχει καμία δυνατότητα για δουλειά κι όταν οι περισσότεροι πρόσφυγες θέλουν απλά να φύγουν από τη χώρα και να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Οι όποιοι χώροι φιλοξενίας -για αυτούς που θέλουν να μείνουν- πρέπει να γίνουν αλλού και με άλλους όρους.

Το σημαντικό όμως είναι ότι πρέπει να σταματήσει συνολικά η βάρβαρη, αναποτελεσματική και πανάκριβη πολιτική κράτησης των ανθρώπων χωρίς χαρτιά. Αντί για αυτό, η μόνη πραγματική λύση για το συμφέρον τόσο των προσφύγων όσο και της κοινωνίας, είναι να τους δοθούν άμεσα νομιμοποιητικά και ταξιδιωτικά έγγραφα ώστε όσοι -οι περισσότεροι- θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους να μπορούν να το κάνουν νόμιμα και με ασφάλεια και όσοι -οι λιγότεροι- θέλουν να μείνουν να έχουν δικαιώματα και αξιοπρέπεια. Η παροχή νομιμοποιητικών εγγράφων μπορεί και πρέπει να γίνει άμεσα με παροχή ασύλου στους πρόσφυγες και τα θύματα του πολέμου, με άμεση ανανέωση της άδειας παραμονής όσων την είχαν και την έχασαν λόγω ενσήμων, με αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που δίνει ο υφιστάμενος νόμος για κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση, αλλά και με μία νέα, ανοιχτή, διαδικασία νομιμοποίησης για όσους δεν καλύπτονται από τις παραπάνω δυνατότητες.

Οτιδήποτε άλλο απλά θα αναπαράγει και θα διαχειρίζεται την υφιστάμενη βαρβαρότητα. Ελπίζουμε να μην είναι αυτή η επιθυμία της νέας κυβέρνησης. Πάντως, είναι πραγματικά κρίμα που χρειαζόταν μια παρεξήγηση ή μια προβοκάτσια για να κυκλοφορήσει -έστω για λίγο- ένα επίσημο έγγραφο που να επιβάλλει τα ελάχιστα και τα αυτονόητα.

Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης