Ο πύρινος όλεθρος στο Μάτι, τα πολιτικά αίτια και οι διαχρονικές παθογένειες

Ενε­νή­ντα εφτά νε­κροί, 1.241 κτί­ρια ολο­σχε­ρώς κα­τε­στραμ­μέ­να, 12.759 στρέμ­μα­τα δα­σι­κών εκτά­σε­ων και αστι­κής δό­μη­σης κα­μέ­να, μια πα­ραί­τη­ση-εκ­πα­ρα­θύ­ρω­ση υπουρ­γού, δύο απο­πο­μπές στρα­τη­γών, επι­κε­φα­λής της πυ­ρο­σβε­στι­κής και της αστυ­νο­μί­ας, τρια­ντα­πέ­ντε μέρες γρα­φειο­κρα­τι­κής και υπη­ρε­σια­κής τα­λαι­πω­ρί­ας για τους πλη­γέ­ντες (και θα με­τρή­σουν πολ­λές ακόμα), μια δι­κα­στι­κή έρευ­να σε εξέ­λι­ξη, κά­μπο­σες μη­νύ­σεις και αγω­γές ενα­ντί­ον κυ­βερ­νη­τι­κών και αυ­το­διοι­κη­τι­κών στε­λε­χών και, εναλ­λάξ, η κλι­μα­τι­κή αλ­λα­γή και η αυ­θαί­ρε­τη δό­μη­ση βρί­σκο­νται στο κυ­βερ­νη­τι­κό κυ­ρί­ως στό­χα­στρο ως δήθεν απο­κλει­στι­κές αι­τί­ες του κακού. 

Στο Μάτι απο­κα­λύ­φθη­κε ξανά το πραγ­μα­τι­κό πρό­σω­πο της ελ­λη­νι­κής, κρα­τι­κής μη­χα­νής. Είτε προ­μνη­μο­νια­κά σπά­τα­λης και κα­κο­φορ­μι­σμέ­νης, είτε μνη­μο­νια­κά αυ­το­χει­ρια­ζό­με­νης και δια­λυ­μέ­νης. Είτε διά της πα­ρου­σί­ας, είτε διά της απου­σί­ας της που και πάλι συ­νι­στά πα­ρου­σία. Πο­λι­τι­κά υπό­λο­γη και ποι­νι­κά κο­λά­σι­μη. Το μι­κρο­ελ­λα­δι­κό (παρα)κρά­τος ξα­να­συ­στή­θη­κε στους πο­λί­τες του. Τους ίδιους, τους οποί­ους αφε­νός εκ­μαυ­λί­ζει και δια­φθεί­ρει σε έναν φαύλο κύκλο αλ­λη­λο­ϋ­πο­νό­μευ­σης και αλ­λη­λο­κα­τη­γο­ριών και αφε­τέ­ρου τα­λαι­πω­ρεί, λοι­δο­ρεί και στέλ­νει στον θά­να­το, σε μια θα­να­τό­φι­λη πα­ρά­στα­ση κα­κο­διοί­κη­σης και κα­κο­δια­χεί­ρι­σης χωρίς τέλος. Τους κο­ροϊ­δεύ­ει ή τους χαϊ­δεύ­ει τα αυτιά στα πραγ­μα­τι­κά δύ­σκο­λα και με­γά­λα και τους πνί­γει σε μια κου­τα­λιά νερό στα υπο­τι­θέ­με­να εύ­κο­λα και «μικρά», τα θε­ω­ρού­με­να κα­θη­με­ρι­νά. 

Ο τρα­γι­κός πο­λι­τι­κός απο­λο­γι­σμός

Αν ο αριθ­μη­τι­κός απο­λο­γι­σμός της ει­σα­γω­γής φα­ντά­ζει κα­τάλ­λη­λος μόνο για στα­τι­στι­κο­λό­γους των κα­τα­στρο­φών, ο πο­λι­τι­κός απο­λο­γι­σμός είναι βαρύς και δια­χρο­νι­κός και συ­νι­στά το μό­νι­μο κα­τη­γο­ρώ της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς γι’ αυτή τη χώρα. 

Τι ακρι­βώς συ­νέ­βη στο Μάτι και ποια είναι τα πο­λι­τι­κά συ­μπε­ρά­σμα­τα αυτής της τρα­γω­δί­ας;

Κα­ταρ­χήν βρε­θή­κα­με ξανά μπρο­στά στις με­τα­πο­λε­μι­κές συ­νέ­πειες του ελ­λα­δι­κού κα­πι­τα­λι­σμού, που εν πολ­λοίς βά­σι­σε την ανά­πτυ­ξή του στο δόγμα της κα­ρα­μαν­λι­κής αντι­πα­ρο­χής, της νο­ο­τρο­πί­ας του «τσι­μέ­ντο να γίνει», ακόμη και κατά πα­ρά­βα­ση των (για τους τύ­πους, θε­σπι­σμέ­νων) πο­λε­ο­δο­μι­κών κα­νο­νι­σμών, του άκρα­του, ασυ­ντό­νι­στου και πα­ντε­λώς και σκο­πί­μως εκτός και άνευ σχε­δί­ου οι­κι­στι­κού επε­κτα­τι­σμού της Αθή­νας, σε βάρος των δασών, των βου­νών και των ρε­μά­των της Ατ­τι­κής. 

Προ­χθές ήταν η Μάν­δρα, χθες το Μάτι, ο Νέος Βου­τζάς και η Καλ­λι­τε­χνού­πο­λη, ση­μειω­τέ­ον ότι οι δύο τε­λευ­ταί­ες πε­ριο­χές πα­ρα­δό­θη­καν «προς οι­κο­δο­μι­κή αξιο­ποί­η­ση» επί χού­ντας. Αύριο, όταν ο γε­ω­γρα­φι­κός, ελ­λα­δι­κός χώρος θα πλήτ­τε­ται πολ­λα­πλά­σια από τα ακραία και­ρι­κά φαι­νό­με­να, ορατή και στα­δια­κή εκ­δή­λω­ση της (κα­πι­τα­λι­στι­κά και ενερ­γεια­κά αν­θρω­πο­γε­νούς, για να μην ξε­χνιό­μα­στε) κλι­μα­τι­κής αλ­λα­γής, ο πο­λι­τι­κός, μι­κρο­ελ­λα­δι­κός χώρος θα τρέ­χει και δεν θα φτά­νει. Και πάλι. 

Οι «νο­μι­μο­ποι­ή­σεις» οι­κι­σμών και με­μο­νω­μέ­νων αυ­θαι­ρέ­των κτι­σμά­των ακο­λου­θού­σαν ψη­φο­θη­ρι­κά, πε­λα­τεια­κά και ει­σπρα­κτι­κά κρι­τή­ρια σε μια πα­ρα­σι­τι­κή συμ­μα­χία βου­λευ­τών, κομ­μα­ταρ­χών, ιδιο­κτη­τών, δη­μάρ­χων και κα­τα­πα­τη­τών. Όχι τις πραγ­μα­τι­κές, κοι­νω­νι­κές ή πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κές ανά­γκες και τον χω­ρο­τα­ξι­κό σχε­δια­σμό με γνώ­μο­να τον σε­βα­σμό στο πε­ρι­βάλ­λον και την ποιό­τη­τα ζωής. Για πα­ρά­δειγ­μα, ακόμη δεν υπάρ­χει κά­ποια πει­στι­κή εξή­γη­ση για το πώς και το γιατί το Μάτι ή το Κόκ­κι­νο Λι­μα­νά­κι άλ­λο­τε εξαι­ρού­νταν (εν συ­νό­λω) και άλ­λο­τε εντάσ­σο­νταν (εν μέρει) σε σχέ­δια πόλης, με ορι­σμέ­νες ιδιω­τι­κές κα­τοι­κί­ες να έχουν χτι­στεί ήδη από τη δε­κα­ε­τία του 1930 και με ξε­νο­δο­χεια­κές μο­νά­δες, που κατά τα άλλα εμπό­δι­ζαν την πρό­σβα­ση και την έξοδο στις πα­ρα­λί­ες, να έχουν αδειο­δο­τη­θεί και ανε­γερ­θεί επί χού­ντας. 

Η κυ­βερ­νη­τι­κή προ­πα­γάν­δα, η οποία προ­σπά­θη­σε ανε­πι­τυ­χώς να με­τα­θέ­σει πρό­δη­λες ευ­θύ­νες και να κου­κου­λώ­σει όπως-όπως αυ­τα­πό­δει­κτα και κα­τα­στρο­φι­κά, διοι­κη­τι­κά και κυ­βερ­νη­τι­κά λάθη, απο­πει­ρά­θη­κε να βρει άλ­λο­θι στην κλι­μα­τι­κή αλ­λα­γή και την άναρ­χη δό­μη­ση. Όμως είναι αυτή, η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ που προ­ω­θεί ένα από τα με­γα­λύ­τε­ρα πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κά εγκλή­μα­τα της σύγ­χρο­νης επο­χής με την εκ­με­τάλ­λευ­ση των υδρο­γο­ναν­θρά­κων στον βυθό της Νο­τια­να­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου και τον πο­λι­τι­κο­στρα­τιω­τι­κό, ΑΟ­Ζι­κό πα­τριω­τι­σμό, που προ­σπα­θεί να επι­βά­λει με αμε­ρι­κα­νο-να­τοϊ­κές πλά­τες και είναι η ίδια κυ­βέρ­νη­ση που παρά τις ρη­το­ρεί­ες δεν δεί­χνει δια­τε­θει­μέ­νη να αντι­με­τω­πί­σει προ­λη­πτι­κά τις συ­νέ­πειες της με­τα­βο­λής στο κλίμα, σε ό,τι αφορά την ελ­λα­δι­κή επι­κρά­τεια. 

Ταυ­τό­χρο­να, είναι η ίδια κυ­βέρ­νη­ση, που με αλ­λε­πάλ­λη­λους νό­μους και (απορ)ρυθ­μί­σεις, έδωσε εκ νέου δι­καιώ­μα­τα «νο­μι­μο­ποί­η­σης» αυ­θαι­ρέ­των, ακο­λου­θώ­ντας πιστά τη «συ­νέ­χεια του κρά­τους» και το γαϊ­τα­νά­κι πα­ρα­σι­τι­σμού, που είχαν στή­σει τα προη­γού­με­να χρό­νια οι κυ­βερ­νή­σεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Ανα­τρο­φο­δό­τη­σαν τις ονει­ρώ­ξεις ιδιω­τι­κής ιδιο­κτη­σί­ας και κα­τα­νά­λω­σης, που θε­με­λί­ω­σαν σε γε­νι­κές γραμ­μές και τις κάλ­πι­κες, πο­λι­τι­κές τους ηγε­μο­νί­ες, χωρίς να συ­νυ­πο­λο­γί­ζο­νται οι μα­κρο­πρό­θε­σμες, κοι­νω­νι­κές και πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κές συ­νέ­πειες. Επί­σης, ακόμη δεν έχει δοθεί πει­στι­κή, κυ­βερ­νη­τι­κή απά­ντη­ση στο ερώ­τη­μα του τι θα συμ­βεί με το έτοι­μο, εκτρω­μα­τι­κό νο­μο­σχέ­διο για τις οι­κι­στι­κές «πυ­κνώ­σεις» μέσα σε δάση, που ο κυ­βερ­νη­τι­κός συ­να­σπι­σμός θα προ­ω­θού­σε στη Βουλή, σύμ­φω­να με τον προ­γραμ­μα­τι­σμό του και για ψη­φο­θη­ρι­κούς και ει­σπρα­κτι­κούς σκο­πούς, εντός του φθι­νο­πώ­ρου και ενό­ψει των βου­λευ­τι­κών εκλο­γών, όποτε και αν αυτές γί­νουν. 

Οι συ­νέ­πειες της ιδιω­τι­κής πρω­το­βου­λί­ας

Μέσα στον ορυ­μα­γδό πλη­ρο­φο­ριών και τεκ­μη­ρί­ων για την αλυ­σί­δα πο­λι­τι­κών εγκλη­μά­των και διοι­κη­τι­κών λαθών, υπο­τι­μή­θη­κε και ένας κρί­σι­μος κρί­κος, εκεί­νος της πε­ρι­βό­η­της (ανέ­λεγ­κτης και ανε­ξέ­λεγ­κτης) ιδιω­τι­κής πρω­το­βου­λί­ας, οι­κο­λο­γι­κά... ευαί­σθη­των εφο­πλι­στών, οι οποί­οι, ενό­ψει των ολυ­μπια­κών αγώ­νων του 2004, είχαν προ­χω­ρή­σει σε «καλ­λω­πι­στι­κή» ανα­δά­σω­ση στις δύο πλευ­ρές της λε­ω­φό­ρου Μα­ρα­θώ­νος με ψηλά και «εύ­φλε­κτα» δέν­δρα (πεύκα, κου­κου­να­ριές). 

Αυτή η επι­λο­γή είχε ως απο­τέ­λε­σμα η «άτυπη» αντι­πυ­ρι­κή ζώνη της Μα­ρα­θώ­νος, που σύμ­φω­να με τα λόγια υπαρ­χη­γού της πυ­ρο­σβε­στι­κής ου­δέ­πο­τε ήταν επι­χει­ρη­σια­κή ζώνη (και ας είχε χρη­σι­μο­ποι­η­θεί στο πα­ρελ­θόν προς τούτο), αλλά μια «δια­μορ­φω­μέ­νη πε­ποί­θη­ση-αυ­τα­πά­τη των κα­τοί­κων, πως η πυρ­κα­γιά δεν περνά τον δρόμο», να με­τα­τρα­πεί σε... πυ­ρι­κή ζώνη με­γά­λης τρο­φο­δό­τη­σης και εξά­πλω­σης της φω­τιάς. Άλλο ένα κα­τα­στρε­πτι­κό δείγ­μα της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης εν προ­κει­μέ­νω της πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κής προ­στα­σί­ας, χωρίς γνώση, χωρίς μέ­θο­δο, χωρίς πρό­γραμ­μα, χωρίς πραγ­μα­τι­κές, οι­κο­λο­γι­κές ευαι­σθη­σί­ες –μόνο για το θε­α­θή­ναι και τη δη­μο­σιό­τη­τα.

Στο ίδιο πλαί­σιο αφε­νός οι γκλα­μου­ρά­τοι δή­μαρ­χοι, που δήθεν θα έφερ­ναν τις με­γά­λες «επεν­δύ­σεις» στην πε­ριο­χή, χά­θη­καν την κρί­σι­μη ώρα από τα ρα­ντάρ της ευ­θύ­νης και της μάχης, αφε­τέ­ρου όμως ζη­τού­σαν εξαι­ρέ­σεις πε­ριο­χών από τις ανα­δα­σώ­σεις, ενώ τα σχε­τι­κά προ­ε­δρι­κά δια­τάγ­μα­τα για την κή­ρυ­ξη ανα­δα­σω­τέ­ων εκτά­σε­ων δεν έχουν εκ­δο­θεί ακόμη.

Διοι­κη­τι­κή ανε­πάρ­κεια

Και μιας και γρά­ψα­με για την πυ­ρο­σβε­στι­κή, και ενώ πολλά ει­πώ­θη­καν, απο­κα­λύ­φθη­καν και δη­μο­σιεύ­τη­καν για την ου­σια­στι­κή απο­γύ­μνω­ση του σώ­μα­τος σε υλικά μέσα και προ­σω­πι­κό, αξί­ζει να στα­θού­με και να υπεν­θυ­μί­σου­με την πολύ ου­σια­στι­κό­τε­ρη, επι­λε­κτι­κή, διοι­κη­τι­κή ανε­πάρ­κεια τόσο της πυ­ρο­σβε­στι­κής, όσο και κυ­ρί­ως της αστυ­νο­μί­ας, η οποία θα υπο­νό­μευε το έργο και μιας πλή­ρους στε­λε­χω­μέ­νης ή χρη­μα­το­δο­τού­με­νης υπη­ρε­σί­ας. Ει­δι­κά οι απο­κα­λύ­ψεις για την πλήρη απου­σία σχε­δί­ων εκ­κέ­νω­σης, προ­λη­πτι­κής ενη­μέ­ρω­σης των πο­λι­τών και κυ­ρί­ως έγκαι­ρης κι­νη­το­ποί­η­σης μέσων, που αφή­νει έκ­θε­τη και την το­πι­κή αυ­το­διοί­κη­ση σε επί­πε­δο κυ­ρί­ως πε­ρι­φέ­ρειας, ήρθαν μόλις με­ρι­κές μέρες μετά την αθώ­ω­ση στο δι­κα­στή­ριο των αστυ­νο­μι­κών, που είχαν πρω­το­στα­τή­σει κα­τό­πιν εντο­λών στον χη­μι­κό πό­λε­μο και το όργιο βίας και κα­τα­στο­λής στις συ­γκε­ντρώ­σεις της πλα­τεί­ας Συ­ντάγ­μα­τος, το κα­λο­καί­ρι του 2011. 

Ο κα­τα­σταλ­τι­κός κρα­τι­κός μη­χα­νι­σμός είναι επι­χει­ρη­σια­κά ετοι­μο­πό­λε­μος, όταν εξα­πο­λύ­ει δα­κρυ­γό­να και δέρ­νει ανη­λε­ώς απερ­γούς και δια­δη­λω­τές, και επι­χει­ρη­σια­κά ανερ­μά­τι­στος, όταν κα­λεί­ται να διεκ­πε­ραιώ­σει το έργο διά­σω­σης αν­θρώ­πι­νων ζωών. Η νο­ο­τρο­πία του «εσω­τε­ρι­κού εχθρού», η οποία υπερ­πλε­ο­νά­ζει και με­τα­ξύ άλλων έχει οδη­γή­σει και στην κα­τα­σκευή ενό­χων και συ­νή­θων υπό­πτων από τα dna του τί­πο­τα, κι­νη­το­ποιεί τα αντα­να­κλα­στι­κά, η νο­ο­τρο­πία της σω­στι­κής απο­στο­λής και της πρό­λη­ψης, η οποία απου­σιά­ζει πα­ντε­λώς, τα πα­ρα­λύ­ει. Με άλλα λόγια, δι­καιώ­νε­ται και σε αυτό το ση­μείο η κρι­τι­κή για το αν και κατά πόσο η πε­ρί­ο­δος της με­τα­πο­λί­τευ­σης εκ­δη­μο­κρά­τι­σε ου­σιω­δώς τα σώ­μα­τα ασφα­λεί­ας ή αν απέ­τυ­χε ολο­κλη­ρω­τι­κά να αλ­λά­ξει πα­γιω­μέ­νες αντι­λή­ψεις, βαθιά αντι­δρα­στι­κές και αντι­κοι­νω­νι­κές, στον πυ­ρή­να και τη διοί­κη­σή τους.

Με άλλα λόγια, και για να θυ­μη­θού­με τις αρ­χι­κές θε­ω­ρί­ες συ­νω­μο­σί­ας που η κυ­βέρ­νη­ση προ­σπά­θη­σε να ρίξει στην πιά­τσα, προ­κει­μέ­νου να κερ­δί­σει, με αστειό­τη­τες και ψεύδη, ανύ­παρ­κτο πο­λι­τι­κό χρόνο πάνω στα πτώ­μα­τα και τα απο­κα­ΐ­δια, η μόνη, πραγ­μα­τι­κά, ασύμ­με­τρη απει­λή στην Ελ­λά­δα είναι το ίδιο το κρά­τος της.  

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά

Ετικέτες