Η διάλυση της «ζούγκλας» του Καλαί έγινε στα τέλη του Οκτώβρη, μετά από 19 μήνες ύπαρξής της. Χιλιάδες πρόσφυγες απελάθηκαν προς 287 «κέντρα υποδοχής και προσανατολισμού», διασκορπισμένα σε όλη την γαλλική επικράτεια.
Μεταξύ 6.000 έως 8.000 πρόσφυγες, στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν περίπου 1.300 ασυνόδευτοι ανήλικοι, ζούσαν στην «ζούκλα» κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, στην καρδιά της μεγαλύτερης παραγκούπολης της Γαλλίας. Αυτές οι γυναίκες, άνδρες και παιδιά προέρχονταν κυρίως από το Σουδάν και την Ερυθραία, το Αφγανιστάν, το Κουβέιτ και το Ιράκ, έχοντας φύγει από τις χώρες τους εξαιτίας των πολέμων, των διώξεων και της μιζέριας.
Την παραμονή της μαζικής απέλασης, 2.000 πρόσφυγες, σύμφωνα με τους υπολογισμούς διαφόρων σωματείων, εξακολουθούσαν να επιθυμούν την μετάβασή τους στην Αγγλία.
Το γαλλικό κράτος παρουσιάζει αυτήν την καταστροφή ως μία μεγάλη «ανθρωπιστική επιχείρηση» και ως μέσο «προστασίας» τους, ενώ τα σωματεία καταγγέλλουν μία «εκλογική και επικοινωνιακή επιχείρηση», ευκαιρία για ένα «σόου» παγκόσμιας εμβέλειας διαμέσου των ΜΜΕ.
Στις 25 Οκτωβρίου, η οργάνωση «Γιατροί Χωρίς Σύνορα» διαπίστωσε ότι η διάκριση ανάμεσα σε ανηλίκους και ενήλικες που πραγματοποιούσαν οι κρατικές υπηρεσίες στο υπόστεγο καταγραφής, γινόταν με συνοπτικές διαδικασίες, με αποκλειστικό κριτήριο την εμφάνιση. Η οφειλόμενη στους ανήλικους ατομική προστασία καταπατήθηκε.
Από την πλευρά του, ο συντονιστής των Γιατρών του Κόσμου δήλωσε ότι έχασε τα ίχνη «ασθενών και ανθρώπων με τραύματα που υποβάλλονταν σε ψυχιατρικές θεραπείες, οι οποίες τούς χορηγούνταν μέχρι εκείνη τη στιγμή στο στρατόπεδο».
Η γαλλική κυβέρνηση ακολουθεί εδώ και χρόνια μία πολιτική που στιγματίζει τους πρόσφυγες, τους μουσουλμάνους (γάλλους και αλλοδαπούς) και τους Ρομ. Με τον Εργασιακό Νόμο, η σοσιαλιστική κυβέρνηση κήρυξε έναν πόλεμο ενάντια στα μαχητικά συνδικάτα και κυρίως στη CGT. Με το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που παρατείνεται επ’ άπειρον, συνεχίζει την καταστολή των ασυμβίβαστων συνδικαλιστών και των ριζοσπαστικών οικολόγων ακτιβιστών. Μέσα σε αυτό το πολιτικό κλίμα ο πρόεδρος Ολλάντ έχασε κάθε αριστερό διαπιστευτήριο, ενώ το PS (Σοσιαλιστικό Κόμμα) βυθίστηκε σε μία σοβαρή κρίση που θυμίζει αυτήν του ΠΑΣΟΚ, ενώ η δεξιά παραμένει ασυγκράτητα νεοφιλελεύθερη και ακομπλεξάριστα ξενοφοβική. Το μετα-φασιστικό κόμμα FN (Εθνικό Μέτωπο) εμφανίζεται σήμερα να υπαγορεύει την πολιτική ατζέντα στην πλειοψηφία των γάλλων πολιτικών.
Αυτό επιτρέπει στο FN να αναπτύσσει, εδώ και πολλές εβδομάδες, μία ξενοφοβική εκστρατεία για την άρνηση υποδοχής των προσφύγων, μέσω της διοργάνωσης εχθρικών συγκεντρώσεων σε πολλά γαλλικά χωριά που δέχονται πρόσφυγες. Πολλά κέντρα υποδοχής αλλοδαπών έγιναν στόχος πυροβολισμών ή εμπρησμών από πρόθεση.
Ωστόσο ο ουσιαστικός ρόλος της αλληλεγγύης που επέδειξαν ΜΚΟ, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και οι Γιατροί του Κόσμου, καθώς και εθελοντές αλληλέγγυοι που έφθασαν από τη Γαλλία, τη Μ. Βρετανία, το Βέλγιο κλπ, συγκροτούν μέσα σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς μία έμπρακτη αντίσταση. Συλλογικότητες όπως ο «Ξενώνας των Μεταναστών», ομάδες ακτιβιστών όπως οι «Νο Borders», συνιστούν εξαιρετικά πρότυπα έμπρακτης αλληλεγγύης. Παράλληλα, υπάρχει στη Γαλλία ένα κοινωνικό κίνημα που έδειξε μία απρόσμενη αποφασιστικότητα στη διάρκεια των δια-συνδικαλιστικών διαδηλώσεων εναντίον του Εργασιακού Νόμου κατά τη διάρκεια της περασμένης άνοιξης και κατά τη διάρκεια του κινήματος των πλατειών αλά γαλλικά, στην Πλας ντε λα Ρεπυμπλίκ στο Παρίσι και αλλού. Αυτό το κίνημα αποτελεί φορέα ελπίδων για το μέλλον, όπως και το αναπτυσσόμενο κίνημα για το δικαίωμα στο άσυλο και την παραμονή, το οποίο παραμένει ωστόσο ακόμη πολύ μειοψηφικό και στηρίζεται σε πρακτικές άνευ όρων αλληλεγγύης.
Αντί άλλου επιλόγου, την εικόνα αποτυπώνουν τα πανό ορισμένων από αυτούς τους μετανάστες, τον περασμένο Οκτώβριο, στο Παρίσι: «Δραπετεύσαμε από την βαρβαρότητα», «Παλεύουμε ενάντια στην απανθρωπιά», «Θέλουμε ελευθερία και ισότητα».
* Ψυχίατρος, συνδικαλιστής, μέλος συλλογικότητας για την υποστήριξη του ελληνικού λαού, μέλος της πολιτικής οργάνωσης Ensemble!
Le démantèlement de la « Jungle » de Calais
Le démantèlement de la « Jungle » de Calais a eu lieu à la fin du mois d'octobre, après dix-neuf mois d’existence de celle-ci. Des milliers de réfugiés ont été expulsés vers un des 287«centres d'accueil et d'orientation», dispersés sur tout le territoire français.
Entre 6000 et 8000 migrants, dont près de 1300 mineurs isolés, y vivaient alors, dans des conditions indignes, au cœur du plus grand bidonville de France. Ces femmes,hommes et mineurs viennent principalement du Soudan et d’Érythrée, d’Afghanistan, du Koweït et d’Irak; ils ont fui la guerre, les persécutions et la misère.
A la veille de l'expulsion de masse, 2000 réfugié-e-s, selon les associations, souhaitaient toujours se rendre en Angleterre.
L’État français présente cette destruction comme une vaste « opération humanitaire», de «mise à l’abri», tandis que les associations dénoncent une «opération électorale et de communication». Ce fut pour lui l'occasion de faire un show médiatique mondial.
Le 25 octobre, Médecins Sans Frontières a constaté que le tri entre mineurs et majeurs effectué par les services d’état au hangar d’enregistrement, était réalisé de manière expéditive exclusivement de visu. La protection individuelle qui devrait être accordée aux mineurs présents fut bafouée.
Le coordinateur de Médecins du monde expliqua, quant à lui, avoir perdu la trace « de malades et de personnes traumatisées bénéficiant de traitements psychiatriques qui étaient jusqu’à présent suivies dans le camp ».
La direction de l'état français assume depuis des années une politique qui stigmatise les étrangers, les musulmans-français et étrangers-, et les roms. Avec la loi Travail le gouvernement socialiste a déclaré une guerre de classe aux syndicats combatifs et à la CGT en premier lieu. Avec l'état d'urgence qui se prolonge sans fin, il réprime toujours plus syndicalistes irréductibles et activistes écologistes radicaux. Dans ce climat politique le président Hollande a perdu tout crédit à gauche, le PS est dans une crise grave évoquant ce qui advint du PASOK, la droite s'affirme néolibérale sans retenue et xénophobe sans complexe. Le parti post-fasciste FN apparaît alors comme dictant l'agenda politique de la majorité des politiciens de France.
C'est ce qui permet à ce parti, depuis plusieurs semaines, de développer une campagne xénophobe pour refuser l'accueil des réfugiés, organisant des rassemblements hostiles dans plusieurs villages français accueillant des étrangers. Plusieurs centres d'accueil d'étrangers ont été la cible de coups de feu ou d'incendies volontaires.
Mais le rôle essentiel de solidarité tenu par les ONG, MSF et MDM, et aussi les bénévoles solidaires venus de France, de Grande-Bretagne, de Belgique, etc. est une résistance en actes à cet air du temps. Une association comme "l’Auberge des migrants", des groupe d'activistes tels que les "No Borders" sont des expériences solidaires fantastiques. Il existe aussi un mouvement social en France qui a montré sa détermination inattendue lors des manifestations intersyndicales contre la loi Travail du printemps dernier, et lors de ce mouvement de places à la française que furent les « Nuit debout », place de la République à Paris et ailleurs. Ce mouvement est porteur d'avenir ainsi que le mouvement pour le droit d'asile et le droit au séjour qui se développe, mais il est trop minoritaire. Il s'appuie sur ces pratiques de solidarité inconditionnelle.
Laissons la parole pour conclure à certains de ces migrants, à Paris, fin octobre, et à leurs banderoles: « We escaped barbary », « We fight inhumanity », « We want freedom and equality ».
Pascal Boissel, psychiatre, syndicaliste, militant d'un collectif de soutien au peuple grec, militant de l'organisation politique Ensemble!
