Η διττότητα του σιωνιστικού σχεδίου: διαφυγή από τη ρατσιστική καταπίεση και αναπαραγωγή της σε αποικιακό πλαίσιο

Αν και το κίνητρο του ήταν τα δεινά των εβραϊκών κοινοτήτων, ειδικά στην Ανατολική Ευρώπη, και η αναζωπύρωση του αντισημιτισμού στη Δύση της Γηραιάς Ηπείρου, το κίνημα αυτό πήγαζε από την αποικιοκρατική λογική που συμβάδιζε με το ευρωπαϊκό πλαίσιο της εποχής.

Δεν είναι σπάνιο οι καταπιεσμένοι της ιστορίας να είναι οι ίδιοι καταπιεστές. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα απελευθερωτικά κινήματα που αγωνίζονται ενάντια στον αποικιακό ζυγό, ενώ το δικό τους το έθνος, που το ίδιο καταπιέζεται, επιτίθεται σε μια μειονότητα, φυλετική, θρησκευτική ή άλλη, μέσα στη δική του τη χώρα. Τα κινήματα αυτά συχνά κλείνουν τα μάτια σε αυτή την καταπίεση, αν δεν την υποστηρίζουν ανοιχτά με διάφορες προφάσεις, όπως όταν κατηγορούν την εν λόγω μειονότητα ότι αποτελεί την "πέμπτη φάλαγγα" της αποικιοκρατίας. Κάποιοι επικαλούνται αυτή τη συχνή διττότητα με σκοπό να κάνουν τον Σιωνισμό κάτι το « συνηθισμένο », παρουσιάζοντάς τον ουσιαστικά σαν μια περίπτωση παρόμοια με πολλές άλλες, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να ελαχιστοποιούνται, αν όχι να δικαιολογούνται οι αμαρτίες του, έτσι ώστε το Ισραήλ να αντιμετωπίζεται ως ένα κράτος « σαν όλα τα άλλα ». Όμως, αυτό το επιχείρημα δεν λαβαίνει υπόψη την ιδιαιτερότητα της διττότητας που χαρακτηρίζει τον σιωνισμό.

Σίγουρα, ο σιωνισμός γεννήθηκε αναμφίβολα ως αντίδραση στη μακρά καταπίεση που υπέστησαν οι εβραϊκές μειονότητες στη χριστιανική Ευρώπη, από τον Μεσαίωνα μέχρι τον δέκατο ένατο αιώνα. Είναι πασίγνωστο ότι οι διώξεις που υπέστησαν οι Εβραίοι από τις δυνάμεις που αναφέρονταν στο Χριστιανισμό ήταν πολύ πιο σοβαρές από ό,τι ήταν οι διακρίσεις και οι περιοδικές διώξεις που υπέστησαν από τις δυνάμεις που αναφέρονταν στο Ισλάμ. Ωστόσο, οι διώξεις αυτές σταμάτησαν σταδιακά στη Δυτική Ευρώπη κατά τη σύγχρονη εποχή, μετά τον Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση στα τέλη του 18ου αιώνα, με τη διάδοση της έννοιας της ιθαγένειας που βασίζεται στα ίσα δικαιώματα. Χάρη στον δημοκρατικό μετασχηματισμό, η κατάσταση των Εβραίων μεταξύ των ακτών του Ατλαντικού και των ανατολικών συνόρων της σημερινής Γερμανίας και της Αυστρίας, κινήθηκε σταδιακά προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των Εβραίων στις εθνικές κοινωνίες και του τερματισμού των διακρίσεων. Ωστόσο, με την πρώτη μεγάλη κρίση που έπληξε την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία, τη Μεγάλη Ύφεση του τελευταίου τετάρτου του 19ου αιώνα (1873-1896), οι ξενοφοβικές τάσεις αναζωπυρώθηκαν. Όπως σε κάθε κοινωνική κρίση, οι ακροδεξιές ομάδες άρχισαν να αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους για να εκμεταλλευτούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια για τους αντιδραστικούς τους σκοπούς.

Ταυτόχρονα, η Ανατολική Ευρώπη, ειδικά το μεγαλύτερο τμήμα της που ανήκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία, βίωνε επίσης την επέκταση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Αυτός ο καθυστερημένος μετασχηματισμός, του οποίου η διαλυτική επίδραση ήταν ακόμη πιο ισχυρή και σύνθετη επειδή συνέβη την ίδια στιγμή που ο πιο προηγμένος καπιταλισμός στη Δύση μαστιζόταν από την ύφεση, πυροδότησε μια βαθιά κοινωνική κρίση και μια επιταχυνόμενη αγροτική έξοδο. Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι ξενοφοβικές τάσεις αναζωπυρώθηκαν στην Ανατολική Ευρώπη, όπου στοχοποίησαν ιδιαίτερα τους Εβραίους - ειδικά στις περιοχές της Ρωσικής Αυτοκρατορίας που αντιστοιχούν στη σημερινή Ουκρανία και Πολωνία. Θύματα επανειλημμένων πογκρόμ, οι Εβραίοι της Ανατολικής Ευρώπης επιδίωξαν να μεταναστεύσουν στη Δυτική Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική.

Οι Εβραίοι που έφτασαν στη Δυτική Ευρώπη, έγιναν ο αγαπημένος στόχος των ξενόφοβων καθώς τους αντιλαμβάνονταν ως ξένους και ως οπαδούς μιας συκοφαντημένης θρησκείας (1). Και έτσι, με φόντο τη Μεγάλη Ύφεση, ο αντι-Ιουδαϊσμός επέστρεψε ισχυρότερος με μια σύγχρονη μορφή: μια φυλετική θεωρία, βασισμένη στις ανθρωπολογικές ψευδοεπιστήμες, η οποία ισχυρίζεται ότι οι Εβραίοι -ή οι Σημίτες γενικά, συμπεριλαμβανομένων των Αράβων (η έννοια του Σημίτη αναφέρεται σε μια γλωσσική ομάδα στην οποία ανήκουν τα εβραϊκά και τα αραβικά)- ανήκουν σε μια κατώτερη και άθλια φυλή. Την περίοδο αυτή εμφανίστηκε ένας "αντισημιτισμός" που είχε ως στόχο τους Ευρωπαίους Εβραίους και συνοδεύτηκε από την εξάπλωση του φανατικού εθνικισμού, σε συνδυασμό με την υποστήριξη της αποικιοκρατίας. Η Μεγάλη Ύφεση επιδείνωσε την αντιπαλότητα μεταξύ των αποικιακών μητροπόλεων που μοιράζονταν τον κόσμο στην εποχή του ιμπεριαλισμού.

Σε αυτό το πλαίσιο γεννήθηκε το σύγχρονο σιωνιστικό κίνημα με τη μορφή του κρατικού σιωνισμού, με στόχο τη δημιουργία ενός εβραϊκού κράτους, σε αντίθεση με παλαιότερα ή σύγχρονα σιωνιστικά κινήματα που είχαν ως στόχο να είναι πνευματικά ή πολιτιστικά. Ο Theodor Herzl, ο ιδρυτής του, ήταν ένας αφομοιωμένος Αυστριακός Εβραίος που κατέληξε στις σιωνιστικές του πεποιθήσεις μετά την κάλυψη της δίκης στο Παρίσι του Γάλλου αξιωματικού εβραϊκής καταγωγής Alfred Dreyfus, ο οποίος ήταν θύμα της έξαρσης του αντισημιτισμού στη Γαλλία. Η υπόθεση Dreyfus ενέπνευσε τον Herzl να γράψει το περίφημο μανιφέστο του Der Judenstaat ("Το κράτος των Εβραίων"), το οποίο δημοσιεύτηκε το 1896 και αποτέλεσε τη βάση του πρώτου Σιωνιστικού Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στην ελβετική πόλη της Βασιλείας το 1897, ενάμιση χρόνο αργότερα.

Υπάρχει μια σημαντική ποιοτική διαφορά μεταξύ της σιωνιστικής ιδεολογίας που ανέπτυξε ο Herzl και των εθνικών ιδεολογιών που αναδύθηκαν στην Ευρώπη κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα ή στις αποικιοκρατούμενες χώρες τον επόμενο αιώνα. Ενώ οι περισσότερες από αυτές τις ιδεολογίες βασίζονται στη χειραφετητική και δημοκρατική σκέψη, η σύγχρονη σιωνιστική ιδεολογία είναι περισσότερο συγγενής με τον φανατικό και αποικιοκρατικό εθνικισμό που αναπτυσσόταν ραγδαία την εποχή της γέννησής της. Σίγουρα, ο κρατικός σιωνισμός διαμορφώθηκε αναμφίβολα ως αντίδραση στην καταπίεση των Εβραίων: ο ίδιος ο Herzl εξηγεί στον πρόλογο του βιβλίου του ότι "η δυστυχία των Εβραίων" ήταν η "κινητήρια δύναμη" του κινήματος που ήθελε να δημιουργήσει. Είναι όμως εξίσου αναμφίβολο ότι ο σιωνισμός, όπως αυτός τον θεωρητικοποίησε, είναι μια ιδεολογία θεμελιωμένη πάνω σε μια ουσιαστικά αντιδραστική και αποικιοκρατική λογική.

Εβραίοι θρησκευόμενοι και φτωχοί

Στην πραγματικότητα, με εξαίρεση τον τρόπο με τον οποίο το αντιλαμβάνονταν οι φτωχοί και αλύπητα διωγμένοι Εβραίοι της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίοι γατζώθηκαν σε αυτό σαν σανίδα σωτηρίας, το σιωνιστικό σχέδιο του Herzl ήταν ουσιαστικά ένα σχέδιο που είχε συλλάβει ένας αφομοιωμένος, κοσμικός Αυστριακός Εβραίος, με στόχο να απαλλάξει τους Εβραίους της Δύσης από τους φτωχούς, θρησκευόμενους ομοθρήσκους τους από την Ανατολική Ευρώπη, η μετανάστευση των οποίων στη Δύση είχε διαταράξει την ύπαρξή τους. Ο Theodor Herzl το αναγνωρίζει αυτό με εντυπωσιακή ειλικρίνεια στην εισαγωγή του βιβλίου του: "Οι "αφομοιωμένοι" θα αποκομίσουν μεγαλύτερο όφελος από την αναχώρηση των πιστών στην καταγωγή τους Εβραίων από ό,τι οι ίδιοι οι χριστιανοί πολίτες (...) Προς το παρόν, πολλοί χριστιανοί πολίτες, οι λεγόμενοι αντισημίτες, μπορούν να στραφούν εναντίον της μετανάστευσης ξένων Εβραίων. Οι Εβραίοι πολίτες δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο, αν και πλήττονται περισσότερο, επειδή έχουν να ανταγωνιστούν ανθρώπους που βρίσκονται σε παρόμοιες οικονομικές συνθήκες, αλλά που επίσης συμβάλλουν στην εισαγωγή του αντισημιτισμού ή στην ανάπτυξη του υπάρχοντος αντισημιτισμού. Αυτός είναι ένας κρυφός πόνος των αφομοιωμένων, τον οποίο αντιμετωπίζουν με τη "φιλανθρωπία". Ιδρύουν συλλόγους μετανάστευσης για τους Εβραίους μετανάστες. Μερικές από αυτές τις ενώσεις αλληλοβοήθειας δεν υπάρχουν προς όφελος των διωγμένων Εβραίων, αλλά εναντίον τους. Οι πιο φτωχοί πρέπει να φύγουν το ταχύτερο δυνατό και όσο γίνεται πιο μακριά. Έτσι, αν εξετάσουμε προσεκτικά τα πράγματα, συνειδητοποιούμε ότι περισσότεροι από έναν από αυτούς τους λεγόμενους φίλους των Εβραίων είναι στην πραγματικότητα ένας αντισημίτης εβραϊκής καταγωγής που έχει πάρει το προσωπείο του φιλάνθρωπου. Ακόμα και οι προσπάθειες εποικισμού, που ξεκίνησαν από ανθρώπους με τις καλύτερες προθέσεις, όσο ενδιαφέρουσες και αν ήταν αυτές, αποδείχθηκαν μέχρι στιγμής ατελέσφορες".

Η νέα ιδέα του Theodor Herzl, που προοριζόταν να αντισταθμίσει την αποτυχία των "φιλανθρωπικών" αποικιοκρατικών εγχειρημάτων (το κυριότερο χρηματοδοτήθηκε από την οικογένεια Rothschild), ήταν να αντικαταστήσει τις πράξεις φιλανθρωπίας με ένα πολιτικό σχέδιο ενσωματωμένο στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας και με στόχο την ίδρυση ενός εβραϊκού κράτους που θα ανήκε στο ίδιο πλαίσιο και μάλιστα θα το ενίσχυε. Ο Herzl κατάλαβε ότι, για να επιτύχει τους σκοπούς του, θα έβρισκε τους καλύτερους συμμάχους του μεταξύ των χριστιανών αντισημιτών. Το κύριο επιχείρημά του, στο δεύτερο μέρος του βιβλίου του με τίτλο "Το σχέδιο", έχει ως εξής: "Δεν υπάρχει τίποτα το γελοίο ή αδύνατο στη δημιουργία μιας νέας εθνικής κυριαρχίας (...) Οι κυβερνήσεις σε χώρες όπου μαίνεται ο αντισημιτισμός θα ενδιαφερθούν πολύ να μας παράσχουν εθνική κυριαρχία ».

Δεν απέμενε πια παρά να επιλεγεί το έδαφος στο οποίο θα μπορούσε να υλοποιηθεί το σιωνιστικό σχέδιο: "Δύο περιοχές μπορούν να ληφθούν υπόψη: η Παλαιστίνη και η Αργεντινή. Εκεί έχουν οργανωθεί πολύ αξιόλογες προσπάθειες εποικισμού, αλλά πάντα σύμφωνα με την εσφαλμένη αρχή της σταδιακής διείσδυσης των Εβραίων. Η διείσδυση καταλήγει πάντα σε αποτυχία. Πράγματι, υπό την πίεση των πληθυσμών που αισθάνονται ότι απειλούνται, η κυβέρνηση οδηγείται τακτικά στην απαγόρευση της εβραϊκής μετανάστευσης. Η μετανάστευση έχει νόημα μόνο αν βασίζεται σε μια εθνική κυριαρχία που μας την έχουν εγγυηθεί".

Προσαρμογή στην αντισημιτική βαναυσότητα

Προς το τέλος του τελευταίου κεφαλαίου, που ήταν αφιερωμένο στα "πλεονεκτήματα της εβραϊκής μετανάστευσης", ο Herzl δηλώνει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν υπόψη τους το σχέδιό του "είτε αυθόρμητα είτε υπό την πίεση των αντισημιτών τους". Στα ημερολόγιά του, κάνει πολλές παρατηρήσεις σχετικά με τη συμπληρωματικότητα μεταξύ του σχεδίου του να στείλει τους φτωχούς Εβραίους έξω από την Ευρώπη και της επιθυμίας των αντισημιτών να απαλλαγούν από αυτούς. Προβλέπει μάλιστα στην αρχή του πρώτου ημερολογίου του (1895) ότι οι Εβραίοι θα προσαρμοστούν στη βαναυσότητα των αντισημιτών και θα τους μιμηθούν στο μελλοντικό τους κράτος. "Ωστόσο, ο αντισημιτισμός, αυτή η ισχυρή και ασυνείδητη δύναμη στις μάζες, δεν θα βλάψει τους Εβραίους. Κατά την άποψή μου, το κίνημα αυτό εξυπηρετεί τον εβραϊκό χαρακτήρα. Αντιπροσωπεύει την εκπαίδευση μιας ομάδας από τις μάζες και ίσως οδηγήσει στην απορρόφησή της. Η εκπαίδευση δεν εμπεδώνεται παρά μια κι έξω. Τότε θα αρχίσει μια δαρβινική μίμηση, στο τέλος της οποίας οι Εβραίοι θα προσαρμοστούν ».

Σύμφωνα με το σχέδιο που είχε εκπονήσει ο πνευματικός τους πατέρας, οι ηγέτες του σιωνιστικού κινήματος προσπάθησαν να εξασφαλίσουν την υποστήριξη μιας από τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις στο σχέδιό τους, το οποίο δεν άργησε να επικεντρωθεί αποκλειστικά και μόνο στην Παλαιστίνη. Επωφελήθηκαν από τη μεταβίβαση αυτής της περιοχής από την οθωμανική στη βρετανική κυριαρχία κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, σύμφωνα με τα διαβόητα σύμφωνα Sykes-Picot του 1916, βάσει των οποίων οι Βρετανοί και οι Γάλλοι μοιράζονταν την επικράτεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Από τότε, οι Σιωνιστές συγκέντρωσαν τις προσπάθειές τους στο Λονδίνο. Ο Chaim Weizmann, ο κύριος εκπρόσωπος του Σιωνισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο, στηρίχτηκε ατη βοήθεια του παμπλουτου Βρετανού Εβραίου και πρώην βουλευτή, λόρδου Walter Rothschild. Στις 2 Νοεμβρίου 1917 κατάφεραν να αποκτήσουν την περίφημη υπόσχεση του υπουργού Εξωτερικών Άρθουρ Μπάλφουρ: "Η κυβέρνηση της Αυτού Μεγαλειότητας [του βασιλιά Γεωργίου Ε'] αντιμετωπίζει θετικά την ίδρυση στην Παλαιστίνη μιας εθνικής εστίας για τον εβραϊκό λαό και θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διευκολύνει την επίτευξη αυτού του στόχου (...)". Φυσικά, η δήλωση αυτή, με τις τραγικές συνέπειες που γνωρίζουμε, ήταν πλήρως εναρμονισμένη με τους υπολογισμούς του βρετανικού ιμπεριαλισμού εκείνη την εποχή, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και των δύο συμμάχων που μοιράζονταν μαζί του την ιδιότητα του νικητή στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο: της Γαλλίας και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι ιστορικές συνθήκες της διακήρυξης Μπάλφουρ αντιστοιχούσαν απόλυτα στο όραμα του "προφήτη" του σιωνισμού, του Theodor Herzl. Ο Άρθουρ Μπάλφουρ ήταν πράγματι ένας από εκείνους τους αντισημίτες χριστιανούς που ο Herzl γνώριζε ότι θα γίνονταν οι καλύτεροι σύμμαχοι του Σιωνισμού. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών βρισκόταν όντως υπό την επήρεια του κινήματος που ήταν γνωστό ως "χριστιανικός σιωνισμός". Πρόκειται για χριστιανούς που υποστηρίζουν την "επιστροφή" των Εβραίων στην Παλαιστίνη με την ανομολόγητη ελπίδα - ή μερικές φορές ακόμη και με τον διακηρυγμένο στόχο - να απαλλαγούν οι χώρες με χριστιανική πλειοψηφία από αυτούς. Για τους Χριστιανούς Σιωνιστές, η "επιστροφή" των Εβραίων στους Αγίους Τόπους αποτελεί προϋπόθεση για τη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού. Αυτή θα ακολουθηθεί από τη Δευτέρα Παρουσία, η οποία θα καταδικάσει όλους τους Εβραίους που δεν έχουν ασπαστεί τον Χριστιανισμό σε αιώνια βάσανα στην κόλαση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα, το ρεύμα αυτό είναι ο πιο ένθερμος υποστηρικτής του Σιωνισμού γενικά και της Σιωνιστικής Δεξιάς ειδικότερα.

Όταν ήταν πρωθυπουργός (1902-1905), ο συγγραφέας της διαβόητης διακήρυξης, ο Άρθουρ Μπάλφουρ, θέσπισε το νόμο περί αλλοδαπών, έναν νόμο του 1905 που αποσκοπούσε στην αναχαίτιση της μετανάστευσης Εβραίων προσφύγων στο Ηνωμένο Βασίλειο από τη Ρωσική Αυτοκρατορία. Ας θυμηθούμε ένα ιστορικό γεγονός που σπάνια αναφέρεται: Ο Edwin Samuel Montagu ήταν ο μόνος Βρετανός υπουργός που αντιτάχθηκε στη Διακήρυξη Μπάλφουρ και στο σιωνιστικό σχέδιο στο σύνολό του. Τυχαίνει πως ήταν ο μόνος Εβραίος μέλος του υπουργικού συμβουλίου του David Lloyd George, στο οποίο ανήκε ο Μπάλφουρ, και μόλις ο τρίτος εβραίος υπουργός στη βρετανική ιστορία. Ο Montagu προειδοποίησε ενάντια στην προοπτική ότι το σιωνιστικό εγχείρημα θα οδηγούσε στην εκδίωξη των ιθαγενών της Παλαιστίνης και θα ενίσχυε επίσης τα ρεύματα που επιθυμούσαν να απαλλαγούν από τους Εβραίους, σε όλες τις άλλες χώρες.

Τον Αύγουστο του 1917, αφού έλαβε γνώση του κειμένου αυτού που έμελλε να γίνει η Διακήρυξη Μπάλφουρ, υπέβαλε ένα υπόμνημα στο βρετανικό υπουργικό συμβούλιο στο οποίο ανέφερε χωρίς μισόλογα: "Επιθυμώ να καταγραφεί η γνώμη μου ότι η πολιτική της κυβέρνησης της Αυτού Μεγαλειότητας είναι αντισημιτική και επομένως θα παίξει το παιχνίδι των αντισημιτών σε όλο τον κόσμο (2)". Ο Edwin Montagu θεωρούσε "αδιανόητο το γεγονός ότι η βρετανική κυβέρνηση αναγνωρίζει επίσημα τον σιωνισμό και επιτρέπει στον κ. Μπάλφουρ να λέει ότι η Παλαιστίνη θα έπρεπε να μετατραπεί σε "εθνική πατρίδα του εβραϊκού λαού". Δεν ξέρω τι αυτό συνεπάγεται, αλλά υποθέτω ότι σημαίνει ότι οι Μωαμεθανοί και οι Χριστιανοί θα πρέπει να κάνουν χώρο για τους Εβραίους και ότι οι τελευταίοι θα ευνοηθούν και θα συνδεθούν κατ’αποκλειστικότητα με την Παλαιστίνη, όπως η Αγγλία με τους Άγγλους ή η Γαλλία με τους Γάλλους. Ότι οι Τούρκοι και οι άλλοι Μωαμεθανοί στην Παλαιστίνη θα θεωρούνται ξένοι, όπως ακριβώς οι Εβραίοι θα θεωρούνται στο εξής ξένοι σε κάθε μέρος εκτός από την Παλαιστίνη". Στη συνέχεια πρόσθεσε αυτή την προφητική σκέψη: "Ίσως θα είναι επίσης απαραίτητο να χορηγείται υπηκοότητα μόνο μετά από θρησκευτική εξέταση".

Προστασία από μια μεγάλη δύναμη

Όπως είχε προβλέψει ο Theodor Herzl, το σιωνιστικό σχέδιο υλοποιήθηκε υπό την αιγίδα μιας μεγάλης ευρωπαϊκής δύναμης στο πλαίσιο των αποικιοκρατικών-ιμπεριαλιστικών της επιδιώξεων. Αυτό το σχέδιο δεν θα ήταν δυνατό να υλοποιηθεί με άλλο τρόπο, επειδή ο "εβραϊκός λαός" στον οποίο ο Herzl ήθελε να δώσει ένα δικό του κράτος ήταν ένας « φαντασιακός » λαός, χωρίς πολιτικό θεσμό που να τον συγκροτεί ως λαό και χωρίς την απαιτούμενη δύναμη για να λάβει μέρος στον αποικιοκρατικό ανταγωνισμό στα τέλη του 19ου αιώνα.

Ιδρύοντας το σιωνιστικό κίνημα, ο Χερζλ φιλοδοξούσε να δημιουργήσει τον πολιτικό θεσμό που έλειπε και να τον κατευθύνει προς τη συνεργασία με μια μεγάλη δύναμη. Επομένως, από την αρχή, το σιωνιστικό σχέδιο εξαρτιόταν δομικά από την προστασία μιας μεγάλης δύναμης, όπως το είχε οραματιστεί ο Herzl. Αυτή η εξάρτηση χαρακτήρισε την ιστορία του σιωνιστικού κινήματος και συνεχίζει να υφίσταται σήμερα μέσω του κράτους του Ισραήλ. Θα συνεχίζεται όσο το κράτος του Ισραήλ βασίζεται στην αποικιοκρατική καταπίεση, διατηρώντας έτσι έναν ανταγωνισμό με τον παλαιστινιακό λαό και τους γειτονικούς λαούς, συνέπεια του οποίου είναι ότι το Ισραήλ χρειάζεται την προστασία μιας μεγάλης εξωτερικής δύναμης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν αυτή την προστασία από τη δεκαετία του 1960.

Συμμαχία με τους χριστιανούς σιωνιστές

Συμπερασματικά, ο σιωνισμός δεν είναι ένα εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα "όπως τα άλλα", το οποίο θα παρουσίαζε την ίδια διττότητα με πολλά κινήματα αυτού του τύπου που διεξάγουν αγώνα κατά της αποικιακής καταπίεσης, ενώ καταπιέζουν άλλες κοινότητες, εθνικές ή άλλες. Αυτό αναγνωρίζεται από τους υποστηρικτές του Ισραήλ που δεν είναι τόσο φανατικοί ώστε να αρνούνται την καταπίεση που διαπράττει το σιωνιστικό κράτος. Αλλά η αλήθεια είναι ότι το σιωνιστικό κίνημα οικοδομήθηκε εκμεταλλευόμενο την καταπίεση που υπέστησαν οι Εβραίοι και βασιζόμενο στην υποστήριξη των αντισημιτών για να δημιουργήσει ένα αποικιακό Κράτος δομικά ενσωματωμένο στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, και όχι ένα μετα-αποικιακό Κράτος όπως ισχυρίζεται.

Σήμερα, εκατό χρόνια μετά τη Διακήρυξη Μπάλφουρ, σχεδόν εβδομήντα χρόνια μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ σε περισσότερο από το 78% του εδάφους της Παλαιστίνης υπό βρετανική εντολή και μισό αιώνα μετά την κατοχή από το ίδιο κράτος του υπόλοιπου 22%, ο σιωνιστής πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εξακολουθεί να βασίζεται στους αντισημίτες των δυτικών χωρών για να υποστηρίξουν την αποικιοκρατική και αλαζονική στάση του Κράτους του και της κυβέρνησής του. Με την προνομιακή συμμαχία του με τους χριστιανούς σιωνιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες, με την φιλία του με τον Βίκτορ Όρμπαν, τον αντισημίτη πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, και με την σιωπή του απέναντι στην υπεράσπιση της αντιεβραϊκής και αντιμουσουλμανικής αμερικανικής ακροδεξιάς από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο κ. Νετανιάχου εφαρμόζει τις συνταγές του Theodor Herzl, αλλά με ακόμη μεγαλύτερη ηθική αθλιότητα, επειδή η ναζιστική γενοκτονία έδειξε στο μεταξύ σε τι φρικαλεότητες μπορούσαν να οδηγήσουν ο αντισημιτισμός και άλλα είδη ρατσισμού.

Σημειώσεις

1. Ο Abraham Léon (Αμπράμ Λεόν) ήταν ο πρώτος που ανέπτυξε αυτή την υλιστική ανάλυση της ανόδου του αντισημιτισμού στο La Conception matérialiste de la question juive, Entremonde, σειρά "Rupture", Γενεύη, 2018 (1η έκδοση: 1946, Éditions "Pionniers", Παρίσι). Αυτός ο Βέλγος Εβραίος μαρξιστής και αντισιωνιστής πέθανε στο Άουσβιτς το 1944. Στην Ελλάδα, το ιστορικής σημασίας βιβλίο του κυκλοφορεί με τον τίτλο « Το εβραϊκο ζήτημα, μια μαρξιστική προσέγγιση », από τις εκδόσεις Διεθνές Βήμα, σε μετάφραση του Μωϋσή Λίτση.

2. "Υπόμνημα του Edwin Montagu για τον αντισημιτισμό της σημερινής (βρετανικής) κυβέρνησης", www.balfourproject.org

*Ο Ζιλμπέρ Ασκάρ είναι Λιβανέζος και εγκατέλειψε τη χώρα του το 1983, όταν απειλήθηκε η ζωή του στη διάρκεια της ισραηλινής εισβολής στη Βηρυτό. Είναι τώρα καθηγητής στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών (SOAS) του Λονδίνου, αφού προηγουμένως δίδαξε σε πανεπιστήμια της Γαλλίας και της Γερμανίας. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες. Στην Ελλάδα έχουν εκδοθεί αρκετά από αυτά, όπως το “Σύγκρουση Βαρβαροτήτων, η δημιουργία της νέας τάξης πραγμάτων”, το “Επικίνδυνη Δύναμη- Η Μέση Ανατολή και η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ” (από κοινού με τον Νοάμ Τσόμσκι), ή το “Η επίθεση των 33 ημερών- Ο πόλεμος του Ισραήλ κατά της Χεζμπολά στο Λίβανο, και οι συνέπειες του”. Αρθρογραφεί τακτικά σε μεγάλες εφημερίδες της Δύσης και του αραβικού κόσμου.

Το κείμενο του “Η διττότητα του σιωνιστικού σχεδίου" δημοσιεύτηκε τον Φλεβάρη 2018 στη Monde Diplomatique

Επιμέλεια: Γιώργος Μητραλιάς