Η Ελλάδα, νεκρή, στην υψικάμινο

1. Ανοίγω το μέηλ και ένας φίλος με κατσαδιάζει : «Καλά, έχουμε τόσους νεκρούς εδώ, και ΄σύ ασχολείσαι στο rproject με την κλιματική αλλαγή και την Τράπεζα της Ελλάδος, το 2040;». Προσπαθώ να του εξηγήσω ότι η κλιματική αλλαγή και οι συνέπειές της στον ελλαδικό χώρο, δεν θα είναι μια επίσκεψη ενός κακομούτσουνου Άγιου Βασίλη που θα χτυπήσει το κουδούνι την Πρωτοχρονιά του 2040 και θα εξαπολύσει ανεπανάληπτες και ανεπανόρθωτες καιρικές καταστροφές ανοίγοντας τον σάκο του σαν ένα άλλο φονικό κουτί της Πανδώρας. Είναι μια σταδιακή, αργή αν και διαρκώς επιταχυνόμενη διαδικασία, της οποίας ζούμε τον «πρόλογο», το προοίμιο. Και δυστυχώς, αυτός ο πρόλογος, αποκαλύπτει πολεοδομικά και χωροταξικά λάθη ετών, ψηφοθηρικές μικροπολιτικές τετραετιών και περιβαλλοντικά εγκλήματα δεκαετιών - στην Ελλάδα, εν προκειμένω και διεθνώς. Με άλλα λόγια, η κλιματική αλλαγή βασίζεται στις ανθρωπογενείς πράξεις και παραλείψεις του παρελθόντος και θα δοκιμάσει τα όρια προσαρμογής και προσαρμοστικότητας κρατών, πολιτών και κοινωνιών στο παρόν, στο μέλλον και στις νέες συνθήκες. Και το χειρότερο, θα είναι να σταυρώσουμε τα χέρια, όπως προφανώς θα κάνει η τωρινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και να πούμε ότι φταίει ο άνεμος, η φωτιά, ο τρελός καιρός. Ο καιρός δεν... τρελάθηκε, εμείς τον τρελάναμε. Ειδικά σε χώρες, μεγάλες και μικρές, που επιμένουν στανικά να διατηρούν την προσκόλλησή τους στο χρεοκοπημένο καπιταλιστικό μοντέλο των οικονομιών του πετρελαίου, του κάρβουνου, του λιγνίτη και των υδρογονανθράκων. Και η γη, ως πλανήτης μπορεί να υπάρξει και χωρίς την ανθρωπότητα. Η ανθρωπότητα χωρίς την γη και για την ακρίβεια σε μια γη με πλήρως αποσταθεροποιημένο κλίμα, όχι - και ας υποστηρίζουν το Χόλυγουντ ή ο Έλον Μασκ ότι θα πάμε στον Άρη - ... όχι, όλοι - για να χτίσουμε από το μηδέν, ταξικές και τοξικές κοινωνίες αποίκων στον κόκκινο πλανήτη.

2. Κάποιοι φίλοι από το εξωτερικό θέλουν να συνδράμουν στέλνοντας χρήματα σε τραπεζικούς λογαριασμούς που ανακοινώνονται στο ίντερνετ, από την ελληνική κυβέρνηση και τους επίσημους φορείς. Τους αποτρέπω. Τους εξηγώ τι έχει γίνει με το περιβόητο και χαμένο Ταμείο Μολυβιάτη, τότε που σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις συγκεντρώθηκαν 214 εκατομμύρια ευρώ για τα θύματα και τους πυρόπληκτους στην Ηλεία και την Εύβοια, το καλοκαίρι του 2007. Έντεκα χρόνια μετά, το μισό, ελληνικό κράτος (τοπική αυτοδιοίκηση) κατηγορεί το άλλο μισό (κεντρική διοίκηση και υπουργείο Οικονομικών) και τούμπαλιν, για κακοδιαχείριση, αδιαφάνεια και διασπάθιση. Εκατό εκατομμύρια, λέγεται και γράφεται, ότι όντως διατέθηκαν - στην Ηλεία, περίπου το 1/3, 36,6 εκατομμύρια. Τα υπόλοιπα; Πού είναι τα υπόλοιπα; Πού πήγαν; Πού βρίσκονται; Πώς και πού ξοδεύτηκαν, αν δαπανήθηκαν; Τους το τονίζω: Προσωπικά, δεν έχω καμιά εμπιστοσύνη στο ελληνικό κράτος, προ και κυρίως μετά του μνημονίου, και στην διαχείριση χρηματικών δωρεών και κεφαλαίων. Και δίπλα στο κράτος, στους διάφορους ιδιώτες «επαγγελματίες φιλάνθρωπους των δημοσίων σχέσεων». Μετά από αυτές τις επισημάνσεις, σκέφτονται να στείλουν στοχευμένα ρουχισμό και παιχνίδια για ορφανά παιδιά αγνοουμένων, αν υπάρχουν ανάμεσα στους διασωθέντες. Αλλά πού θα απευθυνθούν, προκειμένου η δωρεά τους να φτάσει στα σωστά, παιδικά χέρια και πόσοι είναι οι αγνοούμενοι;

3. Έλα ντε, πόσοι είναι οι αγνοούμενοι; Τρεις μέρες μετά, καμιά σαφής απάντηση. Τόσο μπάχαλο έχει καταντήσει το ελληνικό κράτος και οι υπηρεσίες του που δεν μπορούν να δώσουν απάντηση σε αυτό το φλέγον ερώτημα; Ή μήπως έχουν απάντηση, αλλά ο αριθμός είναι τόσο μεγάλος, που από μόνος του θα προκαλέσει κοινωνικό και πολιτικό σεισμό, καθώς οι έρευνες για επιζώντες συνεχίζονται, αλλά οι ελπίδες για την ανεύρεσή τους λιγοστεύουν κάθε στιγμή;

4. Διαβάζω ελληνικά ΜΜΕ στο διαδίκτυο. Μια παλιά επιθεωρήτρια περιβάλλοντος περιγράφει τις πιέσεις για να ενταχθούν καταπατημένες δασικές εκτάσεις στην Ανατολική Αττική στα σχέδια πόλης των εκεί δήμων. Ένας δασολόγος υποστηρίζει καθαρά και ξάστερα ότι ένα ευνομούμενο κράτος δεν θα πρέπει να διασώζει τις παράνομες και αυθαίρετες περιουσίες των πολιτών του, ενώ θα πρέπει να κάνει τα αδύνατα, δυνατά για να σώζει τις ζωές τους - δικό μου σχόλιο, όντως, η ζωή ακόμη και ενός εγκληματία είναι ιερή και πολύτιμη μπροστά στην πύρινη λαίλαπα, την πλημμύρα ή τον σεισμό. Και σωστά : Ο νεοφιλελευθερισμός και ο καπιταλισμός και η ιδιωτικοποίηση του κοινού, εν προκειμένω, δασικού πλούτου δεν είναι υπόθεση μόνο των αστών πολιτικών ή των κομμάτων εξουσίας. Υπήρξε μια ιδιόμορφη κοινωνική συμμαχία παρασίτων τοπικής και πανελλαδικής εμβέλειας για να φτάσει η Ανατολική Αττική και όχι μόνο αυτή στο σημερινό σημείο κυριολεκτικά καταστροφικής καμπής. Και καμία Αριστερά δεν μπορεί να συναινεί σε αυτή την κατάσταση. Και τώρα; Διαβάζω για κυβερνητικά μέτρα, για επιδόματα, επιχορηγήσεις, παρατάσεις προθεσμιών για φόρους και τέλη, ένα ευρωβόρο και κυνικό κράτος ποντάρει στην λήθη, την τηλεοπτική μνήμη χρυσόψαρου και στην εξαγορά συνειδήσεων: «Διορίσου στο κράτος και ξέχνα ότι σου κάηκε με δική μας ευθύνη η οικογένεια»! Λίγη ντροπή δεν βλάπτει. Και πάλι, σε λάθος ρότα τραβάει η δήθεν αποκατάσταση της ζημιάς.

5. Κάποιοι άλλοι εκθειάζουν την ετοιμότητα της Σουηδίας μπροστά στο όντως καινοφανές των τεράστιων σε έκταση πυρκαγιών λόγω της όντως πρωτοφανούς ξηρασίας και των υψηλών θερμοκρασιών στον Αρκτικό Κύκλο. Όμως δείχνουν τη μισή εικόνα. Η Σουηδία δεν διέθετε ούτε ένα πυροσβεστικό αεροπλάνο καθώς έως σήμερα δεν το χρειαζόταν. Τις πρώτες δύο μέρες με τις φωτιές σε πλήρη εξέλιξη, κυβέρνηση και αντιπολιτευόμενα κόμματα εξαπέλυαν εκατέρωθεν βολές για τις σημερινές και τις παρελθούσες ευθύνες μπροστά στα κύματα φωτιάς- κατά τα άλλα στην Ελλάδα, έπρεπε να... τηρηθεί σιγή ασυρμάτου επειδή δεν ήταν ώρα για καταλογισμούς ευθυνών και δημόσια κριτική! Η διεθνής βοήθεια κατέφτασε κυρίως με αεροπορικά μέσα, ενώ οι Σουηδοί αντέγραψαν ακόμη και την καναδική τακτική να βομβαρδίζει η πολεμική αεροπορία, δύσβατα σημεία, προκειμένου οι βόμβες να προκαλούν προσωρινά κενά οξυγόνου, ώστε να αναχαιτίζεται η φωτιά. Παράλληλα ενεργοποιήθηκαν τα τοπικά σχέδια εκκένωσης πόλεων και οικισμών που ίσχυαν για περιπτώσεις δριμύτατου, πολικού ψύχους και παγοθυέλλων. Και έρχεται ένα Σαββατοκύριακο με θερμοκρασίες της τάξης των 36 βαθμών Κελσίου σε δάση και περιοχές που έως πρότινος υπήρχαν ακόμη πάγοι. Αλλά οι Σουηδοί δείχνουν πρόθυμοι να μάθουν την ώρα της μάχης και να διορθώνουν τα λάθη τους, οργανωτικά, επιχειρησιακά, κοινωνικά. Έχει ανοίξει ήδη η συζήτηση για την επόμενη κλιματολογική μέρα της Σουηδίας μετά το φετινό σκληρό μάθημα, το οποίο ακόμη εξελίσσεται με καταστρεπτικές συνέπειες σε γιγαντιαία και αρχέγονα δάση - πνεύμονες όλης της Ευρώπης.

6. Στην Ελλάδα, τι γίνεται; Η Ελλάδα ζει και πεθαίνει με σεισμούς, ζει και πεθαίνει με πλημμύρες, ζει και πεθαίνει με φωτιές. Στο μεσοδιάστημα όμως ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο, η Ελλάδα δεν μαθαίνει, δεν διδάσκεται και δεν διορθώνει τίποτα. Ως κράτος, ως κοινωνία, ως πολιτικός οργανισμός. Ίσως επειδή, για να παραφράσω τον ποιητή, η νοοτροπία να παζαρεύονται τα τσιμέντα εκεί που άλλοτε φύτρωνε φλισκούνι και άγρια μέντα, θα οδηγήσει με μαθηματική νομοτέλεια, την Ελλάδα νεκρή στην κλιματολογική υψικάμινο.