Η κούρσα για το χρίσμα των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ

Το άρθρο αυτό γρά­φε­ται πριν γί­νουν γνω­στά τα απο­τε­λέ­σμα­τα της «Σού­περ Τρί­της». Είναι η μέρα που γί­νο­νται ταυ­τό­χρο­να εκλο­γές σε πολ­λές Πο­λι­τεί­ες, ευ­ρέ­ος κι «αντι­προ­σω­πευ­τι­κού» φά­σμα­τος (κοι­νω­νι­κά, πλη­θυ­σμια­κά, οι­κο­νο­μι­κά, πο­λι­τι­σμι­κά κ.ο.κ.) και γι’ αυτό θε­ω­ρού­νται σο­βα­ρή «πα­νε­θνι­κή» ανα­μέ­τρη­ση. Φέτος, την Τρίτη 3 Μάρτη, σε 14 Πο­λι­τεί­ες κρί­νο­νταν οι προ­τι­μή­σεις 1.344 κομ­μα­τι­κών αντι­προ­σώ­πων στο εκλο­γι­κό συ­νέ­δριο των Δη­μο­κρα­τι­κών –δη­λα­δή το 34% του συ­νό­λου. Είναι προ­φα­νές ότι εκεί­νη τη μέρα κρί­νο­νται πολλά. 

Ωστό­σο, κά­ποια πράγ­μα­τα που προ­κύ­πτουν από τις εκλο­γές στις πρώ­τες 4 Πο­λι­τεί­ες βοη­θούν να πα­ρα­κο­λου­θή­σει κα­νείς κα­λύ­τε­ρα τα απο­τε­λέ­σμα­τα της «Σού­περ Τρί­της», ενώ υπάρ­χουν ήδη πο­λι­τι­κά ζη­τή­μα­τα που άπτο­νται της προ­ε­κλο­γι­κής μάχης στις ΗΠΑ και έχουν πιο δια­χρο­νι­κή αξία. 

Ρεύμα Σά­ντερς

Από την έναρ­ξη της κούρ­σας για το χρί­σμα των Δη­μο­κρα­τι­κών έχει γίνει εμ­φα­νές ότι το «ρεύμα Σά­ντερς» είναι αν­θε­κτι­κό. Το γνω­ρί­ζα­με από τις επι­μέ­ρους εκλο­γι­κές επι­τυ­χί­ες «ρι­ζο­σπα­στών» ή και «σο­σια­λι­στών» σε χα­μη­λό­τε­ρες βαθ­μί­δες του πο­λι­τι­κού συ­στή­μα­τος (Αλε­ξάν­δρα Οκά­σιο-Κορ­τέζ κλπ) που με­σο­λά­βη­σαν ανά­με­σα στον αιφ­νι­δια­σμό του 2016 και στο σή­με­ρα. Κυ­ρί­ως το γνω­ρί­ζα­με γιατί πρό­κει­ται για μια ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­ση που έχει πιο βαθιά ποιο­τι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά (η δη­μο­φι­λία του «σο­σια­λι­σμού» –λέξη βρι­σιά στις ΗΠΑ μέχρι πρό­τι­νος–, οι ρι­ζο­σπα­στι­κές ιδέες στη νε­ο­λαία σε μια σειρά κοι­νω­νι­κά ζη­τή­μα­τα, οι ελ­πι­δο­φό­ροι ερ­γα­τι­κοί αγώ­νες κ.ο.κ.). Αλλά έχει ση­μα­σία να με­τρη­θεί, 4 χρό­νια μετά τον αιφ­νι­δια­σμό του 2016, κατά πόσο εξα­κο­λου­θεί ένα ση­μα­ντι­κό τμήμα της αμε­ρι­κα­νι­κής κοι­νω­νί­ας να επι­διώ­κει την εκλο­γή στην προ­ε­δρία των ΗΠΑ ενός αν­θρώ­που που αυ­το­προσ­διο­ρί­ζε­ται  ως «σο­σια­λι­στής».  

Η σύ­γκρι­ση με το 2016 είναι ως τώρα δύ­σκο­λη, πριν αρ­χί­σει να ξε­κα­θα­ρί­ζει το τοπίο (με τις πα­ρα­δο­σια­κές απο­σύρ­σεις υπο­ψη­φί­ων που μέ­νουν πίσω στην κούρ­σα). Τότε ήταν εξαρ­χής μια μάχη δύο ατό­μων: όποιος δεν ήθελε τη Χί­λα­ρι Κλί­ντον ψή­φι­ζε Μπέρ­νι Σά­ντερς –και φυ­σι­κά το αντί­στρο­φο. Φέτος η κούρ­σα ξε­κί­νη­σε με έναν «κήπο» υπο­ψη­φί­ων για διά­φο­ρες προ­τι­μή­σεις, που προ­κά­λε­σε έναν αρ­χι­κό κα­τα­κερ­μα­τι­σμό πο­σο­στών (και αντι­προ­σώ­πων) που «πίεσε» προς τα κάτω τους αριθ­μούς του Σά­ντερς σε σχέση με το 2016. Άλ­λω­στε είναι κοινό μυ­στι­κό ότι κά­ποιες υπο­ψη­φιό­τη­τες πιο «σοφτ» προ­ο­δευ­τι­σμού ή ρι­ζο­σπα­στι­σμού (όπως της Ελί­ζα­μπεθ Γουό­ρεν) σε με­γά­λο βαθμό επι­τε­λούν ακρι­βώς αυτόν το ρόλο: επι­χει­ρούν να απο­σπά­σουν από τον «Μπέρ­νι» ένα τμήμα της βάσης των Δη­μο­κρα­τι­κών, που είναι αρ­κε­τά «προ­ο­δευ­τι­κό» για να μην αντέ­χει υπο­ψη­φιό­τη­τες τύπου Χί­λα­ρι, αλλά όχι και τόσο ρι­ζο­σπα­στι­κό για να επι­μέ­νει στην «ακραία» επι­λο­γή Σά­ντερς. 

Ωστό­σο επι­βε­βαιώ­νε­ται η αντο­χή του ρεύ­μα­τος Σά­ντερς ακόμα και σε αυτές τις πιο δύ­σκο­λες συν­θή­κες. Ο Σά­ντερς ετοι­μα­ζό­ταν για την «Σού­περ Τρίτη» όντας  πρώ­τος μετά από τις εκλο­γές στις 4 πρώ­τες Πο­λι­τεί­ες, έχο­ντας συ­γκε­ντρώ­σει την υπο­στή­ρι­ξη 58 συ­νέ­δρων (από τους 149).

Το κομ­μα­τι­κό κα­τε­στη­μέ­νο

Μια άλλη σύ­γκρι­ση με το 2016 προ­κά­λε­σε αρ­χι­κά ανη­συ­χία στα ηγε­τι­κά επι­τε­λεία των Δη­μο­κρα­τι­κών. Το αντί­στοι­χο της Χί­λα­ρι Κλί­ντον για φέτος, δη­λα­δή ο εκλε­κτός του κόμ­μα­τος, ο «μπα­ρου­το­κα­πνι­σμέ­νος σε κρα­τι­κές θέ­σεις ευ­θύ­νης» και ο –τάχα– «εκλό­γι­μος» λόγω της μη-πο­λω­τι­κής, δια­κομ­μα­τι­κής απο­δο­χής (δη­λα­δή, αρ­κε­τά δε­ξιός) είναι ο Τζο Μπάι­ντεν. Μετά τις πρώ­τες 3 μάχες, το «φα­βο­ρί» έδει­χνε να πα­ρα­παί­ει. Τέ­ταρ­τος στην Αϊόβα, πέμ­πτος στο Νιού Χάμ­σαϊρ, δεύ­τε­ρος στη Νε­βά­δα (αλλά 26 μο­νά­δες πίσω από τον Σά­ντερς). Η κα­θα­ρή πρω­τιά στη Βό­ρεια Κα­ρο­λί­να (που του απέ­φε­ρε 35 συ­νέ­δρους) τον επα­νέ­φε­ρε στην κούρ­σα, φτά­νο­ντας σε μια νύχτα τους 50 συ­νέ­δρους και τη δεύ­τε­ρη θέση. Στην «Σού­περ Τρίτη» πε­ρι­μέ­νει να απο­δει­χθεί ότι το θλι­βε­ρό ξε­κί­νη­μα αφο­ρού­σε το­πι­κές «ανα­πο­διές» και να απο­κα­τα­στα­θεί η «κομ­μα­τι­κή κα­νο­νι­κό­τη­τα» που τον θέλει φα­βο­ρί. Μετά την αντο­χή του Σά­ντερς, είναι ένα από τα ση­μεία που αξί­ζει να εστιά­σει κα­νείς στη μάχη στις 3 Μάρτη: το αν ο εκλε­κτός του κόμ­μα­τος θα επι­βλη­θεί ή αν η απόρ­ρι­ψη των «κομ­μα­τι­κών κα­τε­στη­μέ­νων» από την κοι­νω­νι­κή τους βάση (έκ­φρα­ση της οποί­ας υπήρ­ξε –στα δεξιά– και ο Τραμπ) είναι τόσο βαθιά. 

Στο με­τα­ξύ, η χλωμή εκ­κί­νη­ση του Μπάι­ντεν έφερε «στον αφρό» άλλες επι­λο­γές, που επι­χεί­ρη­σαν να διεκ­δι­κή­σουν το χρί­σμα του «αντι-Σά­ντερς». Τα φώτα έπε­σαν κυ­ρί­ως στον Πιτ Μπού­τι­τζετζ που μετά από αρ­κε­τά καλές επι­δό­σεις στις 3 πρώ­τες Πο­λι­τεί­ες, εμ­φα­νί­στη­κε ως ο βα­σι­κός αντί­πα­λος του Σά­ντερς σε δη­μο­φι­λία. Η άνο­δος του Μπάι­ντεν στην Βό­ρεια Κα­ρο­λί­να έκλει­σε τη σχε­τι­κή συ­ζή­τη­ση, με τον Μπού­τι­τζετζ να απο­σύ­ρε­ται από την κούρ­σα χωρίς να πε­ρι­μέ­νει καν την «Σού­περ Τρίτη».

Είναι ένα ακόμα ζή­τη­μα που θα ξε­κα­θά­ρι­ζε σε ένα βαθμό στις 3 Μάρτη, για το ποιος ή ποια θα πα­ρα­μεί­νει στην κούρ­σα και με αξιώ­σεις. 

Μπλού­μπεργκ για πρό­ε­δρος;

Σε αυτή τη συ­ζή­τη­ση, ση­μειώ­στε το όνομα του Μάικλ Μπλού­μπεργκ. Ο Αμε­ρι­κα­νός με­γι­στά­νας απο­φά­σι­σε να διεκ­δι­κή­σει το χρί­σμα των Δη­μο­κρα­τι­κών, ει­ση­γού­με­νος μια «τρα­μπι­κή» μέ­θο­δο ανα­ζή­τη­σης του «αντι-Τραμπ»: Ποιος είναι ο κα­λύ­τε­ρος αντί­πα­λος ενός δι­σε­κα­τομ­μυ­ριού­χου; Ένας άλλος δι­σε­κα­τομ­μυ­ριού­χος! Οι προ­ο­πτι­κές του εγ­χει­ρή­μα­τος Μπλού­μπεργκ είναι άγνω­στες, καθώς συ­γκε­ντρώ­νει τις επι­κρί­σεις όλων των κομ­μα­τι­κών υπο­ψη­φί­ων ως «πα­ρεί­σα­κτος». Τέ­τοιες επι­κρί­σεις δέ­χτη­κε και ο Τραμπ από τους «βα­ρό­νους» των Ρε­που­μπλι­κά­νων στην αρχή της κούρ­σας του 2016. Ο Μπλού­μπεργκ επέ­λε­ξε να μην κα­τέ­βει καν στις πρώ­τες εκλο­γι­κές ανα­με­τρή­σεις, για να συ­γκε­ντρώ­σει την κα­τεύ­θυν­ση της θη­ριώ­δους οι­κο­νο­μι­κής του προ­ε­κλο­γι­κής δα­πά­νης κα­τευ­θεί­αν στη μάχη της Σού­περ Τρί­της. Το απο­τέ­λε­σμα της προ­σπά­θειας σί­γου­ρα θα έχει εν­δια­φέ­ρον. 

Πά­ντως σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, η λει­τουρ­γία των Δη­μο­κρα­τι­κών ως «πλα­τιά εκλο­γι­κή τέντα», που επι­χει­ρεί να σκε­πά­σει τους πά­ντες και τα πάντα, έφτα­σε φέτος στο από­λυ­το ξε­χεί­λω­μα του «πλά­τους» της, όπου στην ευ­γε­νή εσω­κομ­μα­τι­κή άμιλ­λα διεκ­δι­κούν τη στή­ρι­ξη των συ­νέ­δρων, με­τα­ξύ άλλων, κι ένας σο­σια­λι­στής κι ένας δι­σε­κα­τομ­μυ­ριού­χος…

Το Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα

Ωστό­σο, όσον αφορά τις προ­ο­πτι­κές –ει­δι­κά του Σά­ντερς– αξί­ζει να θυ­μό­μα­στε ότι πίσω από τη (χρή­σι­μη ψη­φο­θη­ρι­κά) εμ­φά­νι­ση της «πλα­τιάς τέ­ντας» και του «χα­λα­ρού εκλο­γι­κού μη­χα­νι­σμού» λει­τουρ­γεί ένας «στε­νός πυ­ρή­νας» με έναν «σκλη­ρό κομ­μα­τι­κό μη­χα­νι­σμό» που δια­μορ­φώ­νει τις κα­τευ­θύν­σεις των Δη­μο­κρα­τι­κών. Η δια­σπο­ρά «αντι-Σά­ντερς» υπο­ψη­φί­ων (και συ­νέ­δρων), οι πο­λι­τι­κές-ορ­γα­νω­τι­κές-ιδε­ο­λο­γι­κές τρι­κλο­πο­διές στον «Μπέρ­νι», οι δια­βό­η­τοι «υπερ-σύ­νε­δροι» (του βα­θέ­ως κόμ­μα­τος) που συχνά κρί­νουν το απο­τέ­λε­σμα του συ­νε­δρί­ου και άλλες «ρυθ­μί­σεις», θα κά­νουν τα πάντα για να δια­σφα­λί­σουν ότι δεν θα πάρει το χρί­σμα ο Σά­ντερς. Αν δεν προ­κύ­ψει εμ­φα­νές «φα­βο­ρί» για να τον αντι­με­τω­πί­σει μέσα από την εκλο­γι­κή κούρ­σα, υπάρ­χει πάντα η πα­ρά­δο­ση εμ­φά­νι­σης «υπο­ψη­φί­ου κοι­νής απο­δο­χής» στη διάρ­κεια του ίδιου του συ­νε­δρί­ου, που ανα­λαμ­βά­νει «να ενώ­σει το κόμμα» πάνω στην κα­τεύ­θυν­ση που θέλει να χα­ρά­ξει η ηγε­σία του…    

Οι Δη­μο­κρα­τι­κοί είναι ένα από τα πιο έμπει­ρα και ικανά αστι­κά κόμ­μα­τα διε­θνώς και είναι εξαι­ρε­τι­κά απί­θα­νο να επι­τρέ­ψουν αμα­χη­τί μια «εξ εφό­δου» κα­τά­λη­ψή τους από την «πλέ­μπα» των οπα­δών του Σά­ντερς. Η Χί­λα­ρι έχει ξε­κι­νή­σει τον πό­λε­μο ήδη δη­μό­σια (δη­λώ­νο­ντας εμ­μέ­σως πλην σαφώς ότι δεν πρό­κει­ται να στη­ρί­ξει Σά­ντερς στην απί­θα­νη πε­ρί­πτω­ση που πάρει το χρί­σμα), ενώ σε ετοι­μό­τη­τα είναι πιο βαριά όπλα, όπως ο Μπα­ράκ Ομπά­μα. Αυτός, με τη δη­μο­φι­λία που έχει και σε πιο «προ­ο­δευ­τι­κά» κοινά, επι­φυ­λάσ­σε­ται για «δη­μό­σια πα­ρέμ­βα­ση» (αντι-Σά­ντερς), αν τε­λι­κά κρι­θεί ανα­γκαίο.  

Τα πε­ρισ­σό­τε­ρα κο­ρυ­φαία στε­λέ­χη μάλ­λον τον απε­χθά­νο­νται πε­ρισ­σό­τε­ρο από τον Τραμπ και δεν δεί­χνουν καμιά πρό­θε­ση να τον στη­ρί­ξουν στην πε­ρί­πτω­ση που κερ­δί­σει τις προ­κρι­μα­τι­κές εκλο­γές. Δυ­στυ­χώς δεν ισχύ­ει και το αντί­στρο­φο. Όπως και το 2016, έτσι και φέτος, ο Μπέρ­νι δε­σμεύ­ε­ται ήδη ότι θα στη­ρί­ξει όποιον υπο­ψή­φιο του Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος κερ­δί­σει το χρί­σμα, πα­ρα­μέ­νο­ντας μέχρι τέ­λους δε­σμευ­μέ­νος στη λο­γι­κή που για δε­κα­ε­τί­ες προ­ω­θεί τη στή­ρι­ξη στους Δη­μο­κρα­τι­κούς ως «μο­νό­δρο­μο»…

Αυτό το ζή­τη­μα υπήρ­ξε δια­χρο­νι­κό πρό­βλη­μα στην αμε­ρι­κα­νι­κή Αρι­στε­ρά. Φέτος είναι αλή­θεια ότι εμ­φα­νί­ζε­ται σε πρω­τό­γνω­ρες συν­θή­κες (η απει­λή Τραμπ, η δυ­να­τό­τη­τα Σά­ντερς, η κοι­νω­νι­κή πό­λω­ση), που δη­μιουρ­γούν ένα δύ­σκο­λο μίγμα πει­ρα­σμών κι ελ­πί­δων, δυ­να­το­τή­των και πιέ­σε­ων. Αλλά κά­ποιες «στα­θε­ρές» στο πρό­βλη­μα που λέ­γε­ται «Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα» συ­νε­χί­ζουν να ισχύ­ουν. Πάνω σε αυτά και τη μορφή που παίρ­νουν στον φε­τι­νό διά­λο­γο στη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά στις ΗΠΑ, θα επα­νέλ­θου­με…

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά