Η μάχη για το μέλλον της Γάζας

Καθώς γρά­φο­νταν αυτές οι γραμ­μές, η κα­τά­παυ­ση του πυρός στη Γάζα  βρι­σκό­ταν στο με­ταίχ­μιο. Η πρώτη φάση είχε λήξει αλλά το Ισ­ρα­ήλ επέ­με­νε στην άρ­νη­σή του να προ­χω­ρή­σει στη δεύ­τε­ρη. Στις 2 Μάρτη, η κυ­βέρ­νη­ση Νε­τα­νιά­χου εξέ­δω­σε ανα­κοί­νω­ση: «Με τον τερ­μα­τι­σμό της πρώ­της φάσης της συμ­φω­νί­ας για τους ομή­ρους, υπό το φως της άρ­νη­σης της Χαμάς να απο­δε­χτεί το πλαί­σιο του Γουίτ­κοφ για τη συ­νέ­χι­ση των συ­νο­μι­λιών -με το οποίο το Ισ­ρα­ήλ συμ­φώ­νη­σε-, ο πρω­θυ­πουρ­γός Νε­τα­νιά­χου απο­φά­σι­σε ότι από σή­με­ρα το πρωί θα τερ­μα­τι­στεί κάθε ει­σα­γω­γή αγα­θών και εφο­δί­ων στη Λω­ρί­δα της Γάζας». 

Το σιω­νι­στι­κό κρά­τος είχε αρ­νη­θεί πει­σμα­τι­κά να ξε­κι­νή­σουν οι συ­νο­μι­λί­ες για τη δεύ­τε­ρη φάση (η έναρ­ξή τους προ­βλε­πό­ταν την 16η μέρα της κα­τά­παυ­σης πυρός). Έπει­τα ανα­κοί­νω­σε ότι θα δια­τη­ρή­σει στρα­τιω­τι­κή πα­ρου­σία στο διά­δρο­μο Φι­λα­δέλ­φεια (στα σύ­νο­ρα της Γάζας με την Αί­γυ­πτο) πα­ρό­τι η συμ­φω­νία προ­έ­βλε­πε να ξε­κι­νή­σει να απο­χω­ρεί από εκεί την 1η Μάρτη. Όταν έσυρε τα πόδια του σε κά­ποιες συ­νο­μι­λί­ες την τε­λευ­ταία στιγ­μή, πρό­τει­νε πα­ρά­τα­ση της πρώ­της φάσης (προ­σω­ρι­νή κα­τά­παυ­ση του πυρός και συ­νέ­χεια ανταλ­λα­γών) για άλλες 42 μέρες. 

Όταν η Χαμάς απέρ­ρι­ψε αυτήν την πρό­τα­ση, επι­μέ­νο­ντας να προ­χω­ρή­σει η δεύ­τε­ρη φάση, το Ισ­ρα­ήλ ανα­κοί­νω­σε την εγκλη­μα­τι­κή επι­βο­λή ολο­κλη­ρω­τι­κού απο­κλει­σμού της Γάζας, ενώ κά­ποιες διαρ­ρο­ές «ανώ­νυ­μων αξιω­μα­τού­χων» ανα­φέ­ρουν ότι η σιω­νι­στι­κή κυ­βέρ­νη­ση σκέ­φτε­ται να κα­λέ­σει 400.000 εφέ­δρους γιατί «το 2025 θα είναι έτος πο­λέ­μου». Τα ηγε­τι­κά στε­λέ­χη της σιω­νι­στι­κής ακρο­δε­ξιάς απο­θε­ώ­νουν τον απάν­θρω­πο απο­κλει­σμό της Γάζας ως «πρώτο βήμα» (για νέο πό­λε­μο), ενώ το κί­νη­μα για την απε­λευ­θέ­ρω­ση των Ισ­ραη­λι­νών ομή­ρων αντέ­δρα­σε στα νέα με άμε­σες κι­νη­το­ποι­ή­σεις έξω από τα σπί­τια υπουρ­γών. 

Ο Γουίτ­κοφ, ο Ει­δι­κός Απε­σταλ­μέ­νος του Τραμπ στη Μέση Ανα­το­λή, πρό­τει­νε επέ­κτα­ση της κα­τά­παυ­σης του πυρός για τη διάρ­κεια του Ρα­μα­ζα­νιού και μέχρι το τέλος του Εβραϊ­κού Πάσχα (20 Απρί­λη) με απε­λευ­θέ­ρω­ση των μισών από τους Ισ­ραη­λι­νούς αιχ­μα­λώ­τους. Ο με­γα­λο­με­σί­της δια­πί­στω­σε ότι «σε αυτήν τη φάση δεν υπάρ­χει δυ­να­τό­τη­τα να γε­φυ­ρω­θούν οι από­ψεις των μερών για τερ­μα­τι­σμό του πο­λέ­μου και χρειά­ζε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρος χρό­νος συ­νο­μι­λιών για να υπάρ­ξει διαρ­κής κα­τά­παυ­ση του πυρός». 

Ο Γουίτ­κοφ εν­νο­εί ότι δεν υπάρ­χει πα­λαι­στι­νια­κή απο­δο­χή των μά­ξι­μουμ σιω­νι­στι­κών απαι­τή­σε­ων και χρειά­ζε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρος χρό­νος εκ­βια­σμών και απει­λών, στη διάρ­κεια του οποί­ου θα επι­διω­χθεί η απε­λευ­θέ­ρω­ση των ισ­ραη­λι­νών αιχ­μα­λώ­των, που απο­τε­λούν το βα­σι­κό «φρένο» σε μια νέα σιω­νι­στι­κή εκ­στρα­τεία.  

Η σιω­νι­στι­κή ηγε­σία πα­ρου­σιά­ζει τις εξής επι­λο­γές στις «συ­νο­μι­λί­ες»: Είτε πα­ρά­τα­ση της πρώ­της φάσης (που αφή­νει όλες τις εκ­κρε­μό­τη­τες να επι­λυ­θούν αρ­γό­τε­ρα, ενώ συ­νε­χί­ζει να ανα­κτά αιχ­μα­λώ­τους), είτε αφο­πλι­σμός της Γάζας και έξο­δος της Χαμάς από αυτήν, είτε νέος πό­λε­μος. Στο «κενό» με­τα­ξύ λήξης της πρώ­της φάσης και συ­ζη­τή­σε­ων για την συ­νέ­χεια, η απει­λή του νέου πο­λέ­μου πλα­νιέ­ται πάνω από το λαό της Γάζας, που με αξιο­θαύ­μα­στη επι­μο­νή είχε μόλις στο­λί­σει τα ερεί­πια και ορ­γά­νω­νε συλ­λο­γι­κά τρα­πέ­ζια για την έναρ­ξη του Ρα­μα­ζα­νιού…

ramazani_gaza.jpg

Έναρ­ξη του Ρα­μα­ζα­νιού στην ερει­πω­μέ­νη Γάζα: Σύμ­βο­λο ελ­πί­δας.

Πο­λι­τι­κό ζή­τη­μα

Είναι προ­φα­νές ότι το επί­δι­κο πα­ρα­μέ­νει το μέλ­λον της Γάζας, καθώς οι 15 μήνες γε­νο­κτο­νι­κού πο­λέ­μου και κα­τα­στρο­φής δεν κα­τά­φε­ραν να επι­βά­λουν μια «λύση» στο πο­λι­τι­κό ζή­τη­μα. 

Η Χαμάς έχει απο­δε­χθεί εδώ και πάρα πολ­λούς μήνες την προ­ο­πτι­κή από­συρ­σής της από τη δια­κυ­βέρ­νη­ση της Γάζας. Αλλά αρ­νεί­ται πει­σμα­τι­κά την αυ­το­ε­ξο­ρία της («εί­μα­στε κομ­μά­τι του κοι­νω­νι­κού ιστού και της πο­λι­τι­κής ζωής») και κυ­ρί­ως θέτει δύο κρί­σι­μες κόκ­κι­νες γραμ­μές: Θα πα­ρα­δώ­σει την εξου­σία μόνο σε Πα­λαι­στι­νια­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση  (είτε «εθνι­κής ενό­τη­τας», είτε «υπερ­κομ­μα­τι­κών τε­χνο­κρα­τών») και δεν θα απο­δε­χθεί τον αφο­πλι­σμό της Αντί­στα­σης. Είναι μια πρό­τα­ση που απο­τυ­πώ­νει μια ευ­ρύ­τε­ρη «συ­ναί­νε­ση» της Πα­λαι­στι­νια­κής κοι­νω­νί­ας της Γάζας αλλά και των πο­λι­τι­κών πα­ρα­τά­ξε­ων, εκτός της κλί­κας του Αμπάς.  

Ο πρό­ε­δρος της Πα­λαι­στι­νια­κής Αρχής θέλει να ανα­λά­βει τη δια­κυ­βέρ­νη­ση της Γάζας ο ίδιος χωρίς να απε­μπο­λεί το μο­νο­πώ­λιο της εξου­σί­ας του και με πρό­θε­ση να επι­βά­λει το μο­νο­πώ­λιο των όπλων των δυ­νά­με­ων ασφα­λεί­ας του -οι οποί­ες δεν προ­ο­ρί­ζο­νται για αντί­στα­ση στην Κα­το­χή αλλά για την κα­τα­στο­λή αυτής της αντί­στα­σης, όπως απέ­δει­ξε και τις πε­ρα­σμέ­νες εβδο­μά­δες στην Τζε­νίν, όπου εξα­πέ­λυ­σε κυ­νη­γη­τό κατά των νέων ένο­πλων πο­λι­το­φυ­λα­κών. Ο Αμπάς πέ­φτει όλο και πιο χα­μη­λά στην προ­σπά­θειά του να απο­δεί­ξει στην Ουά­σινγ­κτον ότι κάνει για τη δου­λειά, όμως οι Σιω­νι­στές επι­μέ­νουν ότι δεν πρό­κει­ται να επι­τρέ­ψουν στην Πα­λαι­στι­νια­κή Αρχή να ανα­λά­βει τον έλεγ­χο της Γάζας -άλ­λω­στε δεν της επι­τρέ­πουν καν να ελέγ­ξει τη Δυ­τι­κή Όχθη. 

Ο Τραμπ έχει ανα­κοι­νώ­σει την λύση που ορα­μα­τί­ζε­ται, προ­τεί­νο­ντας την με­τα­τρο­πή της Γάζας σε «Ρι­βιέ­ρα της Μέσης Ανα­το­λής», η οποία θα γίνει με τον εκτο­πι­σμό των Πα­λαι­στι­νί­ων και την ορι­στι­κή εξο­ρία όσων δια­φω­νούν με αυτόν το σχε­δια­σμό. Το χυ­δαίο βί­ντεο που κυ­κλο­φό­ρη­σε και ανα­πα­ρι­στά την «Τραμπ Γάζα» (!) ανα­πα­ρι­στά την αθλιό­τη­τα αυτής της φα­ντα­σί­ω­σης με λε­πτο­μέ­ρειες και συμ­βο­λι­σμούς που ανα­κα­τεύ­ουν το στο­μά­χι.

tramp_gaza.jpg

Καρέ από το βί­ντεο με το «όραμα» του Τραμπ για τη Γάζα: Σύμ­βο­λο χυ­δαιό­τη­τας.

Την λύση αυτή συμ­με­ρί­ζε­ται ο Νε­τα­νιά­χου που την αντι­λαμ­βά­νε­ται σωστά ως πλήρη αμε­ρι­κα­νι­κή ταύ­τι­ση με τα σιω­νι­στι­κά όνει­ρα εθνο­κά­θαρ­σης. 

Οι ρη­το­ρι­κές «βόμ­βες» Τραμπ ξύ­πνη­σαν από τον μα­κά­ριο λή­θαρ­γο τα αρα­βι­κά κράτη που ξε­κί­νη­σαν πυ­κνές επα­φές με­τα­ξύ τους για να μπο­ρέ­σουν να πα­ρου­σιά­σουν μια κοινή «αρα­βι­κή πρό­τα­ση για τη Γάζα». Με­τα­ξύ των κυ­βερ­νή­σε­ων επι­κρα­τεί η συ­ναί­νε­ση ότι για να απο­κρου­στεί το σχέ­διο Τραμπ χρειά­ζε­ται να πα­ρου­σια­στεί αντι­πρό­τα­ση. Αυτή η προ­σέγ­γι­ση (ανά­γκης «θε­τι­κής πρό­τα­σης» ως προ­α­παι­τού­με­νο για να απο­τρα­πεί η λύση Τραμπ), όπως και η προϊ­στο­ρία και η φυ­σιο­γνω­μία αυτών των κρα­τών, υπο­νο­εί τη διε­ρεύ­νη­ση μιας λύσης που θα προ­ο­ρί­ζε­ται να μπο­ρεί να «που­λη­θεί» στις ΗΠΑ. Μια (σκό­πι­μη;) πα­ρε­νέρ­γεια των ωμών πα­ρεμ­βά­σε­ων Τραμπ είναι η με­τα­τό­πι­ση του άξονα της συ­ζή­τη­σης. Οτι­δή­πο­τε δια­φο­ρο­ποιεί­ται από το έκτρω­μα της «Τραμπ-Γά­ζα» μπο­ρεί να πα­ρου­σια­στεί ως «κα­λύ­τε­ρο», ακόμα κι αν απο­τε­λεί αθλιό­τη­τα. Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, τη δική του αντι­πρό­τα­ση θα συ­ζη­τού­σε και θα ανα­κοί­νω­νε (;) ο Αρα­βι­κός Σύν­δε­σμος που συ­νε­δρί­α­ζε καθώς η Ε.Α. πή­γαι­νε στο Τυ­πο­γρα­φείο.  

Ασφα­λώς, ξέ­ρου­με ποιος πα­ρα­μέ­νει ο «ξε­νο­δό­χος» τον οποίο κακώς δεν λο­γα­ριά­ζουν. Ο Πα­λαι­στι­νια­κός Λαός και η επί­μο­νη άρ­νη­σή του να υπο­στεί μια νέα Νάκ­μπα, να ξα­να­ζή­σει το συλ­λο­γι­κό και βαθιά χα­ραγ­μέ­νο τραύ­μα του 1948. Από την φοι­τή­τρια Ια­τρι­κής, που απευ­θύ­νει επι­στο­λή σε ένα δο­λο­φο­νη­μέ­νο για­τρό για να του πει ότι οι τε­λευ­ταί­οι 15 μήνες την πεί­σμω­σαν να τε­λειώ­σει τις σπου­δές της για να μεί­νει στη Γάζα και να συ­νε­χί­σει το έργο του. Ως τον Ναέλ Μπαρ­γού­τι, τον άν­θρω­πο που έχει το «ρεκόρ» πα­ρα­μο­νής στις ισ­ραη­λι­νές φυ­λα­κές (44 χρό­νια), που απε­λευ­θε­ρώ­θη­κε στα πλαί­σια της συμ­φω­νί­ας και στα πρώτα του λόγια κά­λε­σε «να ενώ­σου­με το αρα­βι­κό έθνος και να απε­λευ­θε­ρώ­σου­με την Πα­λαι­στί­νη, από το πο­τά­μι ως την θά­λασ­σα»…

Πέρα από τη Γάζα: Μια νέα κα­τά­στα­ση

Η Γάζα απο­τε­λεί τον τόπο όπου συ­μπυ­κνώ­νε­ται ιστο­ρι­κά το Πα­λαι­στι­νια­κό Ζή­τη­μα. Η ση­μα­σία των δη­λώ­σε­ων του Τραμπ περί με­τα­τρο­πής της σε «Ρι­βιέ­ρα» έχουν ευ­ρύ­τε­ρη ση­μα­σία. Δια­τυ­πώ­νο­ντας ανοι­χτά την προ­ο­πτι­κή βί­αι­ης με­τε­γκα­τά­στα­σης πλη­θυ­σμού ως «αμε­ρι­κα­νι­κή πο­λι­τι­κή» και προ­τεί­νο­ντας την με­τα­τρο­πή της Γάζας σε κάτι πολύ δια­φο­ρε­τι­κό από αυτό που υπήρ­ξε και συμ­βό­λι­ζε επί δε­κα­ε­τί­ες, ο Ντό­ναλντ Τραμπ υπο­γράμ­μι­σε την γε­νι­κό­τε­ρη σύ­μπνοιά του με τις ονει­ρώ­ξεις του Νε­τα­νιά­χου και των ακρο­δε­ξιών συμ­μά­χων του.

Η κλι­μά­κω­ση του πο­λέ­μου στη Δυ­τι­κή Όχθη, όπου ο Ισ­ραη­λι­νός Στρα­τός έχει εκτο­πί­σει δε­κά­δες χι­λιά­δες Πα­λαι­στί­νιους και προ­χω­ρά στην κα­τε­δά­φι­ση των κα­ταυ­λι­σμών προ­σφύ­γων δεν είναι άσχε­τη με αυ­τούς τους σχε­δια­σμούς. Οι Σιω­νι­στές ξε­κι­νούν από τα προ­σφυ­γι­κά στρα­τό­πε­δα που απο­τέ­λε­σαν -μαζί με τη Γάζα- τα σύμ­βο­λα της Πα­λαι­στι­νια­κής Επα­νά­στα­σης (ως «επα­νά­στα­ση προ­σφύ­γων») και γέν­νη­σαν δια­δο­χι­κές γε­νιές ένο­πλης αντί­στα­σης, με στόχο να κα­τα­πιούν τη Δυ­τι­κή Όχθη.  

Η ιστο­ρία της «μο­να­δι­κής, ξε­χω­ρι­στής σχέ­σης» ΗΠΑ-Ισ­ρα­ήλ πε­ρι­λάμ­βα­νε πά­ντο­τε επει­σό­δια δια­φω­νιών τα­κτι­κής. Οι αμε­ρι­κα­νι­κές κυ­βερ­νή­σεις ισορ­ρο­πού­σαν τη στρα­τη­γι­κή τους προ­σή­λω­ση στην «ασφά­λεια» (και την ανω­τε­ρό­τη­τα) του Ισ­ρα­ήλ στην πε­ριο­χή με τον ρε­α­λι­σμό και τις ανά­γκες της συ­νο­λι­κής εξω­τε­ρι­κής τους πο­λι­τι­κής. Αυτές με­ρι­κές φορές έρ­χο­νταν σε επι­μέ­ρους αντί­φα­ση με το «μά­ξι­μουμ πρό­γραμ­μα» του Σιω­νι­σμού ή/και με τις πιο έξαλ­λες και πα­ρά­τολ­μες πα­ρορ­μή­σεις του Σιω­νι­στι­κού Κρά­τους. Ο Τραμπ δεί­χνει πρό­θυ­μος να βάλει τέλος σε αυτές τις «αντι­φά­σεις».

Ακόμα και ο «Γε­νο­κτό­νος Τζο» είχε μπλο­κά­ρει την πα­ρά­δο­ση των αμε­ρι­κα­νι­κών υπερ-κα­τα­στρο­φι­κών με­γα-βόμ­βων στο Ισ­ρα­ήλ, σε μια κί­νη­ση που είχε πα­ρο­μοια­στεί εύ­στο­χα (για τη σχέση ΗΠΑ-Ισ­ρα­ήλ ακόμα κι εν μέσω δια­φω­νιών) με τη στιγ­μή που «παίρ­νεις με το ζόρι τα κλει­διά του αυ­το­κι­νή­του από τον με­θυ­σμέ­νο φίλο σου». Η πρώτη πράξη της κυ­βέρ­νη­σης Τραμπ ήταν να ξε­μπλο­κά­ρει και να επι­σπεύ­σει την πα­ρά­δο­ση αυτών των εκρη­κτι­κών στο Ισ­ρα­ήλ. Στην αρχή του πο­λέ­μου, ο Ζιλ­μπέρ Ασκάρ είχε πα­ρου­σιά­σει το δί­λημ­μα «Νε­κρα­νά­στα­ση του Όσλο ή Με­γά­λο Ισ­ρα­ήλ», ως την πο­λι­τι­κή δια­φο­ρά ΗΠΑ/Ισ­ρα­ήλ που κρυ­βό­ταν πίσω από την από­λυ­τη σύ­μπνοια στον στόχο στρα­τιω­τι­κής συ­ντρι­βής της Αντί­στα­σης. Είναι προ­φα­νές ποιο σε­νά­ριο προ­τι­μά ο Τραμπ -και οι έξαλ­λοι Χρι­στια­νο­σιω­νι­στές γύρω του. 

Η δεύ­τε­ρη θη­τεία του απο­τε­λεί μια πολύ πιο συ­νε­κτι­κή κι απο­φα­σι­στι­κή προ­ώ­θη­ση της πο­λι­τι­κής που ακο­λού­θη­σε και την πρώτη φορά, ντο­πα­ρι­σμέ­νη πλέον με πολλά ανα­βο­λι­κά. Αυτό έχει φανεί σε κάθε πτυχή του προ­γράμ­μα­τός του και θα φανεί και στη Μέση Ανα­το­λή. 

Η πρώτη δια­κυ­βέρ­νη­ση Τραμπ ανα­γνώ­ρι­σε την Ιε­ρου­σα­λήμ ως πρω­τεύ­ου­σα του Ισ­ρα­ήλ, έκοψε τη χρη­μα­το­δό­τη­ση στην UNRWA, ορ­γά­νω­σε συ­νέ­δρια δια­φή­μι­σης (σε επεν­δυ­τές και funds…) της «Λύσης του Αιώνα» (εμπο­ρι­κές συμ­φω­νί­ες του Ισ­ρα­ήλ με αρα­βι­κά κράτη, χωρίς καμιά λύση του Πα­λαι­στι­νια­κού, πέρα από τη… δη­μιουρ­γία θέ­σε­ων ερ­γα­σί­ας για τους Πα­λαι­στί­νιους) και προ­ώ­θη­σε τις «Συμ­φω­νί­ες του Αβρα­άμ». Ήταν μια πο­λι­τι­κή μο­νο­με­ρούς εντα­φια­σμού του Πα­λαι­στι­νια­κού, που περ­νού­σε μέσα από δι­πλω­μα­τι­κές και οι­κο­νο­μι­κές πρω­το­βου­λί­ες και είχε ως κέ­ντρο την εξο­μά­λυν­ση των σχέ­σε­ων του Ισ­ρα­ήλ με τα αρα­βι­κά κράτη. 

Ο στό­χος εντα­φια­σμού του πα­λαι­στι­νια­κού πα­ρα­μέ­νει ίδιος, αλλά η μέ­θο­δος μπο­ρεί να απο­δει­χθεί πιο βίαιη. Δεν είναι μόνο η δεύ­τε­ρη θη­τεία  Τραμπ δια­φο­ρε­τι­κή, έχει αλ­λά­ξει και ο κό­σμος γύρω μας.

Η 7η Οκτώ­βρη τί­να­ξε στον αέρα την εκτί­μη­ση ότι μπο­ρεί να υπάρ­ξει άδικη ει­ρή­νη που θα πε­ρά­σει «πάνω από τα κε­φά­λια των Πα­λαι­στι­νί­ων». Όπως έγρα­φαν τότε διά­φο­ροι Ισ­ραη­λι­νοί επι­κρι­τές του Νε­τα­νιά­χου, απο­δεί­χθη­κε αυ­τα­πά­τη ότι μπο­ρείς να κλεί­σεις το Πα­λαι­στι­νια­κό «μέσω Ριάντ, πα­ρα­κάμ­πτο­ντας τη Ρα­μά­λα». Για τους οπα­δούς της άδι­κης «ει­ρή­νης», η επί­μο­νη ύπαρ­ξη/αντί­στα­ση των Πα­λαι­στι­νί­ων θε­ω­ρεί­ται πλέον πρό­βλη­μα που απαι­τεί πιο δρα­στι­κές λύ­σεις…

Τα ίδια τα αρα­βι­κά κα­θε­στώ­τα δεν έχουν πλέον «θε­τι­κά κί­νη­τρα» να συ­νε­χί­σουν να επι­διώ­κουν την εξο­μά­λυν­ση και τη στενή σχέση με το Ισ­ρα­ήλ. Ο πα­ρά­γο­ντας που ενί­σχυε το 2017-20 την επι­δί­ω­ξη αυτής της ανί­ε­ρης συμ­μα­χί­ας ήταν μια «αντι-συ­σπεί­ρω­ση» απέ­να­ντι στην πε­ρι­φε­ρεια­κή διείσ­δυ­ση και άνοδο του Ιράν. Τα πι­σω­γυ­ρί­σμα­τα που υπέ­στη η Τε­χε­ρά­νη τους τε­λευ­ταί­ους μήνες και η ανα­δί­πλω­σή της, υπο­βαθ­μί­ζουν αυτήν την πα­ρά­με­τρο στους υπο­λο­γι­σμούς των αρ­χου­σών τά­ξε­ων του αρα­βι­κού (και σου­νι­τι­κού) κό­σμου. 

Αν απου­σιά­ζουν τα ισχυ­ρά «θε­τι­κά κί­νη­τρα» για τα συμ­φέ­ρο­ντα των αρα­βι­κών αστι­κών τά­ξε­ων, πε­ρισ­σεύ­ουν οι κίν­δυ­νοι για τη στα­θε­ρό­τη­τά τους. Η σιω­πη­λή απο­δο­χή ενός νέου «1948» και η συ­νερ­γα­σία με τον μα­ζι­κό εκτο­πι­σμό των Πα­λαι­στι­νί­ων θα απο­τε­λέ­σει μια σκλη­ρή δο­κι­μα­σία για τα όρια ανο­χής των αρα­βι­κών μαζών που δεν είναι σί­γου­ρο ότι θα μπο­ρέ­σει να ελέγ­ξει η πο­λι­τι­κή σκλη­ρής κα­τα­στο­λής και κα­τα­πί­ε­σης (η κα­τάρ­ρευ­ση του Άσαντ είναι πολύ νωπή...). Ιδιαί­τε­ρα καθώς αυτές οι χώρες θα δε­χτούν εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες θυ­μω­μέ­νους κι απελ­πι­σμέ­νους Πα­λαι­στί­νιους πρό­σφυ­γες, που η ιστο­ρία έχει δεί­ξει πόσο απο­στα­θε­ρο­ποι­η­τι­κά λει­τουρ­γεί η πα­ρου­σία τους για τα αστι­κά κράτη της πε­ριο­χής…

Αυτή η ιδιο­τέ­λεια εξη­γεί τις πρώ­τες αντι­δρά­σεις. Ο Βα­σι­λιάς Αμπ­ντά­λα της Ιορ­δα­νί­ας τα­ξί­δε­ψε ως την Ουά­σινγ­κτον για να ακού­σει το σχέ­διο Τραμπ, αλλά δή­λω­σε ότι είναι πρό­θυ­μος να δε­χτεί μόνο 2.000 παι­διά που απαι­τούν νο­ση­λεία και «ούτε έναν πα­ρα­πά­νω». Ο δι­κτά­το­ρας Σίσι της Αι­γύ­πτου δή­λω­σε ότι αν η συ­ζή­τη­ση θα αφορά τον εκτο­πι­σμό των Πα­λαι­στι­νί­ων, δεν βρί­σκει καν λόγο να τα­ξι­δέ­ψει στην Ουά­σινγ­κτον. Ο Πρί­γκη­πας του Στέμ­μα­τος του Οίκου των Σα­ούντ, Μο­χά­μεντ Μπιν Σαλ­μάν, θυ­μή­θη­κε ξαφ­νι­κά την αρα­βι­κή πρό­τα­ση για δύο κράτη στα σύ­νο­ρα του 1967 ως προ­α­παι­τού­με­νο για την ει­ρή­νη.  

Ο Τραμπ κρα­δαί­νει την δια­κο­πή της αμε­ρι­κα­νι­κής βο­ή­θειας -που θα απο­τε­λέ­σει σκλη­ρό πλήγ­μα στην αδύ­να­μη οι­κο­νο­μία της Ιορ­δα­νί­ας και θα κλο­νί­σει την δο­κι­μα­ζό­με­νη από σκλη­ρή κρίση Αί­γυ­πτο. Θα αρ­κέ­σουν αυτοί οι εκ­βια­σμοί για να καμ­φθούν οι αντιρ­ρή­σεις ή το παι­χνί­δι θα χο­ντρύ­νει κι άλλο; Τα πρώτα δείγ­μα­τα του Τραμπ στη νέα θη­τεία του δεί­χνουν μια πα­γε­ρή αδια­φο­ρία για τις ανη­συ­χί­ες των «συμ­μά­χων», ρι­σκά­ρο­ντας να τους χάσει ως τέ­τοιους και μη δι­στά­ζο­ντας να τους αντι­με­τω­πί­σει ως «εχθρούς» αν δια­φω­νούν με όψεις της «χρυ­σής επο­χής» που θέλει να φέρει. 

Τα αρα­βι­κά κράτη βρί­σκο­νται «με­τα­ξύ σφύ­ρας και άκ­μο­νος». Από τη μια η πίεση να πει­θαρ­χή­σουν, καθώς ο «τυ­φώ­νας Τραμπ» απει­λεί να δώσει το πρά­σι­νο φως σε έναν ξε­σα­λω­μέ­νο Νε­τα­νιά­χο. Από την άλλη ο κίν­δυ­νος μιας απο­στα­θε­ρο­ποί­η­σης που μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε κα­τάρ­ρευ­ση αν τε­λι­κά πει­θαρ­χή­σουν.

Με τον Τραμπ να θέτει υπό αμ­φι­σβή­τη­ση όσα ξέ­ρα­με για την αμε­ρι­κα­νι­κή εξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή (που πε­ρι­λάμ­βα­νε την επι­δί­ω­ξη καλών σχέ­σε­ων με τους Άρα­βες συμ­μά­χους των ΗΠΑ και τη στα­θε­ρό­τη­τα των κα­θε­στώ­των τους), ίσως αλ­λά­ξει η εξί­σω­ση που γνω­ρί­ζα­με. 

Το παλιό σχέ­διο για ένα ισχυ­ρό Ισ­ρα­ήλ, που κα­τα­πα­τά τα εδάφη της ιστο­ρι­κής Πα­λαι­στί­νης ενώ λει­τουρ­γεί ως το­πο­τη­ρη­τής του ιμπε­ρια­λι­σμού στη Μέση Ανα­το­λή για να «αστυ­νο­μεύ­ει» απεί­θαρ­χους γεί­το­νες ή επι­σφα­λείς συμ­μά­χους των ΗΠΑ, μπο­ρεί να αντι­κα­τα­στα­θεί από την επι­δί­ω­ξη ενός «αυ­το­κρα­το­ρι­κού» Ισ­ρα­ήλ, που θα επι­χει­ρή­σει να κυ­ριαρ­χή­σει στη Μέση Ανα­το­λή γο­να­τί­ζο­ντας με ωμή στρα­τιω­τι­κή δύ­να­μη γεί­το­νες, εχθρούς και επι­σφα­λείς συμ­μά­χους. Μια ιδέα που ται­ριά­ζει γάντι με τον τρόπο που αντι­λαμ­βά­νε­ται τον πλα­νή­τη και την εξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή ο Ντό­ναλντ Τραμπ. 

Ο Βα­σι­λιάς Αμπ­ντά­λα δή­λω­σε ότι κάθε από­πει­ρα με­τα­φο­ράς Πα­λαι­στι­νί­ων στα εδάφη της Ιορ­δα­νί­ας θα αντι­με­τω­πι­στεί από τον Ιορ­δα­νι­κό στρα­τό ως κή­ρυ­ξη πο­λέ­μου από το Ισ­ρα­ήλ (το οποίο σε ανύ­πο­πτο χρόνο, συ­γκρό­τη­σε ένα νέο σώμα στρα­τού που έχει ανα­πτυ­χθεί στα σύ­νο­ρα με την Ιορ­δα­νία). Ο Σίσι έχει υπο­νο­ή­σει -πιο δει­λά- ότι η εξώ­θη­ση Πα­λαι­στι­νί­ων στο Σινά τερ­μα­τί­ζει την ει­ρη­νευ­τι­κή συμ­φω­νία. Ο Λί­βα­νος και η Συρία αντι­με­τω­πί­ζουν τις δικές τους πιέ­σεις (βλ. «Κι όμως γυ­ρί­ζει», σελ. 24) και ει­δι­κά στην πε­ρί­πτω­ση της νέας Συ­ρί­ας, η πίεση στη Δα­μα­σκό αφορά εμ­μέ­σως πλην σαφώς και την Τουρ­κία…

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά