Το φοιτητικό κίνημα έχει ταράξει τα νερά
Απ’ τις αρχές του νέου έτους το φοιτητικό κίνημα ήρθε ν’ αναταράξει μία φαινομενικά μουδιασμένη χώρα από το σάστισμα και τον ζόφο μίας πολιτικής συνθήκης που έδινε αίσθηση απόλυτης νίκης της δεξιάς, από το 40% της Νέας Δημοκρατίας στις τραγελαφικές εξελίξεις στην αξιωματική αντιπολίτευση και στην άνοδο της ακροδεξιάς παρουσίας και ρητορικής στον δημόσιο διάλογο. Το φοιτητικό κίνημα όχι μόνο ξέσπασε, παρά την σκόπιμη προσπάθεια της κυβέρνησης να το αποτρέψει φέρνοντας το νομοσχέδιο μέσα στην εξεταστική, αλλά κατάφερε να πολιτικοποιήσει τα αιτήματα του, να μιλήσει συνολικά για την κεντρική πολιτική συγκυρία και να αναγάγει σε κεντρικό σημείο το «όχι στις ιδιωτικοποιήσεις, από το ρεύμα, μέχρι τα τραίνα». Η στροφή του βλέμματος στην κεντρική πολιτική, η αναζωπύρωση της πολιτικής κουβέντας για την λιτότητα, τις δολοφονικές επιπτώσεις των ιδιωτικοποιήσεων, την εξουθένωση του κόσμου της εργασίας, το πανεπιστήμιο των αναγκών μας, δεν ήταν δεδομένη κι αποτελεί μία νίκη του φοιτητικού κινήματος.
Παρά τα γρήγορα αντανακλαστικά της κυβερνητικής επίθεσης στις φοιτητικές αντιδράσεις, η διάρκεια που έχουν αυτές επιδείξει είναι, επίσης, ελπιδοφόρο στοιχείο, με δύο συνεχόμενους μήνες γενικών συνελεύσεων, καταλήψεων, κινητοποιήσεων και συντονισμών φοιτητικών συλλόγων. Η λασπολογία απέναντι στις καταλήψεις από τα καθοδηγούμενα μέσα, η επιστράτευση της κυβερνητικής παράταξης στις γενικές συνελεύσεις που γενικά η ίδια απορρίπτει, οι βίαιες επιθέσεις αστυνομικών δυνάμεων στον κόσμο της νεολαίας μέσα και έξω από το άσυλο, οι απειλές για εισαγγελικές έρευνες σε καταλήψεις, ακόμα και η αναδίπλωση της κυβέρνησης ως προς το περιεχόμενο του νομοσχεδίου λόγω των δικών μας επιχειρημάτων (πχ. ελάχιστη βάση εισαγωγής και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια) δεν κατάφεραν ν’ απομαζικοποιήσουν το αυθόρμητο κύμα οργής που αποκάλυπταν τα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα. Το μόνο μέσο που μπορούμε να πούμε πως έφερε αποτέλεσμα για την κυβέρνηση, ήταν οι ηλεκτρονικές εξεταστικές που με κάθετα απεργοσπαστικό χαρακτήρα έρχονταν κόντρα στις αποφάσεις των φοιτητικών συλλόγων, καταπατούσαν το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, ασκούσαν εντατικοποιημένη πίεση σ’ έναν κόσμο και, φυσικά, αποπροσανατόλιζαν τη συζήτηση από το ουσιαστικό ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων σ’ εκείνο της εξεταστικής. Αλλά, ακόμη, κι αυτή η τακτική δεν κατάφερε να βάλει οριστικό φρένο στους αγώνες ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Νίκη του φοιτητικού κινήματος αποτελεί, βέβαια, και η προσπάθεια σύνδεσης του αγώνα τόσο με το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας, όσο και τα επιμέρους κοινωνικά κινήματα. Δεν παρέμεινε σε μία εσωστρεφή αντιπολίτευση μέσα στους τοίχους των πανεπιστημιακών κτηρίων, αλλά βγήκε στον δρόμο και ανοίχτηκε στην κοινωνία. Αρχικά με τα μέλη ΔΕΠ, τους/ τις εκπαιδευτικούς, τα σχολεία κι έπειτα, με τους/τις μελισσοκόμους/ισσες, τους/τις αγρότες/ισσές, τους/ τις υγειονομικούς σε μία κοινή αντίληψη μαζικών αγώνων ενάντια στις πολιτικές πιέσεις που πλήττουν όλο και περισσότερο τα λαϊκά στρώματα. Το φοιτητικό κίνημα κέρδισε σημαντικό σύμμαχο τους ακαδημαϊκούς που δείχνουν την επιθυμία τους για κοινή αγωνιστική πορεία, μέσα από τα συλλογικά του όργανα (ΠΟΣΔΕΠ), με τις γενικές τους συνελεύσεις και τις ανακοινώσεις τους, τις στάσεις εργασίας και την απεργία στις 28 Φλεβάρη, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις με τις αποφάσεις τους για καθυστέρηση της δια ζώσης εξεταστικής μετά το πέρας των κινητοποιήσεων. Πολλοί και πολλές έχουν ταχθεί δημόσια κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων με ψηφίσματα, αλλά έχουν ενισχύσει και τα επιχειρήματα μας μέσα από δικές τους αναλύσεις (πχ. καθηγητές/τριες συνταγματολόγοι περί συνταγματικότητας του νομοσχεδίου). Η στάση αυτή, φυσικά, θα ήταν ακόμη μαζικότερη και εντονότερη χωρίς τα πειθαρχικά μέτρα και τις εισαγγελικές παρεμβάσεις που τους/τις απειλούν. Μάλιστα, στα μέτρα τρομοκρατίας και φίμωσης εντάσσεται και το παράδειγμα προώθησης της απόλυσης διοικητικού υπαλλήλου επί 19 χρόνια συνεχόμενα και συνδικαλιστή, από τον πρύτανη του ΕΚΠΑ, λόγω της συνδικαλιστικής του δράσης μετά από ακτιβισμό στο κέντρο ελέγχου δικτύων του ΕΚΠΑ ενάντια στη διεξαγωγή τηλε-εξεταστικών. Ο αυταρχισμός κι η διαρκής επιχείρηση επιβολής είναι αποτέλεσμα της πίεσης που ασκείται στην κυβέρνηση, καθώς γνωρίζει πως είναι μόνη, όχι μόνο σε κοινωνικό, αλλά ακόμα και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, όπως φάνηκε την ημέρα παρουσίασης και κατάθεσης του νομοσχεδίου στην Βουλή.
Χειρότερο το νομοσχέδιο που κατατέθηκε
Το κατατεθέν, μάλιστα, νομοσχέδιο υποβλήθηκε σε ορισμένες τροποποιήσεις της τελευταίας στιγμής, οι οποίες επικυρώνουν την πλήρη εμπορευματοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης. Καταρχήν, δίνεται η δυνατότητα, μέσω της «εκπαιδευτικής συμφωνίας», όπως ονομάστηκε, μεταξύ-ακόμη κι ενός ιδιώτη- μ’ ένα πανεπιστήμιο του εξωτερικού να ιδρύσει Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Η ρύθμιση αυτή διαψεύδει, φυσικά, τα κυβερνητικά αφηγήματα περί μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα των ιδρυμάτων και δίνει την ευκαιρία σε κάθε κολλέγιο που βρίσκεται στη χώρα ν’ ανωτατοποιηθεί σε πανεπιστήμιο, με μία απλή συμφωνία μεταξύ του κολλεγιάρχη και του μητρικού πανεπιστημίου.
Επόμενη τροπολογία που αναιρεί τις μέχρι τώρα διακηρύξεις της κυβέρνησης και των συνοδοιπόρων της για «μη κερδοσκοπικά ιδρύματα» αποτελεί η πρόβλεψη για αποστολή των κερδών από τα δίδακτρα και τις επιχειρηματικές επενδύσεις πίσω στο μητρικό πανεπιστήμιο, το οποίο θα τα εισπράττει ως κέρδη και θα τα διανέμει σύμφωνα με την αντίστοιχη νομοθεσία της εκάστοτε χώρας στην οποία υπάγεται και, φυσικά, κατά βούληση, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τον μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα, ο οποίος απαιτεί την εκ νέου επένδυση των εισπράξεων στο ίδρυμα. Ταυτόχρονα, καταργείται το ανώτατο όριο εργασίας του εργαζόμενου εκπαιδευτικού προσωπικού των ιδρυμάτων αυτών που ήταν στις 12 ώρες εβδομαδιαίως στο αρχικό σχέδιο νόμου, αφήνοντας το ανοιχτό στις προθέσεις τις εκάστοτε διοίκησης. Η συγκεκριμένη τροπολογία, όχι μόνο δημιουργεί τις προϋποθέσεις για δεινές εργασιακές συνθήκες, με εκτεθειμένους/ες εργαζόμενους/ες στις διαθέσεις του κεφαλαίου, αλλά στερεί και την δυνατότητα ακαδημαϊκής έρευνας και εμπλουτισμού της παρεχόμενης γνώσης, που αποτελεί και τον βασικό λόγο για τις 9 ώρες ανώτατου ορίου που προβλέπονται για τα δημόσια πανεπιστήμια.
Τέλος, εξαλείφονται τα κριτήρια πιστοποίησης με βάσει τα οποία η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) θα χορηγούσε, σύμφωνα με το παρουσιασμένο και όχι το κατατεθέν νομοσχέδιο, τις άδειες λειτουργίας στα ξένα πανεπιστήμια. Οι κινήσεις αυτές αποκαλύπτουν τις πραγματικές προθέσεις περί ιδιωτικοποίησης και όχι «διεθνοποίησης» η «βελτίωσης» του δημόσιου πανεπιστημίου, όπως διαλαλούν αποπροσανατολιστικά όλο αυτό το διάστημα, ενώ η σπασμωδικότητα τους δείχνει τον φόβο τους απέναντι στο εκπαιδευτικό κίνημα, τα πολιτικά του επιχειρήματα και την επιρροή του στην κοινωνία.
Φοιτητική Αριστερά
Η φοιτητική αριστερά, τέλος, δεν έχει ξεπεράσει βέβαια τις διαχρονικές της παθογένειες αλλά, αντιλαμβανόμενη στο μεγαλύτερο μέρος της την κοινωνική αναγκαιότητα, έχει κάνει βήματα προς ενωτική δράση, με κοινά πλαίσια και κοινές πολιτικές διαδικασίες, καταφέρνοντας να συσπειρώσει όλο το αγωνιστικό δυναμικό μέσα στις γενικές συνελεύσεις. Η πολιτική αντιπαράθεση, ο υγιής διάλογος και οι διαφορετικές πολιτικές αναλύσεις είναι απολύτως γόνιμα και θεμιτά στους κόλπους του κινήματος, με στόχο την πολιτική ζύμωση και εμπειρία, χωρίς όμως μικροπολιτικές και διασπαστικές λογικές να μπαίνουν εμπόδιο στην ανάγκη για ενότητα στην πράξη που απαιτεί η πραγματική συνθήκη. Ενώ, δεν πρέπει στιγμή να ξεχαστεί ο κοινός αγώνας του φοιτητικού κινήματος μαζί με το εργατικό, το γυναικείο, το αντιπολεμικό κίνημα και την αλληλεγγύη στην Παλσιστίνη, όπως σωστά έχει προσπαθήσει να κάνει το φοιτητικό κίνημα όλο το διάστημα των κινητοποιήσεων.
Την Παρασκευή 8 Μάρτη, ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου στη Βουλή, καλείται πανελλαδική πανεκπαιδευτική κινητοποίηση στην Αθήνα. Θα είναι η μέρα της μεγάλης μάχης ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων. Στις 8 Μάρτη, τα πανεπιστημιακά ιδρύματα σε όλη τη χώρα πρέπει να παραλύσουν και να εκφραστεί μαζικά στο δρόμο η φωνή της υπεράσπισης του δημόσιου δωρεάν πανεπιστημίου, μαζί με εργαζόμενους και διαδακτικό προσωπικό. Στις 8 Μάρτη, ημέρα φεμινιστικών κινητοποιήσεων θα υπάρχει έντονο το στοιχείο και των γυναικείων διεκδικήσεων αλλά και της φεμινιστικής αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη, όπως προσπαθεί η Σύνελευση 8 Μάρτη. Φοιτητικό και φεμινιστικό κίνημα θα συναντηθούν στο δρόμο και θα ενώσουν δυνάμεις απέναντι στον κοινό έχθρο της συστημικής πολιτικής και της κυβέρνησης που διαλύει δικαιώματα και ρημάζει τις ζωές της νεολαίας και των γυναικών.
Ανεξάρτητα απ’ την έκβαση του αγώνα το φοιτητικό κίνημα έχει ήδη κερδίσει πολλά. Το κέρδος του κινήματος βρίσκεται στον κόσμο που γαλουχήθηκε πολιτικά μέσα του, απέκτησε αντανακλαστικά δημοκρατικών, πολιτικών διαδικασιών, ένιωσε την δύναμη και την αξία της συλλογικής οργάνωσης και δράσης, έμαθε να σκέφτεται, να δρα πολιτικά και να δίνει τις απαντήσεις του στον δρόμο. Αυτή η δυναμική είναι η πραγματική νίκη των πρώτων μηνών του ’24 και χρέος της αριστεράς είναι η διαφύλαξή της και η αξιοποίησή της στους αγώνες του αύριο.
Οι βίαιες αντιπαραθέσεις μεταξύ τμημάτων της φοιτητικής Αριστεράς δεν έχουν θέση στο φοιτητικό κίνημα
Πριν ένα μήνα, στην πανελλαδική πανεκπαιδευτική κινητοποίηση που καλούσαν φοιτητικοί σύλλογοι στην Αθήνα, όλοι και όλες περιμέναν ότι η μεγάλη είδηση της ημέρας θα είναι η μαζική συμμετοχή στην κινητοποίση, η καθολική αντίθεση του φοιτητικού κινήματος και της ακαδημαϊκής κοινότητας στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Πράγματι, πάνω από 20000 φοιτητές/τριες, εργαζόμενοι/ες κατέκλυσαν τους κεντρικούς δρόμους στην Αθήνα.
Δυστυχώς όμως, πρώτη είδηση σε όλα τα μέσα ήταν η βίαιη αντιπαράθεση μελών της φοιτητικής Αριστεράς, με αποτέλεσμα 8 φοιτητές να μεταβούν στο νοσοκομείο. Μέλη της ΚΝΕ μαζί με μέλη της ΑΡΙΣ από τη μία μεριά χτυπήθηκαν με μέλη της ΑΡΑΣ για το ποιος θα κρατάει το πρώτο πανό στη διαδήλωση. «Ομάδες κρούσης» οργανώσεων της Αριστεράς ξυλοκοπήθηκαν, θυμίζοντας δυστυχώς σύγκρουση μεταξύ οργανωμένων οπαδών αντίπαλων ομάδων. Τέτοιες πρακτικές είναι εχθρικές για το μαζικό κίνημα και θα πρέπει να είναι ξένες για τη φοιτητική Αριστερά.
Είναι αδιανόητο, τμήματα της φοιτητικής Αριστεράς να έρχονται σε τέτοια σύγκρουση, από τη στιγμή που σε όλες τις γενικές συνελεύσεις κατεβαίνουν κοινά αγωνιστικά πλαίσια της πλειοψηφίας των δυνάμεων της φοιτητικής Αριστεράς. Πώς γίνεται από τη μία να υπάρχει πολιτική συμφωνία στο πολιτικό πλαίσιο που θα στηριχτεί σε μία γενική συνέλευση ενός φοιτητικού συλλόγου και από την άλλη, οι ίδιοι άνθρωποι να βιαιοπραγούν ο ένας εναντίον του άλλου την ημέρα της διαδήλωσης;
Η επιβολή δια της βίας πολιτικών αποφάσεων μέσα στο κίνημα δεν έχει σχέση με τη ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική Αριστερά. Όπως δεν έχει θέσει η ιδιοκτησιακή λογική που εκφράζεται από αυτές τις δυνάμεις με διάφορες αφορμές και τρόπους, όπως με διαφορετικά πανό του ίδιου φοιτητικού συλλόγου, ανάλογα με τις προτιμήσεις κάθε παράταξης. Τέτοιες λογικές έχουν υιοθετηθεί διαχρονικά και από δυνάμεις της ΚΝΕ και από δυνάμεις των ΕΑΑΚ. Αυτό απέχει έτη φωτός από την πολιτική αντιπαράθεση μέσα σε μαζικές και δημοκρατικές διαδικασίες, όπως είναι οι γενικές συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων.
Κάθε τέτοια βίαιη πρακτική και κάθε ιδιοκτησιακή λογική του φοιτητικού κινήματος πρέπει να είναι καταδικαστέα πρώτα από όλα από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που εδώ και δύο μήνες δίνουν μία μεγάλη μάχη ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αυτές οι πρακτικές δε γίνεται να υιοθετούνται από δυνάμεις που θέλουν να αναφέρονται στη ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική Αριστερά. Το φοιτητικό κίνημα έχει αποδείξει πως υπάρχει ανάγκη για μία γνήσια ενωτική, μαζική, ριζοσπαστική πολιτική, που θα συσπειρώνει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, θα είναι συμπεριληπτική και δημοκρατική, για να μπορεί να είναι ο αγώνας υπόθεση όλων των φοιτητών/τριών.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
