Σύμφωνα με την κυβέρνηση, στο νέο ασφυκτικό μνημονιακό περιβάλλον, πρέπει να δημιουργήσουμε αντισταθμιστικές πολιτικές για αυτούς που υφίστανται την σκληρότητα των νέων μέτρων, κυρίως για τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Όπως δήλωσε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, τώρα είναι η στιγμή που θα πρέπει να αναμετρηθούμε με την διαπλοκή και να πατάξουμε την διαφθορά. Δυστυχώς το νέο σ/ν για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών ΜΜΕ, δεν ακολουθεί το πνεύμα των πρωθυπουργικών δηλώσεων.
Παρά τα θετικά του σημεία είναι κατώτερο των περιστάσεων. Η γενικότερη κατεύθυνσή του κινείται στο πλαίσιο μίας πολιτικής “νοικοκυρέματος” του υπάρχοντος θολού και αδιαφανούς καθεστώτος, και όχι στην γραμμή μιας προσπάθειας που θα μετασχηματίζει το τηλεοπτικό τοπίο υπέρ της δημοκρατικής διαφάνειας και του κοινωνικού δικαιώματος της ενημέρωσης και θα συγκρούεται με τους παράγοντες που δημιουργούν παθογένειες όπως η παραπληροφόρηση, η αδιαφάνεια και η διαπλοκή.
Για άλλη μια φορά δυστυχώς οι κεντρικές επιλογές δείχνουν να αγνοούν τις προγραμματικές θέσεις του κόμματος και να προσπερνούν τον άμεσο διάλογο με τις οργανώσεις του κόμματος που έχουν σχέση με το χώρο της ενημέρωσης και διαθέτουν γνώσεις, εμπειρία και θέσεις να καταθέσουν. Ήδη αυτό το ζήσαμε με τον νόμο για την ΕΡΤ.
Θεωρούμε ότι ένας νόμος για τα τηλεοπτικά ΜΜΕ θα πρέπει να υπηρετεί τρεις βασικούς στόχους:
- Να εγκαθιστά συνθήκες διαφάνειας και δημοκρατικής λειτουργίας των τηλεοπτικών μέσων ώστε να διασφαλίζεται με τον πιο ισχυρό και καθαρό τρόπο το κοινωνικό δικαίωμα τόσο στη άμεση, σφαιρική και πολυφωνική πληροφόρηση, όσο και στην ποιοτική ψυχαγωγία.
- Να σέβεται και να κατοχυρώνει τα δικαιώματα, τις διεκδικήσεις και το συμμετοχικό και επαγγελματικό ρόλο των εργαζομένων στον κλάδο της ενημέρωσης.
- Και να υπηρετεί πολιτικά τους στρατηγικούς στόχους της αριστεράς για την μεταβολή του κοινωνικού ιστού εισάγοντας στο χώρο της ενημέρωσης τόσο θεσμούς εργατικού και κοινωνικού ελέγχου με αμεσοδημοκρατικά χαρακτηριστικά από την ενεργή κοινωνία, τους φορείς και τα κινήματα, όσο και αυτοδιαχειριστικά-συνεργατικά σχήματα που θα αναδείξουν την ενημέρωση ως κοινωνικό αγαθό, απέναντι στην ενημέρωση-προϊόν ρυθμιζόμενο από τους κανόνες της αγοράς.
Βάσει των παραπάνω καταθέτουμε τις εξής παρατηρήσεις για το νέο ν/σ:
- Η δημοσιογραφική δεοντολογία δε διασφαλίζεται με ρητό τρόπο ούτε αποτελεί όρο ανάκλησης αδειών. Θα πρέπει να κατοχυρώνονται με σαφήνεια οι επαγγελματικές ιδιότητες των εργαζομένων και ο ρόλο τους στη διαμόρφωση της ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας.
- Η αναφορά σε συγκεκριμένο αριθμό εργαζομένων και συλλογικών συμβάσεων αποτελούν θετικά στοιχεία του ν/σ αλλά αυτά θα πρέπει να εξειδικευτούν, όσο αφορά τις εργασιακές σχέσεις (π.χ. ο κανόνας να είναι σχέσεις αορίστου χρόνου) μετά από συζήτηση με σωματεία και τις Ομοσπονδίες του κλάδου. Τα συνδικαλιστικά σωματεία των εργαζομένων στην ενημέρωση έχουν επεξεργασμένες θέσεις τις οποίες ένα κόμμα της αριστεράς πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη.
- Δεν κατοχυρώνεται με απόλυτο τρόπο το ασυμβίβαστο του κατόχου άδειας τηλεοπτικών καναλιών και φορέα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με το δημόσιο. Το θεωρούμε "προαπαιτούμενο" ώστε να χτυπηθούν η διαπλοκή και οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί των διαπλεκόμενων συμφερόντων.
- Κοινωνικοί φορείς, συνεταιριστικά σχήματα και γενικά μη εμπορικές επιχειρήσεις (που θα ήταν ανάχωμα στην σύγκρουση με τα μεγάλα μιντιακά συμφέροντα, εξασφαλίζοντας θέσεις εργασίας στις απειλές τους για κλείσιμο καναλιών), δεν προβλέπονται στη διαδικασία παροχής αδειών. “Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε το πλαίσιο που θα επιτρέψει σε συνεργατικά-δημοσιογραφικά εγχειρήματα να αναλάβουν πρωτοβουλίες για να εμπλακούν στο χώρο της ενημέρωσης”, όπως είχε τονίσει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, στις 27/5/2013.
- Το ΕΣΡ ως ο φορέας που θα υλοποιήσει όλους τους ελέγχους ως προς τις προϋποθέσεις για την συμμετοχή στο διαγωνισμό της αδειοδότησης, δεν έχει την επάρκεια για να πραγματοποιήσει το έργο του. Δεν έχει ούτε τον απαιτούμενο αριθμό υπαλλήλων, τις υποδομές, αλλά ούτε και την πλήρη σύνθεση του διοικητικού του οργάνου για να παίρνει αποφάσεις. Το ΕΣΡ πρέπει να αναμορφωθεί δημοκρατικά και να ενισχυθεί με διαδικασίες διαφάνειας ώστε να διασφαλισθεί η λειτουργία του σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.
- Ο υπουργός ως ο “απόλυτος άρχοντας” καθορίζει μια σειρά ενεργειών, όπως τον αριθμό των αδειών και το ποσό εκίνησης στην δημοπρασία.
Το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε δεν θα έπρεπε να στοχεύσει μόνο στις τηλεοπτικές άδειες, αλλά να αντιμετωπίσει στο σύνολό του το χώρο των ΜΜΕ. Τα μεγάλα μιντιακά συγκροτήματα διαχέονται σε όλα τα μέσα, από τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες μέχρι και το διαδίκτυο. Έτσι ο προπαγανδιστικός τους μηχανισμός, ενιαίος και συγκεντρωτικός γίνεται πιο αποτελεσματικός. Η εκμετάλλευση και τρομοκράτηση των εργαζομένων, εντείνεται ακόμα περισσότερο όταν σε αυτούς τους χώρους η απορύθμιση είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Δεν έχουμε αυταπάτες ότι η ισχυρή ελίτ των ΜΜΕ είναι εύκολος αντίπαλος. Για να πετύχουμε τον προγραμματικό μας στόχο για ριζικό μετασχηματισμό του νεοφιλελεύθερου μιντιακού τοπίου θα πρέπει να υιοθετήσουμε στο σ/ν όλες τις προγραμματικές μας θέσεις, που είναι και οι φορείς των δικών μας αξιακών φορτίων. Σε αυτόν τον αγώνα θα έχουμε δίπλα μας τους πολίτες, τους εργαζόμενους, τους ανθρώπους του κλάδου. Τώρα πια όλοι αυτοί γνωρίζουν πάρα πολύ καλά πώς παίζεται το παιχνίδι. Το απόδειξαν με το μεγαλειώδες “όχι”, που ήταν από τις μεγαλύτερες ήττες του μιντιακού κατεστημένου που σύσσωμο υποστήριξε το “ναι”.
Οι ολιγάρχες ήδη οργανώνουν την επίθεσή τους, απολύοντας 28 εργαζομένους στον ΑΝΤΕΝΑ,(που αναμένεται να γίνουν 40), απειλώντας με μειώση 50% των μισθών στον ALPHA και απαιτώντας η νομοπαρασκευαστική διαδικασία να περιλάβει και αυτούς. Κεκλεισμένων των θυρών όπως έχουν συνηθίσει τόσα χρόνια.
Οι υπουργικές δηλώσεις δε φτάνουν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Η κυβέρνηση πρέπει να πάρει θέση με έμπρακτο τρόπο. Ή θα υιοθετήσει τις θέσεις του κόμματος ή όπως στην περίπτωση της ΕΡΤ, θα δημιουργήσει ένα εκσυγχρονισμένο νεοφιλελεύθερο πεδίο.
ΟΜ ΜΜΕ ΣΥΡΙΖΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 5/8/2015
