Είναι σημαντικό σε περιόδους ιστορικά κρίσιμες να αναγνωρίζεται το έδαφος επί του οποίου εκτυλίσσεται η ταξική και πολιτική πάλη και μάλιστα εν κινήσει.

Η στρα­τη­γι­κή και η τα­κτι­κή από τις εγ­χώ­ριες και διε­θνείς δυ­νά­μεις του κε­φα­λαί­ου και το πο­λι­τι­κό τους προ­σω­πι­κό είχε μια διπλή στό­χευ­ση: α) «Να τε­λειώ­νου­με με την Αρι­στε­ρά» και β) «Να τσα­κί­σου­με τις διεκ­δι­κή­σεις και τους αγώ­νες των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των λαϊ­κών στρω­μά­των» βυ­θί­ζο­ντάς τες σε πο­λι­τι­κό αδιέ­ξο­δο, στην από­γνω­ση και στην απο­γο­ή­τευ­ση. Πρό­κει­ται για μια  επι­δί­ω­ξη με σαφή πο­λι­τι­κή στό­χευ­ση πε­ριό­δου, στον πυ­ρή­να της ίδιας της κρί­σης, όπου οι αντι­θέ­σεις είναι εκρη­κτι­κές και το ζή­τη­μα της ηγε­μο­νί­ας απο­τε­λεί δια­κύ­βευ­μα. Μά­λι­στα η εφαρ­μο­γή αυτής της πο­λι­τι­κής στη χώρα «αδύ­να­μο κρίκο» της ευ­ρω­παϊ­κής κρί­σης έχει ανα­πό­δρα­στα σο­βα­ρές συ­νέ­πειες σε διε­θνές επί­πε­δο. Η πο­λι­τι­κή και τα­ξι­κή ευ­θυ­κρι­σία των κυ­ρί­αρ­χων τά­ξε­ων και του πο­λι­τι­κού τους προ­σω­πι­κού είναι εμ­φα­νής.

Κε­ντρι­κός πο­λι­τι­κός στό­χος είναι να επι­βλη­θεί και να εμπε­δω­θεί ως μο­να­δι­κή διέ­ξο­δος από τη διε­θνή κα­πι­τα­λι­στι­κή κρίση, ο μο­νό­δρο­μος του νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου T.I.N.A. Η πα­ρά­δο­ση της ηγε­τι­κής κυ­βερ­νη­τι­κής ομά­δας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ,  με την υπο­γρα­φή και την ψή­φι­ση του 3ου , σω­ρευ­τι­κά, μνη­μο­νί­ου απο­τε­λεί πρώ­της κλί­μα­κας απει­λή επί­τευ­ξης των δύο πα­ρα­πά­νω στό­χων. Πολύ δε πε­ρισ­σό­τε­ρο που συ­νο­δεύ­ε­ται από τη χρήση του πο­λι­τι­κά και κοι­νω­νι­κά εγκλη­μα­τι­κού επι­χει­ρή­μα­τος της «μη ύπαρ­ξης εναλ­λα­κτι­κής», προ­κει­μέ­νου να υπο­στη­ρί­ξει τις πο­λι­τι­κές επι­λο­γές της. Το πρό­σφα­το πα­ρά­δειγ­μα της Κομ­μου­νι­στι­κής Επα­νί­δρυ­σης στην Ιτα­λία, με την εξα­φά­νι­ση της Αρι­στε­ράς από το πεδίο της μα­ζι­κής πο­λι­τι­κής υπεν­θυ­μί­ζει τον κίν­δυ­νο.

Ως εκ τού­του, βρι­σκό­μα­στε αντι­μέ­τω­ποι/ες με μια τα­χύ­τα­τη πο­λι­τι­κή καμπή, από την ήττα του μνη­μο­νια­κού μπλοκ στις 25 Ια­νουα­ρί­ου και κυ­ρί­ως στο δη­μο­ψή­φι­σμα της 5ης Ιου­λί­ου, στην «ολική επα­να­φο­ρά» της μνη­μο­νια­κής συ­ναί­νε­σης που απει­λεί να συ­ντρί­ψει το πο­λι­τι­κό και κοι­νω­νι­κό ρεύμα αμ­φι­σβή­τη­σης της λι­τό­τη­τας των προη­γού­με­νων ετών. Η «ολική επα­να­φο­ρά» στον συ­στη­μι­κό δη­μό­σιο λόγο της ακραία νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης ατζέ­ντας - από τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, τη συρ­ρί­κνω­ση του δη­μο­σί­ου (βλέπε κοι­νω­νι­κό κρά­τος – απο­λύ­σεις) που ευ­θύ­νε­ται για τα δη­μο­σιο­νο­μι­κά ελ­λείμ­μα­τα, το ασφα­λι­στι­κό και την ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση της παι­δεί­ας, έως την απορ­ρύθ­μι­ση –«απε­λευ­θέ­ρω­ση» - αγο­ρών, επαγ­γελ­μά­των και ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων και την φο­ρο-ελά­φρυν­ση του κε­φα­λαί­ου για την προ­σέλ­κυ­ση επεν­δύ­σε­ων - έχει επι­στρέ­ψει ενι­σχυ­μέ­νη, μετά τις πρό­σφα­τες ήττες της.

Στα πα­ρα­πά­νω προ­στί­θε­νται ο εκλο­γι­κός τα­κτι­κι­σμός και η ακραία επι­κοι­νω­νια­κή δια­χεί­ρι­ση, με κέ­ντρο τον κυ­βερ­νη­τι­σμό, της ομά­δας Τσί­πρα, που ενώ έχει συ­ντρι­βεί πο­λι­τι­κά, οδη­γεί de facto, μέσω εκλο­γών, σε μια κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πο­λι­τι­κή εκ­προ­σώ­πη­ση που θα πα­ρα­μορ­φώ­σει σε εκρη­κτι­κό βαθμό τους πρό­σφα­τους κοι­νω­νι­κούς πο­λι­τι­κούς συ­σχε­τι­σμούς, με μια πλειο­ψη­φία «εθνι­κής μνη­μο­νια­κής ενό­τη­τας» και τις αντί­στοι­χες κυ­βερ­νη­τι­κές εκ­δο­χές.  Εν­δει­κτι­κές αυτής της στρέ­βλω­σης της κοι­νο­βου­λευ­τι­κής πο­λι­τι­κής εκ­προ­σώ­πη­σης ήταν οι πρό­σφα­τες ψη­φο­φο­ρί­ες για τα προ­α­παι­τού­με­να και για την ίδια την ψή­φι­ση του μνη­μο­νί­ου που έσπα­σαν όλα τα ρεκόρ… εθνι­κής συ­ναί­νε­σης. Και σαν να μην έφθα­νε αυτό ο ίδιος ο Τσί­πρας το­νί­ζει σε κάθε ευ­και­ρία – π.χ. ομι­λία στα Γιάν­νε­να - ότι εκ­προ­σω­πεί τη μόνη δύ­να­μη που μπο­ρεί να «εγ­γυ­η­θεί την… πο­λι­τι­κή στα­θε­ρό­τη­τα»[1]!!!

Πο­λι­τι­κή στα­θε­ρό­τη­τα, δη­λα­δή, για την εφαρ­μο­γή του 3ου μνη­μο­νί­ου, μιας πο­λι­τι­κής που καμιά αστι­κή δύ­να­μη δεν μπο­ρού­σε να εφαρ­μό­σει, λί­γους μήνες πριν.

Αυτή η τα­κτι­κή, πέρα από τις όποιες επι­κοι­νω­νια­κές αψι­μα­χί­ες, έχει προ­κα­λέ­σει τον «εν­θου­σια­σμό» τόσο των δα­νει­στών, όσο και του εγ­χώ­ριου πο­λι­τι­κού και οι­κο­νο­μι­κού κα­τε­στη­μέ­νου για την ευ­και­ρία που τους δί­νε­ται. Μια ευ­και­ρία ανα­σύ­ντα­ξης του αστι­κού μπλοκ με πί­στω­ση χρό­νου, για την πλήρη επα­νά­κτη­ση της ηγε­μο­νί­ας του. Μια ευ­και­ρία που κάνει τον ΠτΔ Π. Παυ­λό­που­λο να δη­λώ­νει ότι δεν θα επι­τρέ­ψει τη διά­λυ­ση της βου­λής και την προ­κή­ρυ­ξη εκλο­γών πριν από το τέλος του 2016.

Το εκ­κρε­μές της κρί­σης συ­νε­χί­ζει να κι­νεί­ται

Όλα τα πα­ρα­πά­νω μπο­ρούν να οδη­γή­σουν στο βε­βια­σμέ­νο συ­μπέ­ρα­σμα ότι οι αγώ­νες και το πο­λι­τι­κό σχέ­διο για την ακύ­ρω­ση των μνη­μο­νί­ων, για την ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας και συ­νο­λι­κά του νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου υπο­δείγ­μα­τος ητ­τή­θη­κε. Ότι η πε­ρί­ο­δος έκλει­σε και ότι η Αρι­στε­ρά και το κί­νη­μα πρέ­πει να κάνει απο­λο­γι­σμό ώστε να σχε­διά­σει και να συ­γκρο­τη­θεί από την αρχή.

Η άποψη αυτή είναι λαν­θα­σμέ­νη γιατί πέρα από συ­γκε­κρι­μέ­να πο­λι­τι­κά αδιέ­ξο­δα, από μα­ταιώ­σεις -  λόγω αυ­τα­πα­τών -, αλλά και από ένα δι­καιο­λο­γη­μέ­νο κλίμα απο­γο­ή­τευ­σης και ητ­το­πά­θειας, η πε­ρί­ο­δος δεν έχει κλεί­σει.

Σε κα­νέ­να ση­μείο και επί­πε­δο δεν φαί­νε­ται ότι η δο­μι­κή κα­πι­τα­λι­στι­κή κρίση έχει ξε­πε­ρα­στεί. Νέα επει­σό­δια έρ­χο­νται από την Ασία (Κίνα) με ιδιαί­τε­ρη δυ­να­μι­κή με­τά­δο­σης στη Δύση, ενώ οι προ­βλέ­ψεις για την ΖτΕ και την Ε.Ε. δεν δεί­χνουν σε καμιά πε­ρί­πτω­ση την ει­κό­να στα­θε­ρο­ποί­η­σης και προ­ο­πτι­κών «εξό­δου». Ταυ­τό­χρο­να, στη μέση Ανα­το­λή η κα­τά­στα­ση είναι εκρη­κτι­κή ενώ το ζή­τη­μα των προ­σφύ­γων κάνει μα­ζι­κό­τα­τα εμ­φα­νή την πτυχή της «Ευ­ρώ­πης φρού­ριο» βγά­ζο­ντας στην επι­φά­νεια πολ­λές ακρο-δε­ξιές έως φα­σι­στι­κές πτυ­χές που επω­ά­ζο­νταν στη βάση της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης Ε.Ε.

Στο εγ­χώ­ριο επί­πε­δο βρι­σκό­μα­στε σε οξύ­τα­τη κρίση πο­λι­τι­κής εκ­προ­σώ­πη­σης. Οι κοι­νω­νι­κοί πο­λι­τι­κοί συ­σχε­τι­σμοί δεν αντι­στρέ­φο­νται με πο­λι­τι­κούς και εκλο­γι­κούς τα­κτι­κι­σμούς, αλλά στρε­βλώ­νο­νται δη­μιουρ­γώ­ντας πο­λι­τι­κό κενό εκ­προ­σώ­πη­σης. Το 62% του «ΟΧΙ» που εκ­φρά­ζει το πλειο­ψη­φι­κό τμήμα της κοι­νω­νί­ας που έχει συ­ντρι­βεί, από τα μνη­μό­νια και τη λι­τό­τη­τα, δεν μπο­ρεί να εκ­προ­σω­πη­θεί ως «ΝΑΙ» στη συ­νέ­χι­ση της εφαρ­μο­γή τους. Η στρε­βλω­μέ­νη αυτή κά­λυ­ψη του κενού είτε θα αρθεί, με εν­δε­χό­με­να που δια­κυ­μαί­νο­νται από την ευ­και­ρία έως τον κίν­δυ­νο, είτε θα πάψει να υπάρ­χει προ­σαρ­μο­ζό­με­νο στην εξέ­λι­ξη.

Συ­νε­πώς, με τα ση­με­ρι­νά δε­δο­μέ­να, το τρίτο μνη­μό­νιο με τον ορυ­μα­γδό μέ­τρων και προ­α­παι­τού­με­νων που προ­βλέ­πει, σω­ρευ­τι­κών στην πε­ντα­ε­τή κοι­νω­νι­κή λε­η­λα­σία που έχει προη­γη­θεί, θα συ­να­ντή­σει την αντί­στα­ση της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας των υπο­τε­λών τά­ξε­ων, ακόμα και για την επι­βί­ω­σή της.

Η πε­ρί­ο­δος και η συ­γκυ­ρία δεν έχει χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ομα­λό­τη­τας και ει­ρη­νι­κής επί­λυ­σης των τε­ρά­στιων αντι­θέ­σε­ων στην επο­χής της κρί­σης. Η μη κα­νο­νι­κό­τη­τα στο εγ­χώ­ριο πεδίο κα­θο­ρί­ζε­ται από το εκρη­κτι­κό κοι­νω­νι­κό-τα­ξι­κό πρό­βλη­μα το οποίο μπο­ρεί να σκια­γρα­φη­θεί από δύο και μόνο πα­ρα­μέ­τρους, τα επί­πε­δα ανερ­γί­ας και φτώ­χειας.  Η επί­ση­μη ανερ­γία από το 7,3% το τρίτο τρί­μη­νο του 2008, ανήλ­θε στο 27,8% ή 1,342 εκατ. άνερ­γους/ες το πρώτο τρί­μη­νο του 2014. Εάν σε αυτό προ­σθέ­σου­με το στοι­χείο ότι οι 909 χι­λιά­δες είναι μα­κρο­χρό­νια άνερ­γοι/ες γί­νε­ται απο­λύ­τως κα­τα­νοη­τό το δο­μι­κό πρό­βλη­μα[2]. Ακόμα και με διαρ­κείς υψη­λό­τα­τους ρυθ­μούς ανά­πτυ­ξης του 4% του ΑΕΠ ετη­σί­ως προ­βλέ­πε­ται ότι θα χρεια­στούν πάνω από 25 χρό­νια για να απορ­ρο­φη­θούν το ένα εκα­τομ­μύ­ριο ανέρ­γων των προη­γού­με­νων 5 ετών. Σε σχέση με τα επί­πε­δα φτώ­χειας, το 2014 το 48 % του πλη­θυ­σμού ήταν κάτω από το όριο φτώ­χειας του 2008[3]. Ταυ­τό­χρο­να, τα πο­σο­στά από­λυ­της φτώ­χειας των μι­σθω­τών πλή­ρους απα­σχό­λη­σης ανήλ­θαν από 7,6% το 2009 στο 19,7% το 2012, των με­ρι­κής απα­σχό­λη­σης από 30,1% σε 51,7%, των ανέρ­γων από 34,8% σε 65,5% και των συ­ντα­ξιού­χων από 18,6 σε 31,3%, αντί­στοι­χα.

Τα πα­ρα­πά­νω είναι εν­δει­κτι­κά του, ακραί­ας έντα­σης,  κοι­νω­νι­κού-τα­ξι­κού ζη­τή­μα­τος το οποίο δεν τί­θε­ται στο κυ­ρί­αρ­χο προ­ε­κλο­γι­κό διά­λο­γο και βε­βαί­ως δεν απα­ντά­ται από τα κόμ­μα­τα της μνη­μο­νια­κής συ­ναί­νε­σης. Είναι εν­δει­κτι­κά της τα­ξι­κής σύ­γκρου­σης στην εποχή της κρί­σης και των ανα­γκών των υπο­τε­λών τά­ξε­ων που φυ­σι­κά δεν μπο­ρούν επι­λυ­θούν με την υπα­γω­γή τους σε κα­νέ­να σχέ­διο εθνι­κής κα­πι­τα­λι­στι­κής ανά­πτυ­ξης για την απο­κα­τά­στα­ση της κερ­δο­φο­ρί­ας και την επα­νεκ­κί­νη­ση της συσ­σώ­ρευ­σης.

Στο σχέ­διο της «ανα­τρο­πής» επι­χει­ρεί­ται συ­νέ­χεια…

Στα πα­ρα­πά­νω στοι­χεία που χα­ρα­κτη­ρί­ζουν την πε­ρί­ο­δο πρέ­πει να προ­σθέ­σου­με δύο ακόμα, ιδιαί­τε­ρα για την Ελ­λά­δα. Το υψη­λό­τε­ρο επί­πε­δο τα­ξι­κής πάλης πα­νευ­ρω­παϊ­κά και ίσως και διε­θνώς, τα προη­γού­με­να χρό­νια, καθώς και το εξί­σου με­γά­λο δυ­να­μι­κό αγω­νι­στών και αγω­νι­στριών της Αρι­στε­ράς, ορ­γα­νω­μέ­νων ή ανέ­ντα­χτων.

Το πο­λι­τι­κό και κοι­νω­νι­κό ρεύμα ακύ­ρω­σης των μνη­μο­νί­ων, ανα­τρο­πής της λι­τό­τη­τας και του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού που πήρε πλειο­ψη­φι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά - συ­σπει­ρώ­θη­κε τα προη­γού­με­να χρό­νια στη πλειο­ψη­φία του στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ - και έδωσε το ιστο­ρι­κό απο­τέ­λε­σμα του «ΟΧΙ» της 5ης Ιου­λί­ου, δεν προ­έ­κυ­ψε ξαφ­νι­κά και εκ του μη­δε­νός και φυ­σι­κά θα ισχυ­ρι­στού­με ότι δεν μπο­ρεί να εξα­φα­νι­στεί αλλά να ητ­τη­θεί. Το τε­λευ­ταίο δεν έχει ακόμα κρι­θεί.

Τα κε­ντρι­κά ση­μεία για αυτόν τον ισχυ­ρι­σμό είναι τρία: α) το κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό βάθος του ρεύ­μα­τος ανα­τρο­πής της λι­τό­τη­τας και του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, β) το ρι­ζο­σπα­στι­κό δυ­να­μι­κό που δε­σμεύ­τη­κε στο εγ­χεί­ρη­μα των «πλα­τιών κομ­μά­των της Αρι­στε­ράς» άντε­ξε και δεν εγκα­τα­λεί­πει  και γ) ότι επι­χει­ρεί­ται να δοθεί συ­νέ­χεια με μα­ζι­κούς όρους και με εναλ­λα­κτι­κή πρό­τα­ση «ανα­τρο­πής».

Ένα μήνα πριν μπού­με στον  21ο αι. η κι­νη­το­ποί­η­ση στο Σιάτλ εγκαι­νιά­ζει έναν ένα νέο κύκλο, μετά από πάνω από μια δε­κα­ε­τία βα­θιάς ήττας. Το κί­νη­μα ενά­ντια στην νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση σπάει τη σιωπή – προη­γή­θη­κε η «κραυ­γή» των Ζα­πα­τί­στας - απέ­να­ντι στην από­λυ­τη κυ­ριαρ­χία του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού και του «τέ­λους της ιστο­ρί­ας». Ακο­λου­θούν κι­νή­μα­τα ενά­ντια στον πό­λε­μο, στον εθνι­κι­σμό, ρι­ζο­σπα­στι­κά κι­νή­μα­τα απέ­να­ντι στην οι­κο­λο­γι­κή κρίση, ενά­ντια στον ρα­τσι­σμό, στον εθνι­κι­σμό κ.α. αλλά και αγώ­νες κατά της λι­τό­τη­τας, των πε­ρι­κο­πών, των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων και της διά­λυ­σης του κοι­νω­νι­κού κρά­τους. Στην Ελ­λά­δα σταθ­μούς απο­τέ­λε­σαν το κί­νη­μα για το άρθρο 16, η νε­ο­λαι­ί­στι­κη εξέ­γερ­ση του 2008, οι απερ­για­κοί αγώ­νες, ιδιαί­τε­ρα της πε­ριό­δου 2010-2013, με 24 ημέ­ρες γε­νι­κής απερ­γί­ας[4] και βέ­βαια το κί­νη­μα των πλα­τιών 2010-2012. Σε αυτά προ­στί­θε­ται και μια πλη­θώ­ρα άλλων κι­νη­μά­των που έδω­σαν νέα  πε­ριε­χό­με­να αλλά και δια­στά­σεις γεί­ω­σης, αυ­το­ορ­γά­νω­σης και απο­κέ­ντρω­σης των αγώ­νων των «από κάτω».

Στο έδα­φος αυτό της πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­σης σε ολό­κλη­ρη την Ευ­ρώ­πη - όχι μόνο και στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή με άλλες μορ­φές και σε άλλο κοι­νω­νι­κο-πο­λι­τι­κό έδα­φος και συν­θή­κες -, ξε­κί­νη­σε μια δια­δι­κα­σία συ­γκρό­τη­σης  «πλα­τιών – ευ­ρέ­ων κομ­μά­των της Αρι­στε­ράς» που εξε­λί­χθη­κε με ποι­κί­λες μορ­φές και χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Μια ενω­τι­κή δια­δι­κα­σία συ­σπεί­ρω­σης δια­φο­ρε­τι­κών τά­σε­ων και ιστο­ρι­κών ρευ­μά­των της Αρι­στε­ράς, σε διά­δρα­ση και επαφή με το κί­νη­μα, με κύ­ριους στό­χους της συ­γκέ­ντρω­ση δύ­να­μης για την μα­ζι­κή πο­λι­τι­κή απά­ντη­ση στην επέ­λα­ση του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού και την ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας. Τα πα­ρα­δείγ­μα­τα πολλά, όπως και οι εμπει­ρί­ες, θε­τι­κές και αρ­νη­τι­κές. Στην Ελ­λά­δα η δια­δι­κα­σία αυτή αφο­ρού­σε στη συ­γκρό­τη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, αλλά και της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ.

Στα χρό­νια της κρί­σης επι­τεύ­χθη­κε η με­γα­λύ­τε­ρη συ­γκέ­ντρω­ση δύ­να­μης και επι­χει­ρή­θη­κε η απά­ντη­ση της «Κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς» (που βε­βαί­ως είχε όρους και προ­ϋ­πο­θέ­σεις που έγι­ναν αντι­κεί­με­νο οξεί­ας εσω­κομ­μα­τι­κής πάλης και δεν αφο­ρού­σε φυ­σι­κά στη συ­γκυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ- ΑΝΕΛ) στο άμεσο πο­λι­τι­κό ζή­τη­μα της κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας.

Οι πρό­σφα­τες εξε­λί­ξεις που φυ­σι­κά χρή­ζουν απο­λο­γι­σμού και συ­μπε­ρα­σμά­των, δεν μπο­ρούν και δεν πρέ­πει να ακυ­ρώ­σουν όλη αυτή την πο­ρεία και ιδιαί­τε­ρα δεν μπο­ρούν να οδη­γή­σουν στην εγκα­τά­λει­ψη του πε­δί­ου της μα­ζι­κής πο­λι­τι­κής για την ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας και του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού στην εποχή της κρί­σης, με επι­στρο­φή στην πο­λυ­διά­σπα­ση και στον πο­λυ­κερ­μα­τι­σμό της Ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς. Ο δρό­μος αυτός φέρ­νει πιο κοντά την ήττα. 

Λαμ­βά­νο­ντας ως δε­δο­μέ­νο ότι ο με­γα­λύ­τε­ρος όγκος της πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­σης συ­σπει­ρώ­θη­κε στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, η πρό­σφα­τη πο­λι­τι­κή και ορ­γα­νω­τι­κή του διά­λυ­ση, όπως συ­γκρο­τή­θη­κε και λει­τούρ­γη­σε τα προη­γού­με­να 12 χρό­νια, με την με­τα­τρο­πή του σε ένα αρ­χη­γο­κε­ντρι­κό κόμμα για την εφαρ­μο­γή του 3ου μνη­μο­νί­ου, δεν έμει­νε ανα­πά­ντη­τη. Πέρα από τις ανα­με­νό­με­νες τά­σεις απο­στρά­τευ­σης, απο­γο­ή­τευ­σης και το κλίμα ητ­το­πά­θειας, ση­μα­ντι­κό ρι­ζο­σπα­στι­κό δυ­να­μι­κό αγω­νι­στών και αγω­νι­στριών που προ­έρ­χε­ται από τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ άντε­ξε, αντι­στά­θη­κε και επι­χει­ρεί να δώσει συ­νέ­χεια στην Αρι­στε­ρή ρι­ζο­σπα­στι­κή γραμ­μή. Ένα, όχι ευ­κα­τα­φρό­νη­το, τμήμα του σή­κω­σε και το γάντι του εκλο­γι­κού αγώνα σε λι­γό­τε­ρο από ένα μήνα. Αυτό δεν ήταν δε­δο­μέ­νο, χρειά­στη­καν πρω­το­βου­λί­ες στην σκλη­ρή εσω­κομ­μα­τι­κή πάλη που διαρ­κού­σε στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, χρειά­στη­κε να αξιο­ποι­η­θεί η εμπει­ρία τόσο της Ιτα­λί­ας, όσο και άλλες (π.χ. Βρα­ζι­λί­ας), , αλλά επι­πλέ­ον απο­τέ­λε­σε και ένα εν­δει­κτι­κό crass test για τα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά της ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­σης της προη­γού­με­νης πε­ριό­δου.

Ως εκ τού­του, η συ­γκρό­τη­ση της «Λαϊ­κής Ενό­τη­τας», άμεσα σε κοι­νο­βου­λευ­τι­κό επί­πε­δο και στη συ­νέ­χεια,  σε ασφυ­κτι­κές χρο­νι­κά και πο­λι­τι­κά συν­θή­κες, σε ενω­τι­κό με­τω­πι­κό εκλο­γι­κό σχήμα της Ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς, απο­τέ­λε­σε ένα πρώτο βήμα συ­νέ­χειας του εγ­χει­ρή­μα­τος της «ανα­τρο­πής». Ενός εγ­χει­ρή­μα­τος που έχει στον πυ­ρή­να του τη ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας και του νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου μο­νό­δρο­μου από την πλευ­ρά των δυ­νά­με­ων στης ερ­γα­σί­ας και της κοι­νω­νι­κής συμ­μα­χί­ας που συ­γκρο­τεί­ται γύρω από αυτές.

Η συ­νέ­χεια… ένα ανοι­κτό στοί­χη­μα

Η εκλο­γι­κή μάχη και η απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα σε αυτή, από την πλευ­ρά της «Λαϊ­κής Ενό­τη­τας», αφορά στην εξα­σφά­λι­ση ενός μα­ζι­κού κοι­νω­νι­κού και πο­λι­τι­κού εδά­φους που θα παί­ξει κα­θο­ρι­στι­κό ρόλο στη δια­μόρ­φω­ση των όρων του εγ­χει­ρή­μα­τος για τη συ­νέ­χεια, τόσο για την συ­γκρό­τη­ση ενός πο­λι­τι­κού φορέα - με­τώ­που της Ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς - και την πα­ρέμ­βα­ση στο κοι­νω­νι­κό πεδίο, όσο και για τη μα­ζι­κή έκ­φρα­ση εναλ­λα­κτι­κής πο­λι­τι­κής πρό­τα­σης ανα­τρο­πής.

Εάν όμως ο εκλο­γι­κός αγώ­νας για το κα­λύ­τε­ρο δυ­να­τό απο­τέ­λε­σμα απο­τε­λεί την ανα­γκαία συν­θή­κη, απαι­τού­νται και ορι­σμέ­νες κρί­σι­μες προ­ϋ­πο­θέ­σεις για τη συ­νέ­χεια μετά τις εκλο­γές.

Κρι­τι­κό στοι­χείο πο­λι­τι­κής απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τας απο­τε­λεί η από­λυ­τη επι­κέ­ντρω­ση στο τα­ξι­κό δια­κύ­βευ­μα της κρί­σης και άρα και της διε­ξό­δου, απέ­να­ντι σε κάθε εκ­δο­χή εθνι­κής-κοι­νω­νι­κής σω­τη­ρί­ας και ανά­πτυ­ξης της χώρας –γε­νι­κά - που επι­κα­λού­νταν τα δύο προη­γού­με­να χρό­νια η ηγε­τι­κή ομάδα Τσί­πρα, με τα γνω­στά απο­τε­λέ­σμα­τα.

Αυτό συ­νε­πά­γε­ται δύο κε­ντρι­κά ση­μεία. Το πρώτο αφορά στην προ­σή­λω­ση στην κοι­νω­νι­κή απεύ­θυν­ση και εκ­προ­σώ­πη­ση απο­κλει­στι­κά των δυ­νά­με­ων της ερ­γα­σί­ας και της κοι­νω­νι­κής συμ­μα­χί­ας που συ­γκρο­τεί­ται γύρω από αυτή, με ιδιαί­τε­ρη έμ­φα­ση στη νε­ο­λαία. Η ολο­κλή­ρω­ση αυτού του ση­μεί­ου απαι­τεί τη σαφή το­πο­θέ­τη­ση ενά­ντια στο αντί­πα­λο αστι­κό μπλοκ όπως αδρά εκ­φρά­στη­κε στο πρό­σφα­το δη­μο­ψή­φι­σμα. Το ση­μείο αυτό κα­θο­ρί­ζει και το δεύ­τε­ρο που αφορά στο ερώ­τη­μα ποιος/οι θα πλη­ρώ­σουν την κρίση και υπό την ηγε­μο­νία ποιου κοι­νω­νι­κού μπλοκ και άρα ποιων κοι­νω­νι­κών ανα­γκών και συμ­φε­ρό­ντων θα δια­μορ­φω­θεί το πο­λι­τι­κό-προ­γραμ­μα­τι­κό σχέ­διο διε­ξό­δου. Επο­μέ­νως, το «μνη­μό­νιο για το κε­φά­λαιο», η  βαθιά ανα­δια­νο­μή και η αλ­λα­γή των υλι­κών τα­ξι­κών συ­σχε­τι­σμών σε ρήξη με την εγ­χώ­ρια αστι­κή τάξη, με άμεσο πρό­γραμ­μα μέ­τρων τα­ξι­κής μο­νο­μέ­ρειας, απο­τε­λεί όρο και προ­ϋ­πό­θε­ση για τη συ­νέ­χεια.

Στο πλαί­σιο αυτό και στην εποχή της διε­θνο­ποί­η­σης του κε­φα­λαί­ου και της συμ­με­το­χής του ελ­λη­νι­κού κοι­νω­νι­κού σχη­μα­τι­σμού στην Ε.Ε. και την Ο.Ν.Ε. η ρήξη με την εγ­χώ­ρια αστι­κή τάξη, για τον άμεσο στόχο της ανα­τρο­πής της λι­τό­τη­τας και την εφαρ­μο­γή ενός άμε­σου προ­γράμ­μα­τος μέ­τρων για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση των συλ­λο­γι­κών κοι­νω­νι­κών ανα­γκών, επι­βάλ­λει τη ρήξη με τους διε­θνείς συμ­μά­χους της και το ακραία νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο πλαί­σιο το οποίο έχει επι­βλη­θεί. Ως εκ τού­του, η ανα­γκαία και με βάση την πρό­σφα­τη εμπει­ρία, ρήξη με την ΟΝΕ και το ευρώ και η σύ­γκρου­ση με τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές της Ε.Ε. ανα­κύ­πτει ως μια πο­λι­τι­κή επι­λο­γή στο έδα­φος της τα­ξι­κής σύ­γκρου­σης. Μια επι­λο­γή με το βλέμ­μα στραμ­μέ­νο και στη διε­θνι­στι­κή διά­στα­ση του ντό­μι­νο με το σπά­σι­μο του «αδύ­να­μου κρί­κου» της χώρας «πει­ρα­μα­τό­ζωο».

Η εμπει­ρία και η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα έχουν θέσει ακόμα μια σειρά κομ­βι­κών όρων που θα παί­ξουν κε­ντρι­κό ρόλο την αμέ­σως επό­με­νη ημέρα: α) η εμπι­στο­σύ­νη στην ίδια την κί­νη­ση του  κό­σμου, με την ενερ­γό συμ­με­το­χή του σε όλα τα επί­πε­δα, β) η με­τα­βα­τι­κή αντί­λη­ψη για το πρό­γραμ­μα, σε αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή κα­τεύ­θυν­ση, που συν­δέ­ει τον άμεσο στόχο για την ανα­τρο­πή λι­τό­τη­τας με την προ­ο­πτι­κή του σο­σια­λι­σμού γ) το ζή­τη­μα της συλ­λο­γι­κό­τη­τας, της δη­μο­κρα­τί­ας, της ορ­γά­νω­σης και του συλ­λο­γι­κού σχε­δια­σμού, ελέγ­χου και λήψης απο­φά­σε­ων τόσο στο επί­πε­δο του πο­λι­τι­κού φορέα, όσο και στον πυ­ρή­να της φυ­σιο­γνω­μί­ας του ίδιους του προ­γράμ­μα­τος, δη­λα­δή των ανα­γκαί­ων ρή­ξε­ων και τομών στην κοι­νω­νι­κή – οι­κο­νο­μι­κή ορ­γά­νω­ση και δ) το ζή­τη­μα της ενω­τι­κής και πλου­ρα­λι­στι­κής συ­σπεί­ρω­σης και εκ­προ­σώ­πη­σης δια­φο­ρε­τι­κών τά­σε­ων και ρευ­μά­των της Αρι­στε­ράς αλλά και αγω­νι­στών και αγω­νι­στριών των κι­νη­μά­των.

Είναι δε­δο­μέ­νο ότι ιδιαί­τε­ρα μετά τις  τραυ­μα­τι­κές πρό­σφα­τες εμπει­ρί­ες αρ­γη­γο­κε­ντρι­σμού, πα­ρα­γο­ντι­σμού, ηγε­μο­νι­σμών, απο­κλει­στι­κών αλη­θειών και πλή­ρους απα­ξί­ω­σης της συλ­λο­γι­κής λει­τουρ­γί­ας και απο­φά­σε­ων, η ου­σια­στι­κά συλ­λο­γι­κή λει­τουρ­γία του πο­λι­τι­κού φορέα σε όλα τα επί­πε­δα, με συλ­λο­γι­κά απο­φα­σι­στι­κά όρ­γα­να, με μέλη με «δι­καιώ­μα­τα και υπο­χρε­ώ­σεις», με κρι­τι­κή και απο­φά­σεις σε όλα τα επί­πε­δα, σε σύν­δε­ση με τους κοι­νω­νι­κούς αγώ­νες, απο­τε­λεί όρο και προ­ϋ­πό­θε­ση συμ­με­το­χής για τον κόσμο της Αρι­στε­ράς και των κι­νη­μά­των.

Από την άλλη, ενά­ντια στην ανά­θε­ση, στα κο­στο­λο­γη­μέ­να «ρε­α­λι­στι­κά» προ­γράμ­μα­τα και στις έτοι­μες τε­χνι­κές λύ­σεις τε­λι­κού σκο­πού «από τα πάνω», απαι­τεί­ται η επι­κέ­ντρω­ση σε ένα πο­λι­τι­κό πρό­γραμ­μα που θα στο­χεύ­ει στην κι­νη­το­ποί­η­ση και συμ­με­το­χή των ίδιων των ερ­γα­ζο­μέ­νων, της νε­ο­λαί­ας, των ανέρ­γων και της λαϊ­κής πλειο­ψη­φί­ας. Από εκεί εκ­πο­ρεύ­ε­ται η πο­λι­τι­κή ισχύς και η κοι­νω­νι­κή δυ­να­μι­κή για την Αρι­στε­ρά. Συ­νε­πώς, η επέ­κτα­ση και εμ­βά­θυν­ση της δη­μο­κρα­τί­ας στο κοι­νω­νι­κό, οι­κο­νο­μι­κό και θε­σμι­κό επί­πε­δο, η κα­θιέ­ρω­ση μορ­φών ερ­γα­τι­κού και κοι­νω­νι­κού ελέγ­χου, η αυ­το­διεύ­θυν­ση, η αυ­το­δια­χεί­ρι­ση, η προ­ώ­θη­ση μορ­φών συ­νερ­γα­τι­κής και αλ­λη­λέγ­γυας οι­κο­νο­μί­ας πρέ­πει να απο­τε­λούν θε­μέ­λιο στοι­χείο μιας πο­λι­τι­κής πρό­τα­σης που θα επι­χει­ρεί να φέρει την ίδια την κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία των «από κάτω» στο κοι­νω­νι­κό, οι­κο­νο­μι­κό και πο­λι­τι­κό προ­σκή­νιο.

Τέλος, στην ήδη υπαρ­κτή συμ­με­το­χή δυ­νά­με­ων προ­ερ­χό­με­νων από τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, την ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ, την ευ­ρύ­τε­ρη Αρι­στε­ρά και τα κι­νή­μα­τα, είναι απα­ραί­τη­το η προ­σπά­θεια αυτή να ενι­σχυ­θεί και να διευ­ρυν­θεί. Εξα­σφα­λί­ζο­ντας όρους πλου­ρα­λι­σμού και συλ­λο­γι­κών δη­μο­κρα­τι­κών δια­δι­κα­σιών στη λει­τουρ­γία και στην εκ­προ­σώ­πη­ση είναι απα­ραί­τη­το να διεκ­δι­κη­θεί, την επό­με­νη ημέρα, η ευ­ρύ­τε­ρη δυ­να­τή συ­σπεί­ρω­ση δυ­νά­με­ων της Αρι­στε­ράς, ανέ­ντα­χτων αγω­νι­στών/στριων της Αρι­στε­ράς και των κι­νη­μά­των. Το στοι­χείο αυτό είναι απα­ραί­τη­το τόσο για την ενί­σχυ­ση και την ισχυ­ρο­ποί­η­ση της πο­λι­τι­κής πρό­τα­σης και του εκ­πε­μπό­με­νου πο­λι­τι­κού στίγ­μα­τος, όσο και για τη συ­γκέ­ντρω­ση πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής δύ­να­μης.

Σή­με­ρα δί­νου­με τη μάχη των εκλο­γών για να υπάρ­ξει το μα­ζι­κό κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό έδα­φος για την επό­με­νη ημέρα. Για να πα­ρα­μεί­νει ανοι­κτό το κοι­νω­νι­κά ανα­γκαίο πρό­ταγ­μα της «ανα­τρο­πής», σή­με­ρα. Για να πα­ρα­μεί­νει, στον πα­ρό­ντα χρόνο, ανοι­κτή η συ­νέ­χεια μιας ολό­κλη­ρης πε­ριό­δου, μέσα από τις τομές της και την αξιο­ποί­η­ση των θε­τι­κών και αρ­νη­τι­κών εμπει­ριών, μέσα από την προ­ω­θη­τι­κή υπέρ­βα­σή της και την πο­λι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή εμ­βά­θυν­ση του ρι­ζο­σπα­στι­σμού της.

[1] http://​www.​syriza.​gr/​article/​id/​62444/.​html#.​VfRAkZdDRc8

[2] ΙΝΕ – ΓΣΕΕ (2015), Η ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία και η απα­σχό­λη­ση, σελ. 73, 74, 78

[3] ΕΛ­ΣΤΑΤ (2015), Κίν­δυ­νος φτώ­χειας. Έρευ­να ει­σο­δή­μα­τος και συν­θη­κών δια­βί­ω­σης των νοι­κο­κυ­ριών 2014. σελ. 7

http://​www.​statistics.​gr/​portal/​page/​portal/​ESYE/​BUCKET/​A0802/​Pre​ssRe​leas​es/​A0802_​SFA10_​DT_​AN_​00_​2014_​01_​F_​GR.​pdf

[4] http://​www.​gsee.​gr/​wp-​content/​uploads/​2014/​07/​2013_​XRONOLOGIO.​pdf

Ετικέτες