Η πρόκληση των εξοπλισμών και το αντιπολεμικό κίνημα

Ο ίδιος ο πρω­θυ­πουρ­γός έσπευ­σε να δια­βε­βαιώ­σει τον Ντό­ναλντ Τραμπ ότι η Ελ­λά­δα εν­δια­φέ­ρε­ται για την αγορά των πο­λε­μι­κών αε­ρο­σκα­φών F-35, αφού πρώτα εκ­συγ­χρο­νί­σει τα υπάρ­χο­ντα F-16. Μά­λι­στα σε κά­ποιο ση­μείο των κοι­νών τους δη­λώ­σε­ων διέ­κο­ψε τον Αμε­ρι­κα­νό πρό­ε­δρο προ­κει­μέ­νου να του θυ­μί­σει ότι το ελ­λη­νι­κό κρά­τος ξο­δεύ­ει με­γα­λύ­τε­ρο ποσό από το προ­βλε­πό­με­νο κα­τώ­τα­το όριο που ορί­ζει το ΝΑΤΟ όσον αφορά τις στρα­τιω­τι­κές δα­πά­νες. Αυτό όμως δεν είναι κάτι και­νούρ­γιο. Την τε­λευ­ταία τρια­κο­ντα­ε­τία ο ελ­λη­νι­κός κα­πι­τα­λι­σμός έχει μπει για τα καλά στο χορό των εξο­πλι­στι­κών προ­γραμ­μά­των. Ένας τε­ρά­στιος μη­χα­νι­σμός, απο­τε­λού­με­νος από πο­λε­μι­κές βιο­μη­χα­νί­ες, κο­ρυ­φαία κυ­βερ­νη­τι­κά στε­λέ­χη και κάθε εί­δους με­σά­ζο­ντες, λει­τουρ­γεί επί δε­κα­ε­τί­ες σε βάρος της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας. Ιδιαί­τε­ρα στα χρό­νια του ση­μι­τι­κού ΠΑΣΟΚ κομ­μά­τι του εκ­συγ­χρο­νι­σμού ήταν και η «αμυ­ντι­κή θω­ρά­κι­ση» της χώρας. Μάλ­λον όμως αυτά που θω­ρα­κί­στη­καν ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρο ήταν συ­γκε­κρι­μέ­να φου­σκω­μέ­να πορ­το­φό­λια.

Πάνω από 24 δισ. ευρώ ξο­δεύ­τη­καν από το 1996 μέχρι σή­με­ρα για εξο­πλι­στι­κά προ­γράμ­μα­τα. Μόνο το «Ενιαίο Με­σο­πρό­θε­σμο Πρό­γραμ­μα Ανά­πτυ­ξης και Εκ­συγ­χρο­νι­σμού των Ενό­πλων Δυ­νά­με­ων» του Άκη Τσο­χα­τζό­που­λου το 1996 κό­στι­σε 4 τρισ. δραχ­μές. Ποσά ασύλ­λη­πτα για εκεί­νη την εποχή που πλη­ρώ­νο­νταν μέσω της υπερ­φο­ρο­λό­γη­σης και του πε­τσο­κόμ­μα­τος των κοι­νω­νι­κών δα­πα­νών. Θε­ω­ρεί­ται ότι το συ­νο­λι­κό κό­στος των εξο­πλι­στι­κών προ­γραμ­μά­των μέχρι το 2003 έφτα­σε τα 17 τρισ. δραχ­μές και αφο­ρού­σε κυ­ρί­ως υπερ­κο­στο­λο­γη­μέ­να οπλι­κά συ­στή­μα­τα, χα­ρι­στι­κές συμ­φω­νί­ες για τις ανά­δο­χες εται­ρεί­ες και μη­χα­νή­μα­τα που ξε­περ­νού­σαν τις δυ­να­τό­τη­τες των υπαρ­χου­σών στρα­τιω­τι­κών υπο­δο­μών. Ένα τε­ρά­στιο «πάρτι» της πο­λε­μι­κής αγο­ράς είχε στη­θεί στις πλά­τες των ερ­γα­ζο­μέ­νων. Ένα πάρτι στο οποίο πε­ρι­λαμ­βά­νο­νταν «μίζες», ευ­νοϊ­κές με­τα­χει­ρί­σεις συ­γκε­κρι­μέ­νων οπλο­πα­ρα­γω­γών και συμ­φω­νί­ες κάτω από το τρα­πέ­ζι. Οι υπο­θέ­σεις Τσο­χα­τζό­που­λου και Πα­πα­ντω­νί­ου απο­δει­κνύ­ουν πε­ρί­τρα­να το «φα­γο­πό­τι» πάνω στα εξο­πλι­στι­κά τα τε­λευ­ταία 25 χρό­νια.

Το ίδιο παι­χνί­δι συ­νε­χί­ζε­ται και σή­με­ρα. Το ελ­λη­νι­κό κρά­τος προ­σπα­θώ­ντας να αξιο­ποι­ή­σει τους αντα­γω­νι­σμούς και τα συμ­φέ­ρο­ντα που ανα­πτύσ­σο­νται στη νο­τιο­α­να­το­λι­κή Με­σό­γειο, διεκ­δι­κεί το ρόλο του το­πο­τη­ρη­τή του αμε­ρι­κά­νι­κου ιμπε­ρια­λι­σμού στην πε­ριο­χή. Πα­τώ­ντας σε αντι­δρα­στι­κές συμ­μα­χί­ες, συ­νε­χί­ζει να ενι­σχύ­ε­ται στρα­τιω­τι­κά και να εμπλέ­κε­ται σε πολύ επι­κίν­δυ­να μο­νο­πά­τια. Την ίδια στιγ­μή κλεί­νει το μάτι σε εν­δε­χό­με­νο πε­ρε­ταί­ρω ενί­σχυ­σης των εξο­πλι­σμών, υπο­σχό­με­νη κι άλλα κέρδη στα αδη­φά­γα κο­ρά­κια της πο­λε­μι­κής βιο­μη­χα­νί­ας. Στη συ­νά­ντη­ση των Υπουρ­γών Άμυ­νας του ΝΑΤΟ, που έγινε το προη­γού­με­νο κα­λο­καί­ρι, για μια ακόμη χρο­νιά δια­πι­στώ­θη­κε ότι η Ελ­λά­δα είναι η δεύ­τε­ρη χώρα, μετά τις ΗΠΑ σε πα­γκό­σμιο επί­πε­δο, που δα­πα­νά το με­γα­λύ­τε­ρο πο­σο­στό επί του ΑΕΠ για στρα­τιω­τι­κούς εξο­πλι­σμούς. Το κα­τώ­τε­ρο όριο που έχει ορί­σει το ΝΑΤΟ είναι 2% του ΑΕΠ και η Ελ­λά­δα δα­πά­νη­σε 2,24. Μά­λι­στα το 2019 πα­ρα­τη­ρή­θη­κε αύ­ξη­ση 6,23% συ­γκρι­τι­κά με τις αντί­στοι­χες δα­πά­νες του 2014, καθώς από 4,354 δισ. το 2014, ανέ­βη­κε στα 4,624 δισ. τη χρο­νιά που μας πέ­ρα­σε.

Κάπως έτσι ανοί­γει ξανά η συ­ζή­τη­ση για τα πε­ρί­φη­μα F-35. Και η αλή­θεια είναι ότι όλα τα μέσα ενη­μέ­ρω­σης ανα­φέ­ρο­νται στα «υπερ­σύγ­χρο­να συ­στή­μα­τά» τους και στις «νέες τε­χνο­λο­γί­ες» που δια­θέ­τουν τα συ­γκε­κρι­μέ­να αε­ρο­σκά­φη, πα­ρα­κάμ­πτο­ντας όμως κά­ποια άλλα πιο ση­μα­ντι­κά στοι­χεία. Κάθε F-35, για τα οποίο δη­λώ­νει πε­ρή­φα­να εν­δια­φέ­ρον ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης, κο­στί­ζει 100 εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ, ενώ κάθε ώρα πτή­σης 44.000 δο­λά­ρια. Το αντί­στοι­χο κό­στος κάθε ώρας πτή­σης των F-16 αγ­γί­ζει τα 15.000 δο­λά­ρια. Κάθε φορά δη­λα­δή που οι πο­λέ­μαρ­χοι του Αι­γαί­ου ανα­χαι­τί­ζουν ο ένας τις πτή­σεις του άλλου, και κα­μα­ρώ­νουν πε­ρή­φα­να οι ρε­πόρ­τερ και οι σχο­λια­στές, δα­πα­νού­νται τε­ρά­στια ποσά, τα οποία προ­φα­νώς πλη­ρώ­νουν άμεσα οι λαοί. Κάπως έτσι οι γκρί­ζες ζώνες των συ­νό­ρων συν­δέ­ο­νται με τις γκρί­ζες ζώνες της φτώ­χειας και της ανέ­χειας.

Αν υπο­λο­γι­στεί ότι η ελ­λη­νι­κή πο­λε­μι­κή αε­ρο­πο­ρία θα πα­ραγ­γεί­λει του­λά­χι­στον μία μοίρα F-35, δη­λα­δή 12 αε­ρο­σκά­φη, τότε αντι­λαμ­βά­νε­ται κα­νείς ότι το κό­στος ξε­περ­νά το 1 δισ. ευρώ. Μι­λά­με για προ­κλη­τι­κά ποσά σε πε­ριό­δους απί­στευ­της συρ­ρί­κνω­σης του ει­σο­δή­μα­τος της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας. Όμως ο λο­γα­ρια­σμός των F-35 δεν στα­μα­τά­ει εδώ. Τα συ­γκε­κρι­μέ­να αε­ρο­σκά­φη εν­σω­μα­τώ­νουν νέες τε­χνο­λο­γί­ες στις οποί­ες δεν αντα­πο­κρί­νο­νται οι υπάρ­χου­σες δομές της πο­λε­μι­κής αε­ρο­πο­ρί­ας. Αυτό ση­μαί­νει ότι απαι­τεί­ται η εγκα­τά­στα­ση νέων εξο­πλι­σμών υπο­στή­ρι­ξης των αε­ρο­σκα­φών, καθώς και εξει­δί­κευ­ση του προ­σω­πι­κού στις νέες τε­χνο­λο­γί­ες. Πρό­κει­ται για μια πα­ρα­νοϊ­κή συ­ζή­τη­ση, αν σκε­φτεί κα­νείς ότι αφορά αε­ρο­σκά­φη που έχουν φτια­χτεί για επι­θε­τι­κό πό­λε­μο. Την ίδια στιγ­μή η Ελ­λά­δα ενι­σχύ­ε­ται και στη θά­λασ­σα, απευ­θυ­νό­με­νη στη γαλ­λι­κή αγορά αυτή τη φορά. Μόνο που οι «φρε­γά­τες» του Μα­κρόν κο­στί­ζουν και αυτές κάτι πα­ρα­πά­νω. Μί­νι­μουμ 1,5 δισ. ευρώ θε­ω­ρεί­ται το κό­στος της κα­θε­μιάς από αυτές.

Η συ­ζή­τη­ση περί των στρα­τιω­τι­κών εξο­πλι­σμών στο φόντο τις όξυν­σης των ιμπε­ρια­λι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών στη νο­τιο­α­να­το­λι­κή Με­σό­γειο κα­θί­στα­ται ιδιαί­τε­ρα επι­κίν­δυ­νη. Κα­θη­με­ρι­νά στα ΜΜΕ πα­ρε­λαύ­νουν πάσης φύ­σε­ως «ει­δι­κοί» επί γε­ω­πο­λι­τι­κών θε­μά­των και προ­ε­τοι­μά­ζουν το έδα­φος μιας εν­δε­χό­με­νης στρα­τιω­τι­κής όξυν­σης. Όλοι αυτοί δεν είναι τί­πο­τε άλλο από άτυ­ποι εκ­πρό­σω­ποι της πο­λε­μι­κής βιο­μη­χα­νί­ας και της επι­κίν­δυ­νης δι­πλω­μα­τί­ας. Η μάχη για τις ΑΟΖ και την εκ­με­τάλ­λευ­ση του ορυ­κτού πλού­του στην πε­ριο­χή εκτός από έναν τε­ρά­στιο οι­κο­λο­γι­κό κίν­δυ­νο συ­νι­στά και μια πο­λε­μι­κή προει­δο­ποί­η­ση. Η επί­σκε­ψη Χα­φτάρ στην Αθήνα το επι­βε­βαί­ω­σε με τον πιο εμ­φα­τι­κό τρόπο. Απέ­να­ντι στα σχέ­διά τους, το αντι­πο­λε­μι­κό κί­νη­μα πρέ­πει να βγει ξανά στο δρόμο. Τα αι­τή­μα­τα ενά­ντια στους στρα­τιω­τι­κούς εξο­πλι­σμούς, στον κοινό άξονα με ΗΠΑ-Ισ­ρα­ήλ και στον East Med, απο­τε­λούν το πιο ση­μα­ντι­κό ερ­γα­λείο του κό­σμου του κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς μπρο­στά στο εν­δε­χό­με­νο μιας ακόμη σκλη­ρό­τε­ρης γε­ω­πο­λι­τι­κής σύ­γκρου­σης.

Την ώρα που τσα­κί­ζε­ται το λαϊκό ει­σό­δη­μα, που υπερ­φο­ρο­λο­γού­νται τα ερ­γα­τι­κά στρώ­μα­τα και ιδιω­τι­κο­ποιού­νται οι δη­μό­σιοι φο­ρείς, είναι προ­κλη­τι­κό κά­ποιοι να μι­λούν για ενί­σχυ­ση των εξο­πλι­σμών και των βά­σε­ων του θα­νά­του. Το αντι­πο­λε­μι­κό κί­νη­μα και η Αρι­στε­ρά οφεί­λουν μα­ζι­κά και συ­ντο­νι­σμέ­να να αντι­πα­ρα­τε­θούν στον μι­λι­τα­ρι­σμό και τον εθνι­κι­σμό. Το επό­με­νο διά­στη­μα πρέ­πει να δυ­να­μώ­σει η αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή πάλη, βά­ζο­ντας στο επί­κε­ντρο της κου­βέ­ντας το κλεί­σι­μο των βά­σε­ων, την ει­ρή­νη στο Αι­γαίο και την απο­τρο­πή κάθε στρα­τιω­τι­κής εμπλο­κής στα εσω­τε­ρι­κά ζη­τή­μα­τα της Λι­βύ­ης. Η αντι­πο­λε­μι­κή δια­δή­λω­ση του Σαβ­βά­του 11 Γε­νά­ρη ήταν μια πρώτη απά­ντη­ση. Χρειά­ζε­ται όμως οι ερ­γα­ζό­με­νοι και η νε­ο­λαία να συ­ντο­νι­στούν και να ανα­πτύ­ξουν πλα­τιά και ενω­τι­κή αντι­πο­λε­μι­κή δράση, ικανή να προ­κα­λέ­σει τριγ­μούς και τε­λι­κώς να τσα­κί­σει τα επι­κίν­δυ­να σχέ­διά τους. Οι πρω­το­βου­λί­ες σε αυτή την κα­τεύ­θυν­ση πρέ­πει να παρ­θούν άμεσα και δυ­να­μι­κά. Πριν να είναι πολύ αργά.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά