Η «συλλογική τιμωρία» της Παλαιστίνης

Η συλ­λο­γι­κή τι­μω­ρία ενός ολό­κλη­ρου πλη­θυ­σμού είχε αρ­χί­σει πολύ νω­ρί­τε­ρα βέ­βαια. Από τις 12 Ιούνη, όταν εξα­φα­νί­στη­καν οι 3 νε­α­ροί, ο ισ­ραη­λι­νός στρα­τός είχε επι­βά­λει πο­λιορ­κία σε δε­κά­δες πό­λεις, χωριά και στρα­τό­πε­δα προ­σφύ­γων, είχε ορ­γα­νώ­σει ει­σβο­λές σε εκα­το­ντά­δες σπί­τια, κα­τα­στρέ­φο­ντάς τα συχνά, είχε συλ­λά­βει δε­κά­δες Πα­λαι­στί­νιους, είχε σκο­τώ­σει 5, ανά­με­σά τους κι έναν έφηβο. Μαζί με τις στρα­τιω­τι­κές επι­χει­ρή­σεις είχαν ξε­κι­νή­σει και τα λιν­τσα­ρί­σμα­τα από εξα­γριω­μέ­νους εποί­κους. Η μι­ντια­κή κα­μπά­νια «bring back our boys» («φέρτε πίσω τα αγό­ρια μας») ήταν πε­ρισ­σό­τε­ρο ένα κά­λε­σμα σε πό­λε­μο και σε συλ­λο­γι­κή τι­μω­ρία του λαού της Πα­λαι­στί­νης. 

Όταν βρέ­θη­καν τα πτώ­μα­τα, η αντί­δρα­ση του Ισ­ρα­ήλ ήταν άμεση, κυ­νι­κή και απο­λύ­τως ανα­με­νό­με­νη. Ο θά­να­τος των τριών εφή­βων αξιο­ποι­ή­θη­κε άμεσα στην ισ­ραη­λι­νή προ­πα­γάν­δα για να εμ­φα­νι­στεί (για πολ­λο­στή φορά) το Ισ­ρα­ήλ ως «αμυ­νό­με­νο». 

Υπο­κρι­σία

Ο θρή­νος και η οργή για τους 3 νε­κρούς εφή­βους ξε­χει­λί­ζει από υπο­κρι­σία. «Καμία συγ­χώ­ρε­ση για δο­λο­φό­νους παι­διών... Τώρα είναι ώρα για έργα, όχι για λόγια», δή­λω­σε ο Ισ­ραη­λι­νός υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών. Με­γά­λη κου­βέ­ντα από αξιω­μα­τού­χο ενός κρά­τους που, σύμ­φω­να με τις επί­ση­μες στα­τι­στι­κές, δο­λο­φο­νεί ένα Πα­λαι­στί­νιο παιδί ανά τρεις μέρες τα τε­λευ­ταία 13 χρό­νια. Ένα παιδί κάθε τρεις μέρες. 

Ο Μπα­ράκ Ομπά­μα επί­σης δή­λω­σε το θρήνο του «ως πα­τέ­ρας», για να του απα­ντή­σει ο Ali Abunimah στο σάιτ Electronicintifada πως δεν εξέ­φρα­σε το θρήνο του για κα­νέ­να από τα 1.400 νεκρά παι­διά Πα­λαι­στι­νί­ων, ενώ ο Πα­λαι­στί­νιος ποι­η­τής Remi Kanazi έγρα­ψε εύ­στο­χα: «Ως πα­τέ­ρας, ο Μπα­ράκ Ομπά­μα θρη­νεί τους Ισ­ραη­λι­νούς εφή­βους. Ως πρό­ε­δρος, ο Μπα­ράκ Ομπά­μα ανα­τι­νά­ζει εφή­βους από το Πα­κι­στάν, την Υε­μέ­νη, τη Σο­μα­λία».

Πέρα από την υπο­κρι­σία και την αντι­στρο­φή της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας, η δο­λο­φο­νία των τριών εφή­βων χρη­σι­μο­ποιεί­ται και για συ­γκε­κρι­μέ­νους στό­χους: την επί­θε­ση στη Χαμάς, την υπο­νό­μευ­ση της πρό­σφα­της συμ­φω­νί­ας Φα­τάχ-Χα­μάς και την επέ­κτα­ση των εποι­κι­σμών. 
Χωρίς κα­νέ­να απο­δει­κτι­κό στοι­χείο μέχρι σή­με­ρα και ενώ ο εκ­πρό­σω­πος της Χαμάς χα­ρα­κτή­ρι­σε τις κα­τη­γο­ρί­ες «ηλί­θιες και αστή­ρι­κτες», ο Νε­τα­νιά­χου από την πρώτη στιγ­μή έσπευ­σε να δη­λώ­σει πως «η Χαμάς είναι υπεύ­θυ­νη και η Χαμάς θα το πλη­ρώ­σει». Τα ΜΜΕ πα­ρε­μπι­πτό­ντως υιο­θέ­τη­σαν με άνεση την «πλη­ρο­φο­ρία». 

Ο υφυ­πουρ­γός Ασφά­λειας δή­λω­σε πως «αυτό το τρα­γι­κό τέλος θα είναι και το τέλος της Χαμάς. Πρέ­πει να κα­τα­στρέ­ψου­με τη Χαμάς... να ισο­πε­δώ­σου­με τα σπί­τια των μα­χη­τών της, να κα­τα­στρέ­ψου­με τον οπλι­σμό της, να στα­μα­τή­σου­με όλα τα χρή­μα­τα που πη­γαί­νουν στη Χαμάς, άμεσα ή έμ­με­σα». Πέρα από το δι­καί­ω­μα της Χαμάς στην ένο­πλη αντί­στα­ση, είναι γνω­στό από πα­λιό­τε­ρες επι­χει­ρή­σεις του Ισ­ρα­ήλ πως η «κα­τα­στρο­φή της Χαμάς» ση­μαί­νει «κα­τα­στρο­φή της Γάζας». Την ίδια στιγ­μή, Αμε­ρι­κα­νοί αξιω­μα­τού­χοι άρ­χι­σαν τις επι­κρί­σεις για την ενό­τη­τα Χα­μάς-Φα­τάχ και τις προ­τρο­πές να σπά­σει αυτή η συμ­φω­νία. 

Όσον αφορά τους εποι­κι­σμούς, τόσο ο Νε­τα­νιά­χου όσο και ο υπουρ­γός Άμυ­νας δή­λω­σαν άμεσα την πρό­θε­σή τους να δη­μιουρ­γη­θούν και­νούρ­γιοι «προς τιμήν των τριών αγο­ριών», ενώ συ­νο­λι­κά στο σιω­νι­στι­κό κα­τε­στη­μέ­νο συ­ζη­τεί­ται η ανά­γκη επέ­κτα­σής τους ως «μέτρο ασφα­λεί­ας». Αυτοί οι εποι­κι­σμοί, πέραν του ότι αρ­πά­ζουν πα­λαι­στι­νια­κή γη, είναι συχνά «εκ­παι­δευ­τή­ρια μί­σους» για εφή­βους όπως οι τρεις που σκο­τώ­θη­καν, τα οποία τρο­φο­δο­τούν ανε­πί­ση­μα «τάγ­μα­τα εφό­δου» που τρο­μο­κρα­τούν τον πα­λαι­στι­νια­κό πλη­θυ­σμό κα­θη­με­ρι­νά. 
Τέ­τοιες ομά­δες αν­θρώ­πων είναι που πρω­τα­γω­νι­στούν σε αγριό­τη­τες όπως η πυρ­πό­λη­ση νε­α­ρού Πα­λαι­στι­νί­ου ή η επί­θε­ση με βόμβα σε σπίτι «υπό­πτου» που πα­ρα­λί­γο να σκο­τώ­σει βρέ­φος. Ωστό­σο, στο φως έρ­χε­ται και η «επί­ση­μη, κρα­τι­κή» βιαιό­τη­τα του ισ­ραη­λι­νού στρα­τού, που συ­νε­χί­ζει τις επι­χει­ρή­σεις του σε πό­λεις και χωριά της Δυ­τι­κής Όχθης. 

Τα προ­βλή­μα­τα του Ισ­ρα­ήλ

Προς το παρόν το Ισ­ρα­ήλ συ­νε­χί­ζει τους βομ­βαρ­δι­σμούς, ενώ οι ένο­πλες ορ­γα­νώ­σεις αντί­στα­σης απα­ντούν με εκτο­ξεύ­σεις ρου­κε­τών. Αλλά οι σκέ­ψεις για χερ­σαία ει­σβο­λή πα­ρα­μέ­νουν με­τέ­ω­ρες και συ­να­ντούν σο­βα­ρές αντι­στά­σεις μέσα στην κυ­βέρ­νη­ση. Όχι, δεν απέ­κτη­σε με­ρί­δα του σιω­νι­στι­κού πο­λι­τι­κού κα­τε­στη­μέ­νου αντι­πο­λε­μι­κή συ­νεί­δη­ση. Αλλά γνω­ρί­ζει πως το σιω­νι­στι­κό κρά­τος είναι σε δύ­σκο­λη θέση και έχει να συ­νυ­πο­λο­γί­σει πολ­λούς πα­ρά­γο­ντες. Με τα λόγια βε­τε­ρά­νου πο­λε­μι­κού αντα­πο­κρι­τή σε άρθρο του, «το Ισ­ρα­ήλ πρέ­πει να συ­ντρί­ψει τη Χαμάς, αλλά πρέ­πει να το κάνει με σοφία». 

Στο στρα­τιω­τι­κό πεδίο, προη­γού­με­νες επι­χει­ρή­σεις έδει­ξαν πως η ένο­πλη αντί­στα­ση προ­σαρ­μό­ζε­ται και εξε­λίσ­σε­ται, κα­θι­στώ­ντας πολύ δύ­σκο­λη την ήττα της. Το γό­η­τρο του ισ­ραη­λι­νού στρα­τού δεν αντέ­χει πολ­λές ακόμα ει­σβο­λές που δεν θα επι­τυγ­χά­νουν τον δια­κη­ρυγ­μέ­νο στόχο «συ­ντρι­βής της Χαμάς». 

Αυτό συν­δυά­ζε­ται με τον –πολύ κρί­σι­μο– πο­λι­τι­κό πα­ρά­γο­ντα. Το Ισ­ρα­ήλ έχει ανά­γκη τη «διε­θνή νο­μι­μο­ποί­η­ση», γι’ αυτό και έχει ρίξει ιστο­ρι­κά τόσο βάρος στην προ­πα­γαν­δι­στι­κή του μη­χα­νή. Προη­γού­με­νες στρα­τιω­τι­κές επι­χει­ρή­σεις προ­κά­λε­σαν με­γά­λη ζημιά στη διε­θνή του ει­κό­να, καθώς η βιαιό­τη­τά τους έκανε σαφές ακόμα και σε αν­θρώ­πους που ίσως κρα­τούν «ίσες απο­στά­σεις» ανά­με­σα στις ρου­κέ­τες της αντί­στα­σης και τα βομ­βαρ­δι­στι­κά και τα τανκς του Ισ­ρα­ήλ πως οι ει­σβο­λές απλώς τι­μω­ρού­σαν έναν ολό­κλη­ρο λαό. Το διε­θνές κί­νη­μα αλ­λη­λεγ­γύ­ης στην Πα­λαι­στί­νη έχει κάνει ση­μα­ντι­κή δου­λειά σε αυτό το κρί­σι­μο μέ­τω­πο. Η ανά­δει­ξη του διαρ­κούς εγκλή­μα­τος στη Γάζα, «τη με­γα­λύ­τε­ρη υπαί­θρια φυ­λα­κή του πλα­νή­τη», και οι προ­σπά­θειες να σπά­σει ο απο­κλει­σμός, οι κι­νη­το­ποι­ή­σεις στη διάρ­κεια προη­γού­με­νων ει­σβο­λών, είναι πο­λύ­τι­μες δρά­σεις, με απο­τε­λέ­σμα­τα που ίσως δεν είναι «χει­ρο­πια­στά» αλλά συμ­βάλ­λουν στον αγώνα των Πα­λαι­στι­νί­ων.

Πολύ ση­μα­ντι­κό­τε­ρο ρόλο έχει παί­ξει το διε­θνές κί­νη­μα BDS (Μποϊ­κο­τάζ-Απο­μό­νω­ση-Κυ­ρώ­σεις), το οποίο πραγ­μα­τι­κά έχει τρο­μο­κρα­τή­σει το Ισ­ρα­ήλ τα τε­λευ­ταία χρό­νια, γιατί έχει τη δύ­να­μη να το βλά­ψει, όπως έγινε στο πα­ρελ­θόν με το Απαρτ­χάιντ της Νο­τί­ου Αφρι­κής. Το κί­νη­μα διευ­ρύ­νε­ται διαρ­κώς τα τε­λευ­ταία χρό­νια, με εντυ­πω­σια­κά πα­ρα­δείγ­μα­τα καλ­λι­τε­χνών, ακα­δη­μαϊ­κών ιδρυ­μά­των, συν­δι­κά­των, και με πιο πρό­σφα­τη την Πρε­σβυ­τε­ρια­νή Εκ­κλη­σία των ΗΠΑ που ψή­φι­σε να απο­σύ­ρει 21 εκατ. δο­λά­ρια από τρεις εται­ρεί­ες που κά­νουν δου­λειές σε ισ­ραη­λι­νούς εποι­κι­σμούς. Στην Ευ­ρώ­πη, αρ­κε­τές εται­ρεί­ες δια­νο­μής τρο­φί­μων αρ­χί­ζουν να αρ­νού­νται να αγο­ρά­σουν ισ­ραη­λι­νά προ­ϊ­ό­ντα που πα­ρά­γο­νται στα κα­τε­χό­με­να. Η μη­χα­νή «δη­μο­σί­ων σχέ­σε­ων» του Ισ­ρα­ήλ έχει υπο­στεί ση­μα­ντι­κές ήττες στη μάχη της προ­πα­γάν­δας. Αυτό συ­γκρα­τεί συχνά τους σφα­γείς του Νε­τα­νιά­χου από νέες βάρ­βα­ρες επι­θέ­σεις. Σή­με­ρα, αυτό τους συ­γκρα­τεί από το να εξα­πο­λύ­σουν μια επί­θε­ση που θα κα­τα­γρα­φεί διε­θνώς ως «συλ­λο­γι­κή τι­μω­ρία», κι ας απαι­τούν κάτι τέ­τοιο ανοι­χτά οι ακραί­οι σιω­νι­στές στους δρό­μους. 

Και φυ­σι­κά, όταν ανα­φε­ρό­μα­στε στη διε­θνή αλ­λη­λεγ­γύη και τη δύ­να­μή της, δεν πρέ­πει ποτέ να ξε­χνά­με την άλλη κρί­σι­μη δύ­να­μη στον πα­λαι­στι­νια­κό αγώνα, τον «αρα­βι­κό δρόμο». Ιδιαί­τε­ρα στο ση­με­ρι­νό εκρη­κτι­κό τοπίο, όπου ο αμε­ρι­κα­νι­κός ιμπε­ρια­λι­σμός και οι σύμ­μα­χοί του δεν έχουν τη δύ­να­μη που είχαν πα­λιό­τε­ρα. Αυτό έχει υπόψη του ο Μπα­ράκ Ομπά­μα όταν καλεί το Ισ­ρα­ήλ σε «αυ­το­συ­γκρά­τη­ση» για να «μην απο­στα­θε­ρο­ποι­η­θεί πε­ρισ­σό­τε­ρο η πε­ριο­χή». Αυτό αφορά τη Συρία, το Ιράκ, την Ιορ­δα­νία, αλλά ίσως πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο την Αί­γυ­πτο. 

Μια ει­σβο­λή που θα κλι­μα­κώ­σει τη βαρ­βα­ρό­τη­τα στη Γάζα θα ασκή­σει τε­ρά­στια πίεση στον Σίσι, που επι­χει­ρεί να εδραιώ­σει την εξου­σία του. Κα­ταρ­χάς να ξα­να­νοί­ξει τα πε­ρά­σμα­τα προς τη Γάζα που σφρά­γι­σε πρό­σφα­τα. Επι­πλέ­ον, κομ­μά­τι της δη­μα­γω­γί­ας του απο­τέ­λε­σε ο εθνι­κι­σμός, ο αντια­με­ρι­κα­νι­σμός και η επί­κλη­ση μιας «πε­ρή­φα­νης, ισχυ­ρής Αι­γύ­πτου». Εμείς γνω­ρί­ζου­με πως είναι δη­μα­γω­γία, αλλά αν ο πό­λε­μος κλι­μα­κω­θεί, τα μάτια του αρα­βι­κού κό­σμου θα στρα­φούν στον Σίσι. Και η επι­λο­γή ανά­με­σα στο να δρά­σει ενά­ντια στις επι­θυ­μί­ες του Ισ­ρα­ήλ (και άρα των ΗΠΑ) ή να μην κάνει τί­πο­τα για να βοη­θή­σει τους Πα­λαι­στί­νιους είναι μια επι­λο­γή που ο Σίσι δεν θα ήθελε με τί­πο­τα να κάνει σε αυτήν τη φάση. 

Πα­λαι­στι­νια­κός ξε­ση­κω­μός

Το εκρη­κτι­κό μείγ­μα συ­μπλη­ρώ­νει ο ξε­ση­κω­μός στην ίδια την Ιε­ρου­σα­λήμ και σε άλλες πό­λεις του Ισ­ρα­ήλ από τους πα­λαι­στι­νια­κούς πλη­θυ­σμούς που διε­ξά­γουν μια μικρή Ιντι­φά­ντα εδώ και μέρες. Η εξέ­γερ­ση των ίδιων των πα­λαι­στι­νια­κών μαζών έχει δεί­ξει στο πα­ρελ­θόν τη δυ­να­τό­τη­τά της να προ­κα­λέ­σει θε­τι­κά σοκ σε όλο τον αρα­βι­κό κόσμο αλλά και διε­θνώς. 

Η Χαμάς ανα­κοί­νω­σε πως σε πε­ρί­πτω­ση χερ­σαί­ας ει­σβο­λής «θα ανοί­ξει τις πύλες της κο­λά­σε­ως» για το Ισ­ρα­ήλ. Είναι ένας πραγ­μα­τι­κός κίν­δυ­νος για το σιω­νι­στι­κό κρά­τος-τρο­μο­κρά­τη. Όμως δεν προ­έρ­χε­ται από τη Χαμάς, αλλά από το συν­δυα­σμό όλων των πα­ρα­πά­νω πα­ρα­γό­ντων. 

Οι Πα­λαι­στί­νιοι που εξε­γεί­ρο­νται, οι ένο­πλες ορ­γα­νώ­σεις που αμύ­νο­νται, οι αρα­βι­κές μάζες που πα­ρα­κο­λου­θούν με έντα­ση θα κά­νουν το δικό τους μέρος. Όσο μας αφορά στο κί­νη­μα αλ­λη­λεγ­γύ­ης στη Δύση, έχου­με να παί­ξου­με το δικό μας ρόλο, ο οποί­ος δεν είναι ασή­μα­ντος. Στην Ελ­λά­δα συ­γκε­κρι­μέ­να, οφεί­λου­με να σπά­σου­με τη «στρα­τη­γι­κή συμ­μα­χία» που οι­κο­δο­μεί­ται με το Ισ­ρα­ήλ, να πα­λέ­ψου­με για κα­τάρ­γη­ση κάθε δε­σμού, στρα­τιω­τι­κού, οι­κο­νο­μι­κού, δι­πλω­μα­τι­κού, με το κρά­τος-τρο­μο­κρά­τη.