Με την ορκωµοσία της νέας συγκυβέρνησης του Κινήµατος Πέντε Αστέρων (Κ5Α) µε το Δηµοκρατικό Κόµµα (PD) οριστικοποιήθηκε η πτώση της Λέγκας από την κυβέρνηση και η επιστροφή της στα έδρανα της αντιπολίτευσης για το άµεσο µέλλον.
Οι πολυήµερες διαπραγµατεύσεις κατέληξαν σε συµφωνία, το 79% των µελών του Κ5Α την ενέκρινε σε ηλεκτρονικό δηµοψήφισµα και ο Κόντε παραµένει πρωθυπουργός µιας διαφορετικής πλέον κυβέρνησης.
Οπισθοχώρηση για τον Σαλβίνι
Η κυβερνητική κρίση κόστισε δηµοσκοπικά στη Λέγκα λίγες µονάδες (στο 31% από τις προηγούµενες υψηλές πτήσεις πάνω από 36%, µε τα δύο κόµµατα της νέας συγκυβέρνησης να «τσιµπάνε» µερικές µονάδες). Κόστισε περισσότερο στη δηµοφιλία του Σαλβίνι, που έχασε 15 µονάδες από όταν «τράβηξε την πρίζα» της συγκυβέρνησης µε το Κ5Α, επιδιώκοντας πρόωρες εκλογές, µε στόχο «πλήρεις εξουσίες».
Ο ακροδεξιός ηγέτης και το κόµµα του φαίνεται ότι σ’ αυτή τη φάση πληρώνουν το τίµηµα της πολιτικής κρίσης που προκάλεσαν και το γεγονός ότι καταγράφηκε ως κίνητρό τους η αλαζονεία και η «αδηφαγία». Το αντιλήφθηκε και ο ίδιος ο Σαλβίνι, όταν σε µια ύστατη προσπάθεια έκανε στροφή 180 µοιρών, προτείνοντας «νεκρανάσταση» της συγκυβέρνησης την οποία είχε µόλις τερµατίσει.
Ήταν πολύ αργά. Ο ίδιος ο Κόντε και τα υπόλοιπα κόµµατα της Βουλής είχαν πλέον αποφασίσει να µην διευκολύνουν τα σχέδια της Λέγκας. Η απόφαση, που λήφθηκε σε ένα κλειστό µάζεµα στελεχών στις 6 Αυγούστου, για «απεγκλωβισµό από µια αντιπαραγωγική συµµαχία», γύρισε µπούµερανγκ. Ο Σαλβίνι υπολόγιζε σε ένα «µπλίτζκριγκ» που θα αιφνιδίαζε τους ανταγωνιστές του και θα τον οδηγούσε σε έναν άµεσο εκλογικό θρίαµβο και βρέθηκε καθηλωµένος σε έναν «πόλεµο χαρακωµάτων».
Τα καλά νέα σταµατούν εκεί. Η νέα κυβέρνηση Κόντε δεν προϊδεάζει για κάποια θετική αλλαγή κατεύθυνσης.
Η νέα κυβέρνηση
Τα υπουργεία µοιράστηκαν 9 «βετεράνοι» της προηγούµενης αντιλαϊκής και µισητής κυβέρνησης Ρέντσι, 10 στελέχη του Κ5Α που πρόθυµα συγκυβέρνησαν µε την ακροδεξιά το προηγούµενο διάστηµα, µια τεχνοκράτισσα και ως κοµπάρσος ένα µέλος του µετριοπαθούς αριστερού(;) «Ελεύθεροι και Ίσοι» που έσπευσε να στηρίξει ολόθερµα την τάχα «προοδευτική» συγκυβέρνηση.
Προγραµµατικά, η εικόνα είναι αντίστοιχη. Υποτίθεται ότι η νέα κυβέρνηση θα ζητήσει από τις Βρυξέλλες να αναθεωρήσει την «υπερβολική ακαµψία» στους δηµοσιονοµικούς κανόνες, ενώ θα πετύχει το θαύµα ενός «επεκτατικού προϋπολογισµού», ο οποίος ταυτόχρονα δεν θα παραβιάζει τη δηµοσιονοµική πειθαρχία.
Το Bloomberg, µια σοβαρή φωνή της αστικής τάξης, ανακοινώνοντας την προγραµµατική συµφωνία «26 σηµείων» της νέας κυβέρνησης, µιλά εύστοχα για «γενικόλογο ευχολόγιο 26 σηµείων». Το ίδιο σάιτ υπενθυµίζει την παρουσία του Ρέντσι και των οµοϊδεατών βουλευτών του ως πιθανό εµπόδιο σε κάθε σκέψη για «αναδιανεµητική ατζέντα».
Όσον αφορά το µεταναστευτικό, η προϊστορία του Ρέντσι και του τότε υπ. Εσωτερικών Μινίτι (που είχα πάρει τα πρώτα αντιµεταναστευτικά µέτρα), αλλά και των Κ5Α κατά τη συγκυβέρνηση µε τη Λέγκα προειδοποιεί. Ίσως περιοριστούν οι απάνθρωπες ακρότητες του Σαλβίνι (και δεν υποτιµούµε τη σηµασία για τα θύµατά του), αλλά η βάρβαρη πολιτική αποτροπής δεν θα αλλάξει. Δίνει ήδη τον τόνο και σε αυτό ο Ρέντσι, δηλώνοντας ότι «ασφαλώς ο καθένας πρέπει να διασώζεται στη θάλασσα, αλλά είναι ηλίθιο να πιστεύετε ότι θα καλωσορίζουµε τον καθένα».
Ένας αστός αναλυτής, ο Φερντινάντο Τζιουλιάνο, έκανε µια ιστορική αναλογία: «Με µια έννοια µου θυµίζει την κυβέρνηση του Ροµάνο Πρόντι. Μια κυβέρνηση που ξεκίνησε ως αριστερή, πήγε προς το κέντρο και τελικά δεν κατάφερε τίποτα, στρώνοντας τελικά το δρόµο για την επιστροφή του Μπερλουσκόνι».
Οι προοπτικές της ακροδεξιάς
Και αυτά τα ζητήµατα είναι που κάνουν την ήττα του Σαλβίνι βραχυπρόθεσµη. Οι πιο προσεκτικοί αναλυτές, που δεν σπεύδουν να προπαγανδίζουν το «θρίαµβο της φιλελεύθερης δηµοκρατίας και του ευρωπαϊσµού», επισηµαίνουν όλοι ότι µεσοπρόθεσµα ο Σαλβίνι θα έχει όλες τις ευκαιρίες για να αντεπιτεθεί δριµύτερος.
Επιχειρεί ήδη να θάψει τη ρετσινιά του αλαζόνα αδηφάγου που προκάλεσε µόνος το τέλος του, προσπαθώντας να εµφανιστεί ως το θύµα µιας πλεκτάνης «ισχυρών δυνάµεων στην Ευρώπη». Το ζήτηµα είναι ότι οι πολιτικές της νέας συγκυβέρνησης µπορούν εύκολα να «θεριέψουν» αυτό το παραµύθι. Ο ακροδεξιός ηγέτης δηλώνει ήδη ότι η νέα κυβέρνηση «δεν θα κρατήσει πολύ» και προϊδεάζει για «αντιπολίτευση στη βουλή, στα δηµοτικά συµβούλια και στις πλατείες, µέχρι τελικά να ψηφίσουµε και να νικήσουµε». Οι µουσολινικοί Αδελφοί της Ιταλίας (επίδοξος κυβερνητικός εταίρος της Λέγκα σε µια καθαρή ακροδεξιά κυβέρνηση στο µέλλον) ήδη καλούν στις πρώτες διαδηλώσεις. Ο Σαλβίνι αρχικά έδειξε πιο θεσµικός («δεν µου αρέσουν οι εξεγέρσεις –ανήκουν στο 1848»), γνωρίζοντας ότι η Λέγκα δεν έχει παραδόσεις «δρόµου». Αλλά ίσως επιχειρήσει να χτίσει δύναµη και σε αυτό το πεδίο, καθώς πλέον ανοίγει κι αυτός το ζήτηµα των διαδηλώσεων κι έφτασε να προαναγγείλει µια πιθανή πανιταλική «πορεία στη Ρώµη» (µε τους ανατριχιαστικούς συνειρµούς που προκαλεί) τον Οκτώβρη.
Σε αντίθεση µε όσα πιστεύει µια κάποια «Αριστερά» που έσπευσε να στηρίξει τη νέα συγκυβέρνηση, αυτή δεν θα φράξει το δρόµο στην ακροδεξιά –το αντίθετο είναι πιο πιθανό να συµβεί.
Αριστερά
Παραθέτουµε αποσπάσµατα όσων είπε ο Φράνκο Τουριλιάτο, ηγετικό στέλεχος της Sinistra Anticapitalista σε πρόσφατη συνέντευξή του:
«Η ήττα του Σαλβίνι προς το παρόν είναι θετική εξέλιξη, αλλά θα ήταν καταστροφικό να πιστέψουµε ότι ηττήθηκε οριστικά…
Φυσικά διακρίνουµε µια αστική, δεξιά, αυταρχική, αντιδραστική κυβέρνηση από µια αστική φιλελεύθερη κυβέρνηση, δεν είναι το ίδιο πράγµα. Αλλά λέµε µε σαφήνεια –και αυτό είναι το κρίσιµο– ότι η σωτηρία δεν θα έρθει από αυτή την κυβέρνηση.
Θα ήταν πραγµατικά πολιτική αυτοκτονία και καταστροφή για τις εργάτριες και τους εργάτες, αν η ταξική Αριστερά υποτασσόταν σ’ αυτή την νέα εξέλιξη κι άφηνε το µονοπώλιο της πολιτικής και κοινωνικής αντιπολίτευσης στον Σαλβίνι.
Η περιθωριοποίηση του Σαλβίνι σε αυτή τη φάση µας δίνει λίγο παραπάνω χρόνο να χτίσουµε τις κινητοποιήσεις και την κοινωνική αντιπολίτευση. Αλλά για να το κάνουµε αυτό, πρέπει να προωθήσουµε τα αιτήµατά µας για κοινωνικά και δηµοκρατικά δικαιώµατα, χωρίς καµιά εµπιστοσύνη σε αυτή την κυβέρνηση, αλλά χτίζοντας την αντιπολίτευση σε αυτήν, καθώς από τη φύση της δεν θα ικανοποιήσει αυτά τα αιτήµατα.
Γι’ αυτό το λόγο προτείνουµε στα κοινωνικά κινήµατα και τις πολιτικές δυνάµεις να συναντηθούµε σε µια µεγάλη συνέλευση, να διαµορφώσουµε µια κοινή πλατφόρµα και να βρούµε την ικανότητα να αντισταθούµε στις πολιτικές αυτής της κυβέρνησης, που δεν θα είναι καθόλου “φιλική”, ενώ ταυτόχρονα θα εµποδίζουµε να εκφράζει ο Σαλβίνι την κοινωνική αντιπολίτευση και όχι η ταξική Αριστερά. Το φθινόπωρο πρέπει να φέρει την ενότητα δράσης αυτής της κοινωνικής και πολιτικής αντιπολίτευσης και πρέπει να χρησιµοποιήσουµε τον χρόνο που κερδίσαµε για να το καταφέρουµε αυτό».
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά