Έχω διαβάσει αρκετά σχετικά με τον Καραϊσκάκη, οπότε έχω σχηματίσει κάποια άποψη τι ακριβώς υπάρχει πίσω από τον ήρωα. Με βάση αυτό το σκεπτικό πήγα και είδα τη θεατρική παράσταση, «Καραϊσκάκης: Ο παρεξηγημένος ήρωας», στο Θέατρο της Ημέρας, από περιέργεια για το πως θα μεταφερθεί η ζωή του στο θέατρο.

Αυτό που δεν μου άρεσε είναι ότι η εν λόγω πα­ρά­στα­ση προ­βαί­νει σε ωραιο­ποι­ή­σεις και ηρω­ο­ποι­ή­σεις, με ένα Κα­ραϊ­σκά­κη που συ­νή­θως δεν έφται­γε, ήταν προ­ση­νής, δεν έβρι­ζε, και ήταν μο­νί­μως πα­ρε­ξη­γη­μέ­νος. 

Είναι αλή­θεια ότι υπήρ­ξε μια ιδιό­μορ­φη και αμ­φι­λε­γό­με­νη προ­σω­πι­κό­τη­τα. Νόθος γιός μιας κα­λο­γριάς, χωρίς να υπάρ­χει πίσω του οι­κο­γε­νεια­κό πα­ρελ­θόν και τόπος κα­τα­γω­γής, από­κλη­ρος και κα­τα­τρεγ­μέ­νος, σω­μα­το­φύ­λα­κας του Αλή Πασά, αρ­μα­το­λός των Οθω­μα­νών, αθυ­ρό­στο­μος και μό­νι­μα άρ­ρω­στος, κα­τα­φέρ­νει να ανέ­βει όλη την ιε­ραρ­χία, ενώ το βα­σι­κό μέ­λη­μα του ήταν να έχει το αρ­μα­το­λί­κι των Αγρά­φων.

Μέχρι το 1925, πε­ρί­που, δεν ήταν σί­γου­ρος αν θα τα­χθεί με το μέρος της Επα­νά­στα­σης ή όχι, ενώ είχε πολ­λα­πλές συ­νερ­γα­σί­ες με τους Οθω­μα­νούς, τα λε­γό­με­να κα­πά­κια. Από την πτώση του Με­σο­λογ­γί­ου και μετά υπάρ­χει μια κυ­ριο­λε­κτι­κή με­τα­στρο­φή στη δράση του. Τάσ­σε­ται ολο­κλη­ρω­τι­κά με την Επα­νά­στα­ση, ενώ ανα­δύ­ο­νται όλα τα προ­τε­ρή­μα­τά του: στρα­τη­γι­κός νους, τολ­μη­ρός, με ηγε­τι­κές ικα­νό­τη­τες. Το κα­λο­καί­ρι του 1826 ανα­λαμ­βά­νει τη Γε­νι­κή Αρ­χη­γία των στρα­τιω­τι­κών σω­μά­των της Ρού­με­λης.

Στο πρό­σω­πό του συ­γκε­ντρώ­θη­καν όλες οι αντι­φά­σεις του αγώνα, και απο­δεί­χτη­κε ότι οι επα­να­στά­τες ήταν άν­θρω­ποι με προ­κα­τα­λή­ψεις και αδυ­να­μί­ες, με τις δικές τους σκο­τει­νές στιγ­μές, δια­δρο­μές και χού­για. Βυ­θι­σμέ­νος μέσα στις αντι­φά­σεις της πε­ριό­δου, αλλά και τις προ­σω­πι­κές του, συμ­με­τέ­χει στις έρι­δες που υπάρ­χουν στην ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά. Από αμ­φι­σβη­τί­ας της κε­ντρι­κής Διοί­κη­σης, στα πρώτα χρό­νια της Επα­νά­στα­σης, περ­νά­ει με το μέρος της στη διάρ­κεια του δεύ­τε­ρου εμ­φυ­λί­ου πο­λέ­μου, το Νο­έμ­βριο του 1824, συμ­με­τέ­χο­ντας στις βιαιο­πρα­γί­ες και λε­η­λα­σί­ες των ρου­με­λιώ­τι­κων στρα­τευ­μά­των στον Μοριά, βοη­θώ­ντας την επι­κρά­τη­ση ης Διοί­κη­σης επί των Πε­λο­πον­νη­σί­ων, φτιά­χνει την φρι­κτή πυ­ρα­μί­δα με τα κομ­μέ­να κε­φά­λια των Τούρ­κων νε­κρών στη μάχη της Αρά­χω­βας, ενώ φέρει ευ­θύ­νη για την σφαγή των Αρ­βα­νι­τών αιχ­μα­λώ­των στο Μο­να­στή­ρι του Αγίου Σπυ­ρί­δω­να, στον Πει­ραιά, τον Απρί­λιο του 1827, παρά την αντί­θε­τη υπό­σχε­ση που είχε δώσει ώστε να πα­ρα­δο­θούν. 

Όμως, όπως μας θυ­μί­ζει ο Π. Μπου­κά­λας, στο βι­βλίο του-θε­α­τρι­κό έργο, με τίτλο: «Το μά­γου­λο της Πα­να­γί­ας» (εκ­δό­σεις Άγρα, Αθήνα 2021) και πα­ρα­τη­ρεί εύ­στο­χα ο Β. Κα­ρα­μα­νω­λά­κης (Εποχή, 18-19/12/2021), «[…] οι ήρωες, είναι χω­μά­τι­νοι, γε­μά­τοι λά­σπες και βρω­μιές στα ρούχα τους, γε­μά­τοι αντι­φά­σεις». Και συ­μπλη­ρώ­νει πως η ζωή του Κα­ραϊ­σκά­κη «Είναι η ιστο­ρία ενός αν­θρώ­που που μπήκε σε ένα ρυάκι που φού­σκω­σε και έγινε πο­τά­μι και πα­ρέ­συ­ρε και εκεί­νον και όλους τους άλ­λους μα­κριά, όπου ο κα­θέ­νας άντε­ξε να φτά­σει, εκεί που μπό­ρε­σε να πια­στεί».

Κατά συ­νέ­πεια, όπως για πολ­λούς άλ­λους, έτσι και για τον Κα­ραϊ­σκά­κη η Επα­νά­στα­ση συ­νέ­βαλ­λε στο να συ­ντε­λε­στεί μια ρι­ζι­κή με­τα­στρο­φή στη συ­νεί­δη­σή του, δεί­χνο­ντας ότι οι επα­να­στά­σεις δια­μορ­φώ­νουν επα­να­στά­τες. Αυτά όλα δεν ανα­δει­κνύ­ο­νται στην θε­α­τρι­κή πα­ρά­στα­ση με επαρ­κή τρόπο, παρά μόνο λειαί­νο­ντας τις γω­νί­ες.

* Στη φωτό: Πί­να­κας του ζω­γρά­φου Χρή­στου Μπό­κο­ρου

 

Ετικέτες