Το καραβάνι συναντά την αλληλεγγύη σε ΗΠΑ-Μεξικό

Όμως, αντίθετα με αυτό το κάλεσμα, απ’ όπου κι αν περνάει, το καραβάνι συναντάει θερμή υποδοχή και αλληλεγγύη. Η αλληλεγγύη του κόσμου εκφράζεται έμπρακτα, αλλά και με μαζικές διαδηλώσεις υποστήριξης, η οποίες σε πολλές περιπτώσεις έχουν υποχρεώσει τις τοπικές αρχές να παρέχουν βοήθεια, παρά την έκκληση της κυβέρνησης να μην το κάνουν. Η μαζική υποστήριξη του κόσμου στο καραβάνι έχει φέρει σε δύσκολη θέση τη μεξικάνικη κυβέρνηση, καθώς, σε κάθε προσπάθεια να μπλοκάρει το καραβάνι, κατηγορείται ότι κάνει «τη βρόμικη δουλειά για τις ΗΠΑ». 

Συγκλονιστική στήριξη

Η υποστήριξη του κόσμου είναι γιγάντια στο Μεξικό. Σε κάθε πόλη που φτάνει το καραβάνι, εκατοντάδες άνθρωποι προθυμοποιούνται να τους βρουν στέγη για όσον καιρό θα μείνουν, τους παρέχουν είδη πρώτης ανάγκης και φαγητό. Οι λόγοι που το καραβάνι συναντάει τόσο μεγάλη υποστήριξη στο Μεξικό είναι πολλοί. Από τη μια, μεγάλο κομμάτι της μεξικανικής κοινωνίας έχει βιώσει τη μετανάστευση στις ΗΠΑ, οπότε είναι εύκολο να καταλάβουν ότι οι πραγματικοί λόγοι που δημιουργήθηκε το καραβάνι είναι η ακραία φτώχια, η καθημερινή βία και η πολιτική περιθωριοποίηση. Από την άλλη, η ξενοφοβική και ρατσιστική πολιτική του Τραμπ είχε στόχο κυρίως τους Μεξικανούς (λέγοντας ότι είναι αυτοί που φέρνουν τους μπελάδες στις ΗΠΑ και χτίζοντας ενάντια σε αυτούς τον διαβόητο «τοίχο»). Αυτό έχει δημιουργήσει στις συνειδήσεις των ανθρώπων μια βαθιά ταύτιση με τον κόσμο του καραβανιού, τους οποίους οι Αμερικάνοι Ρεπουμπλικανοί χαρακτηρίζουν επικίνδυνους εισβολείς, τρομοκράτες και εγκληματίες, ό,τι ακριβώς λένε και για τους Μεξικανούς. 

Στην Πόλη του Μεξικού, το καραβάνι έφτασε σε μια περίοδο σοβαρής έλλειψης νερού, με πολλούς από τους μόνιμους κατοίκους να μένουν έως και μια βδομάδα χωρίς τρεχούμενο πόσιμο νερό. Παρ’ όλα αυτά, ήταν τουλάχιστον αλληλέγγυοι με τον κόσμο του καραβανιού, καθώς πολλοί από αυτούς ξέρουν πώς είναι ένα τέτοιο ταξίδι. Τους παρείχαν κουβέρτες, κουρέματα, φαγητό και δημιουργική απασχόληση για τα παιδιά. ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεις βρέθηκαν εκεί για να δείξουν την αλληλεγγύη τους. Εθελοντές από αυτές τις οργανώσεις ανακάλυψαν ότι υπήρχε ανάγκη για φαρμακευτική περίθαλψη ατόμων με τον ιό HIV και άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, ενώ έλλειψη υπήρχε και σε μέτρα αντισύλληψης. Οι ελλείψεις αυτές καλύφτηκαν μέσα σε ένα 24ωρο μετά από κινητοποίηση όλης της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας της πόλης. 

Η προηγούμενη στάση του καραβανιού ήταν στην πόλη Χουτσιτάν στην πολιτεία της Οαχάκα. Το Χουτσιτάν είναι μία από τις πόλεις που πλήγηκαν από τον μεγάλο σεισμό του Σεπτεμβρίου 2017, με αποτέλεσμα ένα κομμάτι της πόλης ακόμα να μην είναι λειτουργικό. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τον κόσμο να καλωσορίσει το καραβάνι. Η τοπική κυβέρνηση, το σωματείο δασκάλων του 22ου τομέα της Οαχάκα, μαζί με άλλους φορείς, οργάνωσαν την υποδοχή του καραβανιού. Πολλοί από τους κατοίκους θυμούνταν ότι μετανάστες από την Ονδούρα, το Ελ Σαλβαδόρ και γενικά τη Νότια και Κεντρική Αμερική σταμάταγαν στο ταξίδι τους προς τα σύνορα των ΗΠΑ για να βοηθήσουν τους επιζώντες από τον καταστροφικό σεισμό. Ένας τερματικός σταθμός λεωφορείων έγινε το προσωρινό σπίτι για τον κόσμο του καραβανιού, ιατρικό προσωπικό βρέθηκε δίπλα τους για να τους φροντίσει και οι τοπικές αρχές πρόσφεραν δωρεάν μετακίνηση μέχρι την πόλη του Μεξικού. 

Στο Χουτσιτάν, μετά από ψηφοφορία (η οργανωμένη συλλογικότητα των μεταναστών, που αποφασίζουν σε συνελεύσεις όλες τις λεπτομέρειες του ταξιδιού, τις πολιτικές επιλογές τους κλπ, εντυπωσιάζει) το καραβάνι αποφάσισε να χωριστεί στα δύο. Το μεγαλύτερο κομμάτι ακολούθησε έναν πιο μακρύ, αλλά θεωρητικά ασφαλέστερο δρόμο, ενώ το δεύτερο μικρότερο κομμάτι αποφάσισε να διασχίσει μικρότερη, αλλά πιο επικίνδυνη απόσταση. Και για τις δύο ομάδες αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι του ταξιδιού. Από τη μία οι καιρικές συνθήκες όλο και χειροτερεύουν, ενώ από την άλλη εισέρχονται σε περιοχές όπου είναι πολύ συχνό φαινόμενο η απαγωγή μεταναστών από εγκληματικές οργανώσεις. Η αυξανόμενη βιομηχανία ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική, σε συνδυασμό με τον υποτιθέμενο «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», έχουν αφήσει αυτές τις περιοχές στο έλεος των καρτέλ, με αποτέλεσμα να διεξάγεται μεταξύ των «αρχόντων» της κάθε ναρκο-περιοχής ένας διαρκής πόλεμος, ενώ τρομακτικά υψηλά είναι και τα ποσοστά γυναικοκτονιών ή οι εκβιασμοί (ναρκεμπόρων και συνοριοφυλάκων) σε μετανάστες να περάσουν τα σύνορα με τον όρο να γίνουν διακινητές ναρκωτικών. 

Στις ΗΠΑ, το γεγονός ότι οι αντιδράσεις του κόσμου στο Μεξικό κατάφεραν να εμποδίσουν την κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει μέσα καταστολής για να εμποδίσει το καραβάνι να συνεχίσει, δίνει ελπίδα στους αλληλέγγυους και πίστη ότι έχουν τη δύναμη να σταματήσουν τον Τραμπ από το να εφαρμόσει στο καραβάνι τις ρατσιστικές και ξενοφοβικές πολιτικές του. Είναι γνωστό πως ο Τραμπ προσπαθεί να στήσει μια Αμερική-Φρούριο, χτίζοντας τείχη από τη μία και εφαρμόζοντας μια βάρβαρη μεταναστευτική πολιτική στο εσωτερικό της χώρας από την άλλη. Αυτή τη στιγμή μάλιστα μεταφέρει στρατιώτες στο τείχος στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού για να προστατέψει την Αμερική από τους «επικίνδυνους εισβολείς».  

Οργανώνοντας την υποδοχή

Όμως, σύμφωνα και με στατιστικές, ο κόσμος αντιτίθεται σε αυτή την πολιτική και ψάχνει τρόπους να αντισταθεί. Αυτό έγινε εμφανές και όταν μια ομάδα αιτούντων άσυλο έφτασε στη συνοριακή πόλη Τιχουάνα. Οι μετανάστες είχαν ανέβει πάνω στο τείχος, φωνάζοντας «Κι όμως μπορέσαμε». Και από τις δύο μεριές των συνόρων είχαν κοντά τους ένα ολόκληρο «δίκτυο» ακτιβιστών, νομικών συμβούλων, αλληλέγγυων που οργάνωσαν με κάθε μέσο την υποδοχή. 

Μετά το τέλος των μεσοπρόθεσμων εκλογών, τα μάτια του κόσμου στράφηκαν πάλι στο καραβάνι. Σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, οι Δημοκρατικοί τήρησαν σιγή ιχθύος για το ζήτημα του καραβανιού. Μετά από τόσα χρόνια υποχώρησης του αντιρατσιστικού κινήματος, που συνήθως περίμενε από τους Δημοκρατικούς να ολοκληρώσουν τον αγώνα σε θεσμικό επίπεδο και σχεδόν πάντα προδιδόταν, υπάρχει η ανάγκη να ξαναχτιστούν πολλά πράγματα από την αρχή.

Ένα πρώτο σημαντικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση ήταν η διαδήλωση που έγινε στη Νέα Υόρκη στις 3 Νοέμβρη, με τίτλο «Όχι στο μίσος, αλληλεγγύη στο καραβάνι προσφύγων». Η διοργανώτρια της διαδήλωσης από την International Socialist Organization (ISO) δήλωσε πως διοργάνωσαν τη διαδήλωση πριν τις μεσοπρόθεσμες εκλογές τόσο για να αναδείξουν τη σιωπή των Δημοκρατικών στο ζήτημα του καραβανιού, όσο και για να καταγγείλουν τον ιμπεριαλισμό και παρεμβατισμό των ΗΠΑ στην Κεντρική Αμερική και ιδιαίτερα στην Ονδούρα, ο οποίος είναι και ο λόγος που μεταναστεύουν οι άνθρωποι.

Πολύ σημαντική ήταν η ανοιχτή επιστολή δύο πρώην στρατιωτών και αντιρρησιών πολέμου, που καλούσε σε οργανωμένη ανυπακοή τους εν ενεργεία στρατιώτες που βρίσκονται στα σύνορα. Βετεράνοι επιχειρούν να οργανώσουν τη δική τους κινητοποίηση στα σύνορα για να εναντιωθούν στη χρήση των στρατιωτών. 

Είναι φανερή η ανάγκη να υπάρξει ένα οργανωμένο μαζικό κίνημα για την υποδοχή του καραβανιού. Αν και υπάρχει μια γενική δυσφορία και αντίθεση στην ξενοφοβική πολιτική του Τραμπ, αυτή δεν έχει καταφέρει να εκφραστεί συλλογικά. Μεγάλη μερίδα του κόσμου ανταποκρίνεται είτε με δωρεές, είτε με εθελοντική συμμετοχή στην κινητοποίηση πολλών κοινωνικών οργανώσεων ή ΜΚΟ, που ετοιμάζονται να βοηθήσουν το καραβάνι. Αλλά ανοίγει η συζήτηση για το τι παραπάνω πρέπει να γίνει.

Ανάγκη αντίστασης

Το κινηματικό σκηνικό ήταν πάντα πολύ δύσκολο στις ΗΠΑ, όμως από τις τελευταίες εκλογές και έπειτα φαίνεται να υπάρχει μια κινηματική άνθηση. Είναι στοίχημα αν το αντιρατσιστικό κίνημα των τελευταίων χρόνων, που έχει ξεκινήσει από το Blacks Live Matter, θα καταφέρει να ριζοσπαστικοποιηθεί και να ασκήσει πιέσεις για μια συνολική αλλαγή στη μεταναστευτική πολιτική των ΗΠΑ. Οι διαδηλώσεις του φετινού καλοκαιριού, με θέμα τον διαχωρισμό των οικογενειών στα σύνορα, γρήγορα μετακύλησαν το αίτημά τους στην πιο συνολική κατάργηση του ICE (της υπηρεσίας μεταναστευτικής πολιτικής στα σύνορα). Σε αυτές τις διαδηλώσεις ήταν μαζική η συμμετοχή του κόσμου κι αυτό έδειξε ότι υπάρχει η διάθεση υποστήριξης των μεταναστών, αλλά δεν έχουν υπάρξει οι ευκαιρίες.

Το καραβάνι είναι μια χαρακτηριστική τέτοια ευκαιρία. Δίνει τη δυνατότητα να ανοίξει η συζήτηση για τη βάρβαρη αντιμετώπιση των μεταναστών και των προσφύγων ως χρόνια επιλογή των αμερικάνικων κυβερνήσεων, για την ευθύνη των ΗΠΑ για την κατάσταση των χωρών της Λατινικής Αμερικής, τους λόγους που οδήγησαν αυτούς τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να διασχίσουν χιλιάδες μίλια. Όχι μόνο στα σύνορα, αλλά σε όλη τη χώρα είναι πολύ σημαντικό να γίνουν διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες, ομιλίες, συναντήσεις, για να συσπειρωθούν οι δυνάμεις που μπορούν να παρέμβουν στον εθνικό διάλογο για το καραβάνι, τον οποίο μέχρι τώρα μονοπωλούν ο Τραμπ και οι υποστηρικτές του. 

Πάνω από 30 κοινωνικές οργανώσεις, αντιρατσιστικές ομάδες, πολιτικές οργανώσεις της Αριστεράς καλούν σε πανεθνική μέρα δράσης στις 25 Νοέμβρη στις ΗΠΑ, αλλά ζητούν επίσης να εκφραστεί η αλληλεγγύη σε κάθε χώρα. Το επόμενο διάστημα θα πρέπει να βρούμε τρόπους να ανταποκριθούμε. Η σημασία του καραβανιού και των πολιτικών μηνυμάτων που στέλνει, είναι παγκόσμια.

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά