Καταπίεση και αντίσταση στο Κασµίρ

Στα µέσα Φλεβάρη ένα παγιδευµένο µε βόµβα αυτοκίνητο σκότωσε 40 στρατιώτες των ειδικών δυνάµεων της Ινδίας στο κρατίδιο Τζαµούν και Κασµίρ. Για τη βόµβα θεωρήθηκε υπεύθυνος ένας πιτσιρικάς, που είχε εκπαιδευθεί σχετικά από την οργάνωση Jaish-e-Mohammed, η οποία θεωρείται ότι υποστηρίζεται από τµήµατα του κρατικού µηχανισµού του Πακιστάν. Η κλιµάκωση της έντασης µεταξύ των δύο κρατών ήταν ραγδαία, καθώς στις 26/2 η Ινδία πραγµατοποίησε αεροπορικές επιδροµές κατά στρατιωτικών στόχων στο πακιστανικό έδαφος. Το Πακιστάν από την πλευρά του κατέρριψε δύο από τα ινδικά αεροπλάνα. Μιας τέτοιας έκτασης πολεµική κρίση ανάµεσα σε δύο κράτη που διαθέτουν πυρηνικά, µόνον τρόµο µπορεί να προκαλεί.

Ιστορία

Έτσι κι αλλιώς ο αγγλικός ιµπεριαλισµός άφησε συνειδητά πολλές πληγές από όλες τις χώρες από τις οποίες αποχωρούσε ηττηµένος µετά τον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο –ακριβώς γιατί ήλπιζε ότι θα συνέχιζε να εφαρµόζει, έστω και από µακριά, το «διαίρει και βασίλευε». Στην περίπτωση του Τζαµουν και Κασµίρ, αυτό βρέθηκε ακριβώς πάνω στα σύνορα που διαµορφώθηκαν ντε φάκτο µετά τον «Διαχωρισµό», δηλ. την απόσχιση του Πακιστάν από την Ινδία το 1947, όταν αποχώρησαν οι Βρετανοί. Πάνω από το µισό τµήµα της κοιλάδας αυτής πέρασε στον έλεγχο της Ινδίας µε βάση απόφαση του τοπικού άρχοντα, ο οποίος ήταν ινδουιστής στο θρήσκευµα –σε αντίθεση µε τη µεγάλη πλειοψηφία του πληθυσµού που είναι µουσουλµάνοι. Παρ’ όλα αυτά, τουλάχιστον φραστικά, το 1948 παραχωρήθηκε στο Κασµίρ το δικαίωµα της αυτοδιάθεσης.

 Ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες, η Ινδία και το Πακιστάν βρέθηκαν στα πρόθυρα της σύγκρουσης µε αφορµή το Τζαµού και Κασµίρ, χωρίς βέβαια κανείς να ρωτάει τον εκεί πληθυσµό. Μετά τις κρίσεις ακολουθούσαν διπλωµατικές προσπάθειες που όµως σχεδόν πάντα κατέληγαν σε αποτυχία, ανοίγοντας το δρόµο για την επόµενη κρίση. Διαδοχικές συγκρούσεις «έσπρωξαν» τα σύνορα στο σηµερινό τους σηµείο, στη «Γραµµή Ελέγχου» όπως ονοµάζεται από το 2003 η συνοριακή γραµµή που χωρίζει το Κασµίρ στα δύο.

Μέχρι σήµερα η Ινδία είχε ως στρατηγική γραµµή τη διεθνή αποµόνωση του Πακιστάν. Πράγµατι αυτή η γραµµή λειτούργησε κυρίως όσο οι ΗΠΑ είχαν στη µέγγενη το Ισλαµαµπάντ εξαιτίας των δεσµών του µε τους Ταλιµπάν. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια τα δεδοµένα άλλαξαν. Οι ΗΠΑ θέλουν το Πακιστάν να µεσολαβήσει στους Ταλιµπάν, για να υπάρξει ένας οδικός χάρτης ειρήνης στο Αφγανιστάν που δεν θα στηρίζεται στη µαζική παρουσία αµερικανικού στρατού στη χώρα. Ταυτόχρονα το Πεκίνο έχει προχωρήσει σε ένα τεράστιο κοινό επενδυτικό πρόγραµµα µε το Ισλαµαµπάντ (πρόγραµµα CPEC), µε στόχο τη βελτίωση όλων των υποδοµών του Πακιστάν, ώστε αυτό να αποτελέσει γέφυρα εµπορίου από και προς την Κίνα. Κοντολογίς το Πακιστάν έχει βγει από την αποµόνωσή του και αυτός είναι ο λόγος που η Ινδία στρέφεται πλέον σε άµεσα στρατιωτικές µεθόδους.

Ο πληθυσµός

Από την αρχή µέχρι σήµερα, τα αισθήµατα του πληθυσµού του Τζαµούν και Κασµίρ αγνοούνται από την πλευρά του Νέου Δελχί. Ο πληθυσµός (12,5 εκατοµµύρια) είναι κατά 60% µουσουλµάνοι κάνοντας το κρατίδιο αυτό το µοναδικό στην Ινδία όπου οι µουσουλµάνοι είναι πλειοψηφία.

Η καταπίεση βασίζεται ασφαλώς καταρχήν στη θρησκεία. Οι µουσουλµάνοι έτσι κι αλλιώς αποτελούν θύµατα ρατσιστικών επιθέσεων σε όλη την Ινδία, αλλά µε την άνοδο στην κυβέρνηση του φασιστικού BJP και συνακόλουθα µε την επισηµοποίηση της ιδεολογίας του, δηλ. της Hindutva (ινδικότητα) τα πράγµατα έγιναν ακόµη χειρότερα: κάθε µουσουλµάνος του Κασµίρ θεωρείται ως ντε φάκτο τροµοκράτης. Αλλά δεν είναι µόνον η θρησκευτική καταπίεση. Το Κασµίρ έχει τεράστια ανεργία, µη συµµετέχοντας διόλου στο οικονοµικό θαύµα της Ινδίας (το ίδιο ισχύει βέβαια και σε άλλες τεράστιες περιοχές της χώρας, όπου υπάρχουν άγνωστα στη Δύση αντάρτικα κινήµατα).

Είναι γι’ αυτούς τους λόγους που ο πληθυσµός βρίσκεται σε διαρκείς κινητοποιήσεις από το 1990 εξαιτίας ακριβώς της καταπίεσης και της οικονοµικής ανέχειας. Ειδικά από το 2016 και µετά η εξεγερσιακή διάθεση έχει επιταθεί. Τον Ιούλη εκείνης της χρονιάς οι δυνάµεις καταστολής (κατοχής στην πραγµατικότητα) είχαν σκοτώσει τον διάσηµο, µεταξύ της νεολαίας της περιοχής, 22χρονο ακτιβιστή Μπουράν Βάνι. Αυτό πυροδότησε διαδηλώσεις που εντάθηκαν ακόµη περισσότερο, όταν κατά τη διάρκεια της κηδείας του, στην πόλη Τραλ, οι δυνάµεις κατοχής χτύπησαν τους χιλιάδες συγκεντρωµένους. Αποτέλεσµα των πολυήµερων συγκρούσεων ήταν 30 περίπου νεκροί και χιλιάδες τραυµατίες. Η αιµατηρή καταστολή συνεχίστηκε και το επόµενο έτος, ενώ το 2018 σκοτώθηκαν συνολικά 500 άνθρωποι στο κρατίδιο –περιλαµβανοµένων ανυποψίαστων πολιτών, στρατιωτών, ακτιβιστών, «τροµοκρατών» ή τροµοκρατών.

Σύµφωνα µε τα στοιχεία της ίδιας της ινδικής κυβέρνησης, τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν σκοτωθεί 40.000 άνθρωποι, από τους οποίους τους 21.000 θεωρεί… τροµοκράτες. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωµάτων µιλάνε βέβαια για 100.000 νεκρούς στο ίδιο διάστηµα.

Οι ινδικές στρατιωτικές δυνάµεις που βρίσκονται στην περιοχή είναι το κύριο πρόβληµα όσον αφορά τη βία. Σήµερα στο Τζαµούν και Κασµίρ βρίσκονται 650.000(!) στρατιώτες, οι οποίοι είναι οι περισσότεροι στον πλανήτη αναλογικά µε τον πληθυσµό που έχουν να αντιµετωπίσουν. Και αυτό µάλιστα την ίδια στιγµή που η ίδια η κυβέρνηση του BJP ισχυρίζεται ότι ο αριθµός των ακτιβιστών ή των «τροµοκρατών» στην περιοχή έχει περιοριστεί τα τελευταία χρόνια σε µερικές εκατοντάδες. Είναι προφανές ότι αυτή η θηριώδης ινδική στρατιωτική παρουσία στοχεύει στην επιτήρηση και καταστολή του γενικού πληθυσµού, του οποίου η αποξένωση και ο θυµός ενάντια στο Νέο Δελχί έχει εξαπλωθεί πιο πλατιά και πιο βαθιά από ποτέ –ειδικά από τη στιγµή που η κυβέρνηση δικαιολογεί τους πυροβολισµούς ενάντια στους πιτσιρικάδες που πετάνε πέτρες, που συγχωρεί τις δολοφονίες ακόµη και περαστικών και που θεωρεί επιβεβληµένη τη χρήση βαριών όπλων κατά των άοπλων διαδηλωτών, πολλοί από του οποίους έχουν ακρωτηριαστεί.

Ο ισχυρισµός µας περί στρατού κατοχής επιβεβαιώνεται όχι µόνο από τις δολοφονίες διαδηλωτών, αλλά περισσότερο από τα σεξουαλικά εγκλήµατα αυτού του στρατού, δηλ. από τους µαζικούς βιασµούς. Όταν 125 στρατιώτες µπαίνουν σε ένα χωριό, χωρίζουν τους άνδρες από τις γυναίκες και βιάζουν 50 γυναίκες από 13 έως 60 ετών, αυτό δεν είναι µεµονωµένο έγκληµα, αλλά στρατιωτική τακτική πολέµου. Και όταν δεν υπάρχει καµία καταδίκη για χιλιάδες καταγγελίες βιασµού, τότε αυτό σηµαίνει ότι ολόκληρο το ινδικό κράτος συντάσσεται πίσω από αυτή την πολεµική τακτική. Το ίδιο ισχύει και µε τον ειδικό νόµο που δίνει το δικαίωµα στις Ένοπλες Δυνάµεις να σκοτώνουν έχοντας εκ των προτέρων εξασφαλίσει αµνηστία για τα εγκλήµατά τους.

Ρατσισµός

Στον πόλεµο αυτό συντάσσονται και τα µεγάλα ινδικά µέσα ενηµέρωσης –ιδιωτικά και δηµόσια, δεν έχει καµία διαφορά. Δεν υπάρχει ποτέ καµία είδηση από την πλευρά των οικογενειών των σκοτωµένων, βιασµένων, φυλακισµένων κ.λπ. Τα κοινωνικά δίκτυα χρησιµοποιούνται ευρέως για να προπαγανδίσουν όχι µόνον το µίσος, αλλά και συνθήµατα υπέρ της εξόντωσης των Κασµιριανών, καθώς και την αναγκαιότητα αναγκαστικής µαζικής µεταφοράς πληθυσµού, ώστε ο εκεί πληθυσµός να καταστεί µειονότητα.

Την ίδια ώρα που το ινδικό κράτος φωνάζει για την υποστήριξη που παρέχει το Πακιστάν σε τροµοκρατικές οργανώσεις στο Κασµίρ, το ίδιο το ινδικό κράτος µε πολύ ευκολία αγνοεί την κρατική τροµοκρατία που υφίσταται ο λαός στην πολύπαθη κοιλάδα.

Δεδοµένου ότι και στο κοµµάτι του Κασµίρ που βρίσκεται µέσα στα σύνορα του Πακιστάν, οι διάφορες αντιπολιτεύσεις στις δοτές κυβερνήσεις, που επιβάλλονταν από το Ισλαµαµπάντ, αντιµετωπίζονται µε τη βία, είναι καθαρό το γιατί οι Κασµιριανοί βλέπουν τον εαυτό τους ως ξεχωριστό έθνος.

Συµπεραίνοντας, θα λέγαµε ότι, ενώ οι πακιστανικές κυβερνήσεις εδώ και τρεις δεκαετίες ψαρεύουν σε θολά νερά της έντασης και της αποξένωσης στο Κασµίρ, αυτά τα θολά νερά είναι προϊόν της δράσης διαδοχικών ινδικών κυβερνήσεων, µε αποκορύφωµα την κυβέρνηση του φασιστικού BJP που επιτείνει την αντι-µουσουλµανική συµπεριφορά και πρακτική. Αυτή η στάση όχι µόνο δεν έχει µειώσει –το αντίθετο– την προθυµία των νεολαίων του Κασµίρ να στρέφονται και να εκπαιδευτούν από «προµηθευτές» τύπου Jaish-e-Mohammed στην άλλη πλευρά των συνόρων. Ή να πραγµατοποιούν µόνοι τους επιθέσεις αυτοκτονίας ως προσωπική δήλωση διαµαρτυρίας ενάντια στις αδικίες που διαπράττονται κατά των ίδιων και κατά του γενικού πληθυσµού συνολικά.

Ο δρόµος για να σταµατήσει η βία στο Κασµίρ και συνακόλουθα να πάψει η απειλή ενός θερµοπυρηνικού πολέµου µεταξύ Ινδίας και Πακιστάν δεν είναι βέβαια οι στρατιωτικές επιθέσεις στο έδαφος του Πακιστάν. Η λύση για το λαό στο Τζαµούν και Κασµίρ βρίσκεται έξω από τα σχέδια των κυβερνήσεων τόσο της Ινδίας όσο και του Πακιστάν. Ο λαός και στις δύο πλευρές των συνόρων πρέπει να είναι αυτός που θα αποφασίσει τη µοίρα του. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η απόσυρση όλων των στρατευµάτων (κύρια των ινδικών βέβαια) και από τα δύο τµήµατα του Κασµίρ.

Ο αγώνας του λαού του Κασµίρ για αυτοδιάθεση είναι τµήµα του αγώνα όλων των καταπιεσµένων για κοινωνική χειραφέτηση. Μια πιθανή νίκη του λαού του Κασµίρ θα αποτελέσει ένα πολύ γερό χτύπηµα τόσο στα παράλογα εθνικιστικά αφηγήµατα της «ινδικότητας», όσο και στα εξίσου παράλογα εθνικιστικά αφηγήµατα του πακιστανικού καθεστώτος. Και σίγουρα θα περιορίσει την πιθανότητα ο πλανήτης να γίνει θέατρο µιας πυρηνικής σύγκρουσης.

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά