Με αξιοποίηση και δημιουργική υπέρβαση της εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ
Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ είναι μόνο στην αρχή της. Η έντιμη παραίτηση του Τ. Κορωνάκη από τη θέση του γραμματέα της ΚΕ είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου: αυτήν τη στιγμή δεκάδες ή και εκατοντάδες πολιτικά και οργανωτικά στελέχη, που στήριξαν επί 15 χρόνια το ενωτικό εγχείρημα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, αποθαρρύνονται, αδρανοποιούνται, αποσύρονται. Πίσω τους ακολουθούν χιλιάδες μέλη και οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ, που αδυνατούν να «καταπιούν» την αιφνίδια μετατροπή της κυβέρνησης και του κόμματος που μέχρι σήμερα υποστήριζαν, σε υπηρέτη της μνημονιακής πολιτικής και μιας θατσερικού τύπου υπερλιτότητας.
Αν αυτό το φαινόμενο έμενε αναπάντητο, θα διατρέχαμε τον κίνδυνο της «ιταλοποίησης»: μιας μαζικής καταστροφής στην Αριστερά, που θα άνοιγε μια μακρά περίοδο κυριαρχίας των αστικών πολιτικών δυνάμεων και τη διαχείριση των ελπίδων της εργατικής τάξης και των λαϊκών δυνάμεων από τα πιο αλλοπρόσαλλα πολιτικά μορφώματα. Είτε τύπου Μπέπε Γκρίλο είτε –πολύ χειρότερα!– ακροδεξιών και φασιστικών οργανώσεων, όπως η Χρυσή Αυγή.
Όμως η δυνατότητα για να απαντηθεί ο κίνδυνος της μαζικής απογοήτευσης μέσα στον κόσμο της Αριστεράς έχει ήδη παρουσιαστεί. Αρχικά μέσα από τα σπλάχνα του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ. Η Αριστερή Πλατφόρμα, που στα τελευταία χρόνια λειτούργησε συστηματικά ως αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, επιβεβαίωσε τις προσδοκίες ενός μεγάλου τμήματος του κόσμου της Αριστεράς, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της μέχρι τέλους: μέχρι τον πλήρη πολιτικό και οργανωτικό διαχωρισμό απέναντι στη μνημονιακή στροφή της ηγετικής ομάδας γύρω από τον Α. Τσίπρα. Η Λαϊκή Ενότητα (ΛΑΕ), που προέκυψε από τη ρήξη στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί ήδη να αποτελέσει το βάθρο πάνω στο οποίο θα στηριχθεί μια ευρύτερη ανασύνταξη.
Ασφαλώς οι διεργασίες για την απάντηση σε αυτήν την κρίση δεν περιορίζονται στις δυνάμεις που προέρχονται από τον ΣΥΡΙΖΑ, αφορούν και όλη την «άλλη» Αριστερά. Αφορούν τον χώρο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και τον κόσμο που προέρχεται από το ΚΚΕ.
Το μήνυμα των 13 στελεχών της ευρύτερης Αριστεράς περιγράφει αυτό το φάσμα, το οποίο δεν είναι ακόμα «τελικό», δεν είναι ακόμα οριοθετημένο και συγκροτημένο. Όμως η πρόθεση της κίνησης προς αυτόν τον σκοπό έχει κατατεθεί με ειλικρίνεια και απομένει η υλοποίησή της.
Για να γίνει αποτελεσματική μια τέτοια συσπείρωση οφείλει να απαντήσει με επιτυχία σε δύο κατηγορίες ζητημάτων:
1. Ένα συνεκτικό πολιτικό πλαίσιο
Το πρόγραμμα της Λαϊκής Ενότητας είναι ασφαλώς «υπό κατασκευή» και θα προωθείται παράλληλα με την οργανωτική συγκρότηση του εγχειρήματος. Όμως κάποια βασικά στοιχεία του έχουν ήδη κατατεθεί.
Η ΛΑΕ –και σωστά!– αναλαμβάνει την ευθύνη κάποιων πολιτικών υποσχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ προς τον κόσμο της εργασίας, κάποιων δεσμεύσεων που αποδείχθηκαν διεισδυτικές: κατάργηση των μνημονίων - διακοπή πληρωμών του χρέους... με στόχο τη συνολική διαγραφή του χρέους ή τουλάχιστον του μεγαλύτερου μέρους του - τερματισμός της λιτότητας και πολιτική αναδιανομής του κοινωνικού πλούτου - εθνικοποίηση των τραπεζών - ριζοσπαστική αλλαγή της εργατικής νομοθεσίας - αναδιανεμητικό φορολογικό σύστημα - τερματισμός των ιδιωτικοποιήσεων και εθνικοποίηση, ανασυγκρότηση και λειτουργία υπό καθεστώς εργατικού κοινωνικού ελέγχου των ιδιωτικοποιημένων μεγάλων επιχειρήσεων και οργανισμών - δημόσια δωρεάν παιδεία και έρευνα κ.λπ.
Οι στόχοι αυτοί εντάσσονται σε μια ισχυρή πολιτική συμφωνία, στο δρόμο για το σοσιαλισμό του 21ου αιώνα.
Με την έννοια αυτή, η Λαϊκή Ενότητα προτείνει ένα μεταβατικό πρόγραμμα αξιοποιώντας σημαντικές εμπειρίες της ελληνικής αλλά και της διεθνούς Αριστεράς.
Όμως η εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ έχει αναδείξει ένα ακόμα καυτό πρόβλημα: είναι εφικτή μια πολιτική αντιλιτότητας μέσα στα όρια αντοχής του ευρώ, αναζητώντας έναν κάποιο συμβιβασμό είτε και τη συναίνεση των ιμπεριαλιστικών ευρωηγεσιών; Η ΛΑΕ απαντά καθαρά: Όχι. Και δεσμεύεται για έξοδο από την Ευρωζώνη και ρήξη με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της ΕΕ. Αυτή η δέσμευση αποδείχθηκε στις 13 Ιούλη ως απαραίτητο «συνοδευτικό» όπλο ενός αριστερού, μεταβατικού πολιτικού σχεδίου για την ανατροπή της λιτότητας. Όσο για τους συκοφάντες που κατηγορούν τη μέχρι χθες αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ ως «λόμπι της δραχμής», η ΛΑΕ απαντά ότι η αλλαγή του νομίσματος δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά ένα από τα αναγκαία εργαλεία για την επιβολή των ριζοσπαστικών αλλαγών, για τις οποίες, ασφαλώς, τελικός εγγυητής δεν θα είναι το νόμισμα αλλά ο αγώνας των λαϊκών τάξεων.
Στη συζήτηση βεβαίως περιλαμβάνεται η αντιφασιστική διάσταση (σχετικά με τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει η ΧΑ) αλλά και η γενικότερη αντιρατσιστική διάσταση, το ζήτημα της αναγκαίας αλληλεγγύης στους πολιτικούς πρόσφυγες και τους μετανάστες. Επίσης γίνεται σαφής λόγος για έξοδο από το ΝΑΤΟ, για απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων, για τερματισμό της συνεργασίας με το κράτος του Ισραήλ και για αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη.
Πρόκειται, λοιπόν, για ένα συνεκτικό πολιτικό πλαίσιο, για μια σοβαρή βάση για μια ισχυρή πολιτική συμφωνία, για μια βάση που μπορεί ασφαλώς να εμπλουτιστεί και να μετεξελιχθεί, αλλά τα βασικά στοιχεία της έχουν ήδη κατατεθεί.
2. Ένας «ανοιχτός» και δημοκρατικός τρόπος συγκρότησης
Η ΛΑΕ αυτοπροσδιορίζεται ως μετωπική συσπείρωση πολιτικών οργανώσεων, κινήσεων και ανένταχτων αγωνιστών-στριών, ενώ αναφέρεται σε πρωτοβουλίες αυτοοργάνωσης.
Πρόκειται για σωστές επιλογές που, όμως, πρέπει να επιβεβαιωθούν στην πράξη. Αναφέραμε παραπάνω την ανάγκη συσπείρωσης δυνάμεων από την ευρύτερη ριζοσπαστική αντικαπιταλιστική Αριστερά. Οι δυνάμεις αυτές, που δεν έχουν την εμπειρία της συλλειτουργίας στον ΣΥΡΙΖΑ όπως όσοι συναποτελέσαμε την Αριστερή Πλατφόρμα, έχουν ανάγκη μιαν «ανοιχτή» λειτουργία για να μπορέσουν να ενταχθούν ουσιαστικά και πραγματικά στο εγχείρημα.
Όμως το ζήτημα της δημοκρατικής λειτουργίας είναι σημαντικό ακόμα και για τη συσπείρωση των δυνάμεων που προέρχονται από τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί, πέρα από την Αριστερή Πλατφόρμα, έχουν ήδη αντιδράσει στη μνημονιακή μετάλλαξη πολλοί-ές ανένταχτοι-ες με σημαντικούς ρόλους στα κινήματα, ένα τμήμα των «53», ένα τμήμα της Νεολαίας κ.ο.κ. Ο κόσμος αυτός πρέπει να κερδηθεί. Και αυτό προϋποθέτει να αναγνωρίζει τις ευκαιρίες για να συμβάλει αυθεντικά στο εγχείρημα, τόσο μέσα στις λειτουργίες όσο και στα ζητήματα εκπροσώπησης.
Είναι κατανοητό ότι οι δυνάμεις που ξεκίνησαν τη ΛΑΕ έχουν αναλάβει ένα ηράκλειο έργο: μέσα σε ελάχιστο χρόνο να συγκροτήσουν έναν νέο πολιτικό οργανισμό και να στηρίξουν μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση. Σε αυτήν την προσπάθεια κάποια λάθη και καθυστερήσεις είναι, απλά, αναπόφευκτα. Όμως από την έκβαση της αναμέτρησης θα κριθούν πολλά για την Αριστερά στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς. Γι’ αυτό οφείλουμε όλοι να παρουσιάσουμε σε αυτήν τον καλύτερο εαυτό μας.
