Λεφτά υπάρχουν!

"Ο ΣΥΡΙΖΑ επαναφέρει το αλήστου μνήμης ''λεφτά υπάρχουν'' του Γιώργου Παπανδρέου", ξεσπαθώνουν τα "παπαγαλάκια" του αστικού - μνημονιακού στρατοπέδου στα μίντια, για να καταλήξουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εξαγγέλλει προεκλογικά παροχές χωρίς αντίκρισμα, αφού στην πραγματικότητα "λεφτά δεν υπάρχουν". Η ελληνική χρεοκοπία την άνοιξη του 2010 και η εισαγωγή στη μνημονιακή περίοδο με την υπογραφή του πρώτου μνημονίου, υποτίθεται ότι ήταν η ατράνταχτη απόδειξη ότι "λεφτά δεν υπάρχουν".  Η χλεύη, λοιπόν, προς το "λεφτά υπάρχουν" του Γιώργου Παπανδρέου έθρεψε εξ αντιδιαστολής  τον αστικό μύθο, που στα μιντιακά πάνελς έγινε αστικό trend, ότι "λεφτά δεν υπάρχουν", σε σημείο ώστε να γίνει στοιχείο της (μνημονιακής) "κοινής λογικής" και θεμέλιος λίθος της μνημονιακής ιδεολογικής προπαγάνδας. Τείνει να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά "κοινής παραδοχής" και συστατικού στοιχείου της "πολιτικής σοβαρότητας" και "μετριοπάθειας". Ωστόσο, πρόκειται μόνο για ένα ακόμη μνημονιακό προπαγανδιστικό πυροτέχνημα, που στόχο έχει να κρύψει το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι μέσα στην κρίση και στα χρόνια των μνημονίων κάποιοι αύξησαν τα κέρδη τους και τα εισοδήματά τους σε βάρος της εργαζόμενης κοινωνικής πλειοψηφίας. 

Σε όσους ισχυρίζονται ότι "λεφτά δεν υπάρχουν", πρέπει ευθύς εξαρχής να τεθεί το ερώτημα: για πιο πράγμα δεν υπάρχουν λεφτά; Αν εννοούμε ότι δεν υπάρχουν λεφτά για να εξυπηρετείται το κρατικό χρέος, δηλαδή για να πληρώνονται στο σύνολό τους και στην ώρα τους τα χρεολύσια και οι τόκοι του από τον κρατικό προϋπολογισμό, αυτό ασφαλώς είναι σωστό από τη στιγμή που η Ελλάδα αποκλείστηκε από τις αγορές. Μόνο που ούτε αυτή η σωστή διαπίστωση μας εξασφαλίζει αυτόματα έναν κοινό κανόνα πολιτικής, διότι μπορεί να παραπέμπει στις πιο διαφορετικές πολιτικές: είτε τις μνημονιακές (δανειακές συμβάσεις με τους δανειστές που εκπροσωπεί η τρόικα και με τους δυσβάστακτους όρους των μνημονίων) για να εξυπηρετηθεί ένα χρέος που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ίδιου του ΔΝΤ είναι "μη βιώσιμο", δηλαδή μη εξυπηρετήσιμο, είτε σε πολιτικές διαγραφής του χρέους, παύσης πληρωμών σε χρεολύσια και τόκους κ.λπ. Από δω βγαίνει ήδη ένα σημαντικό συμπέρασμα: ότι ακόμη και μια κοινή παραδοχή δεν οδηγεί αναπόφευκτα σε κοινές πολιτικές, απλούστατα διότι υπάρχουν διαφορετικά ταξικά συμφέροντα και άρα διαφορετικές πολιτικές για την αντιμετώπιση ακόμη και των ζητημάτων στα οποία υπάρχουν κοινές παραδοχές. Η διαγραφή του χρέους και η παύση πληρωμών δεν είναι μια άλλη "καλή ιδέα" για το πώς θα αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί το χρέος με χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά μια πολιτική που εξυπηρετεί διαφορετικά κοινωνικά συμφέροντα - της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Και αντίστροφα, οι δανειακές συμβάσεις και τα μνημόνια με την τρόικα δεν είναι η "μόνη εφικτή" λύση, αλλά η λύση που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των τραπεζιτών και των βιομηχάνων.       

Πέρα από αυτό όμως, οι μνημονιακοί κάνουν μια αυθαίρετη γενίκευση από το προφανές "λεφτά δεν υπάρχουν για την εξυπηρέτηση του κρατικού χρέους" από τον κρατικό προϋπολογισμό, στο "λεφτά δεν υπάρχουν για κοινωνικές παροχές". Από την προφανή διαπίστωση ότι το ελληνικό κράτος χρεοκόπησε ήδη από το Μάιο του 2010, καταλήγουν στο αυθαίρετο συμπέρασμα ότι η σκληρή λιτότητα είναι η υποχρεωτική απάντηση σε αυτό το γεγονός. Ακόμη περισσότερο, διεκδικούν το αλάθητο για όλες τις συγκεκριμένες πολιτικές των μνημονιακών κυβερνήσεων για μισθούς, συντάξεις και κοινωνικό κράτος, ισχυριζόμενοι ότι ήταν και είναι επίσης υποχρεωτικές.   

"Αν μπορούσαμε, γιατί να μην κάναμε κάτι διαφορετικό;" ρωτούν με προσποιητή αφέλεια...

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι διπλή:

Πρώτο, γιατί επιλέξατε τις δανειακές συμβάσεις και τα μνημόνια με την τρόικα, κι όχι το δρόμο της διαγραφής του χρέους και της παύσης πληρωμών στους τοκογλύφους, για να σώσετε την εξουσία και τα συμφέροντα της ελληνικής άρχουσας τάξης: των τραπεζιτών, των βιομηχάνων, της πολιτικο-επιχειρηματικής διαπλοκής.

Δεύτερο, γιατί ακόμη και στο πλαίσιο των δημοσιονομικών περιορισμών των μνημονίων, οι πολιτικές σας εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα της αστικής τάξης, εις βάρος των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Ακόμη και μέσα στα μνημόνια, φροντίσατε να "χωρέσουν" τα συμφέροντα των πλουσίων και συντρίψατε τα εισοδήματα της εργαζόμενης πλειοψηφίας.

Με λίγα λόγια, ούτε καν το πλαίσιο των μνημονιακών δεσμεύσεων για τα κρατικά ελλείμματα είναι κοινωνικά ουδέτερο - στον καπιταλισμό καμία επιλογή, σε όλη την κλίμακα, από κυβερνητικές πολιτικές, κρατικές πρακτικές, επιχειρηματικές επιλογές, δεν είναι κοινωνικά ουδέτερη! Η κατανομή των κοινωνικών βαρών, ακόμη και στο πλαίσιο της σκληρής δημοσιονομικής λιτότητας των μνημονίων, μπορεί να διαφοροποιηθεί. Μόλις πρόσφατα ο Μάρτιν Σουλτς διέρρηξε τα ιμάτιά του ότι η τρόικα ποτέ δεν ζήτησε πολιτικές σκληρής λιτότητας - αυτές οι πολιτικές ήταν επιλογή των ελληνικών κυβερνήσεων, είπε! Σε δική μας "μετάφραση", ο Μάρτιν Σουλτς θέλει να πει το εξής: Εμείς (δηλαδή η τρόικα) "απλώς" επιβάλαμε ένα πλαίσιο σκληρής δημοσιονομικής λιτότητας, αλλά η κοινωνική κατανομή των βαρών εντός αυτού του πλαισίου ήταν δουλειά των ελληνικών κυβερνήσεων. Εκπρόσωποι του ΔΝΤ το έχουν πει πιο ανοιχτά: οι πλούσιοι στην Ελλάδα δεν πληρώνουν τους φόρους τους. Η "Λίστα Λαγκάρντ" δεν έχει καθόλου τυχαία αυτό το όνομα...

Μόλις πρόσφατα ο Σαμαράς επιβεβαίωσε αυτή την αλήθεια, εξαγγέλλοντας θεαματική μείωση του φορολογικού συντελεστή των κερδών των επιχειρήσεων κατά 44% (από 26% σε 15%)! Αλήθεια, ο Σαμαράς πού θα βρει τα λεφτά για να αντισταθμίσει την απώλεια δημόσιων εσόδων από αυτό το μέτρο; Ξέρουμε την απάντηση: Για τις κυβερνήσεις των μνημονίων, λεφτά υπάρχουν: στους μισθούς και τις συντάξεις των εργαζομένων, στα κοινωνικά επιδόματα και ό,τι έχει απομείνει από τον "κοινωνικό μισθό", στις δαπάνες για την υγεία και την παιδεία, στα εισοδήματα των μικρομεσαίων. Από εκεί σκοπεύουν να χρηματοδοτήσουν τη νέα μείωση των φορολογικών βαρών στο κεφάλαιο!

Εδώ λοιπόν συναντιούνται δύο ειδών υποκρισίες, που καλύπτουν προπαγανδιστικά και ιδεολογικά δύο ειδών συμφέροντα, τα οποία συμμαχούν αλλά δεν ταυτίζονται: των δανειστών, αλλά και της ελληνικής αστικής τάξης. Οι δανειστές λένε: Εμείς "απλώς" θέλαμε να πάρουμε τα λεφτά μας πίσω, αλλά οι ελλληνικές κυβερνήσεις αποφάσισαν να υλοποιήσουν τους δημοσιονομικούς στόχους των μνημονίων με τρόπο που να εξασφαλίζει τα συμφέροντα των Ελλήνων επιχειρηματιών και της διαπλοκής. Οι Σαμαράς - Βενιζέλος λένε πως ό,τι έκαναν ήταν υποχρεωτικό από το πλαίσιο που επέβαλαν οι δανειστές. Στην πραγματικότητα, δεν μπορούσε να υπάρξει ο "συνεταιρισμός" μεταξύ δανειστών και ελληνικής αστικής τάξης χωρίς να εξυπηρετηθούν ταυτόχρονα τα συμφέροντα και των δύο πλευρών!    

Γι' αυτό, στην προπαγάνδα ότι "λεφτά δεν υπάρχουν", απαντάμε με δύο τρόπους:

α. Λεφτά δεν υπάρχουν για να εξυπηρετείται το κρατικό χρέος, αλλά και στο βαθμό και μέχρι εκεί που υπάρχουν, δεν έχουμε καμία διάθεση να διατεθούν για ένα χρέος που δεν δημιούργησαν οι εργαζόμενοι και για τους τοκογλύφους! Κατεύθυνσή μας είναι μία: όλοι οι διαθέσιμοι πόροι της κοινωνίας και της φύσης θα πρέπει να διατίθενται για να καλυφτούν οι ανάγκες των εργαζομένων και για να χρηματοδοτηθεί η οργάνωση της παραγωγής και της κατανάλωσης γι' αυτές τις ανάγκες κι όχι για τα κέρδη.

β. Λεφτά για τη χρηματοδότηση μιας πολιτικής που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των εργαζομένων, των νέων, των μεταναστών κ.λπ. υπάρχουν: στα άμεσα κέρδη αλλά και στα συσσωρευμένα καπιταλιστικά κέρδη με τη μορφή μεγάλης κινητής και ακίνητης περιουσίας. Πρέπει και μπορούμε να αρχίσουμε να τα παίρνουμε πίσω, ξεκινώντας από τη μεγάλη αύξηση των φορολογικών βαρών επί των κερδών, των μεγάλων εισοδημάτων και περιουσιών, αυξάνοντας τον κατώτερο μισθό και επαναφέροντας το πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, διαγράφοντας τα χρέη των ανέργων και των χαμηλόμισθων και ρυθμίζοντας ευνοϊκά τα χρέη των μικρομεσαίων, εθνικοποιώντας τις δημόσιες επιχειρήσεις που έχουν εκποιηθεί.   

Παρά τη μείωσή του κατά 25% στα χρόνια των μνημονίων, το ελληνικό ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν), δηλαδή ο πλούτος που παράγεται σε ετήσια βάση σε αυτή τη χώρα, το 2014 ήταν 185 δισ. ευρώ. Το ζήτημα είναι πώς μοιράζεται αυτός ο πλούτος ανάμεσα στα κέρδη και τους μισθούς. Στα χρόνια του μνημονίου, το μερίδιο των μισθών στον παραγόμενο κοινωνικό πλούτο μειώθηκε από 53,8% το 2009 σε 48,8% το 2013. Αυτή η μείωση σημαίνει ότι 9 δισ. ευρώ πέρασαν από τους μισθούς στα κέρδη. Επομένως, την περίοδο των μνημονίων, όταν σύμφωνα με την κυβερνητική προπαγάνδα όλες οι πολιτικές ήταν "υποχρεωτικές", ένα σημαντικό τμήμα του παραγόμενου πλούτου μεταβιβάστηκε από τους εργαζομένους στους καπιταλιστές.

Το συμπέρασμα είναι ότι "Λεφτά υπάρχουν", και μπορούμε να τα "βρούμε" μόνο με μια πολιτική μεγάλης ανακατανομής των εισοδημάτων και του πλούτου εις βάρος των κερδών και των υψηλών εισοδημάτων και υπέρ της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.

*υποψήφια βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στην Α' Θεσσαλονίκης