Μετά τη «μάχη» για τον προϋπολογισμό στη Βουλή

Το μή­νυ­μα από τη συ­ζή­τη­ση στη Βουλή για τον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό είναι σαφές: η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη δίνει τα πάντα για να ορ­γα­νώ­σει μια με­τά­βα­ση του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού προς την «ανά­πτυ­ξη», χωρίς να κρύ­βει ότι για την ερ­γα­τι­κή τάξη και τις λαϊ­κές μάζες αυτή η προ­ο­πτι­κή θα είναι κυ­ριο­λε­κτι­κά αι­μα­τη­ρή.

Οι πόροι του δια­βό­η­του Τα­μεί­ου Ανά­καμ­ψης θα κα­τευ­θυν­θούν απο­κλει­στι­κά για την ενί­σχυ­ση των επι­χει­ρή­σε­ων. Ο Σταϊ­κού­ρας δεν δί­στα­σε να υπο­γραμ­μί­σει ότι η κυ­βέρ­νη­ση σκο­πεύ­ει να επι­τα­χύ­νει την πο­λι­τι­κή μεί­ω­σης της φο­ρο­λό­γη­σης των κερ­δών και των ερ­γο­δο­τι­κών ασφα­λι­στι­κών ει­σφο­ρών, ενώ στους κλά­δους που σχε­τί­ζο­νται με την «πρά­σι­νη με­τά­βα­ση» η επι­δό­τη­ση μι­σθού και ει­σφο­ρών για την «απα­σχό­λη­ση» ερ­γα­τών (19 ως 29 χρο­νών) θα μπο­ρεί να φτά­νει ακόμα και στο 100%.

Αντί­θε­τα, σε ό,τι αφορά τις ερ­γα­τι­κές/λαϊ­κές ανά­γκες, θα πρω­τα­γω­νι­στεί το… ψα­λί­δι. Η μεί­ω­ση (!!) των δη­μό­σιων δα­πα­νών για την υγεία (κατά πε­ρισ­σό­τε­ρα από 800 εκατ. ευρώ) είναι μια με­γά­λη πρό­κλη­ση.

Όχι τυ­χαία, η συ­ζή­τη­ση για την αντι­με­τώ­πι­ση της παν­δη­μί­ας κυ­ριάρ­χη­σε στη Βουλή. Οι απώ­λειες από τον Covid αντι­με­τω­πί­ζο­νται πλέον με κραυ­γα­λέο κυ­νι­σμό. Γι’ αυτό έχει ση­μα­σία να υπο­γραμ­μί­σου­με ότι οι σχε­δόν 20.000 νε­κροί μέχρι σή­με­ρα, είναι απο­λο­γι­σμός επο­χής πο­λέ­μου.

Οι απώ­λειες του ελ­λη­νι­κού στρα­τού στον ελ­λη­νοϊ­τα­λι­κό πό­λε­μο, το 1940, ήταν πε­ρί­που 12.000 νε­κροί στρα­τιώ­τες και αξιω­μα­τι­κοί. Ο αμε­ρι­κα­νι­κός στρα­τός, στις χει­ρό­τε­ρες μέρες της «κλι­μά­κω­σης» του πο­λέ­μου στο Βιετ­νάμ, είχε 5.000 νε­κρούς ετη­σί­ως, και αυτός ο απο­λο­γι­σμός στοί­χειω­νε την αμε­ρι­κά­νι­κη κοι­νω­νία για δε­κα­ε­τί­ες. Στον 21ό αιώνα, στην Ελ­λά­δα που είναι χώ­ρα-μέ­λος της ΕΕ, πε­ρί­που 20.000 άν­θρω­ποι έχουν πε­θά­νει προ­σπα­θώ­ντας να ανα­πνεύ­σουν, έχο­ντας φρο­ντί­δα και υπο­στή­ρι­ξη που πλέον ομο­λο­γεί­ται δη­μό­σια (με­λέ­τη Τσιό­δρα-Λύ­τρα) ότι είναι τρα­γι­κά κα­τώ­τε­ρη του ανα­γκαί­ου, αλλά και του επι­στη­μο­νι­κά εφι­κτού.

Παρά τον ηρω­ι­κό αγώνα των για­τρών και νο­ση­λευ­τών, το πο­σο­στό θνη­τό­τη­τας στις ΜΕΘ έχει εκτο­ξευ­τεί από το 58% στο 85%, το δια­θέ­σι­μο προ­σω­πι­κό στην Εντα­τι­κή ή στην Αυ­ξη­μέ­νη Φρο­ντί­δα είναι υπο-εξα­πλά­σιο του θε­ω­ρού­με­νου στην Ευ­ρώ­πη ως ανα­γκαί­ου, ενώ οι ιδιαί­τε­ρα απει­λη­τι­κές εν­δο­νο­σο­κο­μεια­κές λοι­μώ­ξεις έχουν εκτο­ξευ­τεί στο υπερ­δι­πλά­σιο του ευ­ρω­παϊ­κού μέσου όρου.

Αυτά τα στοι­χεία -που αφο­ρούν μέρος μόνο ενός συ­νο­λι­κό­τε­ρου προ­βλή­μα­τος- αρ­κούν για να πεί­σουν για το επεί­γον και κοι­νω­νι­κά ανα­γκαίο της με­τα­φο­ράς με­γά­λων δη­μό­σιων πόρων προς την Υγεία και κυ­ρί­ως προς την ενί­σχυ­ση των με­γά­λων δη­μό­σιων νο­σο­κο­μεί­ων και του τομέα της πρω­το­βάθ­μιας πε­ρί­θαλ­ψης. Και σε αυτές τις συν­θή­κες η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη μειώ­νει τις δα­πά­νες για τα νο­σο­κο­μεία! Οι ευ­θύ­νες της είναι κυ­ριο­λε­κτι­κά εγκλη­μα­τι­κές.

Η απει­λή της με­τάλ­λα­ξης Όμι­κρον θα απαι­τού­σε κάθε δια­θέ­σι­μο μέσο: ενί­σχυ­ση του ΕΣΥ, ενί­σχυ­ση των τεστ και συ­γκρο­τη­μέ­νων δια­δι­κα­σιών ιχνη­λά­τη­σης, ενί­σχυ­ση των δη­μό­σιων μέσων με­τα­φο­ράς, ενί­σχυ­ση των δη­μό­σιων σχο­λεί­ων, μέτρα ασφά­λειας στους χώ­ρους ερ­γα­σί­ας κ.ο.κ. Αντ’ αυτών η κυ­βέρ­νη­ση επι­μέ­νει στο τρα­γού­δι της «ατο­μι­κής ευ­θύ­νης» και βα­δί­ζει προς το πι­θα­νό­τα­τα επερ­χό­με­νο λο­κντά­ουν, με την προ­σο­χή στραμ­μέ­νη στις επι­πτώ­σεις στην οι­κο­νο­μία και όχι στο κρι­τή­ριο της προ­στα­σί­ας της ζωής των απλών αν­θρώ­πων.

Ασφα­λώς ο κυ­νι­σμός της Δε­ξιάς δεν εξα­ντλεί­ται στα ζη­τή­μα­τα της παν­δη­μί­ας. Ο πλη­θω­ρι­σμός, που προ­σέγ­γι­σε το 5%, ρο­κα­νί­ζει κάθε από­θε­μα λαϊ­κής απο­τα­μί­ευ­σης. Οι πα­γω­μέ­νοι μι­σθοί και συ­ντά­ξεις ρο­κα­νί­ζο­νται ακόμα πιο γρή­γο­ρα από τις ρα­γδαί­ες ανα­τι­μή­σεις, από το κύμα της ακρί­βειας στα είδη πλα­τιάς λαϊ­κής κα­τα­νά­λω­σης που είναι κατά πολύ δρι­μύ­τε­ρο από τον επί­ση­μο πλη­θω­ρι­σμό. Μετά τις ερ­γα­τι­κές νίκες στην e-food και στην Cosco, όποιος έχει μάτια βλέ­πει ότι ο κό­σμος μας αυ­θόρ­μη­τα στρέ­φει τις ελ­πί­δες του προς το μο­να­δι­κό «για­τρι­κό»: τη διεκ­δί­κη­σης ου­σια­στι­κών αυ­ξή­σε­ων στους μι­σθούς και στις συ­ντά­ξεις. Η ανα­θέρ­μαν­ση της ερ­γα­τι­κής-απερ­για­κής δρά­σης σε χώρες όπως οι ΗΠΑ ή η γει­το­νι­κή Ιτα­λία, είναι μια διε­θνής προει­δο­ποί­η­ση.

Η ΝΔ γνω­ρί­ζει αυτή την απει­λή και προ­ε­τοι­μά­ζε­ται για να την αντι­με­τω­πί­σει: με ενί­σχυ­ση του αντια­περ­για­κού οπλο­στα­σί­ου του κρά­τους και των ερ­γο­δο­τών, με αύ­ξη­ση της ελα­στι­κό­τη­τας στις ερ­γα­σια­κές σχέ­σεις, με πε­ρισ­σό­τε­ρη «ελευ­θε­ρία» για μα­ζι­κές απο­λύ­σεις, με ενί­σχυ­ση της γρα­φειο­κρα­τι­κο­ποί­η­σης των συν­δι­κά­των. Αυτό είναι το νόημα του νόμου Χα­τζη­δά­κη. Η μάχη για την ανα­τρο­πή αυτού του κομ­βι­κού νόμου, είναι μια υπο­χρέ­ω­ση του ορ­γα­νω­μέ­νου συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος, μάχη που θα έχει συ­νέ­πειες κα­θο­ρι­στι­κές για μια μακρά πε­ρί­ο­δο.

Όμως υπάρ­χει ένας το­μέ­ας όπου ο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός του Μη­τσο­τά­κη είναι εξαι­ρε­τι­κά γεν­ναιό­δω­ρος. Οι δα­πά­νες για τους εξο­πλι­σμούς, από τα 3,35 δισ. ευρώ το 2020, ανέ­βη­καν στα 5,5 δισ. το 2021, ενώ θα εκτο­ξευ­τούν στα 6,5 δισ. το 2022. Και αξί­ζει να θυ­μί­σου­με ότι αυτός ο πα­κτω­λός είναι μόνο ένα τμήμα των δα­πα­νών για τους εξο­πλι­σμούς, που «πο­τί­ζο­νται» και από πολ­λές άλλες δα­πά­νες και κον­δύ­λια μυ­στι­κά και αδια­φα­νή. Την ίδια στιγ­μή, με πα­ρέμ­βα­ση του τρα­μπι­κού γε­ρου­σια­στή Ρό­μπερτ Με­νέ­ντεζ, «τρο­πο­λο­γή­θη­κε» ο στρα­τιω­τι­κός προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός των ΗΠΑ, προ­κει­μέ­νου να χρη­μα­το­δο­τη­θεί πιο πλου­σιο­πά­ρο­χα η κλι­μά­κω­ση της στρα­τιω­τι­κής πα­ρου­σί­ας των ΗΠΑ στην Ελ­λά­δα. Στην Αλε­ξαν­δρού­πο­λη, στη Σούδα, στη Λά­ρι­σα, στο Στε­φα­νο­βί­κι, στο Άκτιο, προ­ω­θού­νται τα­χύ­τα­τα οι ερ­γα­σί­ες ανα­βάθ­μι­σης των βά­σε­ων, που δεί­χνουν αναμ­φί­βο­λα ότι ο ελ­λα­δι­κός χώρος γί­νε­ται το κέ­ντρο της αμε­ρι­κα­νι­κής πα­ρου­σί­ας στην πε­ριο­χή.

Αυτή είναι η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που θα έχου­με να αντι­με­τω­πί­σου­με.

Πο­λι­τι­κή

Αυτές οι εμπει­ρί­ες τρο­πο­ποιούν τις πο­λι­τι­κές σκέ­ψεις και τα ανα­κλα­στι­κά πλα­τειών στρω­μά­των του πλη­θυ­σμού.

Η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη έχει την αμέ­ρι­στη στή­ρι­ξη της κυ­ρί­αρ­χης τάξης και δι’ αυτής τη «φι­λι­κή» αντι­με­τώ­πι­ση των ΜΜΕ, όπως και τη δια­τή­ρη­ση μιας πλα­τιάς επιρ­ρο­ής στα (ανώ­τε­ρα κυ­ρί­ως) με­σο­στρώ­μα­τα, ώστε να μπο­ρεί να δια­τη­ρεί την πε­ποί­θη­ση ότι πα­ρα­μέ­νει πρώτο κόμμα. Όμως συσ­σω­ρεύ­ει απώ­λειες. Με ση­μείο κα­μπής το φε­τι­νό κα­τα­στρο­φι­κό κα­λο­καί­ρι και με επι­τά­χυν­ση λόγω της κυ­νι­κής αντι­με­τώ­πι­σης της παν­δη­μί­ας και της ακρί­βειας, η πτώση της κυ­μαί­νε­ται με­τα­ξύ 3 και 5 μο­νά­δων, ακόμα και στις πιο φι­λο­κυ­βερ­νη­τι­κές με­τρή­σεις. Με δε­δο­μέ­νο ότι οι δυ­σκο­λί­ες θα κλι­μα­κω­θούν στο χει­μώ­να που έρ­χε­ται, εμ­φα­νί­ζε­ται το πο­λι­τι­κό πρό­βλη­μα για τις ευ­ρύ­τε­ρες κα­θε­στω­τι­κές δυ­νά­μεις: η ΝΔ θα δώσει μάχη για να πα­ρα­μεί­νει πρώτο κόμμα, αλλά είναι πλέον απί­θα­νο ότι θα είναι κόμμα ικανό να σχη­μα­τί­σει αυ­το­δύ­να­μη κυ­βέρ­νη­ση.

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα οι ελ­πί­δες του Μη­τσο­τά­κη για να ανα­νε­ώ­σει την πο­λι­τι­κή κυ­ριαρ­χία του, στη­ρί­ζο­νται πλέον στην ανι­κα­νό­τη­τα του Τσί­πρα να συ­γκρο­τή­σει ισχυ­ρή εναλ­λα­κτι­κή λύση.

Η ηγε­σία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, βυ­θι­σμέ­νη στα πε­πραγ­μέ­να της του 2015-19, έχει τε­λε­σί­δι­κα απο­φα­σί­σει να αντι­με­τω­πί­σει εκλο­γο­κε­ντρι­κά αυτή τη σκλη­ρή και απαι­τη­τι­κή συ­γκυ­ρία. Θε­ω­ρεί ότι η προ­ο­πτι­κή της ανα­τρο­πής του Μη­τσο­τά­κη θα κρι­θεί στην εκλο­γι­κή συ­μπε­ρι­φο­ρά των κε­ντρώ­ων ψη­φο­φό­ρων. Αυτή είναι η βάση της αφή­γη­σης περί «προ­ο­δευ­τι­κής κυ­βέρ­νη­σης» που σπρώ­χνει τον Τσί­πρα όλο και πιο βαθιά στην αγκα­λιά της ευ­ρω­παϊ­κής σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας. Όμως με­γά­λα τμή­μα­τα του κό­σμου έχουν πλέον την κα­θο­ρι­στι­κή εμπει­ρία ότι η νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη λαί­λα­πα προ­ω­θή­θη­κε στην Ευ­ρώ­πη μέσα από τη σύ­γκλι­ση της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας και της Δε­ξιάς. Το τάχα σκλη­ρό «αντι­πο­λι­τευ­τι­κό ροκ» του Τσί­πρα εξα­ντλεί­ται στη ρη­το­ρι­κή και στο θε­α­θή­ναι. Η κε­ντρο­α­ρι­στε­ρή στρα­τη­γι­κή οδη­γεί ευ­θέ­ως στην «προ­γραμ­μα­τι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση», δη­λα­δή στην πιο συ­ναι­νε­τι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση από τα χρό­νια της Με­τα­πο­λί­τευ­σης. Με αυτά τα υλικά ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν μπο­ρεί να συ­γκρο­τή­σει τον ερ­γα­τι­κό/λαϊκό κόσμο σε πο­λι­τι­κό ρεύμα σύ­γκρου­σης με τον Μη­τσο­τά­κη, κάτι που είναι απα­ρά­βα­τη προ­ϋ­πό­θε­ση για την από­σπα­ση με­σο­στρω­μά­των από την ουρά της κυ­ρί­αρ­χης τάξης και έτσι την από­σπα­ση κε­ντρο­α­ρι­στε­ρών ψη­φο­φό­ρων από τις κα­θε­στω­τι­κές πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις. Πα­ρα­βιά­ζο­ντας ακόμα και τη δική τους πο­λι­τι­κή εμπει­ρία του 2010-15, τα ηγε­τι­κά στε­λέ­χη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ βα­δί­ζουν προς μια πο­λι­τι­κή ήττα από έναν αντί­πα­λο που θα ήταν εφι­κτό να συ­ντρι­βεί.

Αυτά τα κενά του «δι­κομ­μα­τι­σμού», όπως προ­έ­κυ­ψε από τις εκλο­γές του 2019, τρο­φο­δό­τη­σαν το εν­δια­φέ­ρον για την αλ­λα­γή ηγε­σί­ας του ΚΙΝΑΛ. Τα δη­μο­σκο­πι­κά «ευ­ρή­μα­τα» που προ­α­ναγ­γέ­λουν μια πρω­τα­γω­νι­στι­κή «επι­στρο­φή του ΠΑΣΟΚ στις εξε­λί­ξεις» είναι εν πολ­λοίς τε­χνη­τά (πα­ρου­σιά­στη­καν σαν ομο­βρο­ντία και πριν ο Αν­δρου­λά­κης απο­κα­λύ­ψει στοι­χειω­δώς τις προ­θέ­σεις και τις βα­σι­κές πο­λι­τι­κές του). Η νίκη του Αν­δρου­λά­κη στη­ρί­χτη­κε στις επι­λο­γές των λο­χα­γών και των ταγ­μα­ταρ­χών του «κομ­μα­τι­κού» ΠΑΣΟΚ, εκεί­νων των «ατσα­λά­κω­των» στε­λε­χών που πέ­ρα­σαν από την πα­παν­δρεϊ­κή πε­ρί­ο­δο στον «εκ­συγ­χρο­νι­σμό» και από εκεί στον μνη­μο­νια­κό νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό. Ήδη ο νέος πρό­ε­δρος πλαι­σιώ­νε­ται από τους αν­θρώ­πους του Ση­μί­τη και του Βε­νι­ζέ­λου, υπό την ανοχή των «πα­παν­δρεϊ­κών» που συ­νε­χί­ζουν να πα­ρε­πι­δη­μούν. Αυτός ο κορ­μός δεν μπο­ρεί και δεν πρό­κει­ται να χτί­σει ξανά μα­ζι­κό κόμμα. Άλλος θα είναι ο ρόλος του: οι «γέ­φυ­ρες» που θα χτί­ζουν συ­ναι­νέ­σεις στη βάση της κα­θε­στω­τι­κής γραμ­μής, η αξιο­ποί­η­ση του ρόλου του τρί­του κόμ­μα­τος ώστε να απο­φα­σι­στεί το «χρώμα» των κυ­βερ­νή­σε­ων συ­νερ­γα­σί­ας, εάν και όταν τα πο­λι­τι­κά και εκλο­γι­κά δε­δο­μέ­να το κά­νουν ανα­γκαίο. Οι γε­φυ­ρο­ποιοί είναι εδώ και θα έχουν να αξιο­ποι­ή­σουν, τόσο προς τα δεξιά τους όσο και προς τα αρι­στε­ρά τους, τις δε­ξιό­τη­τες που απέ­κτη­σαν μέσα στη με­γά­λη «σχολή» της ευ­ρω­παϊ­κής σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας.

Στα αρι­στε­ρά όλου αυτού του σκη­νι­κού, υπάρ­χουν κά­ποιες εν­δια­φέ­ρου­σες διερ­γα­σί­ες. Στο εσω­τε­ρι­κό του ΚΚΕ, η συ­ζή­τη­ση «ανοί­γει θέ­μα­τα» με ση­μα­σία για τον ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό ενός κρί­σι­μου δυ­να­μι­κού. Η επι­χεί­ρη­ση «συ­μπό­ρευ­ση με το ΚΚΕ» απο­δεί­χθη­κε πε­ριο­ρι­σμέ­νης ευ­θύ­νης, μιας και ου­σια­στι­κά απο­τε­λού­σε ατο­μι­κά κα­λέ­σμα­τα έντα­ξης στα υπάρ­χο­ντα πλαί­σια του ΚΚΕ. Πιο εν­δια­φέ­ρο­ντα είναι κά­ποια «ανοίγ­μα­τα» στην κα­τεύ­θυν­ση της κοι­νής δρά­σης σε συ­γκε­κρι­μέ­νους χώ­ρους. Αυτά, πι­στεύ­ου­με, θα πρέ­πει να ενι­σχυ­θούν.

Το ΜΕ­ΡΑ­25, ενό­ψει του συ­νε­δρί­ου του, ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποιεί το ιδε­ο­λο­γι­κό και πο­λι­τι­κό στίγ­μα του, πε­ρι­λαμ­βά­νο­ντας και κά­ποιες αυ­το­κρι­τι­κές για «αυ­τα­πά­τες» στην κρί­σι­μη πε­ρί­ο­δο του 2015 και σχε­τι­κά με τις πι­θα­νό­τη­τες «αυ­το­ρύθ­μι­σης» της ΕΕ. Θα προ­σπα­θή­σει να δώσει την ερ­χό­με­νη εκλο­γι­κή μάχη, ανα­ζη­τώ­ντας ακρο­α­τή­ρια στα αρι­στε­ρά του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Όμως όλες αυτές οι διερ­γα­σί­ες είναι «λίγες», περ­πα­τά­νε με βήμα σα­λι­γκα­ριού, μέ­νο­ντας κάτω από τις ανά­γκες της συ­γκυ­ρί­ας. Ένα πο­λι­τι­κό δυ­να­μι­κό που κα­θο­ρί­στη­κε από την εμπει­ρία της διά­σπα­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ του 2015, την απο­τυ­χία της ΛΑΕ και τις πε­ρι­πέ­τειες της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ, δεν έχει άλλο δρόμο από την επι­μο­νή στις πρω­το­βου­λί­ες ανα­σύ­ντα­ξης της κι­νη­μα­τι­κής αντί­στα­σης. Και μόνο μέσα από αυτόν το δρόμο θα μπο­ρέ­σει να δια­πι­στώ­σει το εάν είναι εφι­κτές γε­νι­κό­τε­ρες πο­λι­τι­κές ή και εκλο­γι­κές πρω­το­βου­λί­ες. Μέσα σε μια πο­λι­τι­κή πε­ρί­ο­δο που θα είναι κάθε άλλο παρά ομαλή.