Η «πολιορκία» συνεχίζεται
Στην πόλη Κουκουτά, στις 28 Φλεβάρη του 1813, ο Σιµόν Μπολιβάρ κατατρόπωσε τον Ισπανό στρατηγό Ραµόν Κορέα. Τα επιτελεία που οργάνωσαν το σχέδιο πρόκλησης «ανθρωπιστικής» επέµβασης στη Βενεζουέλα στις 23 Φλεβάρη του 2019 ίσως το αγνοούσαν, όταν επέλεξαν την ίδια κολοµβιανή πόλη για να «εφορµήσουν» στο έδαφος της Βενεζουέλας. Μετά από 206 χρόνια παρά 5 µέρες, η δεύτερη µάχη της Κουκουτά έληξε ξανά µε ήττα των (νέο)αποικιοκρατών.
Η µάχη
Ο Γκουαϊδό επιχείρησε την κλιµάκωση στις 23 Φλεβάρη, καθώς τότε έληγε η «εντολή» του ως «µεταβατικός πρόεδρος» να οργανώσει εκλογές (µε βάση τη συνταγµατική διάταξη που επικαλαίεται παράλογα για να σφετεριστεί την εξουσία). Έχοντας αποτύχει να κερδίσει ισχυρή στήριξη στον ένα µήνα µετά την αυτοανακήρυξή του, επένδυσε σε µια δραµατική αναµέτρηση στα σύνορα Κολοµβίας-Βενεζουέλας, µε πρόσχηµα τη µεταφορά αµερικανικής «ανθρωπιστικής βοήθειας» και την άρνηση της κυβέρνησης Μαδούρο να αφήσει τα κονβόι της USAID να περάσουν στη χώρα.
Υποσχόταν «µια ανθρώπινη χιονοστιβάδα», η οποία θα συνόδευε τα αµερικανικά φορτηγά, θα υποχρέωνε το στρατό να µην υπακούσει στις εντολές του Μαδούρο και θα έθετε µε δραµατικό τρόπο ζήτηµα πτώσης της κυβέρνησης. Ο δισεκατοµµυριούχος Ρίτσαρντ Μπράνσον οργάνωσε την παραµονή µια τεράστια και λαµπερή συναυλία «για βοήθεια και ελευθερία στη Βενεζουέλα», προσπαθώντας να συγκεντρωθεί η «ανθρώπινη χιονοστιβάδα» πιο εύκολα. Ο Έλιοτ Έιµπραµς, ο αρµόδιος των ΗΠΑ για τη Βενεζουέλα, ο άνθρωπος πίσω από τους Κόντρας και τα Τάγµατα Θανάτου στη Νικαράγουα και το Ελ Σαλβαδόρ τη δεκαετία του 1980, ταξίδεψε ο ίδιος ως την Κουκουτά.
Την κρίσιµη 23η Φλεβάρη, µια χούφτα χιλιάδες µόνο εµφανίστηκαν πρόθυµοι να συνδράµουν στην «ανθρωπιστική» προβοκάτσια. Οι ίδιοι οι υποστηρικτές της αντιπολίτευσης δεν µπήκαν στον κόπο να κάνουν το µεγάλο ταξίδι ως τα σύνορα. Δεν ίσχυσε το ίδιο για τους «τσαβίστας». Η «ανθρώπινη χιονοστιβάδα» εµφανίστηκε όντως στα σύνορα, αλλά πήγε ως εκεί για να διαδηλώσει ενάντια στα σχέδια ΗΠΑ-αντιπολίτευσης. Αυτό ίσως έκρινε και τη στάση των στρατιωτών, από τους οποίους αυτοµόλησε µόνο µια χούφτα. Παρά την προσπάθεια πολλών µεγάλων δυτικών ΜΜΕ να δηµιουργήσουν εντυπώσεις, η 23η Φλεβάρη ήταν ένα φιάσκο.
Δυσκολίες
Ο Γκουαϊδό επέλεξε να πάει στην Κολοµβία για τη συναυλία και για να ηγηθεί µιας θριαµβευτικής επιστροφής την επόµενη µέρα. Απέτυχε. Είναι ένας «µεταβατικός πρόεδρος» που δεν ασκεί καµία εξουσία, που ακόµα και αυτή η παράνοµη «εντολή» του έχει πλέον λήξει. Είναι επίσης ένας «µεταβατικός πρόεδρος» που καλεί επίµονα σε ακόµα πιο αυστηρές κυρώσεις ενάντια στη χώρα του, τη στιγµή που αυτές τσακίζουν το λαό της, και συζητά ανοιχτά για µια ξένη εισβολή στο έδαφός της. Όλα αυτά δεν βοηθάνε πολύ την προσπάθειά του να διευρύνει την κοινωνική του βάση πέρα από τον πυρήνα της σκληρής Δεξιάς, σε µια χώρα όπου ακόµα και οι ελεγχόµενες από την αντιπολίτευση δηµοσκοπήσεις βγάζουν πλειοψηφικό αντιαµερικανικό ρεύµα κι εναντίωση στις κυρώσεις και την πιθανότητα ξένης επέµβασης. Διεθνώς, η «ωµότητα» των χειρισµών από τον Τραµπ έχουν εκθέσει ανεπανόρθωτα τα αµερικανικά σχέδια και στη µάχη της κοινής γνώµης. Φίλοι και αντίπαλοι του αµερικανικού ιµπεριαλισµού συµφωνούν ότι αυτή η αγαρµποσύνη έχει γυρίσει µπούµερανγκ στην Ουάσινγκτον.
Στη «διεθνή κοινότητα», η αναγνώριση του Γκουαϊδό περιορίζεται στις περισσότερες ιµπεριαλιστικές µητροπόλεις. Ο υπόλοιπος πλανήτης στέκεται απέναντι και αυτό «χρωµατίζει» και τη στάση του ΟΗΕ. Στην ίδια τη Βενεζουέλα, ακόµα και τα πιο επικριτικά απέναντι στον Μαδούρο ρεύµατα στέκονται απέναντι στο πραξικόπηµα. Η αντι-ιµπεριαλιστική διάθεση και το κλασσικό «Δεν θα γυρίσουν!» όσον αφορά την παλιά ελίτ έχει προκαλέσει µια συσπείρωση που ξεπερνά τον ίδιο τον Μαδούρο και τις απόψεις για τη διακυβέρνησή του. Αυτά οδηγούν και τους αντιπάλους σε δεύτερες σκέψεις. Όταν ο αντιπρόεδρος της Βραζιλίας Μουράο, βαθιά αντιδραστικός πρώην στρατηγός, διαφοροποιείται δηµόσια από το «θα κάνουµε ό,τι χρειαστεί» του Μπολσονάρο και δηλώνει ότι δεν θα διευκολύνει µε οποιοδήποτε τρόπο µια ξένη επέµβαση στη Βενεζουέλα, δεν το κάνει από δηµοκρατική-ειρηνική ευαισθησία. Προφανώς ζυγίζει καλύτερα το τι θα συναντήσει στη Βενεζουέλα, αλλά και τι θα προκαλέσει µια τέτοια ενέργεια µέσα στην ίδια τη Βραζιλία και ενδεχοµένως και στις τάξεις των φαντάρων της.
Κίνδυνοι
Μέχρι σήµερα, η προκλητικότητα της Δεξιάς και των ΗΠΑ έχουν γυρίσει µπούµερανγκ. Αλλά αυτό δεν επιτρέπει εφησυχασµό. Το ότι δεν υπολογίζουν το κόστος ή τα πισωγυρίσµατα δείχνει προσήλωση σε µια σκληρή γραµµή που εγκυµονεί κινδύνους. Κοιτώντας προς τα πίσω, είναι αποδεκτό ακόµα κι από φανατικούς υποστηρικτές του Μαδούρο ότι η αντιπολίτευση, αν δεν µποϊκόταρε τις προεδρικές εκλογές του 2018, ήταν πολύ πιθανό να τις κερδίσει. Αυτογκόλ; Όχι. Άλλη µια υπενθύµιση ότι ο σχεδιασµός της είναι πολύ ευρύτερος και σκληρότερος από µια απλή «οµαλή κυβερνητική εναλλαγή». Αυτός ο σχεδιασµός καθορίζει και τα τωρινά της βήµατα.
Προς το παρόν προέκυψαν νέες κυρώσεις κατά αξιωµατούχων της Βενεζουέλας. Ένας οικονοµικός σύµβουλος του Φαλκόν (του αντίπαλου του Μαδούρο στις εκλογές του 2018, υπεράνω πάσης υποψίας για φιλική προς την κυβέρνηση διάθεση) εξήγησε πρόσφατα τον µηχανισµό µε τον οποίο οι κυρώσεις σε «υψηλόβαθµα πρόσωπα» καταλήγουν να πλήττουν κι αυτές τους φτωχότερους στη Βενεζουέλα (όταν πρόκειται για άρνηση συναλλαγών µε υπουργούς, κρατικά στελέχη κ.ο.κ.). Ενώ σε µια χώρα εξαρτηµένη από τις εισαγωγές και τα πετρελαϊκά έσοδα, οι κυρώσεις και το πετρελαϊκό µποϊκοτάζ χαρακτηρίζονται ως «µεσαιωνικού τύπου πολιορκία µέχρι λιµοκτονίας». Καθώς γράφονταν αυτές οι γραµµές, ο Γκουαϊδό ανακοίνωνε την πρόθεσή του να επιστρέψει στη Βενεζουέλα και καλούσε τους οπαδούς του να είναι έτοιµοι για διαδηλώσεις. Στο ενδεχόµενο να του ασκηθεί δίωξη για τις πράξεις του, απείλησε ότι «Αν µε πειράξουν, θα είναι το τελευταίο τους λάθος»
Οι από κάτω
Αυτό που δυσχεραίνει τα σχέδια της Δεξιάς είναι η κοινωνική δύναµη που απελευθέρωσε η «Διαδικασία» τα προηγούµενα 20 χρόνια. Είναι ενδεικτική η σύγκριση µε την εύκολη και γρήγορη κατάρρευση της Ντίλµα στη Βραζιλία, µπροστά σε µια πολύ πιο ήπια επίθεση.
Το Σαν Αγκουστίν είναι ένα από τα πολυπληθή φτωχά «µπάριο» του Καράκας. Εκεί την κρίση και τις ελλείψεις προσπαθούν να αντιµετωπίσουν κολεκτίβες που παρακάµπτουν τους µεσάζοντες κι έρχονται σε επαφή µε κολεκτίβες αγροτών. Είναι ένας «µικρόκοσµος» που όµως συνεχίζει να υπάρχει σε διάφορα µέρη της Βενεζουέλας. Αξίζει να σηµειωθεί, αποτιµώντας τη διακυβέρνηση Μαδούρο, ότι και σε αυτό το «µπάριο» υπήρξαν πολλές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις για την κατάρρευση των δηµόσιων υπηρεσιών. Αλλά πολύ διαφορετικές από εκείνες της Δεξιάς. Στην τελευταία συνέλευση των κολεκτίβων του µπάριο, µια ακτιβίστρια εξηγούσε ότι «τα λαϊκά κινήµατα δεν έχουν την πολυτέλεια να περιγράφουν τον σοσιαλισµό ως ιστορικό ορίζοντα… µε την καθηµερινή ζωή να επιδεινώνεται τόσο πολύ, είναι ανάγκη να δείξουµε ότι η συλλογική οικοδόµηση της λαϊκής εξουσίας µπορεί να αντιµετωπίσει κάποιες από τις πιο άµεσες ανάγκες του λαού».
Αυτή την κοινωνική δυναµική θέλει να συντρίψει η αντίδραση στη Βενεζουέλα. Αυτή την κοινωνική δυναµική «στραγγάλισε» η µπολιβαριανή ηγεσία όλα τα τελευταία χρόνια, δίνοντας έτσι χώρο κι ευκαιρίες στην αντίδραση να ελπίζει. Σε αυτή τη δυναµική βρίσκεται η µόνη ελπίδα για θετική διέξοδο στη Βενεζουέλα.
Μπαίνοντας στο µπάριο του Σαν Αγκουστίν, σε καλωσορίζει ένα γκράφιτι: «Μόνο ο Λαός µπορεί να σώσει το Λαό».
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά