«Μια διαλεκτική κλιμάκωσης της καταπίεσης και της αντίστασης»

«Η Σιωνιστική αποικιοποίηση της Παλαιστίνης αποτελεί μια εξαίρεση στη σύγχρονη αποικιακή ιστορία: Οι Εβραίοι έποικοι και οι ιθαγενείς Παλαιστίνιοι έφτασαν σε μια δημογραφική ισορροπία. Οι έποικοι δεν παρέμειναν μια μικρή μειοψηφία, όπως συνέβη στις Αφρικανικές αποικίες. Αλλά δεν μπόρεσαν και να συντρίψουν τους ιθαγενείς, όπως έκαναν οι ομόλογοί τους στην Αυστραλία και στη Βόρεια Αμερική. Ο Σιωνισμός πέτυχε το μισό του στόχο: Να κυριαρχήσει και να επιβάλει την Εβραϊκή ανωτερότητα σε όλη την Παλαιστίνη. Αλλάαπέτυχε (ωςτώρα) ναπετύχειτον άλλο μισό: Να εγκαθιδρύσει μια σταθερή και εξασφαλισμένη Εβραϊκή πλειοψηφία στα εδάφη που κυριαρχεί. Αυτήτηστιγμήστην Παλαιστίνη/Ισραήλ υπάρχει μια αριθμητική ισότητα ανάμεσα στις δύο εθνικές ομάδες -αποικιοκράτες και αποικιοκρατούμενους. Οι Παλαιστίνιοι ηττήθηκαν αλλά δεν υποτάχθηκαν…

Η υπάρχουσα κατάσταση είναι ασταθής. Οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν τη δύναμη να σταματήσουν την αποικιοποίηση της γης τους, αλλά οι νέοι έποικοι και ο αυξανόμενος αριθμός μαχητικών υποστηρικτών τους θεωρούν την Παλαιστινιακή αντίσταση ως πρόκληση και αντιδρούν κλιμακώνοντας την επιθετικότητά τους. Όλο και περισσότερο, αυτή η βάρβαρη βία στηρίζεται και δικαιολογείται με μια μεσσιανική θρησκεία -μια ιδεολογία που αρμόζει σε αυτόν τον ρόλο… Αλλά με τη σειρά της η συνεχιζόμενη κλοπή Παλαιστινιακής γης και οι άγριες επιθέσεις των συμμοριών των εποίκων σε συμμαχία με τις Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, προκαλούν περισσότερη αντίσταση. Έτσι παρακολουθούμε μια διαλεκτική κλιμάκωσης της καταπίεσης και της αντίστασης».

Αυτή η διαλεκτική σχέση που περιγράφει, πράγματι αποτυπώθηκε γλαφυρά αυτό το φθινόπωρο -με μια δεξιά μετατόπιση της ισραηλινής κοινωνίας και πολιτικής να συμπίπτει με μια αναθέρμανση της παλαιστινιακής αντίστασης. 

Ισραήλ: Η διαρκής δεξιά μετατόπιση της ισραηλινής κοινωνίας

Τα αποτελέσματα των εκλογών στο Ισραήλ αποτύπωσαν εμφατικά τη διαρκή αντιδραστική μετατόπιση του πολιτικού συστήματος και της ισραηλινής κοινωνίας, ακόμα και με τα ισραηλινά μέτρα, όπου η διακομματική συναίνεση γύρω από τον πυρήνα του σιωνιστικού σχεδίου έκανε τους όρους «Δεξιά» και «Αριστερά» σχετικούς. 

Αυτή η μετατόπιση είχε καταγραφεί στις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων χρόνων, αλλά επισκιαζόταν από την πόλωση γύρω από το πρόσωπο του Νετανιάχου. Αυτή διαιρούσε τη Δεξιά (σε συμμάχους και αντιπάλους του), και παρουσίαζε ένα ιδιαίτερα αντιδραστικό και πολεμοχαρές «κέντρο» ως τάχα «προοδευτικό», λόγω της εναντίωσής του στον Νετανιάχου. Στις εκλογές του Νοέμβρη, η νίκη του Νετανιάχου και των συμμάχων του, που περιλαμβάνουν πλέον το Θρησκευτικό Σιωνιστικό Κόμμα το οποίο με 10,83% θεωρείται ο μεγάλος πολιτικός νικητής αυτής της κάλπης, έκανε αυτό το τοπίο πολύ πιο καθαρό. 

Το Θρησκευτικό Σιωνιστικό Κόμμα ενώνει στις γραμμές του τους πιο έξαλλους οπαδούς της εβραϊκής ανωτερότητας, του αντιαραβικού ρατσισμού και του πιο αντιδραστικού θρησκευτικού φονταμενταλισμού. Ο Μπεν Γκβιρ, ένα από τα ηγετικά του στελέχη, είναι οπαδός του καχανιστικού κινήματος, ενός ακροδεξιού ρεύματος τόσο ακραίου που ακόμα και οι ΗΠΑ είχαν χαρακτηρίσει ως τρομοκρατική οργάνωση. Γύρω του συγκεντρώνονται οπαδοί της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης και του εκτοπισμού των Παλαιστινίων (συμπεριλαμβανομένων των πολιτών του Ισραήλ που δεν δείχνουν «αφοσίωση»). Δεν εκπροσωπούν απλά τα συμφέροντα των εποίκων, αλλά πολλά στελέχη του είναι οι ίδιοι έποικοι. 

Νέα κυβέρνηση

Ο Μπεν Γκβιρ ζήτησε και πήρε το υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας, το οποίο μετονομάζεται σε υπουργείο Εθνικής Ασφάλειας και αποκτά υπερεξουσίες συνολικότερα αλλά και ειδικότερα την εποπτεία της Δυτικής Όχθης. Ένας άλλος αραβοφάγος πήρε το υπουργείο Ανάπτυξης της Νεγκέβ και της Γαλιλαίας, με διευρυμένες αρμοδιότητες όσον αφορά τον εποικισμό της Δυτικής Όχθης. Ο φονταμενταλιστής, ρατσιστής, ομοφοβικός Αβί Μαόζ αναλαμβάνει μια νέα υπηρεσία (που ιδρύθηκε κατ’ απαίτησή του) που θα είναι υπεύθυνη για την «εβραϊκή ταυτότητα». Μαζί με την παρουσία των πιο παραδοσιακών εβραϊκών φονταμενταλιστικών κομμάτων όπως το Σας, συγκροτείται μια κυβέρνηση στην οποία το Λικούντ και ο Νετανιάχου έχουν το ρόλο των… μετριοπαθών! 

Στην αντιπολίτευση βρίσκονται «κεντρώοι» και δεξιοί με κόμματα των οποίων οι αφηρημένοι τίτλοι («Υπάρχει Μέλλον», «Εθνική Ενότητα») αντανακλούν την πλήρη απουσία κάποιας διαχωριστικής από την πολιτική Νετανιάχου, όπως και ο ακροδεξιός (αλλά «κοσμικός») Λίμπερμαν. Το επί δεκαετίες πανίσχυρο Εργατικό Κόμμαβυθίστηκε στο 3,7% και με 4 έδρες έγινε η μικρότερη δύναμη στην Κνεσέτ. Το Μερέτζ, το τελευταίο προπύργιο του «αριστερού σιωνισμού» βρέθηκε εκτός Βουλής. 

Σε ισραηλινά αλλά και αμερικανικά φιλελεύθερα ΜΜΕ επικρατεί «σοκ» -κυρίως για την άνοδο του Μπεν Γκβιρ και την ένταξή του στην κυβέρνηση. Ο ισραηλινός αντισιωνιστής δημοσιογράφος Γκιντεόν Λεβί έγραψε την επομένη των εκλογών ένα θυμωμένο άρθρο απάντησης σε αυτές τις αντιδράσεις που περιλαμβάνει την ερμηνεία για τη σημερινή εξέλιξη: 

«Τι περίμενε η σιωνιστική Αριστερά ότι θα συμβεί;»

«Πενήντα χρόνια τρομολαγνείας και υποκίνησης μίσους κατά των Παλαιστινίων δεν μπορούν να καταλήξουν σε μια κυβέρνηση ειρήνης. Πενήντα χρόνια σχεδόν πανταχού παρούσας και αδιάλειπτης υποστήριξης για την κατοχή, από τη Σιωνιστική Αριστερά και Δεξιά, δεν θα μπορούσαν να καταλήξουν αλλιώς παρά με τον Μπεν-Γκβιρ ως λαϊκό ήρωα… Γιατί αν πρόκειται να συνεχίσεις μια κατοχή, τότε πρέπει να αγκαλιάσεις την αυθεντική της εκδοχή, αυτή που δεν ντρέπεται καθόλου για αυτήν –την εκδοχή του Μπεν Γκβιρ.

Ήταν απλώς ανέφικτο να συνεχιστούν οι αυταπάτες και όλο αυτό το κουρασμένο ρεπερτόριο φράσεων –και εβραϊκό και δημοκρατικό [κράτος], διαφωτισμένη κατοχή, προσωρινή κατοχή… Χθες, το Ισραήλ ξύπνησε στην αυγή μιας νέας ημέρας, όπου όλα τα μισόλογα και οι ευφημισμοί ανήκουν στο παρελθόν. Από εδώ και στο εξής, η κατοχή είναι ακριβώς αυτό -κατοχή, και το ίδιο ισχύει και για το καθεστώς εβραϊκής ανωτερότητας στο Ισραήλ… Η κοινωνία που δημιουργήθηκε σε αυτή τη χώρα είναι σε ένα σημαντικό βαθμό θρησκευόμενη και σε πολύ μεγάλο βαθμό ρατσιστική, με το μίσος ενάντια στους Άραβες να αποτελεί το βασικό της καύσιμο –και δεν υπήρξε κανένας που να αντιστάθηκε σε αυτό.

[…]

Επί χρόνια, οι Ισραηλινοί λέμε ότι είμαστε ο Εκλεκτός Λαός, ότι μετά το Ολοκαύτωμα όλα μας επιτρέπονται, ότι οι Άραβες θέλουν να μας πετάξουν στη θάλασσα, ότι έχουμε δικαίωμα σε αυτή τη γη επειδή το λένε οι ιστορίες της Βίβλου, ότι ο IDF είναι ο πιο ηθικός στρατός του πλανήτη, ότι ο Δαυίδ πολεμά τον Γολιάθ, ότι οι Άραβες του Ισραήλ είναι  πέμπτη φάλαγγα, ότι όλος ο πλανήτης είναι εναντίον μας και ότι όλοι όσοι μας κάνουν κριτική είναι αντισημίτες. Τι νομίζαμε ότι θα προέκυπτε από όλα αυτά; Στην πραγματικότητα, ο Μπεν-Γκβιρ πήγε με το πάσο του. Θα μπορούσε να έχει κάνει τη μεγάλη του επιτυχία πολύ καιρό πριν. Αυτό συμβαίνει όταν έχεις Μπολσονάρο αλλά όχι Λούλα απέναντί του. Αυτό συμβαίνει όταν οι κραυγές “Θάνατος στους Άραβες”, που θα ακούγονται πλέον το πρωί στα σχολεία, δεν απαντήθηκαν από μια κραυγή “Λευτεριά στους Άραβες”. Από εκεί ξεκίνησαν όλα αυτά και εδώ κατέληξαν».

(Ολόκληρο εδώ: https://rproject.gr/article/meta-apo-pano-apo-50-hronia-ypostirixis-tis-...)

Παλαιστίνη: Η Δυτική Όχθη αντιστέκεται

Μετά από πολλά χρόνια, η Δυτική Όχθη έχει γίνει το επίκεντρο της παλαιστινιακής αντίστασης -και των ισραηλινών επιθέσεων.Η βαθύτερη αιτία είναι προφανής: Συμπληρώνονται σχεδόν 30 χρόνια λειτουργίας της Παλαιστινιακής Αρχής, ένα σώμα που υποτίθεται θα λειτουργούσε βραχυπρόθεσμα και μεταβατικά προς τη δημιουργία Παλαιστινιακού κράτους και το οποίο κατέληξε να «εποπτεύει» την αδιάκοπη συνέχεια της κατοχής και του εποικισμού. Με το Όσλο να θεωρείται πλέον χρεοκοπημένο και από όσους/όσες πίστεψαν σε αυτή τη διαδικασία και την επίσημη ηγεσία της Π.Α. παραλυμένη μεταξύ ανύπαρκτων «διαπραγματεύσεων» και συνεργασίας με τον Ισραηλινό στρατό, ήταν θέμα χρόνου να εκφραστεί η οργή.

Ασφαλώς, όπως σε κάθε περίπτωση αδικίας και καταπίεσης, οι «μόνιμες» αιτίες δεν παράγουν «διαρκώς» αποτελέσματα -απαιτούνται και συγκεκριμένες αντικειμενικές και υποκειμενικές προϋποθέσεις. Στην περίπτωση της Δυτικής Όχθης, η απάντηση στο «γιατί τώρα;» αφορά την εμφάνιση μιας νέας γενιάς. Σήμερα στη Δυτική Όχθη, είναι σε ηλικία δράσης άνθρωποι που γεννήθηκαν μετά το 2000. Παιδιά που μεγάλωσαν με τη μνήμη της «Μάχης της Τζενίν» και τις εικόνες των μαρτύρων της, αλλά που δεν βίωσαν ως δική τους ήττα την κατάληξη αυτής της μάχης και της Δεύτερης Ιντιφάντα. 

Αυτά εκφράστηκαν εκκωφαντικά στο μαζικό λαϊκό ξέσπασμα της παλαιστινιακής αντίστασης τον Μάη του 2021. Όταν η «μάχη της Ιερουσαλήμ» (για την υπεράσπιση του Τεμένους Αλ Άκσα και της συνοικίας Σεΐχ Τζαράχ από εποίκους) απλώθηκε στη Δυτική Όχθη, στη Γάζα, στους Παλαιστινίους του Ισραήλ, με τη Γενική Απεργία και τις διαδηλώσεις που ονομάστηκαν «Ιντιφάντα της Ενότητας». 

Τότε σημειώναμε ότι «μια νέα γενιά Παλαιστινίων αγωνιστών γεννήθηκε» και παραθέταμε τα λόγια ακτιβιστή από την Ανατολική Ιερουσαλήμ που έγραφε πως «δεν θυμάμαι εδώ και πολλά χρόνια, τους Παλαιστίνιους από κάθε υπόβαθρο και πολιτική πτέρυγα, μουσουλμάνους, χριστιανούς, άθεους, να είναι ενωμένοι για ένα στόχο». Την ίδια χρονική περίοδο, η ηγεσία Αμπάς υπό τον φόβο της ανατροπής της, ανέστειλε επ’ αόριστον τις εκλογές (για το παλαιστινιακό «κοινοβούλιο» αλλά και για τα όργανα της PLO), φράζοντας αυτόν το δρόμο έκφρασης αποδοκιμασίας της υπάρχουσας παλαιστινιακής ηγεσίας και της πρακτικής της. 

Νέες οργανώσεις

Όλα αυτά τα στοιχεία αποκρυσταλλώνονται στην εμφάνιση νέων οργανώσεων στις πόλεις και στα προσφυγικά στρατόπεδα της Δυτικής Όχθης που έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά: Τα μέλη τους είναι νεαρής ηλικίας (μεταξύ 18 και 25 ετών), αναλαμβάνουν την ένοπλη αντίσταση στον Ισραηλινό στρατό, υλοποιούν μια από τα κάτω ενότητα στη δράση μελών ή υποστηρικτών διαφορετικών παλαιστινιακών κομμάτων και έχουν οργανικές ρίζες και μεγάλο λαϊκό έρεισμα στις συνοικίες όπου δρουν («σαν το ψάρι στο νερό»…). Είναι δηλαδή όλα όσα δεν είναι η Παλαιστινιακή Αρχή (γερασμένη, απούσα από την αντίσταση, βουτηγμένη στις αντιπαραθέσεις μεταξύ Φατάχ-Χαμάς, αποκομμένη από τα λαϊκά στρώματα) και εκφράζουν έμπρακτα τις διαθέσεις της «βάσης» που μέχρι πρότινος εμφανίζονταν μόνο ως δημοσκοπικά ευρήματα (ανάγκη ενότητας, ανάγκη αντίστασης, ανάγκη ανανέωσης ηγεσίας).   

Στον απόηχο της «Ιντιφάντα της Ενότητας», ο Ισραηλινός Στρατός ξεκίνησε μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Δυτική Όχθη, εισβάλλοντας στα στρατόπεδα προσφύγων για να εντοπίσει φερόμενους ως δράστες μεμονωμένων επιθέσεων μέσα στο Ισραήλ. Το Σεπτέμβρη του 2021, 6 Παλαιστίνιοι αιχμάλωτοι δραπέτευσαν και επέστρεψαν στην Τζενίν. Η «Ταξιαρχία της Τζενίν» πρωτοεμφανίστηκε τότε, ως μια ντε φάκτο πολιτοφυλακή για την προστασία των δραπετών. Τους επόμενους μήνες, οι έφοδοι του Ισραηλινού στρατού άρχισαν να αντιμετωπίζουν και σφαίρες εκτός από πέτρες. Κι ένα απόγευμα, νεαροί μαχητές της Τζενίν  ανακοίνωσαν επίσημα την ίδρυση της «Σφηκοφωλιάς» -έτσι αποκαλούσε το προσφυγικό στρατόπεδο της πόλης η ισραηλινή ηγεσία κατά την πολιορκία του 2002 και αυτόν τον τίτλο επέλεξαν ως «τιμητικό» οι νέοι πολιτοφύλακες.

Τον Μάη του 2022, ανακοινώθηκε η δημιουργία της Ταξιαρχίας της Ναμπλούς και τον Ιούνη της Ταξιαρχίας της Τουμπάς. Στην ομάδα της Ναμπλούς δρούσε ο 19χρονος Ιμπραήμ Αλ Ναμπουλσί, που έγινε αγαπητός και σεβαστός γιατί παρότι αποτελούσε στόχο των Ισραηλινών Αρχών, εμφανιζόταν δημόσια στις διαδηλώσεις-κηδείες των συμπολεμιστών του. Γνωστός και ως «λιοντάρι της Ναμπλούς», δολοφονήθηκε στις 9 Αυγούστου από τον Ισραηλινό Στρατό -και οι νεαροί πολιτοφύλακες ανακοίνωσαν επίσημα την ίδρυση του «Άντρου των Λιονταριών». 

Το Ισραήλ έχει απαντήσει με ένταση των επιδρομών. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το 2022 ήταν η χρονιά με τις μεγαλύτερες Παλαιστινιακές απώλειες στη Δυτική Όχθη εδώ και 16 χρόνια. Η Ναμπλούς βρέθηκε επί βδομάδες σε κατάσταση πολιορκίας «α λα Γάζα» από τον ισραηλινό στρατό, προκαλώντας μαζικές διαδηλώσεις και απεργίες. 

Κύμα

Όχι τυχαία, ο πόλεμος που έχει εξαπολύσει το Κράτος του Ισραήλ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη ονομάζεται «Επιχείρηση Συντριβή του Κύματος». Η σιωνιστική ηγεσία καταλαβαίνει ότι πασχίζει με την καταστολή να αποτρέψει ένα «κύμα». 

Οι νέες οργανώσεις χτυπάνε ισραηλινούς στρατιώτες, στοχεύουν τα φυλάκια στα μισητά «σημεία ελέγχου» και υπερασπίζονται τις γειτονιές και τους γείτονές τους από τις εφόδους του Ισραηλινού Στρατού. Για όσους αναρωτιούνται «μα να μην υπάρχει ένας Παλαιστίνιος Γκάντι;», να θυμίσουμε ότι επί ένα χρόνο, στην «Πορεία της Επιστροφής», δεκάδες χιλιάδες «Παλαιστίνιοι Γκάντι» επιχειρούσαν να πορευτούν ειρηνικά από τη Γάζα στον ισραηλινό φράχτη για να ασκήσουν πίεση -και αντιμετώπισαν σφαίρες. 

Αλλά όπως σημειώνει ένας πιο «στρατηγικά σκεπτόμενος» αρθρογράφος στην ισραηλινή Jerusalem Post, «Η σημασία [των νέων ομάδων] δεν βρίσκεται στη στρατιωτική τους δύναμη -η σημασία τους βρίσκεται στο γιατί κερδίζουν δημοφιλία». Πράγματι, όταν ο ισραηλινός στρατός εμφανίστηκε σε προσφυγικό στρατόπεδο κοντά στην Ανατολική Ιερουσαλήμ αναζητώντας τον Ουντάι Αλ Ταμίμι (που πριν μαρτυρήσει στη διάρκεια επιχείρησης, είχε γίνει τοπικός θρύλος για την επιμονή του να προχωρά σε νέες επιθέσεις παρότι καταζητούμενος) με βασικό στοιχείο ότι είναι φαλακρός, συνάντησε ένα θέαμα βγαλμένο από την ταινία «Σπάρτακος»: Δεκάδες Παλαιστίνιους με φρεσκοξυρισμένα κεφάλια. 

Oι ανακοινώσεις των οργανώσεων, οι δηλώσεις των μελών τους, οι «διαθήκες»των μαρτύρων συγκλίνουν στην επίγνωση ότι «αργά ή γρήγορα θα γίνουμε μάρτυρες», δηλώνουν ότι «δεν θα απελευθερώσουμε έτσι την Παλαιστίνη, αφήνουμε παρακαταθήκη σε επόμενη γενιά», περιγράφουν τις δράσεις τους ως «σταγόνες στη θυελλώδη θάλασσα του αγώνα», επιμένουν ότι «δεν θα ανεχτούμε όμως σιωπηλά την αδικία και την καταπίεση». Αυτό μπορεί να κάνει και αυτό κάνει η Παλαιστινιακή Αντίσταση -η πρόκληση είναι στους διεθνείς συμμάχους της, στον αραβικό κόσμο και στις κοινωνίες των κρατών-συμμάχων του Ισραήλ, να την συνδράμουν για να μπορέσει μια μέρα να νικήσει η δικαιοσύνη. Μέχρι τότε, δεν θα υπάρξει ειρήνη…

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά