To Rp συζήτησε με την Ελιάνα Κόμο, μέλος της Ομοσπονδίας Εργαζομένων στη Μεταλλουργία FIOM και της αριστερής αντιπολίτευσης στη συνομοσπονδία CGIL, για την κατάσταση του εργατικού κινήματος στην Ιταλία, ενόψει και του διεθνούς τριημέρου στην Αθήνα στις 4,5,6 Νοέμβρη. Η Ελιάνα Κόμο θα είναι ομιλήτρια στην συζήτηση «Οι εργατικοί αγώνες και τα συνδικάτα».

Κα­ταρ­χήν ένα πε­ρι­στα­τι­κό που μας συ­γκλό­νι­σε, η πρό­σφα­τη δο­λο­φο­νία ενός Αι­γύ­πτιου απερ­γού ερ­γά­τη. Μπο­ρείς να μας πεις πε­ρισ­σό­τε­ρα για το πε­ρι­στα­τι­κό; Ποιο ήταν το υπό­βα­θρο και τι αντι­δρά­σεις υπήρ­ξαν;

Ένα μήνα πριν, στην Πια­τσέν­ζα, ο Αμντ Ελ Σαλάμ, ένας Αι­γύ­πτιος ερ­γά­της, που ήταν μέλος του USB (στμ: μα­χη­τι­κό συν­δι­κά­το βάσης) δο­λο­φο­νή­θη­κε ενώ απερ­γού­σε. Ο Αμπντ Ελ κα­τα­πλα­κώ­θη­κε από ένα φορ­τη­γό που χτύ­πη­σε το φράγ­μα των δια­δη­λω­τών οι οποί­οι απερ­γού­σαν μπρο­στά από τα κά­γκε­λα ενός δια­με­τα­κο­μι­στι­κού κέ­ντρου, ζη­τώ­ντας προ­σλή­ψεις και κα­λύ­τε­ρες ερ­γα­σια­κές συν­θή­κες.

Στην Ιτα­λία μπο­ρεί να σκο­τω­νό­ταν κα­νείς κατά την απερ­γία, 50 χρό­νια πριν. Εί­χα­με, δυ­στυ­χώς, τη διά­ση­μη σφαγή στο Ρέ­τζιο Εμί­λια, όπου είχαν σκο­τω­θεί 5 δια­δη­λω­τές από τα πυρά της αστυ­νο­μί­ας. Αλλά ήταν το 1960! Αν είναι δυ­να­τόν να συμ­βαί­νει κάτι τέ­τοιο και σή­με­ρα: αν κά­ποιος μπό­ρε­σε να δώσει τη δια­τα­γή σε εκεί­νο το φορ­τη­γό να επι­τε­θεί είναι επει­δή το συν­δι­κα­λι­στι­κό κί­νη­μα είναι αδύ­να­μο και κα­τώ­τε­ρο των πε­ρι­στά­σε­ων.

Πι­στεύω όμως ότι η άμεση και ακα­ριαία αντί­δρα­ση απέ­να­ντι σ’ αυτήν τη δο­λο­φο­νία είναι ένα θε­τι­κό γε­γο­νός. Δυ­στυ­χώς αυτό δεν μας πα­ρη­γο­ρεί ούτε μας κάνει να αι­σθα­νό­μα­στε κα­λύ­τε­ρα. Αλλά ήταν ακρι­βώς μια αυ­θε­ντι­κή αντί­δρα­ση της τάξης, ούτε υπο­λο­γι­σμέ­νη ούτε προ­βλέ­ψι­μη. Σε πολλά ερ­γο­στά­σια, οι ερ­γά­τες μέσα σε διά­στη­μα λίγων ωρών κα­τέ­βη­καν σε απερ­γία και αυτό ώθησε πολ­λές δομές της CGIL να πά­ρουν θέση και να οδη­γή­σει σε πε­ρι­φε­ρεια­κές και εθνι­κού επι­πέ­δου απερ­γί­ες (μία ώρα στο με­ταλ­λουρ­γι­κό κλάδο). Είναι πολύ λίγο, σί­γου­ρα, αλλά όμως είναι ένα πο­λι­τι­κό γε­γο­νός.

Είναι επί­σης θε­τι­κό ότι η απά­ντη­ση ξε­πέ­ρα­σε για μια φορά τα όρια που δεν ξε­περ­νούν οι συν­δι­κα­λι­στι­κές ορ­γα­νώ­σεις, όπως είναι η δια­φο­ρε­τι­κή εθνι­κό­τη­τα και οι δια­φο­ρε­τι­κές θρη­σκεί­ες. Εμένα δεν με εκ­πλήσ­σει, αλλά δεν ήταν σί­γου­ρα δε­δο­μέ­νο ότι Ιτα­λοί ερ­γά­τες θα απερ­γού­σαν για έναν Αι­γύ­πτιο επι­σφα­λώς ερ­γα­ζό­με­νο και θα τον ανα­γνώ­ρι­ζαν σαν σύ­ντρο­φό τους. Πάνω απ’ όλα στον ιτα­λι­κό βορρά, όπου η Λέγκα (στμ: ακρο­δε­ξιό κόμμα) και η ρα­τσι­στι­κή της προ­πα­γάν­δα είναι πολύ δια­δε­δο­μέ­νες, δυ­στυ­χώς και ανά­με­σα στους ερ­γα­ζό­με­νους.

Να λοι­πόν, ακόμα και γι’ αυτό ισχυ­ρί­ζο­μαι ότι ήταν μια αντί­δρα­ση της τάξης. Όλο αυτό δεν αναι­ρεί την ανε­πάρ­κειά μας. Αλλά δο­κι­μά­ζου­με μια «επα­νεκ­κί­νη­ση» και από αυτό το γε­γο­νός.

Τα τε­λευ­ταία χρό­νια το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα και ιδιαί­τε­ρα τα συν­δι­κα­λι­στι­κά δι­καιώ­μα­τα δέ­χο­νται σκλη­ρές επι­θέ­σεις στην Ιτα­λία. Ποια είναι σή­με­ρα η ει­κό­να στους χώ­ρους δου­λειάς; Και πώς αντι­δρούν οι τρεις με­γά­λες συ­νο­μο­σπον­δί­ες;

Είναι 20 χρό­νια τώρα που το ιτα­λι­κό ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα υφί­στα­ται ήττες. Αυτό το γε­γο­νός οδή­γη­σε σε μια με­γά­λη αύ­ξη­ση της επι­σφά­λειας, την απί­στευ­τη αύ­ξη­ση των ορίων ηλι­κί­ας συ­ντα­ξιο­δό­τη­σης (το 2018 το όριο ανε­βαί­νει στα 67 χρό­νια και κα­τό­πιν θα αυ­ξη­θεί κι άλλο, αυ­τό­μα­τα, ως τα 70 χρό­νια), τη μεί­ω­ση των μι­σθών, το «άδεια­σμα» των εθνι­κών συλ­λο­γι­κών συμ­βά­σε­ων, την επι­δεί­νω­ση των ερ­γα­σια­κών συν­θη­κών και συ­νε­πώς τον ακόμα με­γα­λύ­τε­ρο ερ­γο­δο­τι­κό εκ­βια­σμό που οφεί­λε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρο στην ακύ­ρω­ση των νόμων οι οποί­οι ως το 2012 κα­θι­στού­σαν σχε­τι­κά δύ­σκο­λη την από­λυ­ση.

Όλες οι με­ταρ­ρυθ­μί­σεις πέ­ρα­σαν με τη συ­ναί­νε­ση των συν­δι­κα­λι­στι­κών συ­νο­μο­σπον­διών (ως την δε­κα­ε­τία του ’90) ή χωρίς δική τους ισχυ­ρή αντί­στα­ση. Ή κα­λύ­τε­ρα, η CGIL αντέ­δρα­σε μόνο επί κε­ντρο­δε­ξιάς δια­κυ­βέρ­νη­σης αλλά απο­δέ­χθη­κε τις ίδιες με­ταρ­ρυθ­μί­σεις όταν τις πρό­τει­ναν κυ­βερ­νή­σεις της κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς ή τε­χνο­κρα­τών. Το 2012, στη χει­ρό­τε­ρη με­ταρ­ρύθ­μι­ση για τις συ­ντά­ξεις, η CGIL προ­κή­ρυ­ξε μόνο 3 ώρες απερ­γία!

Αυτό οδή­γη­σε σε μια απο­γο­ή­τευ­ση και δυ­σπι­στία τους ερ­γα­ζό­με­νους-ες, οι οποί­οι όμως συ­νε­χί­ζουν να φαί­νο­νται έτοι­μοι για να κι­νη­το­ποι­η­θούν όποτε κα­λού­νται να το κά­νουν. Η CGIL είναι το με­γα­λύ­τε­ρο ιτα­λι­κό συν­δι­κά­το και η με­γα­λύ­τε­ρη μα­ζι­κή ορ­γά­νω­ση της Ιτα­λί­ας. Αν οι ηγέ­τες της ήθε­λαν πραγ­μα­τι­κά να κι­νη­το­ποι­ή­σουν τους ερ­γα­ζό­με­νους (πάνω απ’ όλα για το θέμα των συ­ντά­ξε­ων, για το οποίο υπάρ­χει διά­χυ­τος θυμός) θα μπο­ρού­σαν να το κά­νουν.

Δυ­στυ­χώς, αντι­θέ­τως και αυτό το φθι­νό­πω­ρο η CGIL στέ­κει ακί­νη­τη. Πα­ρό­λο που η κυ­βέρ­νη­ση ανοί­γει το θέμα των συ­ντά­ξε­ων: Θέ­λουν να ει­σά­γουν έναν αι­σχρό μη­χα­νι­σμό με τον οποίο θα μπο­ρεί κά­ποιος να βγει στη σύ­ντα­ξη νω­ρί­τε­ρα (στα 63, που είναι ήδη πάρα πολλά!), αλλά στη­ρι­ζό­με­νος στις τρά­πε­ζες, δια­μέ­σου ενός δα­νεί­ου που θα αρ­χί­σει να το απο­πλη­ρώ­νει από την ημε­ρο­μη­νία συ­ντα­ξιο­δό­τη­σης και για 20 χρό­νια, μαζί προ­φα­νώς με τα τρα­πε­ζι­κά έξοδα και τις σχε­τι­κές επι­βα­ρύν­σεις του ασφα­λι­στι­κού νο­μο­σχε­δί­ου σε πε­ρί­πτω­ση θα­νά­του. Είναι μια πρέσα που θα μειώ­σει κι άλλο την αξία των συ­ντά­ξε­ων και θα ρίξει τους ερ­γα­ζό­με­νους στα χέρια των τρα­πε­ζών.

Επί­σης η κυ­βέρ­νη­ση συ­ζη­τά για όλες σχε­δόν τις πιο ση­μα­ντι­κές εθνι­κές συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις ερ­γα­σί­ας: στο δη­μό­σιο, στα σχο­λεία, στη με­ταλ­λουρ­γία, στο εμπό­ριο. Σε όλες αυτές τις συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις η συ­ζή­τη­ση γί­νε­ται με τέ­τοιο τρόπο που προ­κα­λεί την υπο­ψία ότι η ανα­νέ­ω­σή τους δεν θα συμ­φέ­ρει πια τους ερ­γα­ζό­με­νους αλλά τις επι­χει­ρή­σεις.

Η εθνι­κή συλ­λο­γι­κή σύμ­βα­ση πάει να γίνει το όρ­γα­νο δια­μέ­σου του οποί­ου, με μη­δε­νι­κό αντάλ­λαγ­μα, κυ­βέρ­νη­ση και επι­χει­ρή­σεις μειώ­νουν κι άλλο τους μι­σθούς (αντι­κα­θι­στώ­ντας τους ευ­θέ­ως με κου­πό­νια για ψωμί ή για βεν­ζί­νη!), αυ­ξά­νουν τα ωρά­ρια ερ­γα­σί­ας και την κα­τα­πί­ε­ση. Η CGIL θα έπρε­πε να ενο­ποι­ή­σει όλες τις εθνι­κές δια­φο­ρές και να κι­νη­το­ποι­ή­σει τους ερ­γα­ζό­με­νους κη­ρύσ­σο­ντας γε­νι­κή απερ­γία. Αντι­θέ­τως δεν το κάνει και προ­χω­ρά σε δια­πραγ­μά­τευ­ση με τις επι­χει­ρή­σεις και την κυ­βέρ­νη­ση πάνω σε αυτήν την απα­ρά­δε­κτη βάση.

Η FIOM είχε με­γά­λη πα­ρά­δο­ση αγώ­νων τα προη­γού­με­να χρό­νια και είχε αρ­νη­θεί τη «συ­ναί­νε­ση» που απο­δέ­χτη­καν οι με­γά­λες συ­νο­μο­σπον­δί­ες. Αν δεν κάνω λάθος πλέον «συμ­φι­λιώ­θη­κε» με την ηγε­σία της CGIL. Υπήρ­ξαν αντι­δρά­σεις μέσα στο συν­δι­κά­το; Ποια είναι η κα­τά­στα­ση τώρα;

Ακόμα και η FIOM απο­δέ­χε­ται να δια­πραγ­μα­τευ­θεί τις προ­τά­σεις των αφε­ντι­κών της με­ταλ­λουρ­γί­ας για την ανα­νέ­ω­ση της εθνι­κής συλ­λο­γι­κής σύμ­βα­σης, αντί να προ­χω­ρή­σει σε απερ­γί­ες. Το ρίσκο είναι να υπο­γρά­ψει μια σύμ­βα­ση που με αντάλ­λαγ­μα ελά­χι­στα χρή­μα­τα, θα κάνει πιο δύ­σκο­λη τη δυ­να­τό­τη­τα σύμ­βα­σης σε επί­πε­δο επι­χεί­ρη­σης (τα μπό­νους της επι­χεί­ρη­σης θα γί­νο­νταν όλα με­τα­βλη­τά) και θα πα­ρα­δί­δει θε­με­λιώ­δη δι­καιώ­μα­τα. Ο κίν­δυ­νος είναι να απο­δε­χθεί όλα εκεί­να που τα τε­λευ­ταία οκτώ χρό­νια η ίδια η FIOM έχει αρ­νη­θεί (η FIOM είχε αρ­νη­θεί να υπο­γρά­ψει τις δύο τε­λευ­ταί­ες συμ­βά­σεις εθνι­κού επι­πέ­δου, του 2009 και του 2012).

Ιστο­ρι­κά η FIOM πάντα είχε αντι­τα­χθεί στις υπο­χω­ρή­σεις της CGIL, αλλά τώρα δεν είναι έτσι τα πράγ­μα­τα. Και δεν είναι μυ­στή­ριο ότι ο γε­νι­κός γραμ­μα­τέ­ας της FIOM σύ­ντο­μα θα μπει στη Γραμ­μα­τεία της CGIL (ο με­γα­λύ­τε­ρος εκτε­λε­στι­κός ορ­γα­νι­σμός). Πλέον δεν υπάρ­χουν ου­σια­στι­κές δια­φο­ρές στην πο­λι­τι­κή γραμ­μή της FIOM και της CGIL.

Αλλά ακόμα υπάρ­χει μια ορ­γα­νω­μέ­νη δια­φω­νία στη FIOM. Η δική μας εσω­τε­ρι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση είναι βαθιά ρι­ζω­μέ­νη στη FIOM. Εάν πράγ­μα­τι, η FIOM έφτα­νε να υπο­γρά­ψει μια εθνι­κή συλ­λο­γι­κή σύμ­βα­ση που, όπως εκτι­μού­με, θα είναι χει­ρό­τε­ρη, θα πρέ­πει να αντι­με­τω­πί­σει τους ερ­γα­ζό­με­νους και τις ερ­γα­ζό­με­νες της με­ταλ­λουρ­γί­ας που είναι πα­ρα­δο­σια­κά οι πιο συ­νει­δη­τοί και συ­γκρου­σια­κοί. Και δεν θα είναι εύ­κο­λο! Εμείς λέμε ευ­θέ­ως πως αν γί­νουν έτσι τα πράγ­μα­τα θα ορ­γα­νώ­σου­με τη δια­φω­νία όπως πάντα κά­να­με.

Σε αυτήν την κα­τά­στα­ση, πώς κι­νού­νται τα μα­χη­τι­κά τμή­μα­τα του συν­δι­κα­λι­σμού -οι COBAS, η USB, η μα­χη­τι­κή πτέ­ρυ­γα της CGIL και της FIOM; Υπάρ­χει συ­ντο­νι­σμός με­τα­ξύ τους ή και με άλλα κοι­νω­νι­κά κι­νή­μα­τα;

Παρά την ακι­νη­σία της CGIL, δεν πάνε πολύ κα­λύ­τε­ρα τα σω­μα­τεία της βάσης. Μπο­ρού­με να πούμε σί­γου­ρα ότι οι μο­να­δι­κές πρω­το­βου­λί­ες γε­νι­κής κι­νη­το­ποί­η­σης που γί­νο­νται αυτές τις εβδο­μά­δες είναι εκεί­νες από σω­μα­τεία βάσης. Τα αίτια των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων είναι όλα δί­καια και απο­τε­λούν κοινό τόπο. Όμως συ­νε­χί­ζει να υπάρ­χει κα­τα­κερ­μα­τι­σμός των αγώ­νων και δια­γκω­νι­σμός πολ­λών δια­φο­ρε­τι­κών υπο­γρα­φών/κα­λε­σμά­των που δεν βοη­θά­ει το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα. Σε δυο βδο­μά­δες θα γί­νουν δύο δια­φο­ρε­τι­κές γε­νι­κές απερ­γί­ες διά­φο­ρων σω­μα­τεί­ων βάσης. Αυτό δυ­στυ­χώς δεν πολ­λα­πλα­σιά­ζει τη σύ­γκρου­ση αλλά την κάνει πιο αδύ­να­μη, επει­δή οι δυ­νά­μεις αυτών των σω­μα­τεί­ων είναι μειο­ψη­φι­κές και το γε­γο­νός ότι οι απερ­γί­ες γί­νο­νται σε δια­φο­ρε­τι­κές ημε­ρο­μη­νί­ες και όχι στην ίδια δη­μιουρ­γεί απο­προ­σα­να­το­λι­σμό στους ερ­γα­ζό­με­νους.

Είμαι πλέον πε­πει­σμέ­νη ότι ο δικός μας ρόλος είναι να δο­κι­μά­σου­με να φτιά­ξου­με μια ώθηση από τα κάτω που να σπρώ­ξει το συν­δι­κα­λι­στι­κό κί­νη­μα να ξε­πε­ρά­σει τα όρια του, επει­δή η CGIL είναι σε ακι­νη­σία, επει­δή τα σω­μα­τεία της βάσης είναι διαι­ρε­μέ­να και αυ­το­α­να­φο­ρι­κά. Χωρίς μια ώθηση από τα κάτω ο κίν­δυ­νος είναι ότι τί­πο­τα δεν θα αλ­λά­ξει ποτέ ούτε στην μία πλευ­ρά ούτε στην άλλη.

Ποια είναι η ση­μα­σία του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος Ρέν­τσι για την ερ­γα­τι­κή τάξη και τι στάση κρατά το ορ­γα­νω­μέ­νο ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα σε αυτήν τη μάχη;

Στις 4 Δε­κέμ­βρη θα γίνει το δη­μο­ψή­φι­σμα για να εγκρι­θεί η τρο­πο­ποί­η­ση του συ­ντάγ­μα­τος που προ­τεί­νει η κυ­βέρ­νη­ση και που -αν πε­ρά­σει- θα κάνει πιο ισχυ­ρή και αυ­ταρ­χι­κή την κυ­βέρ­νη­ση απέ­να­ντι στη λαϊκή κυ­ριαρ­χία, η οποία θα μειω­θεί. Αυτός που θα κερ­δί­ζει τις εκλο­γές, ακόμα και αν δεν έχει μια πραγ­μα­τι­κή πλειο­ψη­φία στη χώρα, θα έχει τα μέσα να κυ­βερ­νά χωρίς να εν­δια­φέ­ρε­ται να χτί­σει συ­ναι­νέ­σεις.

Η CGIL το Σε­πτέμ­βρη δια­κή­ρυ­ξε ότι στη­ρί­ζει το ΟΧΙ. Είναι ένα θε­τι­κό και ση­μα­ντι­κό γε­γο­νός που ανη­συ­χεί πολύ τον πρω­θυ­πουρ­γό Ρέν­τσι και που απα­ντά στην χωρίς όρους στή­ρι­ξη του ΝΑΙ από την Confidustria (ο ιτα­λι­κός ΣΕΒ). Είναι επί­σης ση­μα­ντι­κό επει­δή δια­φο­ρε­τι­κά η στή­ρι­ξη του ΟΧΙ θα κα­τέ­λη­γε να μο­νο­πω­λη­θεί από τη Δεξιά.

Ωστό­σο η κα­μπά­νια της CGIL για το ΟΧΙ είναι αντι­φα­τι­κή, με ολό­κλη­ρες δομές της να μην τυ­πώ­νουν καν την προ­κή­ρυ­ξη και με το Ερ­γα­τι­κό Κέ­ντρο του Μι­λά­νου (που είναι το με­γα­λύ­τε­ρο στην Ιτα­λία) να παίρ­νει θέση στην Εθνι­κή Συ­νέ­λευ­ση υπέρ του ΝΑΙ.

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα το γε­γο­νός ότι η CGIL τά­χθη­κε υπέρ του ΟΧΙ απο­φα­σί­στη­κε όχι τόσο από κοι­νω­νι­κές δυ­να­μι­κές αλλά από γρα­φειο­κρα­τι­κές ισορ­ρο­πί­ες, εσω­τε­ρι­κές της ίδιας της CGIL και του Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος. Πα­ρα­μέ­νει ση­μα­ντι­κό το ΟΧΙ της CGIL αλλά σί­γου­ρα θα έπρε­πε να κάνει πολλά πε­ρισ­σό­τε­ρα και να διε­ξά­γει μια πιο πλα­τιά κι­νη­το­ποί­η­ση ενά­ντια στην κυ­βέρ­νη­ση που να θέτει στη συ­ζή­τη­ση όχι μόνο τη συ­νταγ­μα­τι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση αλλά επί­σης και την αντί­θε­ση στη με­ταρ­ρύθ­μι­ση της αγο­ράς ερ­γα­σί­ας, την με­ταρ­ρύθ­μι­ση των συ­ντά­ξε­ων, τις εθνι­κές συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις στο δη­μό­σιο και τον ιδιω­τι­κό τομέα.

Συ­νο­λι­κά το ΟΧΙ της CGIL θα έπρε­πε να φτιά­ξει μια κοι­νω­νι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση στη χώρα και να εμπλέ­ξει τους ερ­γα­ζό­με­νους σε μια αλη­θι­νή κι­νη­το­ποί­η­ση ενα­ντί­ον της κυ­βέρ­νη­σης, ενα­ντί­ον του σχε­δί­ου τρα­πε­ζών και αφε­ντι­κών, καλά προ­πα­γαν­δι­σμέ­νο από τον αμε­ρι­κα­νι­κό κο­λοσ­σό της JP Morgan: «να απε­λευ­θε­ρω­θού­με από τα αντι­φα­σι­στι­κά συ­ντάγ­μα­τα» και να επι­βά­λουν χωρίς πε­ριο­ρι­σμούς και δι­σταγ­μούς λι­τό­τη­τα, ευ­ε­λι­ξία, χα­μη­λούς μι­σθούς, απο­λύ­σεις και ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις.

Λοι­πόν, αν δεν το κάνει η CGIL, το λίγο που μπο­ρού­με θα το κά­νου­με εμείς! Στις 4 Δε­κέμ­βρη ελ­πί­ζου­με πραγ­μα­τι­κά ότι θα νι­κή­σει το ΟΧΙ και επι­τέ­λους θα αλ­λά­ξει κάτι στη χώρα. Το έχου­με ανά­γκη. Πάνω απ’ όλα έχου­με ανά­γκη να μην υπο­στού­με ακόμα μια ήττα.

Ελιά­να, τι θα ήθε­λες ακόμα να μας πεις;

Θα ήθελα ακόμα να προ­σθέ­σω κάτι που θεωρώ ση­μα­ντι­κό. Με ευ­και­ρία της ημέρα ενα­ντί­ον της βίας κατά των γυ­ναι­κών, στις 26 Νο­έμ­βρη θα γίνει μια με­γά­λη πα­νε­θνι­κή δια­δή­λω­ση στη Ρώμη. Δεν είναι λοι­πόν ένας εορ­τα­σμός αλλά μια εξαι­ρε­τι­κή ευ­και­ρία κι­νη­το­ποί­η­σης και αυ­το­διά­θε­σης των γυ­ναι­κών ενά­ντια στη βία και ενά­ντια στη λαν­θα­σμέ­νη και μειω­τι­κή άποψη που θωρεί το Feminicidio (νε­ο­λο­γι­σμός που ση­μαί­νει δο­λο­φο­νία μιας γυ­ναί­κας από άνδρα) μια κα­τά­στα­ση εξαί­ρε­σης ή ένα έκτα­κτο πε­ρι­στα­τι­κό και όχι ένα δο­μι­κό φαι­νό­με­νο, την ακραία συ­νέ­πεια της πα­τριαρ­χι­κής κουλ­τού­ρας που το τρο­φο­δο­τεί και το δι­καιώ­νει, με το δικό του σύ­στη­μα εξου­σί­ας, τα δικά του στε­ρε­ό­τυ­πα του εί­δους, στην οι­κο­γέ­νεια, την κοι­νω­νία και στον κόσμο της ερ­γα­σί­ας.

Αν δεν τεθεί σε αμ­φι­σβή­τη­ση από τις ρίζες αυτό το σύ­στη­μα, με πρω­τα­γω­νί­στριες τις γυ­ναί­κες, ακόμα και από πο­λι­τι­κή άποψη, από άποψη οι­κο­νο­μι­κή και συν­θη­κών ερ­γα­σί­ας, ο κίν­δυ­νος είναι ότι στο τέλος δεν θα αλ­λά­ξει τί­πο­τα και ότι η βία θα κα­τα­δι­κά­ζε­ται στα λόγια αλλά θα γί­νε­ται ανε­κτή εκ των πραγ­μά­των. Η δια­δή­λω­ση στις 26 Νο­έμ­βρη στη Ρώμη και ο δρό­μος που οδη­γεί σ’ αυτήν είναι ένα ση­μα­ντι­κό πρώτο βήμα σε αυτόν τον αγώνα.