Ωνάσεια σχολεία: Ιδιωτικές δωρεές απέναντι στην καθολική δηµόσια δωρεάν παιδεία

Το ίδρυµα Ωνάση θα προσφέρει συνολικά 160 εκατοµµύρια ευρώ για 12 χρόνια σε αυτά τα σχολεία για την αναβάθµιση υποδοµών αλλά και την κάλυψη άλλων δαπανών. Κάνοντας τους υπολογισµούς, σε κάθε τέτοιο σχολείο θα αντιστοιχεί ένα ποσό περίπου 600 χιλιάδων ευρώ το χρόνο. 

Αλήθειες και ψέµατα

Καταρχάς, η προσπάθεια να παρουσιαστεί µια ιδιωτική δωρεά ως επιτυχία της κυβέρνησης για την αναβάθµιση της δηµόσιας παιδείας, αποτελεί έναν απολύτως ψευδή ισχυρισµό. Στην πραγµατικότητα, η νεοφιλελεύθερη πολιτική που ακολουθεί πιστά η κυβέρνηση υποβαθµίζει συστηµατικά και µεθοδικά τα δηµόσια σχολεία. Ήδη από την αρχή της χρονιάς οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για το δηµόσιο σχολείο προκάλεσαν αντιδράσεις από µαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς αφού έκλεισαν σχολικές µονάδες, αυξήθηκε ο αριθµός των µαθητών/τριών στις σχολικές αίθουσες, συνεχίστηκε η συστηµατική απαξίωση του εκπαιδευτικού προσωπικού και οι σχολικές υποδοµές αφήνονται στην τύχη τους µε πολύ επικίνδυνα αποτελέσµατα για µαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς. Είναι πλέον αµέτρητα τα περιστατικά όπου οροφές σχολείων καταρρέουν, αίθουσες µπάζουν νερά σε έντονες βροχοπτώσεις, η θέρµανση είναι ανεπαρκής τους χειµερινούς µήνες κοκ. 

Στο φύλλο του περασµένου Σεπτεµβρίου της «Ε.Α.» γράφαµε ότι «[κυβέρνηση και υπουργείο] ως γνήσιοι ντίλερς του ιδιωτικού συµφέροντος απέναντι στο δηµόσιο και τα κοινά αγαθά, µε αυτή την πολιτική στρώνουν το έδαφος για την ανάπτυξη σε µεγαλύτερο βαθµό της ιδιωτικής πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης καθώς και των ιδιωτικών φροντιστηρίων». [βλ. Περαιτέρω υποβάθμισης της δημόσιας παιδείας από την κυβέρνηση]

Η πρωτοβουλία για τη µετατροπή 22 δηµόσιων σχολείων σε πρότυπα Ωνάσεια Σχολεία, είναι ακριβώς η είσοδος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στη δηµόσια δευτεροβάθµια εκπαίδευση, κάνοντας αυτό που δεν κάνει η κυβέρνηση ως προς τις υποδοµές των δηµόσιων σχολείων. Όµως, η δωρεά του ιδρύµατος Ωνάση δεν αφορά µόνο τις υποδοµές των σχολικών κτιρίων αλλά και την ίδια τη φύση και τη λειτουργία τους, το ωρολόγιο πρόγραµµα, τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες.  Δηµόσια σχολεία σε κατά βάση λαϊκές γειτονιές, όπως είναι το Περιστέρι, ο Κολωνός, η Κυψέλη, το Μενίδι και το Πέραµα στην Αττική, η Ξηροκρήνη και ο Εύοσµος στη Θεσσαλονίκη, θα µετατραπούν σε πρότυπα Ωνάσεια, όπου η ιδιωτική πρωτοβουλία θα καθορίζει εν πολλοίς και το περιεχόµενο και τον τρόπο διδασκαλίας. Προς το παρόν η σύµβαση λέει ότι η φοίτηση σε αυτά τα σχολεία θα είναι δωρεάν. Όµως, η εισβολή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στη λειτουργία των δηµόσιων σχολείων είναι µια µορφή έµµεσης ιδιωτικοποίησης, αφού στην ουσία µια κρατική-δηµόσια υποχρέωση όπως είναι η αναβάθµιση των σχολικών κτιρίων, παραχωρείται σε ιδιώτες.

Βέβαια, η δωρεά του ιδρύµατος Ωνάση, θα αφορά αναβάθµιση κτιριακών υποδοµών και χρηµατοδότηση σεµιναρίων. Το λειτουργικό κόστος των σχολικών µονάδων θα καλύπτεται από τους Δήµους, ενώ το µισθολογικό κόστος διδακτικού και διοικητικού προσωπικού θα καλύπτεται από το υπουργείο. Με το δηµόσιο χρήµα, το ίδρυµα Ωνάση θα περηφανεύεται για δωρεές και κοινωνική ευαισθησία.

Οι µαθητές/τριες θα εισάγονται στα συγκεκριµένα γυµνάσια και λύκεια µε εξετάσεις, έχοντας µία µικρή ποσόστωση εντοπιότητας από 40% ως 60%. Ωστόσο αυτό σηµαίνει ότι τουλάχιστον τα µισά παιδιά που θα πήγαιναν σε αυτά τα σχολεία, στα σχολεία της γειτονιάς τους, αποκλείονται και θα πρέπει να µετακινούνται σε πολύ µεγάλες αποστάσεις. Έτσι δηµιουργούνται σοβαροί φραγµοί σε παιδιά κατά βάση πιο φτωχών οικογενειών που τους στερείται η απρόσκοπτη πρόσβαση στο δηµόσιο σχολείο, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται ένας απάνθρωπος εξεταστικοκεντρικός χαρακτήρας που προάγει τον ατοµισµό και τον ανταγωνισµό.

Οι εκπαιδευτικοί θα παραµείνουν στα συγκεκριµένα σχολεία για µια µεταβατική περίοδο δύο ετών, µετά το πέρας της οποίας θα µπορούν να συνεχίσουν εάν έχουν παρακολουθήσει επιτυχώς συγκεκριµένα προγράµµατα επιµόρφωσης. Με άλλα λόγια εκπαιδευτικοί που δε θα «ταιριάζουν» στο πλαίσιο που θα θέτει το ίδρυµα Ωνάση, θα χάνουν τη δουλειά τους ή θα αποµακρύνονται σε άλλες σχολικές µονάδες. Επιπλέον, αυτή η αξιολόγηση µάλλον θα γίνεται από τη διοίκηση των σχολείων η οποία θα αποτελείται από πέντε µέλη που θα ορίζει το υπουργείο Παιδείας και τέσσερα µέλη που θα υποδεικνύει το ίδρυµα Ωνάση. Παρά τις διαβεβαιώσεις, υπάρχουν δικαιολογηµένα σοβαρές ενστάσεις για το ποιος πραγµατικά θα διοικεί τα σχολεία και µε ποια κριτήρια.

Αντιδράσεις στο δρόµο

Παρά τον αιφνιδιαστικό τρόπο που προσπάθησε η κυβέρνηση να φέρει τη συγκεκριµένη σύµβαση µε το ίδρυµα Ωνάση και να την ψηφίσει επί της αρχής στα τέλη Γενάρη στη Βουλή, έχουν υπάρξει πολύ έντονες αντιδράσεις. 15µελή µαθητών έχουν οργανώσει κινητοποιήσεις και καταλήψεις στα σχολεία που προορίζονται να µετατραπούν σε Ωνάσεια, στην Κυψέλη, στο Πέραµα, στο Περιστέρι, στη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, µε ανοιχτή τους επιστολή προς το ίδρυµα Ωνάση απαιτούν να µην εκδιωχθούν από τα σχολεία τους. Στο πλευρό των µαθητών συντάσσονται εκπαιδευτικοί µέσω των τοπικών ΕΛΜΕ, σύλλογοι γονέων, συλλογικότητες της γειτονιάς και δηµοτικά σχήµατα της Αριστεράς, σε µια προσπάθεια µαζικοποίησης του αγώνα για πραγµατική και καθολική αναβάθµιση του δηµόσιου σχολείου, χωρίς αποκλεισµούς για τα παιδιά των πιο αδύναµων οικογενειών και χωρίς την όποια εµπλοκή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.

Στα Δηµοτικά Συµβούλια των Δήµων όπου πρόκειται να µετατραπούν δηµόσια σχολεία σε Ωνάσεια, µόνο µετά από επιµονή δηµοτικών σχηµάτων και παρατάξεων της Αριστεράς συζητήθηκε το θέµα. Μάλιστα, το Δηµοτικό Συµβούλιο του Δήµου Αθηναίων είχε εγκρίνει τη σύµβαση στην αρµόδια επιτροπή µορφωτικών υποθέσεων της Βουλής, χωρίς προηγούµενη συζήτηση, κάτι που ανέδειξε µε την τοποθέτησή της η δηµοτική σύµβουλος της Ανατρεπτικής Συµµαχίας για την Αθήνα, Όλγα Κλείτσα. Τα µέλη της Ανυπότακτης Αθήνας και της Ανατρεπτικής Συµµαχίας για την Αθήνα, έχουν βρεθεί από την πρώτη στιγµή σε όλες τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις για την υπεράσπιση των δηµόσιων σχολείων απέναντι στις επιδιώξεις της κυβέρνησης και του ιδρύµατος Ωνάση. Το επόµενο διάστηµα οι κινητοποιήσεις θα πυκνώσουν σε πολλές γειτονιές, ενώ την Παρασκευή 7 Φλεβάρη στις 12.00 στην Αθήνα διοργανώνεται πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο µε κύρια αιτήµατα να µη συγκαλυφθεί το έγκληµα των Τεµπών και να ανατραπεί η συµφωνία για τη δηµιουργία των Ωνάσειων σχολείων.

O µόνος δρόµος για την υπεράσπιση του δηµόσιου σχολείου και της δηµόσιας δωρεάν παιδείας είναι οι αγώνες των εκπαιδευτικών και των µαθητών/τριών απέναντι στην κυβέρνηση και το υπουργείο. Η µάχη για την υπεράσπιση του δηµόσιου σχολείου είναι και µάχη υπεράσπισης του δηµόσιου απέναντι στο ιδιωτικό. Είναι µάχη για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις και τα κέρδη.