Ύστερα από το ξέσπασμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης το 2008, οι εξελίξεις δεν έπαψαν να θέτουν, το ένα μετά το άλλο, σκληρά διλήμματα στην Αριστερά: για το χαρακτήρα της κρίσης, για την απάντηση της Αριστεράς, για το αν αυτή η απάντηση μπορεί να είναι ένα αριστερό - κεϊνσιανό σχέδιο εξόδου από την κρίση του καπιταλισμού ή η σοσιαλιστική «έξοδος» από τον καπιταλισμό σε κρίση. Όλα τα «παλιά» θεωρητικά ζητήματα, σκεπασμένα από τη λήθη, την κατάπτωση σχεδόν δύο δεκαετιών σκληρής ήττας της Αριστεράς και των ιδεών της, μεγάλης υποχώρησης του παγκόσμιου κινήματος και ανυπαρξίας επαναστατικών αποπειρών ανατροπής του καπιταλισμού, ξαναβρέθηκαν απαιτητικά στο δρόμο της Αριστεράς.

"Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. έχουν αγκαλιάσει την επανάσταση (σ.σ. στην Ουκρανία) σαν μια άλλη άνθηση της δημοκρατίας, ένα χτύπημα στον αυταρχισμό και στη διαφθορά στην πρώην σοβιετική χώρα".

New York Times της 1ης Μαρτίου 2014

Στο νέο ιστορικό κύκλο της καπιταλιστικής κρίσης η Αριστερά και τα κινήματα βρέθηκαν πρώτα στην αφετηρία: με τις εξεγέρσεις - επαναστάσεις της «αραβικής άνοιξης», με τα μαζικά κινήματα αντίστασης στον ευρωπαϊκό Νότο, με το occupy wall street, δίπλα στις λατινοαμερικανικές «εστίες» αντίστασης στον ιμπεριαλισμό και το νεοφιλελευθερισμό. Στην πρόκληση των κινημάτων αντίστασης και των εξεγέρσεων, ο καπιταλισμός απάντησε με τα γνωστά του όπλα: τη διεθνή οργάνωση της ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης σε όλα τα μέτωπα (από την Αραβία ως τη Λατινική Αμερική και την Ουκρανία), τον ακροδεξιό και φασιστικό «ριζοσπαστισμό απ’ τα κάτω», το μετασχηματισμό της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στην Ευρώπη σε σιδερόφρακτη κοινοβουλευτική αυταρχία με διαρκώς ενισχυόμενα χαρακτηριστικά κράτους "έκτακτης ανάγκης". Αφού ξεπέρασε το ξάφνιασμα και τον πανικό της πρώτης εκδήλωσης της κρίσης, αφού διέθεσε τρισεκατομμύρια δολάρια στις δύο όχθες του Ατλαντικού για να ελέγξει την τραπεζική κρίση, αφού επέβαλε ένα πλαίσιο διαχείρισης της κρίσης με τη μετατροπή των κρατικών χρεών σε δημόσια και με την εγκατάσταση ενός παγκόσμιου μηχανισμού υπερεκμετάλλευσης όπου οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου γίνονται δουλοπάροικοι του 21ου αιώνα για να ξεπληρωθούν οι απαιτήσεις της τεράστιας μάζας του πλασματικού κεφαλαίου πάνω στη ζωντανή εργασία και να πάει σε όλο και μεγαλύτερο βάθος η διαδικασία καταστροφής ζωντανής και νεκρής εργασίας, αφού έτσι πέτυχε μια προσωρινή και σχετική σταθεροποίηση του συστήματος σε ΗΠΑ και Ευρώπη, ύστερα φόρεσε τη «στολή εκστρατείας» για να καταπνίξει τους θυλάκους αντίστασης σε όλο τον κόσμο!

Δεν έχουμε δικαίωμα να παραγνωρίσουμε τα μηνύματα των καιρών! Η καπιταλιστική αντεπίθεση προσλαμβάνει πλέον τα χαρακτηριστικά και τη δυναμική διεθνούς αντεπανάστασης που απειλεί να πνίξει όλες τις εστίες αντίστασης του κινήματος και της Αριστεράς. Από κει που στο άμεσο διάστημα ύστερα από το ξέσπασμα της κρίσης βρίσκονταν ένα βήμα πίσω, οι δυνάμεις του καπιταλισμού και της ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης βρίσκονται τώρα ένα -αποφασιστικό!- βήμα μπροστά: αφού επέβαλαν στη Λιβύη ένα καθεστώς-υβρίδιο Αλ Κάιντα, τοπικών φυλάρχων και ιμπεριαλιστικού προτεκτοράτου, αφού πέτυχαν τον εκφυλισμό της αιγυπτιακής επανάστασης με την αποκατάσταση μέσα από στρατιωτικό πραξικόπημα σε νέα εκδοχή του καθεστώτος Μπουμπάρακ σε έναν εμφύλιο με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, εκφυλίζοντας έτσι και αντιστρέφοντας σε μεγάλο βαθμό την ανατρεπτική δυναμική της «αραβικής άνοιξης», τώρα με το ’να χέρι στηρίζουν μια κυβέρνηση ακροδεξιών εθνικιστών και ναζιστών στην Ουκρανία και οργανώνουν ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο στην Ευρώπη και με το άλλο στηρίζουν, χρηματοδοτούν και καθοδηγούν την «αντεπανάσταση των πλουσίων» στη Βενεζουέλα. Αν πετύχουν σε αυτό το διπλό τους στόχο και μάλιστα χωρίς μια σημαντική, ευρωπαϊκή τουλάχιστον, αντίδραση και αντίσταση της Αριστεράς, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα αποφασιστικό σημείο καμπής υπέρ του παγκόσμιου καπιταλισμού, που πλέον για να διαχειριστεί την κρίση του και τους ανταγωνισμούς του, έχει ανακαλέσει στην ιστορική σκηνή το βαμπίρ του ναζισμού.

Η Ουκρανία συνιστά αναμφίβολα την κορυφαία και πιο «ανελέητη» δοκιμασία για μια Αριστερά που για μερικές δεκαετίες τουλάχιστον ψάχνει τα βήματά της -αν δεν «παραπατάει»- στην αναμέτρηση με το παγκόσμιο σύστημα. Στην ιστορική κλίμακα, η σύντομη κινηματική αναγέννηση των Φόρουμ στο πρώτο μισό της πρώτης δεκαετίας του νέου αιώνα αποδείχτηκε μια σύντομη και ασθενική αναλαμπή, καθώς ναυάγησε στις πρώτες δοκιμασίες των βασικών πολιτικών της στηριγμάτων (συμμετοχή της Επανίδρυσης στην κυβέρνηση Πρόντι, σοσιαλφιλελεύθερος εκφυλισμός του βραζιλιάνικου PT στην κυβέρνηση) αλλά και στη σύγκρουση με τις σκληρές απαιτήσεις της «πραγματικής» ταξικής πάλης και τις ανάγκες του περάσματος «από το συμβολικό, στο πραγματικό». Στη Λατινική Αμερική επιβάλλεται σκληρά ο «νόμος» της αδυσώπητης ταξικής αναμέτρησης. Η μακρόχρονη αριστερή διακυβέρνηση σε μια κατάσταση ασταθούς ταξικής ισορροπίας αποδεικνύεται χίμαιρα: τώρα είμαστε μπροστά στο άμεσο δίλημμα είτε μιας αποφασιστικής στροφής στην κατεύθυνση του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού είτε της επικράτησης της «εξέγερσης των πλουσίων». Στο θέατρο της Ευρώπης οι εξελίξεις στην Ουκρανία ταράσσουν το σχέδιο μιας «ήσυχης» παρέμβασης της ευρωπαϊκής Αριστεράς στις ευρωεκλογές και αναβαθμίζουν τους φόβους όχι μόνο για μεγαλύτερη σκλήρυνση της «ευρωπαϊκής Βαστίλλης» αλλά και για τις εκλογικές επιδόσεις των ευρωπαϊκών ακροδεξιών ή και φασιστικών κομμάτων. Οι αντίρροπες δυνάμεις του ελληνικού «θυλάκου» (με την αναμενόμενη εκλογική πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ και τη ρεαλιστική «απειλή» της κυβέρνησης της Αριστεράς), αλλά και της «ξεχασμένης» εξέγερσης της Βοσνίας, έχουν να αναμετρηθούν με την πλημμυρίδα της ακροδεξιάς, του φασισμού και της ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης στο ευρωπαϊκό έδαφος, με την Ουκρανία σε ρόλο αιχμής, την Ευρωζώνη και Ευρωπαϊκή Ένωση σε ρόλο ευρωπαϊκής Ιερής Συμμαχίας ενάντια στους λαούς (που με την Ουκρανία «ξεπλένει» και επίσημα πλέον το ρόλο του φασισμού) και τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό στο γνωστό ρόλο του παγκόσμιου αρχιτραμπούκου.

Αφυπνισμένη βίαια από μια κατάσταση «νάρκης της ήττας» και διαρκώς «εκβιαζόμενη» από το συμπυκνωμένο πολιτικό χρόνο, αλλά και τα όλο και πιο σκληρά και απαιτητικά «επεισόδια» της αναμέτρησης με το σύστημα, η Αριστερά μοιάζει πιο αμήχανη από ποτέ. Έχει πλήρη αμηχανία με τη Βενεζουέλα (τι πρέπει να γίνει, πέρα από την αυτονόητη αλληλεγγύη), δεν ξέρει τι να πει και τι να κάνει για την Ουκρανία, δεν ξέρει τι να συμπεράνει και πώς να επαναπροσδιορίσει τη θέση της για την πορεία της «αραβικής άνοιξης», δεν ξέρει καν τι να κάνει για τη «δική της» κοινωνική εξέγερση στη Βοσνία, και στις κορυφώσεις της αναμέτρησης παρακολουθεί με πατσιφιστική «ανωτερότητα» τους φασίστες να φτιάχνουν πολιτοφυλακές! Φοβόμαστε λοιπόν πως το πιθανότερο είναι ότι θα προτιμήσει, μέσα σε αυτό τον κατακλυσμό, αφού τοποθετηθεί με τις "ίσες αποστάσεις", στη συνέχεια απλώς να κάνει… εκλογές – έστω και αν ιδιαίτερα σε αυτές τις συνθήκες τα αποτελέσματά τους αποκτούν τεράστια σημασία, πάνω απ’ όλα στην Ελλάδα.

Σε αυτό το άρθρο μπορούμε μόνο υπαινικτικά να τα σημειώσουμε όλα αυτά, για να έχουμε μια αίσθηση της «μεγάλης εικόνας», γιατί επείγει να αφιερωθούμε στο τι να κάνουμε στο «ουκρανικό μέτωπο». Τα γεγονότα ισοδυναμούν με γενικό συναγερμό – μόνο κουφοί θα μπορούσαν να συνεχίζουν τα «ειρηνικά τους έργα» επειδή δεν τον άκουσαν!

Κάτω η κυβέρνηση των ακροδεξιών εθνικιστών και νεοναζί του Κιέβου, όργανο της διεθνούς αντεπανάστασης!

Ας αρχίσουμε απ' αυτό, το πιο άμεσο και καθοριστικό, για να πιάσουμε από την αρχή γερά την άκρη του νήματος. Και για να είμαστε από την αρχή σαφείς: εδώ η εκδοχή των ίσων αποστάσεων και του "ούτε ούτε" θα ήταν τραγικό λάθος! Όσον αφορά το νέο καθεστώς του Κιέβου, οι ίσες αποστάσεις και το "ούτε ούτε" θα μπορούσε να έχει την εξής μορφή: ούτε με τον Γιανουκόβιτς ούτε με τον Γιατσένιουκ (ο πρωθυπουργός της νέας κυβέρνησης) - ούτε με το φιλοδυτικό τμήμα της αστικής τάξης ούτε με το φιλορωσικό. Πτέρυγες της αστικής τάξης - κυβερνήσεις και καθεστώτα εξίσου εκμεταλλευτικά και καταπιεστικά, οπότε η Αριστερά είναι εξίσου ενάντια και στα δύο. Με αυτή τη λογική, φυσικά, δεν υπήρξε και καμιά ουσιαστική αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο: τα καθεστώτα του Γιανουκόβιτς και του Γιατσένιουκ είναι πολιτικά "ομότιμα". (1)

Ακούγεται ριζοσπαστικό, ακόμη και επαναστατικό, αλλά είναι τραγικό λάθος! Διότι παραγνωρίζει πλήρως δύο καθοριστικά ζητήματα: το χαρακτήρα του νέου καθεστώτος και τη διεθνή του σημασία.

Συγκεκριμένα, το νέο καθεστώς δεν είναι ένα απλώς αυταρχικό κοινοβουλευτικό καθεστώς, αλλά ένα βοναπαρτιστικό καθεστώς με ισχυρό και καθοριστικό το ρόλο του νεοναζιστικού του βραχίονα. Η πορεία των εξελίξεων απάντησε σε πολλές «απορίες» σχετικά με αυτό, αφού η ετυμηγορία των γεγονότων ήταν αμείλικτη. Πέρα από το συμβολικό (που όμως συμπυκνώνει το πολιτικό) του γεγονότος ότι ο νέος πρωθυπουργός Γιατσένιουκ φωτογραφήθηκε να χαιρετάει ναζιστικά (2) ύστερα από την κατάληψη της εξουσίας, υπάρχουν σειρά από ουσιαστικά δεδομένα: Στην πρώτη της συνεδρίαση η ουκρανική Ράντα αποφάσισε μεταξύ άλλων (3) να βγάλει εκτός νόμου το ΚΚ Ουκρανίας, να καταργήσει το νόμο που ποινικοποιούσε τη ναζιστική προπαγάνδα, να καταργήσει την επίσημη χρήση των μειονοτικών γλωσσών (ρωσικά, ρουμανικά, ουγγρικά, ελληνικά), να τοποθετήσει υπουργό Εσωτερικών το ναζιστή Β. Αβάκοφ και να διορίσει στελέχη του νεοναζιστικού Δεξιού Τομέα σε θέσεις-κλειδιά στο υπουργείο, αλλά και στη Γενική Εισαγγελία, να απολύσει από την υπηρεσία αξιωματικούς και στρατιωτικούς του στρατού και των δυνάμεων καταστολής για να προσλάβει στη θέση τους μέλη και στελέχη του Σβόμποντα και του Δεξιού Τομέα, να εκδώσει ψήφισμα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της σοβιετικής κατοχής της Ουκρανίας! Ασφαλώς τα εγκλήματα του Στάλιν, που ανέτρεψε τη διεθνιστική πολιτική των Λένιν - Τρότσκι και την αντικατέστησε με τον παλιό μεγαρωσικό σοβινισμό, έχουν μεγάλη ευθύνη για το γεγονός ότι γιγαντώθηκε ο σοβινισμός και ο ναζισμός στην Ουκρανία και άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Αλλά μόνο τον ιμπεριαλισμό βοηθάει να "ξεπλένονται" όλα με το επιχείορημα των εγκλημάτων του Στάλιν. (4)

Αν αυτά έγιναν στη Βουλή, στους δρόμους και σιγά σιγά σε όλη τη χώρα, άρχισε να ξεδιπλώνεται ένα αντικομμουνιστικό φασιστικό πογκρόμ, από πυρπολήσεις γραφείων κομμάτων και λιντσαρίσματα στελεχών τους (5) μέχρι εισβολές ταγμάτων εφόδου σε συνεδριάσεις δημοτικών συμβουλίων ακόμη και σε κωμοπόλεις μακριά από το Κίεβο.

Δεν θέλουμε να κουράσουμε άλλο παραθέτοντας και άλλα στοιχεία. Για μας είναι αρκετά για να τεκμηριώσουν το χαρακτηρισμό του νέου καθεστώτος ως "βοναπαρτιστικού με ισχυρό νεοναζιστικό βραχίονα". Θα μπορούσε κανείς εδώ να αντιτείνει ότι "άρα λοιπόν αυτό δεν είναι ένα καθαρά φασιστικό καθεστώς σαν αυτά του Μεσοπολέμου του 20ού αιώνα". Μια τέτοια σκέψη θα ήταν ασυγχώρητη για πολλούς λόγους: Πρώτα απ' όλα, μπορεί να μην έχουμε ένα "καθαρά φασιστικό καθεστώς" (για λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω), αλλά έχουμε "καθαρά ναζιστές" να συμμετέχουν στην εξουσία σε πρωταγωνιστικό ρόλο, και μάλιστα να έχουν κερδίσει αυτό το ρόλο με τη δράση των ένοπλων πολιτοφυλακών τους με κατάληξη μια νικηφόρα έφοδο για την κατάληψη της εξουσίας. Αυτό είναι ένα ιστορικά μεγάλο γεγονός, ένα σημείο καμπής, μια ποιοτική μεταβολή - και αλίμονο στην Αριστερά και ακόμη χειρότερα στην Επαναστατική Αριστερά και δη την τροτσκιστική (6) που όχι μόνο δεν το βλέπει και δεν το αξιολογεί πολύ ψηλά, αλλά το υποβαθμίζει και προσπαθεί να το αποκρύψει! Σε πρόσφατο άρθρο του ο Άλεξ Καλίνικος διασκεδάζει "απ' τ' αριστερά" το γεγονός αυτό με τρόπο που κινδυνεύει να γίνει αποτελεσματικότερος από την "απ' τα δεξιά" προσπάθεια των NY Times, του διεθνούς ιμπεριαλισμού, του Σουλτς και των ομοίων του. Ιδού τι λέει μεταξύ άλλων το άρθρο του στην ιστοσελίδα του αγγλικού Socialist Workers (Εργατικό Κόμμα) με ημερομηνία 3 Μαρτίου και με τίτλο "Ο Πούτιν ανεβάζει τον πήχη στην ιμπεριαλιστική κρίση στην Κριμαία" (με μια αδιόρατη απόκλιση προς το "ο κύριος εχθρός είναι η Ρωσία"):

«Επιπλέον, χάρη στην ιστορική αδυναμία της Αριστεράς στην Ουκρανία, η ακροδεξιά έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην "Euromaidan" κατάληψη στο Κίεβο. Παρ' όλα αυτά, όσοι ισχυρίζονται ότι η ανατροπή του Γιανουκόβιτς ήταν ένα "φασιστικό πραξικόπημα", παπαγαλίζουν την προπαγάνδα της Μόσχας. Ο Γιανουκόβιτς ανατράπηκε γιατί το τμήμα της ολιγαρχίας που προηγουμένως τον υποστήριξε απέσυρε την υποστήριξή του (...) πέρα από μια απόφαση του Κοινοβουλίου στο Κίεβο περί απαγόρευσης της ρωσικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας, τα στοιχεία περί ύπαρξης πραγματικής απειλής για τους Ρωσόφωνους είναι λίγα».

Στο εδάφιο αυτό συμπυκνώνονται όλα τα λάθη στην πολιτική αξιολόγηση των γεγονότων που έφεραν την ανατροπή του Γιανουκόβιτς και ακόμη περισσότερο στον πολιτικό χαρακτηρισμό του νέου ουκρανικού καθεστώτος:

Πρώτον, η φράση "η ακροδεξιά έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη "Euromaidan" κατάληψη στο Κίεβο" εξαφανίζει το ρόλο των ναζιστών (δεν είναι το ίδιο ακροδεξιά και ναζιστές) και δεν απαντάει στο ερώτημα: ποιος είχε την πολιτική ηγεμονία και την ηγεσία σε αυτή την κατάληψη και άρα ποιος σφράγισε το χαρακτήρα αυτού του κινήματος. Αν όχι απλώς η ακροδεξιά αλλά οι ναζιστές είχαν την ηγεμονία και ακόμη περισσότερο την ηγεσία, οργάνωναν και είχαν το γενικό πρόσταγμα στη Μαϊντάν, αν οι κυρίαρχοι της Μαϊντάν ήταν οι δικές τους πολιτοφυλακές και όχι βέβαια κάποιο μυθικό υποκείμενο που θα χαρακτηρίζαμε "οπλισμένο λαό", τότε ήταν οι ίδιοι που ανέτρεψαν τον Γιανουκόβιτς και κατέλαβαν την εξουσία. Η "ξεθυμασμένη" φράση του Καλίνικος συνιστά μια πρωτοφανή υποτίμηση των γεγονότων που έχουν πλέον συντελεστεί, είναι "σε κοινή θέα" και αποδεικνύουν την ηγεμονική θέση και τον ηγετικό ρόλο των φασιστών.

Δεύτερον, συνεχίζοντας στο δρόμο της υποτίμησης του ρόλου των φασιστών, ο Καλίνικος λέει ότι ο Γιανουκόβιτς δεν έπεσε από το δικό τους ένοπλο κίνημα (με την αμέριστη πολιτική και διπλωματική συμπαράσταση, χρηματοδότηση και εξοπλισμό από τους ιμπεριαλιστές βεβαίως), αλλά επειδή τον εγκατέλειψαν οι ολιγάρχες της αστικής τάξης που τον στήριζαν. Εδώ έχουμε μια ρηχή αντιστροφή αιτίου και αποτελέσματος: ήταν η πίεση των ιμπεριαλιστών και του κινήματος στη Μαϊντάν υπό την ηγεσία των φασιστών (7) στην οποία ο Γιανουκόβιτς και οι δυνάμεις ασφαλείας του δεν μπόρεσαν να αντεπεξέλθουν είτε ουδετεροποιήθηκαν τρέφοντας φιλικά αισθήματα προς τους πρωταγωνιστές της Μαϊντάν, ήταν η επιτάχυνση των εξελίξεων χάρη στην απότομη κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής επέμβασης και τα "τετελεσμένα" των φασιστών που "έπεισαν" τους ολιγάρχες που τον στήριζαν να τον εγκαταλείψουν πηδώντας στο φιλοδυτικό τρένο - δεν τον εγκατέλειψαν στα καλά του καθουμένου...

Απ' τη στιγμή όμως που συμφωνούμε ότι έγινε έτσι (έστω και διαφωνώντας για τη σχέση αιτίου και αποτελέσματος), τότε ποια είναι πλέον, ύστερα απ' όλα αυτά, η "άλλη πλευρά" της αστικής τάξης, αυτή που είναι ενάντια στο νέο καθεστώς; Η αστική τάξη της... Κριμαίας; Και η σωστή γενικά απαίτηση να μη μπλεχτούμε, έστω και αθέλητα, στις ενδοαστικές αντιθέσεις, τι συγκεκριμένα σημαίνει πλέον; Από τη μια να είμαστε ενάντια στο νέο καθεστώς και από την άλλη ενάντια σε ποιον; Τι θα μπορούσε να σημαίνει πια το "ούτε ούτε" προκειμένου για το καθεστώς στην Ουκρανία; Είναι μια απλή κατασκευή που το μόνο της πολιτικό αποτέλεσμα είναι να ρίξει στα μαλακά, να υποτιμήσει πολιτικά το τεράστιο γεγονός ότι ναζιστές κατέκτησαν ένοπλα περίοπτη θέση σε μια κυβέρνηση ευρωπαϊκής χώρας στην αυγή του 21ου αιώνα!

Τρίτο, αναπόφευκτα στο τέλος του συλλογισμού του ο Καλίνικος ναυαγεί εντελώς, λέγοντας περίπου ότι δεν υπάρχουν σοβαροί λόγοι να φοβόμαστε για τα δικαιώματα των μειονοτήτων!!! Φυσικά, αν έχεις προαποφασίσει να υποτιμήσεις μέχρι διαγραφής το ρόλο των ναζιστών, τότε δεν μπορείς να ανησυχείς για τα δικαιώματα των μειονοτήτων - ούτε και των κομμουνιστών, των αριστερών και των αναρχικών, ούτε βεβαίως των Εβραίων (7) κ.λπ. κ.λπ.

Αναφέρεται μάλιστα μόνο στη ρωσική γλώσσα, ενώ έχει απαγορευτεί η επίσημη χρήση 4 γλωσσών - ίσως γιατί έτσι "κολλάει" καλύτερα ο "διμέτωπος" και οι ίσες αποστάσεις (φιλοδυτικοί - φιλορώσοι, Δύση - Ρωσία).

Αν, ύστερα απ' όλα αυτά, χαρακτηρίζουμε το καθεστώς του Κιέβου "βοναπαρτιστικό με ισχυρό φασιστικό εκτελεστικό βραχίονα", είναι για δύο βασικούς λόγους: Από τη μία, γιατί οι φασίστες πριν βάλουν πόδι στην εξουσία, είχαν πάρει τα χαρακτηριστικά φασιστικού ρεύματος αλλά όχι μαζικά χαρακτηριστικά φασιστικού κινήματος απ' τα κάτω, παρόλο που ειδικά στη δυτική Ουκρανία οι πολιτοφυλακές του Σβόμποντα και του Δεξιού Τομέα είχαν επεκταθεί σε αξιόλογη κλίμακα. Δεν είναι ο φασισμός που έφτασε στην εξουσία παίρνοντας τη μορφή μαζικού κινήματος απ' τα κάστω και διαλύοντας πλήρως τις οργανώσεις της εργατικής τάξης και της Αριστεράς, αλλά που έφτασε στην εξουσία μέσα από ιδιόμορφες συγκυρίες και μέσα από ένα φασιστικό - ιμπεριαλιστικό πραξικόπημα. Από την άλλη, γιατί αυτός ο φασισμός με αυτή την ιδιομορφία και με το γεγονός ότι είναι φασισμός σε μια περιφερειακή χώρα, δεν θα κατάφερνε μέχρι σήμερα ό,τι κατάφερε χωρίς την αμέριστη ιμπεριαλιστική στήριξη και χρηματοδότηση. Και δεν πρόκειται να καταφέρει και τίποτα από δω και πέρα, χωρίς την αμέριστη στήριξη, όχι μόνο πολιτική και διπλωματική αλλά και οικονομική, (8) των ιμπεριαλιστών συμμάχων και πατρώνων. Οι οποίοι όμως έχουν κάθε λόγο να φτιασιδώσουν σε κοινοβουλευτική κατεύθυνση το νέο καθεστώς, να ζητήσουν και να επιβάλουν μέχρι εκεί που μπορούν "αυτοσυγκράτηση" από τους Ουκρανούς φασίστες - για προφανείς λόγους. Εξάλλου, όπως είχε πει και ο Τρότσκι, από τη στιγμή που θα βρεθεί στην εξουσία ο φασισμός, ακόμη και ο "τυπικός" φασισμός του Μεσοπολέμου του 20ού αιώνα, μετασχηματίζεται σταδιακά σε ένα είδος γραφειοκρατικού βοναπαρτισμού - στην προκειμένη περίπτωση λοιπόν για ένα λόγο παραπάνω και ακόμη πιο έντονα.

Από την άλλη όμως, ο ουκρανικός φασισμός θα είναι απαραίτητο στήριγμα για την ουκρανική αστική τάξη (που πλέον ενοποιείται στη συντριπτική της πλειονότητα πίσω από το νέο καθεστώς του Κιέβου) για να διεκδικήσει και να σταθεροποιήσει την εξουσία της σε όλη την έκταση της Ουκρανίας και θα αντλεί δύναμη από αυτό το ρόλο. Τέλος, η επιβολή ενός νέου σκληρού "προγράμματος προσαρμογής", με τη δεύτερη επιδρομή του ΔΝΤ και του σιναφιού του, θα χρειαστεί τους φασίστες σε ρόλο τραμπούκου. Όταν η αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα έχει μετατραπεί σε τρία μόλις χρόνια κρίσης και μνημονίων σε ένα απολυταρχικό σκιάχτρο με διαρκώς πιο έντονα στοιχεία κράτους "έκτακτης ανάγκης", όταν η ιμπεριαλιστική αντεπανάσταση χρησιμοποιεί πλέον και "ξεπλένει" όχι απλώς δικτάτορες τύπου Πινοσέτ αλλά "καθαρούς" ναζιστές, (9) τότε θέλει πολλή και αστήρικτη "αισιοδοξία" για να πιστέψουμε ότι το βοναπαρτιστικό καθεστώς της Ουκρανίας θα βαδίσει σε μια πορεία "εκδημοκρατισμού".

Τίποτε απ' όλα αυτά όμως, καμία εκτίμηση ή υπολογισμός για την ανθεκτικότητα και το μέλλον του βοναπαρτιστικού καθεστώτος του Κιέβου, δεν δικαιολογεί μια στάση υποτίμησης, σαν να μην άλλαξε κάτι ουσιαστικό ή να μη συμβαίνει κάτι σημαντικό. Στην κυβέρνηση του Κιέβου έχουμε τους φασίστες που "αντιστοιχούν" σε αυτή τη φάση της καπιταλιστικής κρίσης και του ταξικού αγώνα. Αυτούς πρέπει να στοχοποιήσουμε και να αντιμετωπίσουμε χωρίς καμία υποτίμηση και χωρίς ίσες αποστάσεις - άλλωστε, όπως είπαμε και παραπάνω, απέναντι στον βοναπαρτιστικό πόλο του Κιέβου, ποιος είναι ο άλλος πόλος εξουσίας; Σίγουρα πάντως δεν μπορούμε να περιμένουμε, καθησυχάζοντες και καθησυχασμένοι, την "χημικώς καθαρή" εκδοχή του φασισμού με τα πρότυπα του Μεσοπολέμου του 20ού αιώνα, τον "κανονικό" φασισμό, για να κάνουμε αυτά που πρέπει.

Πρέπει λοιπόν η Αριστερά να κινητοποιηθεί διεθνώς ενάντια στο βοναπαρτιστικό καθεστώς των ακροδεξιών εθνικιστών και νεοναζί του Κιέβου, θέτοντας στρόχο την απομόνωση και την ανατροπή του. Απέναντί μας θα έχουμε τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, και το σύνολο σχεδόν της ουκρανικής αστικής τάξης, που θα θέλουν να στερεώσουν την εξουσία αυτού του καθεστώτος σε όλη την έκταση της Ουκρανίας. Είναι δική τους δουλειά να περιμένουν τιες εκλογές της 25ης Μαΐου για να το φτιασιδώσουν κοινοβουλευτικά. Η διεθνής Αριστερά και ιδιαίτερα η Αριστερά της Ευρώπης, αλλά και οι κομμουνιστές, αριστεροί, αναρχικοί και αντιφασίστες της Ουκρανίας πρέπει τώρα να θέσουν στόχο την ανατροπή αυτού του καθεστώτος κι όχι τον "εκδημοκρατισμό" του οργανώνοντας τον αγώνα ενάντια στο πρόγραμμα προσαρμογής που έρχεται μαζί με το ΔΝΤ, ενάντια στο φασισμό, για την υπεράσπιση των πολιτικών, κοινωνικών, εθνικών δικαιωμάτων, ενάντια στο σοβινισμό.

Μόνο έτσι θα έχουν ελπίδες, σε μια νέα έξαρση του κινήματος, ενάντια πλέον στο βοναπαρτιστικό καθεστώς, να παλέψουν για την ηγεμονία και την ηγεσία σε αυτό.

Διεθνής κινητοποίηση της Αριστεράς και του κινήματος για την ήττα ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ στην Ουκρανία!

Αναφέραμε ήδη στην εισαγωγή πώς τοποθετείται η Ουκρανία στην αλυσίδα των γεγονότων και στη γενική δυναμική της ιμπεριαλιστικής αντεπίθεσης ενάντια στα κινήματα αντίστασης και την Αριστερά. Η κρίση του καπιταλισμού είναι ήδη κρίση του ιμπεριαλισμού και αυτό παράγει ασφαλώς όξυνση του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, παράγει όμως επίσης και ταυτόχρονα και μια διαδικασία διεθνούς αντεπανάστασης. Η Ουκρανία στην καρδιά της Ευρώπης και η Βενεζουέλα στη Λ. Αμερική είναι αυτή τη στιγμή τα πιο κρίσιμα θέατρα της καπιταλιστικής - ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης. (10) Αν η Αριστερά και το κίνημα συντριβούν σε αυτά τα δύο μέτωπα, τότε ο παγκόσμιος συσχετισμός δύναμης θα γίνει εξαιρετικά δυσμενής - εκτός αν υπάρξουν αντίρροπες δυναμικές από την Ελλάδα, τη Βοσνία ή αλλού, αλλά σε αυτή την περίπτωση, γιατί να τις σπαταλήσουμε για να "ισοφαρίσουμε" μια ήττα στην Ουκρανία και τη Βενεζουέλα που έτσι και αλλιώς δύσκολα θα "ισοφαρίζονται";

Οι θέσεις μας δεν μπορεί παρά να είναι: Κάτω το καθεστώς ακροδεξιών και φασιστών του Κιέβου! Ήττα της εκστρατείας και του αντεπαναστατικού "πειράματος" ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ στην Ουκρανία!

Ούτε εδώ χωρούν διμέτωπος, ίσες αποστάσεις και "ούτε ούτε". Στο βαθμό πάντως που οι υποστηρικτές των ίσων αποστάσεων και του "ούτε ούτε" οχυρώνονται πίσω από το επιχείρημα περί ουδετερότητας στον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό, έχουμε να πούμε τα εξής:

Πρώτο και σημαντικότερο όλων, την αντεπανάσταση στην Ουκρανία οργανώνουν οι δυτικοί ιμπεριαλιστές και όχι ο ρωσικός καπιταλισμός και μιλιταρισμός. Όχι γιατί ο δεύτερος είναι λιγότερο εκμεταλλευτικός από τους άλλους, δεν έχει επεκτατικές βλέψεις κ.λπ. αλλά γιατί δεν έχει τα μέσα να το κάνει. Μέχρι πρόσφατα μας έδειξε τι είναι το περισσότερο που είναι ικανός να κάνει: να διεκδικεί να διατηρήσει υπό την επιρροή του το καθεστώς του Κιέβου, με τον Γιανουκόβιτς παρ' όλα αυτά να ταλαντεύεται. Ύστερα από την ανατροπή του Γιανουκόβιτς και τη μεταστροφή του φιλορωσικού κομματιού της αστικής τάξης υπέρ του νέου καθεστώτος, η Ρωσία έχει χάσει κάθε σοβαρό μέσον (προσβάσεις στην αστική τάξη, την κυβέρνηση και την εξουσία) για να επηρεάσει το καθεστώς. Ένα καθεστώς υπάρχει στην Ουκρανία και είναι αυτό των ακροδεξιών εθνικιστών και φασιστών του Κιέβου με την υποστήριξη όλου του δυτικού ιμπεραλισμού! Ο ρωσικός ιμπεριαλισμός ένα μόνο στόχο μπορεί να έχει τώρα: να διατηρήσει τον έλεγχο της Κριμαίας, στέλνοντας "ανεπίσημα" στρατιωτικές δυνάμεις εκεί και απειλώντας με οικονομικά κυρίως αντίμετρα (αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου, αναγνώριση σαν νόμιμης κυβέρνησης της κυβέρνησης... Γιανουκόβιτς, ξεπούλημα των διαθεσίμων σε δολάρια κ.λπ.) και να πιέσει για στρατιωτική ουδετεροποίηση της Ουκρανίας ώστε να μη βρεθούν στα δυτικά του σύνορα με τηην Ουκρανία ΝΑΤΟικοί πύραυλοι. Πέρα από τις εκατέρωθεν απειλές περί οικονομικών κυρώσεων, που είναι περισσότερο ένα παιχνίδι εντυπώσεων, (11) η Ρωσία δεν έχει πλέον προσβάσεις στο νέο καθεστώς. Από κει που επηρέαζε σοβαρά το καθεστώς Γιανουκόβιτς και προς στιγμή επειλήθηκε να γείρει η πλάστιγγα της επιρροής προς το μέρος της Ρωσίας, τώρα η Ρωσία πρέπει να διαπραγματευτεί μόνο με τις δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις με μάξιμουμ στόχο να μη μπει η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ και να μείνει στρατιωτικά ουδέτερη. Αυτός είναι ο μάξιμουμ στόχος που μπορεί να θέσει, αν και μοιάζει μη ρεαλιστικός. Αυτό είναι το σοβαρό συγκεκριμένο τεκμήριο του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού που πρέπει να μας οδηγήσει σε "διμέτωπο" και "ίσες αποστάσεις" με το δυτικό ιμπεριαλισμό και την αντεπανάσταση που οργασνώνει και στηρίζει στην Ουκρανία; Και να θυμίσουμε ότι οι ΗΠΑ έχουν ήδη στρατιωτικές βάσεις σε απόσταση βολής από τα ρωσικά σύνορα στη Ρουμανία, τη Γεωργία και τη Βουλγαρία.

Φυσικά, θεωρητικά δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να εισβάλει στην Ουκρανία, αλλά τότε θα μιλάμε για την έναρξη ενός μεγάλου ευρωπαϊκού (τουλάχιστον) πολέμου. Μέχρι κάποιος να παρουσιάσει (ή όλοι μαζί να συμφωνήσουμε) ότι αυτό γίνεται ένα ισχυρό και επικείμενο ενδεχόμενο, οπότε δεν θα μιλάμε για την Ουκρανία αλλά για κάτι πολύ ευρύτερο που θα του αντιστοιχεί μια συνολική επανεκτίμηση, η πολιτική "ίσων αποστάσεων" ανάμεσα στην ιμπεριαλιστική Δύση και την ιμπεριαλιστική Ρωσία" πρακτικά πολιτικά σημαίνει τα εξής: Πρώτο, ότι αναγνωρίζουμε τη "νομιμότητα" του καθεστώτος του Κιέβου και της "νόμιμης" εξουσίας του σε όλη την έκταση της Ουκρανίας. Δεύτερο, ότι αναγνωρίζουμε την επέκταση της εξουσίας του στην Κριμαία και γενικά στις περιοχές των ρωσόφωνων και Ρώσων, στο όνομα της μη επέμβασης της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σημαίνει δηλαδή ότι αναγνωρίζουμε το καθεστώς του Κιέβου και όλα τα "δικαιώματα" του δυτικού ιμπεριαλισμού - άρα και το "ούτε ούτε" είναι στην πραγματικότητα ψευδεπίγραφο: απλά ηγεμονευόμαστα από τα προτάγματα και τους στόχους της ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης και του δυτικού ιμπεριαλισμού ενάντια στο ρωσικό καπιταλισμό. Και συνοψίζοντας: Δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιο ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό για την άσκηση επιρροής σε ένα σχετικά "νορμάλ" από καπιταλιστική άποψη καθεστώς της Ουκρανίας ούτε με κάποιο θερμό ιμπεριαλιστικό μέτωπο για να πούμε ότι δεν είμαστε με κανέναν από τους εμπόλεμους και οργανώνουμε τη συμφιλίωση στα χαρακώματα. Είμαστε σε μια κατάσταση όπου τα μόνα επίμαχα ζητήματα όσον αφορά την ίδια την Ουκρανία είναι δύο: Πρώτον, τι στάση κρατάμε απέναντι στο (ένα και μοναδικό) καθεστώς της Ουκρανίας και δεύτερον, τι λέμε για το δικαίωμα των εθνοτήτων στην ανατολική και νοτιοανατολική Ουκρανία στην αυτοδιάθεση. Και ακόμη πιο ιδιαίτερα και πρακτικά της Κριμαίας. Σε αυτά δεν χωράει κανένας διμέτωπος, γιατί στην πράξη δεν θα είναι καν διμέτωπος αλλά "νονμιμοποίηση" των πολιτικών και διεθνών στόχων και "προταγμάτων" του δυτικού ιμπεριαλισμού!

Και πέρα απ' όλα αυτά, στο τέλος τέλος θα περίμενε κανείς τουλάχιστον από επαναστάτες διεθνιστές όπως ο Άλεξ Καλίνικος, ακόμη και αν θεωρούν ότι εδώ έχουμε απλώς μια ενδοϊμπεριαλιστική αναμέτρηση, να στοχοποιήσουν πρώτα απ' όλα το δικό τους καπιταλισμό και ιμπεριαλισμό: Ο Καλίνικος και η επαναστατική Αριστερά της Μ. Βρετανίας (πρέπει να) έχουν πρώτιστο στόχο να ηττηθεί η δική τους αστική τάξη και ο δικός τους ιμπεριαλισμός της "Γηραιάς Αλβιώνος" και πρώτιστο καθήκον να ξεσκεπάσουν τα δικά της ψέματα και την ιμπεριαλιστική επέμβαση στην Ουκρανία και τη στήριξη και χρηματοδότηση ακροδεξιών εθνικιστών και "καθαρών" ναζιστών, κι όχι να "υποκαθιστούν τη ρωσική επαναστατική Αριστερά στα δικά της καθήκοντα πάλης ενάντια στο ρωσικό καπιταλισμό. Και γενικότερα: το θεμελιώδες καθήκον της ευρωπαϊκής Αριστεράς πρέπει να είναι η καταγγελία της ιμπεριαλιστικής στάσης της Ε.Ε. στην Ουκρανία, η καταγγελία της "υιοθέτησης" των ακροδεξιών εθνικιστών και ναζιστών του Κιέβου και η πίεση με όλα τα μέσα ενάντια σε αυτό το καθεστώς. Αν ακόμη και κομμάτια της επαναστατικής Αριστεράς στην Ευρώπη θεωρούν πρώτιστο καθήκον τους να ξεσκεπάσουν τον... Πούτιν κι όχι τον Ομπάμα και τη Μέρκελ, τότε δεν έχουμε χάσει απλώς το μέτρο και τις εμφάσεις, αλλά και τα επαναστατικά - διεθνιστικά μας κριτήρια!

Μέχρι τώρα, γνωρίσαμε κομμάτια της ευρωπαιόφιλης ρεφορμιστικής Αριστεράς που είχαν ταχθεί υπέρ ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων θεωρώντας την Ε.Ε. και το δυτικό ιμπεριαλισμό φορέα κάποιου "εκπολιτιστικού πνεύματος" ή "απελευθερωτικών προταγμάτων". (12) Γνωρίσαμε κομμάτια της αντικαπιταλιστικής και επαναστατικής Αριστεράς που είχαν μια γραμμή "διμέτωπου" ενάντια στον ιμπεριαλισμό αλλά και ενάντια στην Αλ Κάιντα (προκειμένου για την επέμβαση στο Αφγανιστάν) ή το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν. Πρόσφατα, γνωρίσαμε ακόμη και κομμάτια -σχεδόν σε όλο το εύρος της Αριστεράς- που υποστήριξαν ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις με την αυταπάτη ότι αυτές θα σώσουν εξεγέρσεις από την καταστολή καθεστώτων (Λιβύη του Καντάφι, Συρία του Άσαντ). Αν τώρα, στη σειρά αυτών των τραγωδιών, προσθέσουμε και μια νέα, με κομμάτια της Αριστεράς η οποία μέχρι τώρα αντιστάθηκε στους "διμέτωπους" στη Συρία, το Ιράκ κ.λπ. να προσχωρούν και αυτά στη λογική του διμέτωπου στην περίπτωση της Ουκρανίας και μάλιστα με ζήλο που οδηγεί στην υποτίμηση του ίδιου του φασισμού, τότε θα μιλάμε πλέον για μια ιδεολογική "ανθρωπιστική καταστροφή" που θα μας πάει πολύ πίσω.

Υπεράσπιση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης μέχρι και τον αποχωρισμό των εθνοτήτων στη νοτιοανατολική Ουκρανία!

"Όσο η αστική τάξη του καταπιεζόμενου έθνους παλέβει ενάντια στο έθνος που καταπιέζει, τόσο είμαστε πάντα και σε κάθε περίπτωση και πιο αποφασιστικά απ' όλους υπέρ, γιατί είμαστε οι πιο τολμηροί και συνεπείς ερχθροί της καταπίεσης. Στο βαθμό που η αστική τάξη του καταποιεζόμενου έθνους είναι υπέρ του δικού της αστικού εθνικισμού, εμείς είμασστε κατά. Πάλη ενάντια στα προνόμια και τη βία του έθνους που καταπιέζει και καμιά ενοχή της επιδίωξης προνομίων από μέρους του καταπιεζόμενου έθνους. Αν δεν βάλουμε και δεν συμπεριλάβουμε στη ζύμωσή μας το σύνθημα για το δικαίωμα αποχωρισμού, θα παπιξουμε το παιχνίδι οόχι μονάσχα της αστικής τάξης αλλά και των φεουδαρχών και του έθνους που καταπιέζει".

(Κριτικά σημειώματα πάνω στο εθνικό ζήτημα - για το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των εθνών, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, σελ. 61)

"Το γεγονός ότι η πάλη για την εθνική ελευθερία ενάντια σε μια ιμπεριαλιστική δύναμη μπορεί, κάτω από ορισμένες συνθήκες, να χρησιμοποιηθεί από μια άλλη "μεγάλη" δύναμη για δικούς της εξίσου ιμπεριαλιστικούς σκοπούς, μπορεί τόσο λίγο να αναγκάσει τη σοσιαλδημοκρατία να παραιτηθεί από την αναγνώριση του δικιαώματος αυτοδιάθεσης των εθνών, όσο μπορούν να αναγκάσουν τους σοσιαλδημοκράτες να αρνηθούν το δημοκρατισμό τους οι πολυάριθμες περιπτώσεις χρησιμοποίησης από την αστική τάξη των δημοκρατικών συνθημάτων με σκοπό την πολιτική απάτη και την οικονομική ληστεία".

(Κριτικά σημειώματα πάνω στο εθνικό ζήτημα - για το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των εθνών, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, σελ. 111-112)

Πώς πρέπει να τοποθετηθούμε στο ζήτημα του δικαιώματος αυτοδιάθεσης για τους Ρώσους και Ρωσόφωνους της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας; Θα υπερασπιστούμε αυτό τους το δικαίωμα; Εμείς λέμε ναι! Αν πάντως δεν πούμε ναι, τότε ένας δρόμος μένει: να τοποθετηθούμε υπέρ της "εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας", που σημαίνει αναγνώριση του δικαιώματος του βοναπαρτιστικού καθεστώτος του Κιέβου να επεκτείνει τη "νόμιμη" εξουσία του σε όλη την ουκρανική επικράτεια. Και να μας συμπαθάει ο σ. Καλίνικος, αλλά σε αυτή την περίπτωση όχι εμείς αλλά οι Ρώσοι και ρωσόφωνοι και οι άλλες εθνικές μειονότητες έχουν ισχυρούς λόγους να θέλουν να διεκδικήσουν αυτό το δικαίωμα. Και να θυμίσουμε ότι σε όλες τις περιπτώσεις που εθνότητες σε όλη την έκταση των χωρών του πρώην "υπαρκτού σοσιαλισμού" διεκδίκησαν την εθνική τους αυτοδιάθεση η πλειονότητα της Αριστεράς υποστήριξε αυτό τους το δικαίωμα: Κόσοβο, Βοσνία, Τσετσενία κ.λπ. Στην προκειμένη περίπτωση, γιατί όχι; Επειδή αυτή η αυτοδιάθεση είναι η πρώτη στην αλυσίδα των γεγονότων εθνικού κατακερματισμού στο χώρο της πρώην ΕΣΣΔ και της Γιουγκοσλαβίας που είναι ενάντια στα σχέδια του δυτικού ιμπεριαλισμού κι όχι ενάντια στα σχέδια του ρωσικού καπιταλισμού και σοβινισμού όπως στις προηγούμενες περιπτώσεις;.. Ή μήπως η εθνική αυτοδιάθεση στη Βοσνία, το Κόσοβο κ.λπ. πραγματοποιήθηκαν σε "κενό" ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών, επεμβάσεων κ.λπ.;

Στην περίπτωση μιας τέτοιας υποστήριξης βέβαια, η Αριστερά που έχει αναγάγει σε απαραβίαστη "αξία" την εδαφική ακεραιότητα των χωρών, (13) στην προκειμένη περίπτωση μένει τουλάχιστον αμήχανη αν όχι προδομένη από τα παλιά της λάθη. Είναι ώρα να ξαναθυμηθούμε τις παλιές, καλές επαναστατικές αρχές ότι το δικαίωμα στην εθνική αυτοδιάθεση δεν μπορεί να παραγράφεται στο όνομα της "εδαφικής ακεραιότητας" (υπάρχουν και "προσβολές" της εδαφικής ακεραιότητας που είναι και σωστές και δίκαιες), όπως επίσης και ότι δεν είναι όλοι οι πόλεμοι "κακοί" (υπάρχουν και εθνικοαπελευθερωτικοί και ταξικοί δίκαιοι πόλεμοι).

Μπορούμε όμως να φανταστούμε μια αντίρρηση: ναι, αλλά εδώ δεν εκφράστηκε δημοκρατικά η διάθεση και το αίτημα για αυτοδιάθεση, απλώς μπήκαν τα ρωσικά στρατεύματα στην Κριμαία. Μα αυτό ακριβώς λέει η ιμπεριαλιστική προπαγάνδα, μόνο που δεν είναι αλήθεια. Για την ακρίβεια, η Κριμαία έχει έτσι κι αλλιώς καθεστώς αυτονομίας και η τοπική της κυβέρνηση δήλωσε ότι δεν αναγνωρίζει την παράνομη κυβέρνηση του Κιέβου, προκηρύσσοντας ταυτόχρονα δημοψήφισμα για την πλήρη ανεξαρτησία της. Επίσης, είναι γνωστό ότι η Κριμαία ανήκε ιστορικά στη Ρωσία μέχρι και το 1954 που ο Ουκρανός την καταγωγή Νικίτα Χρουστσόφ με μια απόφαση εσωτερικής συνοριακής διευθέτησης (που τότε, στο πλαίσιο της ΕΣΣΔ, δεν είχε καμία ουσιαστική επίπτωση), τη "μετέθεσε" διοικητικά στην Ουκρανία. Ήταν αναπόφευκτο, στην πορεία του διαρκούς εθνικού κατακερματισμού ύστερα από την ανατροπή της πολυεθνικής ΕΣΣΔ, το εθνικό ζήτημα της Κριμαίας να ξανατεθεί - και η ώρα ήρθε με την άνοδο στην εξουσία στο Κίεβο του Γιάτσενιουκ και της παρέας του.

Ύστερα, για ποια "ρωσική εισβολή" στην Κριμαία γίνεται λόγος; Πέραν του καθεστώτος αυτονομίας, η πλειονότητα του πληθυσμού είναι Ρώσοι και ρωσόφωνοι. (14) Στην Κριμαία υπήρχαν ήδη ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις πριν τα τελευταία γεγονότα, χωρίς κανείς να θέσει ζήτημα, στο βαθμό που μέχρι τώρα ο δυτικός ιμπεριαλισμός δεν μπορούσε να αμφισβητήσει άμεσα το ρωσικό αγκυροβόλιο στην Κριμαία. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι οι "χωρίς διακριτικά" επιπλέον ρωσικές δυνάμεις που εισχώρησαν στην Κριμαία αντιμετωπίστηκαν φιλικά και με αισθήματα ανακούφισης από το ρωσικό και ρωσόφωνο πληθυσμό. Πότε ξανάγινε "εισβολή" χωρίς να πέσει ούτε μια ντουφεκιά στον αέρα; (15)

Αλλά και πέρα απ' όλα αυτά: επειδή στην Κριμαία έχει συμφέροντα και παρουσία ο ρωσικός ιμπεριαλισμός δεν μας αφορά το ζήτημα; Επ' αυτού, το χωρίο από το κείμενο του Λένιν που παραθέσαμε παραπάνω είναι καταλυτικό. Σε αντίθεση λοιπόν με κάποια "Αριστερά των αξιών", που αναχωρεί από όλα τα πεδία της ταξικής σύγκρουσης όταν αυτά δεν είναι "καθαρά" από την άποψη των αξιών της Αριστεράς, είμαστε ενάντια σε μια τέτοια κουλτούρα πολιτικού αναχωρητισμού. Μιλάμε για μια Αριστερά διεκδικητική, που παρεμβαίνει και ανατρέπει δεδομένα και συσχετισμούς ακόμη και στις πιο δύσκολες περιστάσεις, κι όχι για μια Αριστερά που κρατάει τη σημαία των αξιών σαν το σταυρό του μαρτυρίου της και απομονώνεται κλαυθμηρίζοντας στη γωνιά της.

Μιλώντας γενικά, θα πούμε τούτο: Αν υπήρχε ένα διεθνές "κέντρο" της Αριστεράς και του κινήματος και αν στην ανατολική και νότια, αλλά και γενικά στην Ουκρανία υπήρχε μια επαναστατική και διεθνιστική Αριστερά, τα καθήκοντά της όσον αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα θα ήταν ετούτα: Να δώσει τη μάχη στη δυτική Ουκρανία και στις μη μειονοτικές περιοχές για τα δικαιώματα των μειονοτήτων (περιλαμβανομένης της αυτοδιάθεσης μέχρι και κρατικού αποχωρισμού) ενάντια στο δικάιωμα του κυρίαρχου έθνους να καταπιέζει, για την αποκατάσταση της επίσημης χρήσης των 4 γλωσσών που καταργήθηκε, για δικαιώματα για όλους, ανεξάρτητα από γλώσσα, εθνικότητα, θρησκεία και φυλή, σαν κομμάτι της μάχης για την ανατροπή του βοναπαρτιστικού καθεστώτος του Κιέβου. Να πει καθαρά και ξάστερα ότι μόνο αν ανατραπεί η κυβέρνηση των ακροδεξιών εθνικιστών και φασιστών και υπάρξει πλέρια αποκατάσταση των δικαιωμάτων για όλους μπορεί να υπάρξει πολυεθνική συμβίωση των εθνοτήτων και μειονοτήτων. Και όταν οι φασίστες πάνε για να επιβάλουν την κυριαρχία τις κυβέρνησής τους στις μειονοτικές περιοχές, να τρέξουν σε βοήθεια των θυμάτων τους. Ταυτόχρονα, στην ανατολική και νοτιοανατολική Ουκρανία, οι επαναστάτες διεθνιστές θα έπρεπε να καλέσουν το λαό να φτιάξει αντιφασιστικές πολιτοφυλακές και μια λαϊκή αυτοδιοίκηση από τα κάτω, να καταλάβει τα εργοστάσια και να διακηρύξει ότι δεν αναγνωρίζει τη βοναπαρτιστική κυβέρνηση και ότι με τους φασίστες στην κυβέρνηση του Κιέβου δεν έχουν άλλο δρόμο παρά να διεκδικήσουν και κατοχυρώσουν στην πράξη και πλήρως το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και ότι θα σπεύσουν σε βοήθεια όσων δεχτούν φασιστικές επιθέσεις. Και την ίδια στιγμή να παλεύει ενάντια στο ρωσικό σοβινισμό στην καταπιεζόμενη ρωσική εθνότητα. Και φυσικά, πέρα από τα διαφορετικά συγκεκριμένα καθήκοντα όσον αφορά τα πολιτικά και εθνικά δικαιώματα, τόσο στη δυτική όσο και στην ανατολική Ουκρανία θα έπρεπε να διεξάγουν συνδυασμένα αποφασιστική ζύμωση ενάντια στην ταξική πολιτική της νέας κυβέρνησης, το επερχόμενο "πρόγραμμα προσαρμογής" του ΔΝΤ, για την ανατροπή του καπιταλισμού και το σοσιαλισμό, επιχειρηματολογώντας γιατί τόσο τα πολιτικά και εθνικά όσο και τα κοινωνικά δικαιώματα μπορούν να κατοχυρωθούν με μόνιμο και ουσιαστικό τρόπο μόνο μέσα από αυτό το δρόμο, που θα δώσει τη δυνατότξητα πολυεθνικής συνένωσης και συναδέλφωσης των λαών ανβεξάρτητα από γλώσσα, εθνικότητα και θρήσκευμα.

Το ενδεχόμενο ξεσπάσματος μιας ευρύτερης πολεμικής σύγκρουσης από την "εστία" της Ουκρανίας δεν αλλάζει σε τίποτε αυτά τα πολιτικά καθήκοντα. Ίσα ίσα μια τέτοια πολιτική τοποθέτηση μας κάνει πιο ικανούς να τοποθετηθούμε και να δράσουμε, στην Ουκρανία και διεθνώς, αν τα πράγματα εξελιχτούν σε μια τέτοια κατεύθυνση, που πάντως αυτή τη στιγμή δεν είναι ούτε το πρώτο ούτε το δεύτερο σενάριο.

Πλήρης και αποφασιστική αυτονομία της Αριστεράς και του κινήματος από το ρωσικό καπιταλισμό και τα σχέδιά του! Καμία αυταπάτη, καμία "συμμαχία" με τη Ρωσία!

Όλα αυτά σημαίνουν ότι "είμαστε με τη Ρωσία" ή "νομιμοποιούμε" τη ρωσική στρατιωτική παρουσία στην Κριμαία; Χίλιες φορές όχι! Όμως όπως στην Κύπρο θεωρούμε προϋπόθεση μιας λύσης την ύπαρξη ισχυρών στοιχείων αυτοδιοίκησης των Τουρκοκυπρίων σε μια διζωνική - δικοινοτική ομοσπονδία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι "νομιμοποιούμε" την παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων (που μάλιστα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι εκεί ύστερα από μια "κανονική" εισβολή!), έτσι και στην Κριμαία η παρουσία ρωσικών δυνάμεων όπως αυτή που περιγράψαμε παραπάνω δεν μας αποτρέπει από το αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της Κριμαίας στην αυτοδιάθεση μέχρι κρατικού αποχωρισμού!

Στο σημείο αυτό δεν μπορούμε όμως να μη σχολιάσουμε ότι μας φαίνεται τουλάχιστον περίεργο να μας απευθύνουν τέτοιες κατηγορίες κομμάτια της Αριστεράς που θεώρησαν σωστό να επέμβουν οι ιμπεριαλιστές στη Λυβύη (με βομβαρδισμούς και άλλα ανθρωποκτόνα μέσα), για παράδειγμα, ή στη Συρία με την αυταπάτη ότι τάχα θα σώσουν τους εξεγερμένους (με ή χωρίς εισαγωγικά) από τη σφαγή, ενώ στην Κριμαία σκίζουν τα ιμάτιά τους για τη "ρωσική εισβολή". Όσο για τους ιμπεριαλιστές χορηγούς του Γιάτσενιουκ, που σκούζουν για τη "ρωσική εισβολή" στην Κριμαία και την "παραβίαση του διεθνούς δικαίου" από τη Ρωσία, να θυμίσουμε ότι η Ρωσία στην Κριμαία έχει το άλλοθι της αλληλεγγύης σε ρωσικό πληθυσμό που ζει στα σύνορά της και σε μια περιοχή που μόνο από ιστορική "παραξενιά" δεν είναι τμήμα της ίδιας της Ρωσίας. Οι ανθρωποκτόνοι βομβαρδισμοί και τα εμπάργκο στο Ιράκ ή τη Σερβία, εκατοντάδες χιλιάδες μίλια μακριά από τις ΗΠΑ, τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία ποιο άλλοθι έχουν; Το... ενδιαφέρον για τα δημοκρατικά δικαιώματα, που τώρα ανέθεσαν την υπεράσπισή τους στον κ. Γιάτσνιουκ και το Δεξιό Τομέα;

Να λοιπόν γιατί το να είμαστε ενάντια στη θεωρία των ίσων αποστάσεων δεν σημαίνει ότι "είμαστε με τη Ρωσία" - και αντίστροφα: το ότι δεν θεωρούμε το ρωσικό καπιταλισμό και μιλιταρισμό "σύμμαχο", το ότι δεν έχουμε καμία αυταπάτη για τον εκμεταλλευτικό και απολυταρχικό χαρακτήρα του, το ότι έχουκμε πλήρη συνείδηση ότι αυτός είναι επίσης φορέας του μεγαλο-ρωσικού σοβινισμού και θανάσιμος αντίπαλος της Αριστεράς, δεν σημαίνει ότι πρέπει να υιοθετήσουμε μια γραμμή διμέτωπου και ίσων αποστάσεων στο ζήτημα της Ουκρανίας.

Όταν λοιπόν αγωνιζόμαστε στην ίδια την Αριστερά -και μάλιστα την αντικαπιταλιστική και επαναστατική- της Δύσης από εντελώς μειοψηφικές θέσεις πάνω σε μια τέτοια γενική γραμμή, δεν είναι καθόλου περίεργο ότι πολλοί απ' αυτούς/ές που ξεφεύγουν από τη δαγκάνα των "ίσων αποστάσεων" (που στην πραγματικότητα, όπως είπαμε, δεν είναι καν ίσες) πέφτουν στο ρεαλισμό να περιμένουν τη "σωτηρία από τους Ρώσους". Όλα αυτά είναι πολύ δύσκολα, σκέφτονται. Και εξάλλου δεν υπάρχουν οι πολιτικές δυνάμεις, ούτε εδώ αλλά κυρίως ούτε εκεί, που να έχουν μια τέτοια γραμμή και να δώσουν μια τέτοια μάχη. Είναι πιο απλό και εύκολο να "καθαρίσουν οι Ρώσοι" - και εξάλλου θα το κάνουν ούτως ή άλλως για τους δικούς τους λόγους. Ας ανεβούμε κι εμείς σε αυτό το τρένο, διατηρώντας βεβαίως τις ιδιαίτερες απόψεις μας... Σε αυτή τη βάση, ένας απολίτικος "φιλορωσισμός" αποκτάει μια μειοψηφική αλλά αξιόλογη επιρροή στην ελληνική Αριστερά. Ο οποίος καλλιεργεί την αυταπάτη ότι ότι όλα όσα επιδιώκει η Αριστερά στην Ουκρανία, όλα όσα θέλουμε για τους καταπιεσμένους στην Κριμαία, θα ευοδωθούν κάτω από τα ρωσικά όπλα ή τη ρωσική ασπίδα.

Αν μια τέτοια στάση στηρίζεται σε μια αίσθηση αδυναμίας και εμπνέεται από το δίκαιο και πηγαίο πείσμα να αντισταθούμε ή να "τιμωρήσουμε" τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές μέσω του Πούτιν, υπάρχουν και πιο επικίνδυνες εκδοχές "φιλορωσισμού" στην Αριστερά. Και είναι αυτές που βλέπουν στη Ρωσία ένα στήριγμα για τα "εθνικά συμφέροντα". (16)

Πρέπει λοιπόν να ξεκαθαρίσουμε ότι το κριτήριο για την Αριστερά πρέπει να είναι το διεθνιστικό μας καθήκον και όχι τα συμφέροντα του ελληνικού καπιταλισμού. Αν πρόκειται για τα δεύτερα, ξέρουν καλύτερα η αστική τάξη, ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος - και από αυτή την άποψη είναι συχνότατα και εξαιρετικά "ρεαλιστές". Αν όμως πρόκειται για το πρώτο, να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα εξυπηρετηθεί από το ρωσικό καπιταλισμό και μιλιταρισμό - ίσα ίσα, αυτός θα είναι θανάσιμος εχθρός του, ακριβώς γιατί είναι καπιταλισμός και μιλιταρισμός. Στην Κριμαία θα θέλει να έχει τον πρώτο λόγο και όχι να προστατεύει παθητικά τους Ρώσους κατοίκους και σίγουρα δεν θα ανεχτεί τη δημιουργία οργάνων λαϊκής εξουσίας από τα κάτω. Όχι μόνο αυτό, αλλά οι Ρώσοι και ρωσόφωνοι της Κριμαίας -και όχι μόνο- παλεύοντας ενάντια στο σοβινισμό και τους φασίστες του Κιέβου, θα πρέπει να αποφύγουν να πέσουν στις "δαγκάνες" του μεγαλορωσικού σοβινισμού και του ρωσικού φασισμού, που μέσα από αυτά τα γεγονότα θερειύει.

Κια για να το δούμε από μια άλλη οπτική γωνία, σε όσους βλέπουν στη Ρωσία και την Κίνα κάτι ιστορικά αντίστοιχο με τους "Συμμάχους" του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και θεωρούν ότι μπορεί η Αριστερά να στηριχτεί σε μια συμμαχία μαζί τους ενάντια στο δυτικό ιμπεριαλισμό, θα θυμίσουμε τα πικρά διδάγματα από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Τότε που δεν ονομάστηκε απλώς αντιφασιστική η αντίσταση ενάντια στη γερμανική κατοχή στις ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελλάδα, αλλά χαρακτηρίστηκε "αντιφασιστικός" συνολικά ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος, με αποτέλεσμα να θεωρηθούν "Σύμμαχοι" οι Αμερικανοί, Βρετανοί και Γάλλοι ιμπεριαλιστές. (17) Ήταν πάνω σε αυτό το θεμελιώδες λάθος, σε συνδυασμό με τη στρατηγική της εθνικής ενότητας, που οδήγησε στο να τεθεί ο Σκόμπι επικεφαλής των ελληνικών Ένοπλων Δυνάμεων (περιλαμβανομένου του... ΕΛΑΣ), να συμμετάσχει το ΕΑΜ στην κυβέρνηση "εθνικής ενότητας" με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου και να έρθουν ο Λίβανος, η Γκαζέρτα και η Βάρκιζα...

Για την Αριστερά και ιδιαίτερα για την επαναστατική Αριστερά, η πλήρης πολιτική, προγραμματική, ιδεολογική και οργανωτική της ανεξαρτησία από τέτοιους "συμμάχους" είναι θεμελιώδες κριτήριο που πρέπει να οικειοποιηθούμε ξανά. Δεν πρόκειται τόσο για κάποιο πρακτικό κίνδυνο να γίνει η Αριστερά αθέλητο όργανο των επιδιώξεων του ρωσικού καπιταλισμού, αλλά κυρίως για την ανάγκη να μην επαναλαμβάνουμε παλιά λάθη και να σφυρηλατήσουμε τα πολιτικά μας κριτήρια για να μην οδηγηθούμε σε νέες τραγωδίες.

Έξω η Ελλάδα από τον ιμπεριαλιστικό άξονα! Καμία εμπλοκή στη νέα «ουκρανική εκστρατεία» του δυτικού ιμπεριαλισμού! Διακοπή διπλωματικών σχέσεων και διεθνής απομόνωση του καθεστώτος του Κιέβου!

Η μνημονιακή κυβέρνηση των Σαμαρά - Βενιζέλου και μάλιστα με την ιδιότητα της προεδρεύουσας στην Ε.Ε. γι' αυτό το εξάμηνο, έκανε ό,τι θα περίμενε κανείς: λειτούργησε σαν θλιβερή ορντινάντζα των δυτικών ιμπεριαλιστών, τιμώντας τις συμμαχίες που της δίνουν "ψωμί", δηλαδή που στηρίζουν την ελληνική αστική τάξη στον αγώνα της να στερεώσει την εξουσία της και να ξεφύγει από τους κλυδωνισμούς της δομικής κρίσης του ελληνικού καπιταλισμού. Εκτός από την οικονομική "βοήθεια" των δανειακών συμβάσεων και την πολιτική στήριξη (που έσωσε μέχρι τα τώρα την ελληνική αστική τάξη από το διπλό κίνδυνο της δικής της βαθιάς κρίσης και του κινήματος και της Αριστεράς), η συμμετοχή στην Ευρωζώνη (ο μεγάλος στόχος της ελληνικής αστικής τάξης), ο ιμπεριαλιστικός άξονας Ισραήλ - Κύπρος - Ελλάδα και η προσδοκία συμμετοχής στα ενεργειακά παίγνια στη νοτιοανατολική Μεσόγειο είναι χοντρικά η σημερινή ιστορική βάση τού δόγματος "Ανήκομεν εις την Δύσιν".

Οι Σαμαράς και Βενιζέλος, λοιπόν, κάνουν αυτά που περιμέναμε και που επιτάσσει το συμφέρον της ελληνικής αστικής τάξης. Το ζήτημα είναι τι κάνει η Αριστερά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ εξέδωσε μια ανακοίνωση (18) στην οποία μιλάει για "λεγόμενη κυβέρνηση εθνικής ενότητας στο Κίεβο" και για τη συμμετοχή σε αυτήν ακροδεξιών και ναζιστικών μορφωμάτων, λέει ότι "η νομιμοποίηση μιας τέτοιας κυβέρνησης από την ελληνική πλευρά ενέχει ανυπολόγιστους κινδύνους για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα" (το ότι θέτει ζήτημα νομιμοποίησης -μόνος ο ΣΥΡΙΖΑ απ' όλη την ελληνική Αριστερά- γι' αυτή την κυβέρνηση είναι σημαντικό, αλλά περιορίζει το λόγο στη δημοκρατία και τα ανμθρώπινα δικαιώματα σε συνδυασμό με την "προστασία" της ελληνικής μειονότητας, κάτι που γεννά την υποψία περί "εθνικών" κινήτρων), παίρνει εμμέσως πλην σαφώς θέση διμέτωπου αλλά δεν στοχοποιεί την Ε.Ε. (βλέπει κινδύνους για την ειρήνη και για νέο "Ψυχρό Πόλεμο" από τη "γεωστρατηγική αντιπαράθεση Ουάσινγκτον και Βρυξελλών με τη Μόσχα") και θέτει ζήτημα για την ελληνική κυβέρνηση ότι γίνεται ουραγός "σε επικίνδυνους σχεδιασμούς".

Το ΚΚΕ (19) είναι για μία ακόμη φορά στη γραμμή του "διμέτωπου". Με σχεδόν... κακεντρεχές ύφος προειδοποιεί στερεότυπα ότι πολλά δεινά θα μας βρουν ακόμη αν δεν φύγουμε από την Ε.Ε. και δεν ανατρέψουμε τον καπιταλισμό. Και επειδή δεν είναι ώριμες οι συνθήκες για να το κάνουμε αυτό τώρα, ας ασκηθούμε στην υπομονή και ας δυναμώσουμε γενικώς το κόμμα και τους αγώνες - αλλά προς θεού, μην κάνουμε πολιτική με συγκεκριμένα αιτήματα και αιχμές, γιατί όλα αυτά μυρίζουν ενσωμάτωση στο σύστημα! Τέλος, καταλήγει στο διμέτωπο και τις ίσες αποστάσεις.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, (20) στη λογική του διμέτωπου κι αυτή, σημειώνει το ρόλο των φασιστών στη νέα κυβέρνηση του Κιέβου, καταγγέλλει την Ε.Ε. που τους καλύπτει και χρηματοδοτεί, αλλά καταλήγει στην ανακοίνωσή της όσο πιο αφηρημένα γίνεται: "Η ελπίδα βρίσκεται στην πάλη ενάντια στο φασισμό, τον εμφύλιο πόλεμο, τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και την καπιταλιστική λεηλασία". Τα πάντα όλα, αλλά καμία συγκεκριμένη αιχμή - τι μένει; ο διμέτωπος!

Δυστυχώς, έχουμε μάθει από την πείρα μας πως η ελληνική Αρτιστερά δυσκολεύεται πολύ να συμφωνήσει όταν πρέπει, και όταν συμφωνεί σε κάτι, 9 φορές στις 10 δεν είναι για καλό! Έτσι και τώρα, που ο κοινός παρονομαστής όλων των ανακοινώσεων είναι ο διμέτωπος.

Υπάρχουν ασφαλώς τα θετικά σημεία που σημειώσαμε, αλλά δεν αρκούν. Η ελληνική Αριστερά οφείλει:

  • Να καταγγείλει τη στάση των ΗΠΑ και Ε.Ε. όχι μόνο γιατί "ευλογούν" το καθεστώς του Κιέβου, αλλά και γιατί χρηματοδότησαν και εξόπλισαν τους "κινηματίες" φασίστες και ακροδεξιούς. Γιατί νομιμοποιούν το φασισμό και φασιστικές κυβερνητικές πρακτικές (απαγόρευση γλωσσών, πογκρόμ ενάντια σε αριστερούς, κομμουνιστές, αναρχικούς, μειονοτικούς). Με λίγα λόγια να καταγγείλουν όχι γενικά τον... ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό (καταραμένος να είναι, αλλά αυτό δεν λέει τίποτε για τα συγκεκριμένα, δεν συνεπάγεται καμία συγκεκριμένη δέσμευση).
  • Να καλέσει σε διεθνή απομόνωση του καθεστώτος του Κιέβου με στόχο την ανατροπή του και να καλέσει τη διεθνή -πρώτα απ' όλα την ευρωπαϊκή- Αριστερά και τα κινήματα σε πολιτικές πρωτοβουλίες και κινητοποιήσεις σε αυτή την κατεύθυνση. Ιδιαίτερα ενόψει ευρωεκλογών, πρέπει να το θέμα να είναι ψηλά στην ατζέντα της ελληνικής και της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
  • Αναγνώριση του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση μέχρι κρατικού αποχωρισμού για τις εθνικές μειονότητες της Ουκρανίας και ιδιαίτερα της Κριμαίας.
  • Καμία εμπλοκή της Ελλάδας στην "ουκρανική εκστρατεία" του ιμπεριαλισμού, ρήξη με τους ιμπεριαλιστικούς άξονες (ΝΑΤΟ, συμαχία Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, ενεργειακές ιμπεριαλιστικές συμμαχίες), διακοπή διπλωματικών σχέσεων με το καθεστώς του Κιέβου.

Να «χτίσουμε το κόμμα», να παλέψουμε για την ηγεμονία και την ηγεσία στο κίνημα, για να μη μας «κλέβουν τις εξεγέρσεις»!

Τι κίνημα ήταν αυτό που έφερε τον Γιάτσενιουκ στην εξουσία; Σημαντικό τμήμα της Αριστεράς απαντάει ότι επρόκειτο για ένα "γνήσιο λαϊκό κίνημα" που το "σφετερίστηκαν" οι φιλοϊμπεριαλιστές δυτικόφιλοι, οι ακροδεξιοί εθνικιστές και οι φασίστες για να πάρουν την εξουσία. (21)

Αμέσως αμέσως, όμως, προκύπτει ένα ερώτημα: ώστε μπορεί ένα "γνήσιο λαϊκό κίνημα", κι ακόμη πιο εμφατικά, μια "γνήσια λαϊκή εξέγερση", να φέρει στην εξουσία άμεσα, τη στιγμή της νίκης του, ένα ημιφασιστικό ή βοναπαρτιστικό καθεστώς; Εδώ υπάρχει ένα πελώριο λογικό, πολιτικό και θεωρητικό χάσμα! Διότι είναι τελείως διαφορετικό να παρέμβει ο στρατός ή οι φασιστικές πολιτοφυλακές ενάντια σε ένα κίνημα ή σε μια εξέγερση και να επιβάλουν ένα βοναπαρτιστικό καθεστώς και εντελώς διαφορετικό πράγμα το βοναπαρτιστικό καθεστώς να ξεπηδήσει μέσα από το κίνημα ή την εξέγερση, να τα χρησιμοποιήσει σαν όργανά της και σαν εφαλτήριο, για να εγκαθιδρυθεί! Εδώ δεν μιλάμε για "παρά φύσιν" εξέλιξη, αλλά για "κατά φύσιν" εξέλιξη. Το μεγαλύτερο μέρος της Αριστεράς ακόμη προσπαθεί να εξηγήσει το "μυστήριο", αλλά χωρίς ούτε στιγμή να θέτει σε ερώτημα την αρχική παραδοχή πως επρόκειτο για γνήσιο λαϊκό κίνημα και λαϊκή εξέγερση.

Οι ερμηνείες που δίνονται μεταθέτουν το ζήτημα από την πολιτική και την ταξική λογική σε μια "κοινωνιολογία των υγιών κινήτρων": οι εξεγερμένοι είχαν υγιή κίνητρα, αλλά... εξαπατήθηκαν από τους ακροδεξιούς εθνικιστές και τους φασίστες γιατί η Αριστερά ήταν αδύναμη.

Λοιπόν ας εγκαταλείψουμε μια και καλή την "κοινωνιολογία των υγιών κινήτρων" και το... φροϋδομαρξισμό, ας σταματήσουν οι θρήνοι για τις τόσες καλές ψυχές που κατέβηκαν στο δρόμο για τα βάσανά τους (λες και δεν είναι πάντα αυτός ο λόγος που οι άνθρωποι κατεβαίνουν στο δρόμο) και εξαπατήθηκαν, και ας γυρίσουμε στο μαρξισμό και ακόμη πιο ιδιαίτερα στο λενινισμό. Το κρίσιμο ερώτημα είναι ένα: είχαν την ηγεμονία και την ηγεσία οι φιλοϊμπεριαλιστές δυτικόφιλοι, οι ακροδεξιοί εθνικιστές και οι φασίστες στην πλατεία Μαϊντάν στην τελική φάση των γεγονότων; Αν είχαν και την ηγεμονία και την ηγεσία, σε συνδυασμό με επίπεδα μαζικότητας που επέτρεπαν τον απόλυτο έλεγχό τους στις εξελίξεις, τότε δεν επρόκειτο για κίνημα και εξέγερση με προοδευτικά και ταξικά χαρακτηριστικά, αλλά για κίνημα και εξέγερση με αντιδραστικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι αντιδραστικά τα βάσανα των ανθρώπων που τους βγάζουν στο δρόμο (σε τελική ανάλυση πάντα), μπορούν όμως κάλλιστα να είναι αντιδραστικές οι ιδέες που επικρατούν στα κεφάλια τους. Και στην προκειμένη περίπτωση έγινε ακριβώς αυτό! (22)

Για να γίνει πιο κατανοητό, ας χρησιμοποιήσουμε δύο δικά μας, ελληνικά παραδείγματα. Το πρώτο: Ήταν προοδευτική μορφή κινήματος τα μακεδονικά συλλαλητήρια στις αρχές της δεκαετίας του '90; Όχι, ήταν αντιδραστική μορφή κινήματος και καλά έκαναν τα κομμάτια της Αριστεράς που δεν συμμετείχαν σε αυτά ούτε τα στήριζαν. (23) Ε, λοιπόν, το κίνημα της πλατείας Μαϊντάν ήταν πολύ πιο αντιδραστικό από τα δικά μας μακεδονικά συλλαλητήρια, γιατί τουλάχιστον στη δική μας περίπτωση η Αριστερά μπορούσε να συμμετάσχει χωρίς να ξυλοκοπηθεί και πεταχτεί έξω από φασίστες και στο κάτω κάτω τα μακεδονικά συλλαλητήρια δεν ανέτρεψαν την κυβέρνηση για να ανεβάσουν στην εξουσία κάποιους από τους πρωταγωνιστές τους. Το δεύτερο: Πώς θα χαρακτηρίζαμε το δικό μας "κίνημα των αγανακτισμένων" του 2011, αν στο Σ΄λυνταγμα "μάχονταν" καμιά δεκαριά ή το πολύ 20.οοο άνθρωποι, σε αυτό έπαιρνε την ηγεμονία το "πάνω Σύνταγμα", (24) ενισχυμένο μάλιστα και με τη Χρυσή Αυγή στη φάση που έγινε μαζικό πολιτικό ρεύμα, αυτό το κίνημα καταλάμβανε την ελληνική Βουλή με αιχμή του δόρατος τις φασιστικές πολιτοφυλακές, ανέτρεπε την κυβέρνηση Παπανδρέου, όρκιζε πρωθυπουργό τον Καρατζαφέρη και υπουργό Εσωτερικών τον Κασιδιάρη, έβγαζε εκτός νόμου τα αριστερά κόμματα και πυρπολούσε τα γραφεία τους, άρχιζε πογκρόμ (όχι απλώς "επιχειρήσεις σκούπα") κατά των μεταναστών; Και όλα αυτά υπό την μπαγκέτα του διεθνούς ιμπεριαλισμού; Θα ήταν ένα "γνήσιο λαϊκό κίνημα", μια "γνήσια λαϊκή εξέγερση", και θα λέγαμε ότι είτε η κυβέρνηση Παπανδρέου είτε η κυβέρνηση Καρατζαφέρη με υπουργό Εσωτερικών τον Κασιδιάρη μας κάνουν το ίδιο γιατί είναι και οι δύο κυβερνήσεις του κεφαλαίου; (Αν φυσικά ύστερα από την πυρπόληση των γραφείων μας και αφού μας είχαν βγάλει εκτός νόμου θα είχαμε καν τα μέσα και το σθένος να πούμε οτιδήποτε...)

Κι όμως, υπάρχουν χώροι της Αριστεράς, και μάλιστα της αντικαπιταλιστικής και επαναστατικής Αριστεράς, που ακόμη και ύστερα από όσα έγιναν (βλέπε σημείωση 2), με τον Γιατσένιουκ πρωθυπουργό, τον Αβάκοφ υπουργό Εσωτερικών και τα πρωτοπαλίκαρα του Δεξιού Τομέα στα κρίσιμα πόστα του σκληρού πυρήνα του κράτους, εξακολουθούν να μιλάνε για λαϊκή εξέγερση. Δεν είναι απίστευτο και συντριπτικά απογοητευτικό; (25)

Στη βάση όλης αυτής της πολιτικής "τραγωδίας" βρίσκονται τέσσερα θεμελιώδη θεωρητικά και πολιτικά σφάλματα:

1. Η παραγνώριση του θεωρητικά και πρακτικά τεκμηριωμένου γεγονότος ότι από το πέρασμα του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο και ιδιαίτερα ύστερα από το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου το 1914, όχι μόνο δεν έχουν όλα τα κινήματα αυτονόητα προοδευτικό πρόσημο αλλά ιδιαίτερα στις περιόδους δομικών καπιταλιστικών κρίσεων (όπως στο Μεσοπόλεμο ή σήμερα) η αστική τάξη με το φασισμό και την ακροδεξιά διεκδικεί τη ηγεμονία και την ηγεσία σε κινήματα, αναπτύσσοντας ακροδεξιό και φασιστικό "ριζοσπαστισμό από τα κάτω". Σε τέτοιες ιδιαίτερα περιόδους, η ηγεμονία και η ηγεσία στη μαζική κοινωνική δυσαρέσκεια κερδίζεται από την Αριστερά με σκληρούς ιδεολογικούς και πολιτικούς αγώνες - αλλιώς μπορεί να κερδηθεί από την ακροδεξιά και το φασισμό.

2. Η επιστροφή σε προλενινιστικές μορφές παρερμηνείας του μαρξισμού και ιδιαίτερα στη μεταφυσική και ουσιοκρατική θεωρία του "εργατικού DNA" ή "κοινωνικού DNA". Σύμφωνα με αυτήν, από τη στιγμή που τα βάσανά τους θα βγάλουν στο δρόμο εργατικά και φτωχά λαϊκά στρώματα, νεολαία κ.λπ., η συμμετοχή στο κίνημα και η ίδια τους η πείρα θα τα οδηγήσει στο να βγάλουν τα σωστά συμπεράσματα και να κινηθούν αριστερά και όλο και πιο ριζοσπαστικά. Πρόκειται για αναβίωση του μπερνσταϊνισμού και μεταφυσική του κοινωνικού υποκειμένου που μας πάει πίσω από το "Τι να κάνουμε;". Όταν ο Λένιν έλεγες στο συγκεκριμένο έργο του ότι η "συνείδηση έρχεται απ' έξω", δεν εννοούσε έξω από τις εμπειρίες ή τη συμμετοχή των εργατών. Εννοούσε ότι η εμπειρία και η συμμετοχή δεν γεννάει από μόνη της σοσιαλιστικές ιδέες. Αυτές "έρχονται απ' έξω", από το συγκροτημένο φορέα αυτών των ιδεών, από το κόμμα. Η συμμετοχή στο κίνημα και η πείρα από αυτή τη συμμετοχή δεν αρκούν, χρειάζεται ο "καταλύτης" των σοσιαλιστικών ιδεών, που γι' αυτό έρχονται απ' έξω. Αλλιώς, το κίνημα όντως θα ήταν το παν όπως έλεγε ο Μπερνστάιν, και το κόμμα αχρείαστο. Και να τι μπορεί να συμβεί όταν δεν υπάρχει το κόμμα και οι ιδέες για να καταλύσουν την εμπειρία που αποκτάει ο κόσμος από τη συμμετοχή του στο κίνημα: επικρατεί ο ακροδεξιός και φασιστικός "καταλύτης" και ο κόσμος ριζοσπαστικοποιείται στο δρόμο στην κατεύθυνση της ακροδεξιάς και του φασισμού! Αυτό ακριβώς που έγινε στην Ουκρανία.

3. Η υποτίμηση της ιδεολογίας και η αντικατάστασή της από την "κοινωνιολογία των υγιών κινήτρων". Ο Ερνέστ Μαντέλ μιλούσε για τον ενιαίο χαρακτήρα των κοινωνικών σχέσεων, για να πει ότι δεν μπορεί ο καπιταλισμός να κατατμηθεί ώστε να ξεπερνιέται τμηματικά χωρίς να ανατρέπεται συνολικά. Κάτι ανάλογο ισχύει κι εδώ: τα άτομα γίνονται "υποκείμενα" της δράσης τους όταν μετασχηματίζουν τα κίνητρά τους, τις ανάγκες τους και τα βάσανά τους σε σκοπούς. Και αυτό γίνεται μέσω των ιδεών, της ιδεολογίας, που κερδίζει τα μυαλά τους. Χωρίς αυτό το μετασχηματισμό, τα "υγιή κίνητρα" από μόνα τους δεν λένε τίποτε, αφού μπορούν να κινητοποιήσουν τα άτομα σε πολλές και διαφορετικές κατευθύνσεις.

4. Η παραγνώριση - υποτίμηση της δυναμικής που αναπτύσσει η ιμπεριαλιστική αντεπανάσταση ύστερα από την πτώση των καθεστώτων του "υπαρκτού σοσιαλισμού". Σε μια τέτοια παραγνώριση - υποτίμηση οδηγούν πολλοί παράγοντες: Πρώτο, η "επιπόλαιη" υποδοχή από μεγάλα τμήματα της Αριστεράς και ιδιαίτερα της επαναστατικής Αριστεράς της πτώσης των καθεστώτων του "υπαρκτού σοσιαλισμού" σαν μονοδιάστατα θετικού γεγονότος. Υποτιμήθηκε έτσι το γεγονός ότι η "απ' τα δεξιά" πτώση αυτών των καθεστώτων φούσκωσε τα πανιά της ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης. Αυτή η υποτίμηση σχετίζεται και με ένα θεωρητικό λάθος: το γεγονός ότι τα καθεστώτα αυτά δεν ήταν σοσιαλισμός δεν σήμαινε ότι δεν ήταν συνυφασμένα με τον παγκόσμιο συσχετισμό του κινήματος και της Αριστεράς. (26) Μόνο αν ανατρέπονταν από τα αριστερά, η πτώση τους θα επενεργούσε θετικά στον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης για το κίνημα και την Αριστερά. Όμως αυτή η προοπτική έκλεισε νωρίς, με σημείο καμπής το φιλοϊμπεριαλιστικό εκφυλισμό της "Αλληλεγγύης" στην Πολωνία. Από κει και πέρα, σταδιακά εγκαταστάθηκε μια διαρκώς ενισχυόμενη ιμπεριαλιστική ηγεμονία στις διαδικασίες ανατροπής αυτών των καθεστώτων, συστηματικά ενορχηστρωμένη από τον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό. Στο βαθμό που μεγάλα τμήματα της Αριστεράς αντιμετώπισαν τις διάφορες "πορτοκαλί επαναστάσεις" σαν απλώς αυθόρμητα λαϊκά ξεσπάσματα με αυτονόητα θετικό και προοδευτικό πρόσημο, ένας συνδυασμός αυταπατών και υποτίμησης της ενορχηστρωμένης ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης άρχισε να κάνει όλο και μεγαλύτερη ζημιά. Δεύτερο, από την έναρξη της κρίσης και ύστερα, εκδηλώθηκε μια ακόμη βαρύτερη μορφή υποτίμησης, στο βαθμό που δεν κατανοήθηκε ότι το "χρώμα" της ιμπεριαλιστικής αντεπανάστασης άρχισε να μετακινείται ταχύτατα από το πορτοκαλί προς το φαιό. "Υιοθετώντας" τον Γιάτσενιουκ, τον Γιάρος και τους νεοναζιστές του, ο δυτικός ιμπεριαλισμός μάς λέει ότι δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα, να βγάλει "βρόμικη δουλειά" και με ναζιστές, για να διαχειριστεί τις συνέπειες της κρίσης του. (27)

Τρίτο, καμένα στο χυλό της σταλινικής συνωμοσιολογίας, μεγάλα κομμάτια της μη σταλινικής Αριστεράς υποτίμησαν τη συστηματική και μακροχρόνια προετοιμασία και ενορχήστρωση τόσο των πορτοκαλί όσο και των φαιών (αντ)επαναστάσεων, αντιμετωπίζοντά τες σαν γνήσιες λαϊκές εξεγέρσεις με δικαιολογημένα από τις δεκαετίες της σταλινικής καταπίεσης φιλελεύθερα, φιλοδυτικά και εθνικιστικά ιδεολογικά επιφαινόμενα.

Τέταρτο, υποτιμήθηκαν η ιδεολογία και το κόμμα στην παγκόσμια διάστασή τους. Ότι το "κόμμα" είναι παγκόσμιος ιδεολογικός και πολιτικός συσχετισμός. Στη Λιβύη ή στην Ουκρανία, για να πάρουμε δύο παραδείγματα, το "κόμμα" έλειψε και με τις δύο υποστάσεις του: και σαν συγκεκριμένη συγκρότηση αλλά και σαν παγκόσμιος ιδεολογικός και πολιτικός συσχετισμός, δηλαδή σαν ενεργός διεθνισμός. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι όσο αυτό το κενό χάσκει, θα είναι δύσκολο να αποφύγουμε την "κλοπή των εξεγέρσεων". Γι' αυτό, η επανοικοδόμηση διεθνών δικτύων και πρωτοβουλιών σε όλα τα επίπεδα, του κινήματος και της Αριστεράς, πρέπει να γίνει επείγουσα προτεραιότητα.

Αν λοιπόν θέλουμε να ανακόψουμε την ιμπεριαλιστική αντεπανάσταση, αν θέλουμε να μη "μας κλέβουν τις εξεγέρσεις" φιλοϊμπεριαλιστικές, εθνικιστικές, ακροδεξιές και φασιστικές δυνάμεις, τότε να ποιο είναι συνοπτικά το συμπέρασμα: πρέπει να "χτίσουμε το κόμμα" σαν συγκεκριμένη υπόσταση αλλά και σαν ιδεολογικό και πολιτικό συσχετισμό δύναμης, στις επιμέρους χώρες αλλά και παγκόσμια, να χτίσουμε τους "μηχανισμούς" του ενεργού διεθνισμού, να πάψουμε να υποτιμούμε την ιμπεριαλιστική αντεπανάσταση και τη μετατόπισή της από το πορτοκαλί στο φαιό, να πάψουμε να βλέπουμε τις μαζικές κινητοποιήσεις σαν εξ ορισμού προοδευτικές, να δώσουμε σκληρή μάχη για να κερδίσουμε την ηγεμονία και την ηγεσία στα κινήματα, γιατί αλλιώς θα το κάνουν άλλοι! Αυτή είναι συνοπτικά η πικρή και διδακτική εμπειρία της Ουκρανίας!

Σημειώσεις

(1) Στις ανακοινώσεις των σχηματισμών της Αριστεράς γίνεται λόγος απλώς για κυβερνητική αλλαγή. Στην ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Κ.Ε. του ΚΚΕ λέγεται: "Η αλλαγή κυβέρνησης στην Ουκρανία δεν συνιστά ούτε "ανατροπή" ούτε σηματοδοτεί κάποια αλλαγή πολιτικής υπέρ του ουκρανικού λαού". Στην ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ υπάρχει η έκφραση "πραξικοπηματικού τύπου κυβερνητική αλλαγή" και καταγγέλλεται η Ε.Ε. σαν οργανώτρια του πραξικοπήματος. (οι υπογραμμίσεις δικές μας) Και στις δύο ανακοινώσεις καταγγέλλεται η συμμετοχή νεοναζί στη νέα κυβέρνηση, αλλά αυτό δεν οδηγεί σε κάποια θέση για καθεστωτική αλλαγή, δηλαδή για ποιοτική διαφορά του νέου καθεστώτος σε σχέση με το παλιό. Η επιλογή των ίσων αποστάσεων και του διμέτωπου δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο...

(2) Παρόλο που τα ιμπεριαλιστικά ΜΜΕ, αλλά και κάποια δικά μας με προεξάρχουσα την ΔΤ του Καψή, προσπάθησαν να υποβαθμίσουν το γεγονός, αυτό υπάρχει και έχει την αυτονόητη σημασία του. Εξάλλου, δεν είναι έκπληξη, αφού γνωρίζαμε από πριν το χαρακτήρα του κόμματός του ("Ελευθερία", Σβόμποντα στα ουκρανικά). Βλέπε σχετικά, πιο αναλυτικά το άρθρο "Ποιος πήρε την εξουσία στην Ουκρανία", www.rproject.gr 24/2/2014.

(3) Η Ράντα της Ουκρανίας,στις 23/2/14 ,"ψήφισε" τους εξής νόμους:

4201 - Σχέδιο απόφασης για την απαγόρευση των δραστηριοτήτων του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας.
4217 - Σχέδιο ψηφίσματος για την αντιμετώπιση των συνεπειών της σοβιετικής κατοχής της Ουκρανίας.
4176 - Σχέδιο Νόμου για την κατάργηση του νόμου που ποινικοποιούσε τη ναζιστική προπαγάνδα.
4184 - Σχέδιο απόφασης για τον διορισμό ως υπουργού Εσωτερικών της Ουκρανίας του V.Avakov και τον διορισμό μελών της νεοναζιστικής ομάδας «Δεξιός Τομέας» στο υπουργείο.
4215 - Σχέδιο απόφασης για το «Πάνθεον των εθνικών ηρώων».
4203 - Σχέδιο διατάγματος για την εισαγωγή δημοσιονομικών περιορισμών.
4215 - Σχέδιο ψηφίσματος απόδοσης τιμής στους συμμετέχοντες στις ένοπλες συγκρούσεις κατά τη διάρκεια ειρηνικών διαδηλώσεων.
4197 - Σχέδιο απόφασης για το διορισμό του μέλους του κόμματος "Svoboda" Α. Mahnitskiy στο Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα.
4204 - Σχέδιο Νόμου για τα καθήκοντα του Προέδρου της Ουκρανίας.
4191 - Σχέδιο απόφασης για τον διορισμό του μέλους του (φιλογερμανικού) κόμματος "UDAR" V.A. Nalivaychenko ως επόπτη της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας.
4211 - Σχέδιο απόφασης της απόλυσης από την υπηρεσία των στρατιωτών και αξιωματικών των σωμάτων ασφαλείας. (στη θέση τους προσλαμβάνονται μέλη των ακροδεξιών ομάδων)
4 199- Σχέδιο απόφασης κατάργησης του δικαιώματος των μειονοτήτων στην επίσημη χρήση της γλώσσας τους. (αφορά τα ρωσικά, τα ρουμανικά, τα ουγγρικά, τα ελληνικά)

(4) 25 χρόνια μετά την πτώση των καθεστώτων του "υπαρκτού σασιαλισμού", με μιάμιση γενιά να έχει μεγαλώσει μετά από αυτό, με την Ουκρανία να έχει ήδη γνωρίσει μια καταστροφική οικονομική κρίση το 2008 και να έχει "γευτεί" τις... περιποιήσεις του ΔΝΤ, θα ήταν τρομερό να έχουν πέραση και στην Αριστερά τα παραμύθια των Ουκρανών εθνικιστών, ακροδεξιών και ναζί ότι τάχα με αυτό τον τρόπο εξακολουθεί να εκφράζεται "αυθόρμητα" κάποιο "αντισοβιετικό λαϊκό αίσθημα". Μήπως είναι το ίδιο "πηγαίο λαϊκό αίσθημα" που βλέπει... σοβιετικό κίνδυνο στις μειονοτικές γλώσσες πέρα από τα ρωσικά (ουγγρικά, ελληνικά, ρουμανικά) ώστε η κατάργηση της επίσημης χρήσης τους να είναι ένα από τα νομοσχέδια της πρώτης συνεδρίασης της Βουλής ύστερα από την ανατροπή της κυβέρνησης Γιανουκόβιτς; Δεν πρέπει να αναγνωρίζουμε στο "λαό του φασισμού" (δηλαδή στον κόσμο που έχει κερδηθεί σε ένα πολιτικό κίνημα υπό την ηγεσία της ακροδεξιάς και του φασισμού) τέτοια ελαφρυντικά, όταν το ιμπεριαλιστικό "πορτοκαλί" των προηγούμενων δεκαετιών έχει γίνει πλέον φαιό.

(5) Ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος για την προεδρία της Κομισιόν Σουλτς εκτέθηκε ανεπανόρθωτα σε συνέντευξή του, όταν προσπάθησε να ξεπλύνει το ναζιστικό χαρακτήρα του "Σβόμποντα" και βρήκε απέναντί του την επικεφαλής του Προοδευτικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ουκρανίας Νατάλια Βιτρένκο που κατήγγειλε πως απειλήθηκε η ίδια της η ζωή, ότι τα γραφεία του κόμματός της και όλων των άλλων αριστερών κομμάτων έχουν πυρποληθεί και έχουν επιτόπου δολοφονηθεί πολλοί από τους εργαζόμενους σε αυτά κατά τις επιθέσεις των ταγμάτων εφόδου των νεοναζί - που πλέον είναι ο ισχυρός βραχίονας της εξουσίας.

(6) Ο Άλεξ Καλίνικος δεν είναι δυστυχώς μόνος σε αυτή την εκτίμηση.

(7) Είναι -μεταξύ άλλων- γνωστή η έκκληση του αρχιραβίνου του Κιέβου προς τους Εβραίους της πόλης να φύγουν για να σώσουν τις ζωές τους. Όσοι κατοικούν στην Ουκρανία και δεν έχουν την απόσταση ασφαλείας μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων και της θεωρητικής ενατένισης των πραγμάτων από αυτή την απόσταση, κατάλαβαν πολύ καλά με ποιους έχουν να κάνουν και τι είναι αυτό από το οποίο κινδυνεύουν.

(8) Σε πάνω από 15 δισ. ευρώ υπολογίζουν οι δυτικοί ιμπεριαλιστές την οικονομική "βοήθεια" που χρειάζεται άμεσα η Ουκρανία για να μη χρεοκοπήσει, ενώ το καθεστώς του Κιέβου την υπολογίζει σε τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ. Στην πραγματικότητα είναι γύρω στα 35!

(9) Βλέπε πάνω σε αυτό το πολύ σημαντικό άρθρο του Δημήτρη Μπελαντή στο www.rproject.gr 6/3/2014 με τίτλο "Η Ευρώπη, η Ουκρανία και μεις".

(10) Για το πώς ενορχηστρώνεται η ιμπεριαλιστική παρέμβαση και υποκίνηση στις διάφορες "πορτοκαλί" επαναστάσεις (όπως στην Ουκρανία το 2004), "επαναστάσεις των ρόδων" (όπως στη Γεωργία) ή σε γεγονότα που ξεκινούν σαν λαϊκές εξεγέρσεις αλλά στη συνέχεια χειραγωγούνται από τον ιμπεριαλισμό, μέσω ιδρυμάτων, ΜΚΟ κ.λπ. που χρηματοδοτούνται αδρά από τον ιμπεριαλισμό, βλέπε τα στοιχεία που παραθέτει ο Ανδρέας Ζαφείρης στο άρθρο του στην Iskra 4/3/2014 με τίτλο "5 δισ. για ένα πραξικόπημα".

(11) Αν εξαιρέσουμε το φυσικό αέριο και τις τιμές του, τα υπόλοιπα είναι απειλές της πλάκας. Όπως βέβαια είναι απειλές της πλάκας και οι περίφημες οικονομικές κυρώσεις των δυτικών. Πέρα από τις εκατέρωθεν απειλές περί οικονομικών κυρώσεων, που είναι περισσότερο ένα παιχνίδι εντυπώσεων, η Ρωσία δεν έχει πλέον προσβάσεις στο νέο καθεστώς. Από κει που επηρέαζε σοβαρά το καθεστώς Γιανουκόβιτς και προς στιγμή επειλήθηκε να γείρει η πλάστιγγα της επιρροής προς το μέρος της Ρωσίας, τώρα η Ρωσία πρέπει να διαπραγματευτεί μόνο με τις δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις με μάξιμουμ στόχο να μη μπει η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ και να μείνει στρατιωτικά ουδέτερη. Αυτός είναι ο μάξιμουμ στόχος που μπορεί να θέσει, αν και μοιάζει μη ρεαλιστικός. Αυτό είναι το σοβαρό τεκμήριο του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού που πρέπει να μας οδηγήσει σε "διμέτωπο" και "ίσες αποστάσεις";

(12) Όπως, για παράδειγμα, η υποστήριξη των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων σε Σερβία, Ιράκ κ.λπ.

(13) Το ζήτημα δεν είναι ούτε θεωρητικό ούτε κάποιου απώτερου χρόνου, αφού το Κοινοβούλιο της αυτόνομης Κριμαίας έχει προκηρύξει δημοψήφισμα για την επόμενη Κυριακή 16 Μαρτίου.

(14) Η ιμπεριαλιστική προπαγάνδα μιλάει για "φιλορώσους" (κάτι σαν πραξικοπηματίες δηλαδή...) ή στην καλύτερη περίπτωση για "Ρωσόφωνους". Ρωσόφωνοι, που δεν αυτοπροσδιορίζονται σαν εθνικά Ρώσοι, ασφαλώς υπάρχουν στην ανατολική Ουκρανία γενικά, αλλά στην Κριμαία η πλειονότητα είναι Ρώσοι. Αλλά και οι Ρωσόφωνοι για ποιο λόγο να μην αισθάνονται απειλή από το καθεστώς του Κιέβου ύστερα από την κατάργηση της ρωσικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας σε μια περιοχή που το 56% είναι Ρώσοι και κοντά στο 90% είναι ρωσόφωνοι;

(15) Πριν την εισχώρηση των επιπλέον ρωσικών δυνάμεων, μια προσπάθεια ομάδας "Τατάρων αυτονομιστών" (έτσι τους χαρακτήρισαν τα ίδια τα δυτικά ΜΜΕ, ξεχνώντας βέβαια να πουν ότι είναι ακροδεξιοί και απόγονοι συνεργατών των ναζί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο) να δημιουργήσουν επεισόδιο έξω από το Κοινοβούλιο της Κριμαίας "κατεστάλη" με γυμνά χέρια από Ρώσους κατοίκους. Ήταν αρκετή όμως για να εντείνει τα δικαίως εχθρικά αισθήματα του ρωσικού -και όχι μόνο- πληθυσμού προς το νέο καθεστώς του Κιέβου, αφού ήταν φως φανάρι ότι λειτουργούσε σαν αφορμή και "κάλεσμα" για επιβολή της νέας εξουσίας του Κιέβου και στην Κριμαία...

(16) Βλέπε χαρακτηριστικά το άρθρο στην Iskra του Θέμη Δημητρακόπουλου στις 3/3/2014 με τίτλο "Με τη Ρωσία του Πούτιν λοιπόν;".

(17) Παρότι δεν είναι το θέμα μας εδώ, η πλειονότητα της Αριστεράς στον ΣΥΡΙΖΑ -και όχι μόνο- εξακολουθεί να μη διακρίνει τις αποφασιστικές διαφορές ανάμεσα: α) στην αντιφασιστική αιχμή της Αντίστασης ενάντια στους Γερμανούς, β) το κοινωνικό περιεχόμενο και τον τελικό στόχο του κινήμαστος του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και γ) το χαρακτήρα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ως τέτοιου, ταυτίζοντας την αιχμή της Αντίστασης με τον τελικό στόχο του κινήματος και με το χαρακτήρα του πολέμου συνολικά.

(18) Παραθέτουμε ολόκληρη την ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ:

«Ο υπουργός Εξωτερικών, Ε. Βενιζέλος, κατά την επίσκεψή του στην Μαριούπολη, παρόλο που  είχε ως στόχο να "καθησυχάσει" τους έλληνες της Διασποράς, δεν έκανε καμιά αναφορά στην λεγόμενη κυβέρνηση εθνικής ενότητας στο Κίεβο, στην οποία συμμετέχουν ακροδεξιά και νεοναζιστικά μορφώματα, και η οποία, με ένα από τα πρώτα νομοσχέδια που ψήφισε, κατάργησε όλα τα δικαιώματα των  τεσσάρων μειονοτήτων της χώρας, συμπεριλαμβανομένων και των Ελλήνων.

Η νομιμοποίηση μιας τέτοιας κυβέρνησης από την ελληνική πλευρά ενέχει ανυπολόγιστους κινδύνους για την δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ταυτόχρονα, η άκρως επικίνδυνη γεωστρατηγική αντιπαράθεση της Ουάσινγκτον και των Βρυξελλών με την Μόσχα φέρνει την Ευρώπη ένα βήμα πριν από έναν κλιμακούμενο νέο «ψυχρό πόλεμο», με ανυπολόγιστους κινδύνους για την ειρήνη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σταθερά προσανατολισμένος στην ανάγκη να μην γίνει ουραγός η ελληνική κυβέρνηση σε επικίνδυνους σχεδιασμούς».

(19) Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Κ.Ε. του ΚΚΕ, 27/2/2014

(20) Ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Δευτέρα 3 Μαρτίου 2014.

(21) Ένας μακρύς κατάλογος άρθρων και τοποθετήσερων από ευρύ φάσμα της Αριστεράς και της αντικαπιταλιστικής - επαναστατικής Αριστεράς έχει αυτή την προσέγγιση. Ενδεικτικά αναφέρουμε το άρθρο του Φελίξ Σαρτρέ στην "Αυγή" 5/3/2014 με τίτλο "Ποια άνοιξη στην Ουκρανία;" (που ξεκινάει διθυραμβικά ως εξής "Η ουκρανική επανάσταση αποτελεί τομή τόσο για την ίδια τη χώρα όσο και για τον υπόλοιπο μετακομμουνιστικό κόσμο"...) και το άρθρο του Σ. Κοντογιάννη από την Εργατική Αλληλεγγύη στις 5 Μαρτίου με τίτλο "Η κρίση στην Ουκρανία: ούτε Ουάσινγκτον ούτε Μόσχα" όπου αναφέρεται με πλάγιο" τρόπο το εξής: "Ο κόσμος, όμως, που έδωσε ακόμα και τη ζωή του στην Πλατεία Μαϊντάν για να ανατρέψει την διεφθαρμένη εξουσία του Γιανουκόβιτς δεν έχει κανένα λόγο να πανηγυρίζει".

(22) Ακόμη και από τους πλέον ένθερμους της θεωρίας περί "γνήσιου λαϊκού κινήματος", δεν παρατίθενται στοιχεία για τη μαζικότητά του στην τελευταία κρίσιμη φάση πριν την ανατροπή του Γιανουκόβιτς. Ο Άλαν Γουντς, πάντως, που βάσει της άποψής του δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι έχει λόγους να υποβαθμίζει τη μαζικότητα του κινήματος της Μαϊντάν στην τελική του φάση, ισχυρίζεται ότι η μαζικότητα δεν ξεπέρασε τα 20.000 άτομα. Ας πούμε όμως ότι ήταν διπλάσια και ας συνυπολογίσουμε τους εξής παράγοντες: ότι οι ακροδεξιοί και οι φασίστες είχαν κάνει γενική κινητοποίηση και συγκέντρωση δυνάμεων απ' όλη τη δυτική Ουκρανία, ότι στο "κίνημα" κυριάρχησαν απόλυτα πολιτικά και ιδεολογικά οι φιλοδυτικοί, ακροδεξιοί εθνικιστές και φασίστες, ότι η ισραηλινή "Χααρέτς" παραδέχστηκε ότι στα γεγονότα συμμετείχαν κομάντος εκπαιδευμένοι στο Ισραήλ, ότι υπήρχαν ελεύθεροι σκοπευτές από την πλευρά των "διαδηλωτών", ότι η ιμπεριαλιστική χρηματοδότηση της "πορτοκαλί" επανάστασης στην Ουκρανία έχει πίσω της τουλάχιστον 15 χρόνια προϊστορία και ότι τα 40.000 (καθ' υπερβολήν) άτομα της "εξέγερσης" στην Ουκρανία των 46 εκατ. κατοίκων αντιστοιχούν σε 10.000 άτομα στο Σύνταγμα, τότε μπορούμε να σχηματίσουμε μια σίγουρη ιδέα για ποια "εξέγερση" μιλάμε.

(23) Βεβαίως, η Αριστερά καλά θα κάνει να παρεμβαίνει ακόμη και στα αντιδραστικά κινήματα (Ο Λένιν έλεγε ότι πρέπει να πρεμβαίνουμε και στα αντιδραστικά συνδικάτα), αλλά είναι άλλο η παρέμβαση και άλλο η συμμετοχή και στήριξη και μάλιστα με διθυραμβικούς χαρακτηρισμούς για λαϊκή εξέγερση κ.λπ.

(24) Στο Σύνταγμα δεν συνέβησαν όλα αυτά γιατί η Αριστερά απέτρεψε τη επικράτηση της "πάνω πλατείας", κυρίως με τον όγκο της παρουσίας της και με το γενικό συσχετισμό δύναμης στην κοινωνία παρά με την πολιτική της γραμμή παρέμβασης στο κίνημα, αλλά και γιατί η Χρυσή Αυγή δεν είχε αναπτυχθεί ακόμη σαν μαζικό πολιτικό ρεύμα και δεν είχε ακόμη την ετοιμότητα και αυτοπεποίθηση να διεκδικήσει την ηγεσία ενός τέτοιου κινήματος διαμαρτυρίας - γι' αυτό εξάλλου και δεν συμμετείχε στην "πάνω πλατεία".

(25) Οι "αμετανόητοι" της Μαϊντάν.

(26) Αυτό το ζήτημα σχετίζεται, χωρίς κατ' ανάγκη και να ταυτίζεται, με το ζήτημα του αντιφατικού χαρακτήρα αυτών των καθεστώτων. Όσοι τα θεωρούσαν απλά μια ιδιόμορφη εκδοχή καπιταλισμού, είναι λογικό να αντιμετωπίζουν την πτώση τους σαν μονοσήμαντα θετική.

(27) Για τη σημασία αυτού του γεγονότος ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Ε.Ε., βλέπε το άρθρο του Δημήτρη Μπελαντή "Η Ευρώπη, η Ουκρανία κι εμείς" στο www.rproject.gr στις 6/3/2014.

Ετικέτες