Η παλαιστινιακή ψυχή όσο κι αν αιμορραγεί στέκεται όρθια, ενώ κακαρίζουν τα παπαγαλάκια της Γιουροβίζιον
Ενώ τα συστημικά μέσα ενημέρωσης προβάλλουν εν χορώ την καταναλωτική φιέστα της Γιουροβίζιον που, τάχα τυχαία, διεξάγεται φέτος στο Ισραήλ, κράτος που επίσημα πια αυτοανακηρύχθηκε κράτος θεοκρατικού απαρτχάιντ, τα βάσανα του Παλαιστινιακού λαού συνεχίζονται και εντείνονται ωθώντας στο όριο της απελπισίας ανθρώπους διαφορετικών γενεών, κοινωνικών στρωμάτων και θρησκευτικών πεποιθήσεων που το μοναδικό τους "φταίξιμο" είναι ότι θέλουν να ζήσουν στην πατρογονική τους γη, να διατηρήσουν ζωντανή την πολιτισμική τους παράδοση, να απολαμβάνουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Μόνιμη έγνοια του σιωνιστικού κράτους είναι για δεκαετίες η προσπάθεια νομιμοποίησης ενός βάρβαρου αποικιοκρατικού καθεστώτος κατοχής που ασκείται σε βάρος των Παλαιστινίων, ξεβγάλματος των σοβαρών κρατικών εγκλημάτων, μέσα από φιέστες, επιδοτούμενες καλλιτεχνικές και επιστημονικές εκδηλώσεις, παρελάσεις με ψευδεπίγραφο δικαιωματικό πρόσημο.
Σε αυτό το εγχείρημα ξεβγάλματος εντάσσεται και η προκλητική φιέστα της Γιουροβίζιον, την οποία κάθε δημοκράτης και κάθε αγωνιστής του εργατικού κινήματος οφείλει να καταγγείλει.
Αυτόν τον Απρίλη, μια ομάδα ψυχιάτρων και γενικών γιατρών παρέμεινε για 2 εβδομάδες στην Δυτική όχθη του Ιορδάνη, τμήμα των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών.
Το ταξίδι αυτό ήταν μια πρώτη έμπρακτη δράση,και το επιστέγασμα επαφών που είχε στην Γαλλία το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δημοκρατικής Ψυχικής Υγείας (1).
Πιστεύουμε πως πέρα από τις διακηρύξεις πολιτικής συμπαράστασης και τη διαμόρφωση άποψης μέσα από τις πληροφορίες που διακινούν τα συστημικά, ή και τα εναλλακτικά, μέσα ενημέρωσης, η διεθνιστική αλληλεγγύη χτίζεται μέσα από ανθρώπινες συναντήσεις και την θεμελίωση της πολιτικής γνώσης πάνω σε κοινά αναγνωρίσιμες εμπειρίες.
Βέβαια, οι μορφές που παίρνει η ταξική και εθνική καταπίεση στον διεθνή καπιταλισμό παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές από τόπο σε τόπο και η άποψη που μπορεί κανείς να αποκτήσει, ακόμη και μέσα από έμπρακτες δράσεις αλληλεγγύης, μοιάζει κάποτε με όραση μέσα από τρύπα.
Από ποια θέση μιλάμε
Το Δίκτυο συγκροτήθηκε στη βάση της θέσης ότι τα ζητήματα (ψυχικής) υγείας είναι κοινωνικά και πολιτικά επικαθοριζόμενα. Για μας έχουν αξία οι απαντήσεις που προτείνονται σε αυτά όταν προκύπτουν μέσα από τις συλλογικές διεργασίες και τους αγώνες των άμεσα ενδιαφερομένων, πολιτών, χρηστών και επαγγελματιών του συστήματος Υγείας.
Η σημερινή μας προσέγγιση του Παλαιστινιακού ζητήματος και των επιπτώσεων του στην (ψυχική) υγεία του Παλαιστινιακού λαού έχει επηρεαστεί από τις αναλύσεις και τοποθετήσεις Παλαιστίνιων ψυχοθεραπευτών και αλληλέγγυων επαγγελματιών από τις ΗΠΑ και την Αγγλία (2). Οι τοποθετήσεις αυτών των συναδέλφων εκλαμβάνουν τα ζητήματαψυχικήςυγείας των Παλαιστίνιων κατ'αναλογίαν προς καταστάσεις χρόνιας εξάσκησης βίας και κακομεταχείρισης και της διαλεκτικής θύτη και θύματος.
Αν και η βία που ασκείται από το σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ είναι από τις πιο ακραίες και πιο οξείες μορφές βίας που έχουν ασκηθεί στην ιστορία (δολοφονίες, βασανιστήρια, ακρωτηριασμοί, τυφλά αντίποινα) η κοινή καθημερινή "ψυχολογική" βία που ασκείται από το κράτος του Ισραήλ στους Παλαιστίνιους (ταλαιπωρίες, προπηλακισμοί, παρεμπόδιση καθημερινής ζωής, στέρηση βασικών δικαιωμάτων) είναι εξ ίσου τραυματική και στοχεύει στην δημιουργία ενός καθημερινού αισθήματος τρόμου και ανημπόριας.
Όπως και στην περίπτωση σοβαρής οικιακής ή επαγγελματικής βίας ο στόχος του θύτη είναι να απαξιώσει τον λόγο του θύματος, να παρουσιάσει το έγκλημα του σαν μια δικαιολογημένη και φυσιολογική κατάσταση, να αντιστρέψει την πραγματικότητα παρουσιάζοντας το θύμα ως ένοχο.
Στο έργο του αυτό, ο δράστης μπορεί να βρει συνειδητούς ή παραπλανημένους συνεργούς: οικογένεια, αστυνομικές ή δικαστικές αρχές.
Στην περίπτωση του εγκλήματος που ασκείται σε βάρος του Παλαιστινιακού λαού συνεργοί (συνειδητοί ή παραπλανημένοι) είναι οι κυβερνήσειςδυτικών και κάποιων αραβικών, ορισμένες ΜΚΟ, η "κοινωνία πολιτών"του λεγόμενου Δυτικού κόσμου. Όπως και στην περίπτωση της οικιακής βίας, δεν μπορεί να υπάρξει αντιμετώπιση του ψυχικού τραύματος χωρίς την δημόσια κατάδειξη καισύννομη τιμωρία του ένοχους θύτη.
Αξίζει να αναφερθεί πως η πλειοψηφία των επιστημονικών κοινοτήτων (συμπεριλαμβανομένου τουχώρου ψυχικής υγείας) της Δύσης συνάδει (συνειδητά ή αθέλητα) με τον επίσημο λόγο του θύτη, δηλαδή του σιωνιστικού κράτους του Ισραήλ.
Η αποδόμηση λοιπόν της σιωνιστικής προπαγάνδας και η ανατροπή της ηγεμονίας της πρέπει να είναι από τους κύριους στόχους μας.
Μαρτυρίες από ένα πρόσφατο ταξίδι
Η ομάδα των αλληλέγγυων βρέθηκε στην κατεχόμενη από το Ισραήλ Δυτική όχθη του Ιορδάνη μέσα στον μήνα Απρίλη.
Μια πρώτη εντύπωση ήταν το διάχυτα πνιγηρό αίσθημα καταπίεσης που δεν αφήνει ανεπηρέαστο ούτε τον πιο αδιάφορο παρατηρητή.
Ισραηλινά στρατιωτικά περίπολα εμφανίζονται αναπάντεχα σε κάθε γωνιά και πολλαπλά σημεία ελέγχου εμποδίζουν κάθε ελευθερία κυκλοφορίας.
Η εξουσία της Παλαιστινιακής διοίκησης περιορίζεται στο κέντρο κάποιων μεγάλων πόλεων (π.χ. Ραμάλα) ενώ η σχετικά αυτοδιοικούμενη πόλη της Βηθλεέμ περιστοιχίζεται από πανύψηλο τείχος. Επιπλέον, αυτός καθαυτός ο ρόλος της Παλαιστινιακής διοίκησης παραμένει ιδιαίτερα αμφίσημος, και στα μάτια πολλών Παλαιστίνιων εμφανίζεται ως εξουσία που συνεργάζεται με το Ισραήλ.
Η ομάδα των αλληλέγγυων επισκέφθηκε το μοναδικό ψυχιατρικό νοσοκομείο της Παλαιστίνης στην πόλη Βηθλεέμ, που υποδέχεται ασθενείς (χριστιανούς και μουσουλμάνους) από το σύνολο των παλαιστινιακών εδαφών. Επισκέφθηκε επίσης κέντρα Υγείας και μεμονωμένους επαγγελματίες.
Η τραγική κατάσταση που αντιμετωπίζει ο Παλαιστινιακός λαός αντανακλάται με έμμεσο τρόπο στα κλινικά περιστατικά που υποδέχεταιτο παλαιστινιακό σύστημα (ψυχικής) Υγείας καθώς απουσιάζουν πλήρως από την κοινότητα οι δομές υποδοχής των ψυχικά τραυματιών και τον ρόλο αυτό αναλαμβάνει η οικογένεια και ευρύτερα η κοινότητα.
Αντίθετα καταγράφονται επιδημιολογικά οι μακροπρόθεσμες συνέπειες του ψυχικού τραύματος: παραβατικές συμπεριφορές και αυξανόμενη εξάρτηση από φθηνές συνθετικές εθιστικές ουσίες.
Η εμπειρία που καταγράφεται από τους ελευθεροεπαγγελματίες ψυχοθεραπευτές είναι διαφορετική καθώς εκεί υπάρχει περισσότερος χρόνος ώστε οι ασθενείς να καταθέσουν και να επεξεργαστούν τα ψυχικά τους τραύματα.
Η έκθεση του γενικού πληθυσμού στην άγρια σιωνιστική καταστολή, και τις βάρβαρες πρακτικές του κράτους του Ισραήλ, αφορά το 40% του πληθυσμού και όλες τις ηλικιακές ομάδες και κατηγορίες, σε μεγάλο δε βαθμό ανήλικα άτομα. Η έκθεση τωνψυχικά ασθενών σε ψυχοτραυματικούς παράγοντες που σχετίζονται με την καταστολή δεν είναι μεγαλύτερη από αυτήν του γενικού πληθυσμού, ήδη πολύ ευρεία.
Είναι σημαντικό επίσης να τονιστεί πως, στα παλαιστινιακά εδάφη, η βία εναντίον των γυναικών βρίσκεται σε σταθερά πτωτική τάση, διαψεύδοντας έτσι τα ισλαμοφοβικά στερεότυπα που διακινούν τα δυτικά μέσα ενημέρωσης.
Πρέπει να τονιστεί πως, σε κάθε περίπτωση, τα διαθέσιμα μέσα για την υγειονομική περίθαλψη είναι από πενιχρά έως ανύπαρκτα και οι υγειονομικές μονάδες επιβιώνουν χάρη στην οικονομική ενίσχυση από ΜΚΟ, και συχνά από φαρμακευτικές εταιρείες (πχ ιορδανικές) που προσφέρουν την ενίσχυση τους ...με το αζημίωτο.
Φτωχός πάντα συγγενής του συστήματος Υγείας, το σύστημα ψυχικής Υγείας αντιμετωπίζει δεινότερες ακόμη δυσκολίες.
Παρ'όλα αυτά οι Παλαιστίνιοι συνάδελφοι μας (ψυχίατροι, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί) αγωνίζονται καθημερινά για να προσφέρουν ανακούφιση στους ασθενείς και τους ψυχικά τραυματισμένους ανθρώπους.
Υφίστανται καθημερινά την σιωνιστική καταπίεση και παρεμποδίζονται να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες, αλλά ακόμη και να μεταβούν στην εργασία τους. Πολλοί από αυτούς έχουν υποστεί συλλήψεις και σωματική βία από τα ισραηλινά στρατεύματα κατοχής. Οι αμοιβές που παίρνουν δεν επαρκούν για να επιβιώσουν και πολλοί καταφεύγουν σε αναζήτηση δεύτερης εργασίας, συχνά ανειδίκευτης.
Παράλληλα με τους επαγγελματίες, απλοί πολίτες προσφέρουνβοήθεια σε ψυχικά ασθενείς, ιδιαίτερα στα πλαίσια δραστηριοτήτων επανένταξης. Κάτι τέτοιο συμβαίνει στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο της Βηθλεέμ, η θεραπευτική ομάδα του οποίου προσανατολίζεται από τις αρχές του κινήματος αποασυλοποίησης.
Η ομάδα των αλληλέγγυων επισκέφθηκε επίσης Γενικά Κέντρα Υγείας στην Δυτική όχθη και διαπίστωσε τις μεγάλες ανάγκες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εκεί οι συνάδελφοι. Τα Γενικά Κέντρα Υγείας υποδέχονται τακτικά ανθρώπους που έχουν υποστεί τραυματισμούς από τα ισραηλινά στρατεύματα κατοχής, σωματικούς και ψυχικούς. Στερούνται ωστόσο ειδικευμένο προσωπικό αλλά και την δυνατότητα να εκπαιδεύσουν το ήδη υπάρχον.
Ανάγκη έμπρακτης αλληλεγγύης
Παρά τα συνεχή χτυπήματα που υπομένει, και τις δραματικές επιπτώσεις τους σε όλα τα μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα, ο Παλαιστινιακός λαός, και ιδιαίτερα η νεολαία του, στέκεται όρθιος και αντιστέκεται. Στην γλώσσα των Παλαιστίνιων "σουμούντ" σημαίνει την διαρκή συλλογική, υπαρξιακής διάστασης, αντίσταση στην σαρωτική σιωνιστική επέλαση και τις κάθε λογής εκφάνσεις της. "Σουμούντ" σημαίνει επίσης ελπίδα, δύναμη ζωής. Είναι αυτή η δύναμη που εμψυχώνει σήμερα τον Παλαιστινιακό λαό και ιδιαίτερα τα πιο μαχητικά κομμάτια του.
Ωστόσο, η ελπίδα και δύναμη των Παλαιστίνιων χρειάζεται στήριξη. Προδομένοι από την λεγόμενη "διεθνή κοινότητα", από αραβικές κυβερνήσεις, αλλά σε ένα βαθμό και από τις δικές τους ηγεσίες, οι Παλαιστίνιοι χρειάζονται την στήριξη του διεθνούς δημοκρατικού, ριζοσπαστικού και εργατικού κινήματος.
Για μας, η αλληλεγγύη πρέπει να είναι και πολιτική και έμπρακτη.
Από την πλευρά του Δικτύου, και γενικότερα του διεθνούς λαϊκού κινήματος για την Υγεία, αναζητούμε στηρίγματα μέσα στον χώρο των αγωνιζόμενων υγειονομικώνκαι των χρηστών ώστε όχι μόνο να καταγγελθεί το σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ, αλλά και να γίνει αισθητή η παρουσία μας στο πλευρό του αγωνιζόμενου Παλαιστινιακού λαού, των επαγγελματιών υγείας, των ασθενών, των τραυματιών, των οικογενειών, όλων των θυμάτων της σιωνιστικής καταπίεσης και καταστολής.
Η πρόσβαση σε όλα τα παλαιστινιακά εδάφη ελέγχεται σήμερα από τις στρατιωτικές δυνάμεις του Ισραήλ. Έτσι, η αποστολή φαρμακευτικού ή παραϊατρικού υλικού ελέγχεται από τις δυνάμεις κατοχής και μπορεί να προωθηθεί μόνο μέσα από αναγνωρισμένες ΜΚΟ με τους συνακόλουθους περιορισμούς.
Η βοήθεια την οποία φαίνεται πως αναζητούν σήμερα οι Παλαιστίνιοι συναγωνιστές μας είναι κυρίως ανθρώπινη, με την μορφή εκπαίδευσης ανθρώπων οι οποίοι θα μπορέσουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους τοπικά. Για παράδειγμα, ζητήθηκε η εκπαίδευση Παλαιστίνιων τεχνικών και παραϊατρικών στην προσθετική. Υπάρχουν σήμερα πολλοί Παλαιστίνιοι όλων των ηλικιών που έχουν ακρωτηριαστεί από την άγρια βία που ασκείται τακτικά από τους Ισραηλινούς στρατιώτες και από τους βομβαρδισμούς αμάχων.
Τα θύματα της ισραηλινής βίας είναι υποχρεωμένα να καταφεύγουν για τις προσθετικές φροντίδες στις υπηρεσίες του Ισραήλ, εφόσον φυσικά διαθέτουν τα οικονομικά μέσα. Στα παλαιστινιακά εδάφη υπάρχουν εργαστήρια που θα μπορούσαν να κατασκευάσουν επί τόπου προσθετικά μέλη, λείπει όμως η ειδική τεχνογνωσία.
Επίσης εκπαιδευτική βοήθεια ζητήθηκε και για την εκπαίδευση των νοσηλευτών, εργοθεραπευτών, ψυχολόγων, ακόμη και απλών πολιτών για άμεση παροχή ιατρικής και ψυχολογικής υποστήριξης στα θύματα της ισραηλινής βίας.
Στα πλαίσια της έμπρακτης αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό, η καταγγελία της καταναλωτικής καλλιτεχνικής φιέστας της Γιουροβίζιον θεωρείται αυτονόητη.
Συνάμα θα πρέπει να προωθείται στους συνδικαλιστικούς, επαγγελματικούς και κοινωνικούς μας χώρους η ενημέρωση για όλα τα σε βάρος των Παλαιστίνιων εγκλήματα του κράτους του Ισραήλ και η απονομιμοποίηση της στρατιωτικής κατοχής και των εποικισμών.
Θα πρέπει να προτρέπουμε τους φίλους και συναδέλφους μας να απέχουν και να καταγγέλλουν καλλιτεχνικές και επιστημονικές εκδηλώσεις που διαδραματίζονται στο κράτος του Ισραήλ και να ξεσκεπάζουμε εργασίες και συμμετοχές που με οποιοδήποτε πρόσχημα συντελούν στο ξέβγαλμα του αδυσώπητα καταπιεστικού αυτού κράτους.
Και φυσικά, να αποκαλύπτουμετην ενδεχόμενη συμμετοχή του ελληνικού καπιταλισμού σε έργα και υπηρεσίες που βοηθούν τον εποικισμό και την κατοχή.
Έτσι θα βοηθήσουμε να δυναμώσει ακόμη περισσότερο η θέληση του Παλαιστινιακού λαού για αντίσταση και να ακουστεί η φωνή του πέρα από τα σύνορα.
============================================
(1) Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δημοκρατικής Ψυχικής Υγείας είναι συλλογικότητα που αποτελείται από ακτιβιστές, πολίτες, χρήστες και επαγγελματίες ψυχικής υγείας από το Βέλγιο, την Γαλλία, την Ελλάδα και την Καταλονία
(2) Η μη επώνυμη αναφορά είναι σκόπιμη
* Ο Μανώλης Κοζαδίνος είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ψηφοδέλτιο Λαϊκή Ενότητα-Μέτωπο Ανατροπής