Οι επερχόμενες στις 21 Μάη εκλογές βρίσκουν την ελληνική κοινωνία σε «μεταβατική» κι ευαίσθητη φάση.

Το «συμ­βάν» στα Τέμπη συ­νό­ψι­σε τις πι­κρές εμπει­ρί­ες του κό­σμου στην τε­λευ­ταία μακρά πε­ρί­ο­δο, και ώθησε με­γά­λα τμή­μα­τα της ερ­γα­ζό­με­νης πλειο­ψη­φί­ας να βγά­λει πο­λι­τι­κά συ­μπε­ρά­σμα­τα για το χα­ρα­κτή­ρα της επί­θε­σης που έχου­με υπο­στεί, αλλά και για τις πο­λι­τι­κές ευ­θύ­νες σχε­τι­κά με αυτήν. Η κι­νη­μα­τι­κή ανά­τα­ση που ακο­λού­θη­σε με τις απερ­γί­ες, τις μα­ζι­κές δια­δη­λώ­σεις, με τον ορατό ρόλο της ορ­γα­νω­μέ­νης-πο­λι­τι­κής Αρι­στε­ράς, δεί­χνει ότι η «με­τα­βα­τι­κό­τη­τα» της πο­λι­τι­κής πε­ριό­δου που δια­νύ­ου­με είναι αρι­στε­ρό­στρο­φη. Ο κό­σμος ψά­χνει για απα­ντή­σεις «έξω από το κουτί» ενά­ντια στην πο­λι­τι­κή που κυ­ριάρ­χη­σε στην τε­λευ­ταία εποχή. 

Αυτό φαί­νε­ται ολο­φά­νε­ρα στα λε­γό­με­να ποιο­τι­κά στοι­χεία των δη­μο­σκο­πή­σε­ων. Τα τα­ξι­κά ζη­τή­μα­τα έχουν ως ανα­δει­χθεί ως κυ­ρί­αρ­χα κρι­τή­ρια στη δια­μόρ­φω­ση της εκλο­γι­κής στά­σης: Ακρί­βεια-τι­μές (55%), μι­σθοί-ερ­γα­σια­κές σχέ­σεις (29%), υγεία-πε­ρί­θαλ­ψη (22%), ανερ­γία (20%), παι­δεία-σχο­λεία (16%). Σε βάρος της πα­ρα­δο­σια­κής θε­μα­το­λο­γί­ας όπου συ­γκρο­τεί­ται σε με­γά­λο βαθμό η επιρ­ροή των αστι­κών κομ­μά­των και κυ­ρί­ως της Δε­ξιάς: Εξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή-ελ­λη­νο­τουρ­κι­κά (8%), προ­σφυ­γι­κό-με­τα­να­στευ­τι­κό (7%) κ.ο.κ. (στοι­χεία της Palmos Analysis). 

Αυτή η κα­τεύ­θυν­ση επι­βε­βαιώ­νε­ται και στην πρό­βλε­ψη ψήφου. Η κοινή συ­νι­στα­μέ­νη όλων των δη­μο­σκο­πή­σε­ων είναι ότι το άθροι­σμα των ψήφων της ΝΔ και του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, των κομ­μά­των που προ­βά­λουν τον εαυτό τους ως «κορμό» μιας κά­ποιας κυ­βερ­νη­τι­κής λύσης, μετά βίας φτά­νει στο 50%! Ασφα­λώς η κυ­ρί­αρ­χη τάξη έχει τρό­πους να χει­ρι­στεί αυτό το (ενο­χλη­τι­κό) πρό­βλη­μα. Η αυ­ξη­τι­κή τάση των συ­ζη­τή­σε­ων περί κυ­βέρ­νη­σης «ευ­ρύ­τε­ρων συ­ναι­νέ­σε­ων» ή «ει­δι­κού σκο­πού» κλπ είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή. Η φράση «στην [αστι­κή] δη­μο­κρα­τία δεν υπάρ­χουν αδιέ­ξο­δα» ανα­μέ­νε­ται να φο­ρε­θεί πολύ φέτος την άνοι­ξη. Όμως τέ­τοιες λύ­σεις είναι κάθε άλλο παρά εύ­κο­λες: τα υπάρ­χο­ντα κόμ­μα­τα «κορ­μού» δεν είναι έτοι­μα για τέ­τοιες λύ­σεις, αυτές συν­δέ­ο­νται με αμ­φι­σβή­τη­ση των υπαρ­κτών ηγε­σιών (δε­δο­μέ­νο στην πε­ρί­πτω­ση Μη­τσο­τά­κη, πι­θα­νό στην πε­ρί­πτω­ση Τσί­πρα), ενώ κα­νείς δεν μπο­ρεί να υπο­τι­μά την ευ­ρω­παϊ­κή εμπει­ρία που δεί­χνει ότι οι κυ­βερ­νή­σεις συ­να­σπι­σμού είναι αστα­θέ­στε­ρες κι πιο ευά­λω­τες από τις κυ­βερ­νή­σεις «πο­λι­τι­κής νίκης» του α’ ή του β’ κόμ­μα­τος. 

Σε αυτό το πε­ρι­βάλ­λον θα έχου­με να κι­νη­θού­με. Το πρώτο πο­λι­τι­κό κα­θή­κον είναι το μαύ­ρι­σμα της ΝΔ του Μη­τσο­τά­κη. Δεν υπάρ­χει κα­νέ­να πε­ρι­θώ­ριο υπο­τί­μη­σης αυτής της ανά­γκης. Αν ο Μη­τσο­τά­κης βρει τα πε­ρι­θώ­ρια ανα­πα­ρα­γω­γής του κυ­βερ­νη­τι­κού ρόλου του, μετά το ση­με­ρι­νό στρί­μωγ­μα στα σχοι­νιά (αξιο­ποιώ­ντας κυ­ρί­ως τις πο­λι­τι­κές αδυ­να­μί­ες των αντα­γω­νι­στών του…), τότε η επό­με­νη κυ­βέρ­νη­ση θα χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται από ανά­λο­γη ή και με­γα­λύ­τε­ρη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη επι­θε­τι­κό­τη­τα σε βάρος του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας. Γι’ αυτό η πο­λι­τι­κή και εκλο­γι­κή κα­τα­δί­κη της Δε­ξιάς πρέ­πει να γίνει υπό­θε­ση της συλ­λο­γι­κής και ατο­μι­κής κί­νη­σης του κα­θε­νός/κα­θε­μιάς από όσους/όσες εμ­φα­νί­στη­καν στους δρό­μους μετά τα Τέμπη. 

Όμως αυτή η στάση δεν μπο­ρεί να τε­λειώ­νει εκεί. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (όπως και το ΠΑΣΟΚ) δεν είναι λύση, από τη σκο­πιά της υπε­ρά­σπι­σης των τα­ξι­κών συμ­φε­ρό­ντων μας. Το βα­σι­κό πο­λι­τι­κό όπλο του Τσί­πρα είναι ο ισχυ­ρι­σμός ότι φρά­ζει το δρόμο στον Μη­τσο­τά­κη. Πρό­κει­ται για υπο­κρι­σία: προ­ϋ­πό­θε­ση για την πο­λι­τι­κή επι­βί­ω­ση του Μη­τσο­τά­κη είναι να βρει η ΝΔ στην πρώτη Κυ­ρια­κή, εκλο­γι­κό πο­σο­στό που θα αφή­νει ανοι­χτή τη διεκ­δί­κη­ση αυ­το­δυ­να­μί­ας στη δεύ­τε­ρη κάλπη (κατά τους δη­μο­σκό­πους, κατ’ ελά­χι­στο 33%). Με αυτή την έν­νοια, κάθε ψήφος στην Αρι­στε­ρά, φρά­ζει το δρόμο στον Μη­τσο­τά­κη. 

ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ

Ο Τσί­πρας ζητά τη συ­γκέ­ντρω­ση της αρι­στε­ρής ψήφου στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, με στόχο να συ­γκρο­τή­σει μια κά­ποια «προ­ο­δευ­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση». Όμως η συ­γκυ­βέρ­νη­ση με το ΠΑΣΟΚ του Ν. Αν­δρου­λά­κη, θα είναι μια κυ­βέρ­νη­ση «ελα­χί­στων δε­σμεύ­σε­ων» απέ­να­ντι στα αι­τή­μα­τα και στις προσ­δο­κί­ες, και ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο απέ­να­ντι στις επεί­γου­σες ανά­γκες του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας. Το απο­δει­κνύ­ει χει­ρο­πια­στά η πει­σμα­τι­κή άρ­νη­ση του Τσί­πρα να δε­σμευ­τεί για την ανα­τρο­πή της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης του ΟΣΕ, ακόμα και μετά την τρα­γι­κή εμπει­ρία στα Τέμπη. Η φράση «θα επα­να­δια­πραγ­μα­τευ­τώ τη Σύμ­βα­ση με τους Ιτα­λούς» λέει πε­ρισ­σό­τε­ρες αλή­θειες από όλες τις δη­μα­γω­γι­κές κο­ρώ­νες στις προ­ε­κλο­γι­κές συ­γκε­ντρώ­σεις. 

Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ βα­δί­ζει προς τις εκλο­γές της 21ής Μαΐου, προ­βάλ­λο­ντας τον ισχυ­ρι­σμό ότι το κυ­βερ­νη­τι­κό έργο του 2015-19 ήταν «θε­τι­κό». Παρά τους εκ­βια­σμούς της Τρόι­κα, λένε, «βγά­λα­με τη χώρα από τα μνη­μό­νια». Όμως όσοι ζουν από τη δου­λειά τους, δεν βγή­καν ποτέ από τα μνη­μό­νια: Οι μνη­μο­νια­κές πε­ρι­κο­πές στις συ­ντά­ξεις είναι εδώ, και μο­νι­μο­ποι­ή­θη­καν από τον νόμο Κα­τρού­γκα­λου. Οι μνη­μο­νια­κές πε­ρι­κο­πές στις κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες είναι εδώ, η δρα­στι­κή μεί­ω­ση του με­ρι­δί­ου των μι­σθών στο πα­ρα­γό­με­νο ΑΕΠ είναι εδώ, η ρα­γδαία αύ­ξη­ση της ελα­στι­κό­τη­τας (που επί ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ διευ­ρύν­θη­κε ακόμα και στο «σκλη­ρό πυ­ρή­να» του Δη­μο­σί­ου) είναι εδώ, οι μα­ζι­κές ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις είναι εδώ κ.ο.κ. Τα πε­πραγ­μέ­να της «πρώ­της φοράς» του Τσί­πρα ήταν το κα­λύ­τε­ρο χαλί για να πα­τή­σει η επι­θε­τι­κό­τη­τα του Μη­τσο­τά­κη. 

Είναι (δυ­στυ­χώς!) στιγ­μή για να θυ­μό­μα­στε αυτά τα πε­πραγ­μέ­να. Στο τέλος του 2023, με το τέλος της πο­λι­τι­κής της «χα­λά­ρω­σης» και την επι­στρο­φή στις νόρ­μες του Συμ­φώ­νου Στα­θε­ρό­τη­τας, ο ελ­λη­νι­κός κα­πι­τα­λι­σμός θα μπει ξανά σε συν­θή­κες δρα­μα­τι­κής δο­κι­μα­σί­ας. Και τότε τα πε­ρι­θώ­ρια για «κω­λο­τού­μπα» της ηγε­σί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θα είναι με­γα­λύ­τε­ρα. Γιατί ο Τσί­πρας δεν πάει πλέον προς τις εκλο­γές ως ηγέ­της μιας κά­ποιας Αρι­στε­ράς, αλλά ως ηγέ­της μιας κε­ντρο­α­ρι­στε­ρής «προ­ο­δευ­τι­κής» πα­ρά­τα­ξης. Γιατί ο συ­νο­λι­κός ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ του σή­με­ρα είναι ένα με­τριο­πα­θέ­στε­ρο, πιο αδύ­να­μο και πιο αρ­χη­γο­κε­ντρι­κό κόμμα σε σύ­γκρι­ση με το 2015. Γι’ αυτό η «προ­ο­δευ­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας» που υπό­σχε­ται ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μπο­ρεί να απο­δει­χθεί πολύ κοντά στο σχήμα της κυ­βέρ­νη­σης «ευ­ρύ­τε­ρων συ­ναι­νέ­σε­ων» που θα προ­κρί­νουν οι Έλ­λη­νες κα­πι­τα­λι­στές και οι διε­θνείς σύμ­μα­χοί τους, προ­κει­μέ­νου να αντι­με­τω­πί­σουν την πο­λι­τι­κή κρίση που έρ­χε­ται, αν οι δη­μο­σκο­πι­κές προ­βλέ­ψεις επι­βε­βαιω­θούν. 

Απέ­να­ντι σε αυτές τις προ­ο­πτι­κές, δεν υπάρ­χουν πε­ρι­θώ­ρια για αυ­τα­πά­τες ούτε, πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο, για εμπι­στο­σύ­νη. 

Στις εκλο­γές δεν ψη­φί­ζου­με μόνο, ή κυ­ρί­ως, για κυ­βέρ­νη­ση, αλλά και για αρι­στε­ρή αντι­πο­λί­τευ­ση που θα ενι­σχύ­ει μέσα στη Βουλή τις δυ­να­τό­τη­τες του κι­νή­μα­τος έξω από αυτήν. Στην ιστο­ρία του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς, αυτό το κρι­τή­ριο είναι σχε­δόν ο κα­νό­νας, καθώς αφορά τη συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φία των εκλο­γι­κών ανα­με­τρή­σε­ων. Οι πε­ρι­πτώ­σεις όπου ήταν εφι­κτή, θε­μι­τή και σκό­πι­μη η αντι­με­τώ­πι­ση των εκλο­γών με στόχο μια κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς είναι η εξαί­ρε­ση, μέσα σε ει­δι­κές και συ­γκε­κρι­μέ­νες συν­θή­κες κρί­σης του συ­στή­μα­τος, κλι­μά­κω­σης των αγώ­νων, ανο­δι­κής τάσης της πο­λι­τι­κής δύ­να­μης της Αρι­στε­ράς στην κοι­νω­νία κ.ο.κ. 

Στις εκλο­γές της 21ής Μαΐου, από τη σκο­πιά των ερ­γα­τι­κών συμ­φε­ρό­ντων, θα κρί­νε­ται η δύ­να­μη της αρι­στε­ρής αντι­πο­λί­τευ­σης που θα κα­τα­γρα­φεί. Στα ψη­φο­δέλ­τια του ΚΚΕ, του ΜΕ­ΡΑ­25 και (σε αντι­κει­με­νι­κά μι­κρό­τε­ρο βαθμό) της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ και άλλων σχη­μα­τι­σμών της άκρας Αρι­στε­ράς, θα «θερ­μο­με­τρη­θεί» η πρό­θε­ση του κό­σμου μας για μα­ζι­κούς αγώ­νες από τα κάτω στην επό­με­νη πε­ρί­ο­δο και απέ­να­ντι στην επό­με­νη κυ­βέρ­νη­ση, που θα πιά­σει τη «δου­λειά» ακρι­βώς από εκεί που θα την έχει αφή­σει ο Μη­τσο­τά­κης. 

Θέ­λου­με αυτή η τάση να ενι­σχυ­θεί στο μέ­γι­στο εφι­κτό. Γνω­ρί­ζου­με τις (αλλού πο­λι­τι­κές, αλλού ορ­γα­νω­τι­κές) αδυ­να­μί­ες όλων αυτών των σχη­μα­τι­σμών και των αντί­στοι­χων ψη­φο­δελ­τί­ων. Γι’ αυτό δεν πρό­κει­ται να συ­γκε­κρι­με­νο­ποι­ή­σου­με την επι­λο­γή μας, θα επι­μεί­νου­με να κα­λού­με δη­μό­σια σε ψήφο στην πέραν του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ Αρι­στε­ρά. 

Η ρι­ζο­σπα­στι­κή-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά απέ­τυ­χε μέσα στη μακρά προ­ε­κλο­γι­κή πε­ρί­ο­δο να συ­γκρο­τή­σει μια ενω­τι­κή, απο­τε­λε­σμα­τι­κή, σο­βα­ρή «με­τω­πι­κή» εκλο­γι­κή/πο­λι­τι­κή πα­ρέμ­βα­ση. Τα συ­μπε­ρά­σμα­τα από αυτή την απο­τυ­χία πρέ­πει να βγουν και να συ­νο­δεύ­σουν τη δράση και τις πα­ρεμ­βά­σεις μας.

Με την προ­σο­χή στραμ­μέ­νη στην επό­με­νη ημέρα, όπου θα χρεια­στεί μια σο­βα­ρή κλι­μά­κω­ση της μα­ζι­κής-ενω­τι­κής-απο­τε­λε­σμα­τι­κής πα­ρέμ­βα­σης, στη βάση μιας με­τα­βα­τι­κής αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής πο­λι­τι­κής, που τόσο ανά­γκη έχει ο κό­σμος μας.

Το κενό στην πο­λι­τι­κή του ΚΚΕ

Ο Δη­μή­τρης Κου­τσού­μπας έχει απο­λύ­τως δίκιο όταν υπο­γραμ­μί­ζει, απέ­να­ντι στην πο­λι­τι­κή και τις κυ­βερ­νη­τι­κές προ­τά­σεις των ΝΔ-ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΠΑ­ΣΟΚ, ότι: «Η στα­θε­ρό­τη­τα που επι­διώ­κουν, είναι στα­θε­ρό­τη­τα στην υλο­ποί­η­ση της αντι­λαϊ­κής πο­λι­τι­κής». 

Το τρα­γι­κό δυ­στύ­χη­μα στα Τέμπη, λει­τουρ­γώ­ντας όπως η στα­γό­να που ξε­χεί­λι­σε το πο­τή­ρι της ερ­γα­τι­κής και λαϊ­κής εμπει­ρί­ας, οδή­γη­σε μα­ζι­κά τμή­μα­τα του κό­σμου σε «αντι­συ­στη­μι­κά» πο­λι­τι­κά συ­μπε­ρά­σμα­τα. Αυτό το εντο­πί­ζει το ΚΚΕ και, σωστά, ο Δημ. Κου­τσού­μπας υπο­γραμ­μί­ζει ξανά: «Αυτό δεν είναι κάτι που λέει μόνο το ΚΚΕ. Είναι υπαρ­κτό ρεύμα στην κοι­νω­νία, απο­τέ­λε­σμα συσ­σω­ρευ­μέ­νης πεί­ρας, που κα­τα­γρά­φε­ται πλέον με μα­ζι­κούς όρους…». 

Το κομ­βι­κό ζή­τη­μα για τη μά­χι­μη Αρι­στε­ρά είναι στην πα­ρού­σα συ­γκυ­ρία το πώς θα συ­γκρο­τη­θεί κι­νη­μα­τι­κά και πο­λι­τι­κά αυτό το «μα­ζι­κό ρεύμα». Μετά τα Τέμπη, η μα­ζι­κό­τη­τα και η αν­θε­κτι­κό­τη­τα των απερ­γιών και των δια­δη­λώ­σε­ων, ήταν ένα με­γά­λο προ­ω­θη­τι­κό βήμα προς αυτήν τη κα­τεύ­θυν­ση. Τα απο­τε­λέ­σμα­τα έγι­ναν αι­σθη­τά στο πεδίο της πο­λι­τι­κής, όπου κα­τα­γρά­φη­κε η πτώση της επιρ­ρο­ής της ΝΔ, η (του­λά­χι­στον) στα­σι­μό­τη­τα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, και κατά συ­νέ­πεια ένα «αδιέ­ξο­δο» στο ζή­τη­μα της κυ­βερ­νη­τι­κής προ­ο­πτι­κής που πυ­ρο­δό­τη­σε τις διερ­γα­σί­ες περί κυ­βέρ­νη­σης «ευ­ρύ­τε­ρων συ­ναι­νέ­σε­ων». 

Μετά τα Τέμπη

Στο κι­νη­μα­τι­κό πεδίο έκ­φρα­σης αυτού του κό­σμου, η συμ­βο­λή του ΚΚΕ ήταν αναμ­φι­σβή­τη­τη. Μετά τις δύο γε­νι­κές απερ­γί­ες του Μάρτη, στη σύ­σκε­ψη συν­δι­κα­λι­στι­κών στε­λε­χών στο Σπόρ­τιγκ, οι δυ­νά­μεις του ΠΑΜΕ πήραν απο­στά­σεις από κάθε άμεση και συ­γκε­κρι­μέ­νη πρό­τα­ση κλι­μά­κω­σης. Κατά τη γνώμη μας, αυτό ήταν λάθος: όταν έχει αρ­χί­σει ένας τόσο ση­μα­ντι­κός ερ­γα­τι­κός «χορός», οι δυ­νά­μεις της Αρι­στε­ράς οφεί­λουν να είναι οι τε­λευ­ταί­ες που απο­χω­ρούν από την «πίστα» και όχι, ασφα­λώς, οι πρώ­τες. Όμως εί­μα­στε ανοι­χτοί στο να συ­ζη­τή­σου­με ότι αυτό μπο­ρεί να είναι απο­τέ­λε­σμα συ­γκε­κρι­μέ­νων εκτι­μή­σε­ων μπρο­στά σε μια συ­γκε­κρι­μέ­νη (και σύν­θε­τη) κα­τά­στα­ση του κι­νή­μα­τος. Δυ­στυ­χώς, αυτό δεν ισχύ­ει σχε­τι­κά με την πο­λι­τι­κή που προ­τεί­νε­ται στο κί­νη­μα. 

Το ΚΚΕ δη­λώ­νει ότι πρέ­πει να πα­λέ­ψου­με για «σύγ­χρο­νες, ποιο­τι­κές, φτη­νές και ασφα­λείς» σι­δη­ρο­δρο­μι­κές με­τα­φο­ρές. Κα­τα­δι­κά­ζει την ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση του ΟΣΕ, υπο­δει­κνύ­ει τις ευ­θύ­νες του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που επέ­τρε­ψαν αυτό το κοι­νω­νι­κό έγκλη­μα, αλλά απέ­χει προ­σε­κτι­κά από κάθε συ­γκε­κρι­μέ­νη πρό­τα­ση για την αντι­στρο­φή της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης στο σι­δη­ρό­δρο­μο. Προ­κά­λε­σε έκ­πλη­ξη σε κάθε συν­δι­κα­λι­σμέ­νο άν­θρω­πο η έντα­ση με την οποία το ΚΚΕ απορ­ρί­πτει το (ανα­γκαίο) σύν­θη­μα για επα­να­κρα­τι­κο­ποί­η­ση του ΟΣΕ, την προ­ο­πτι­κή να τεθεί το σι­δη­ρο­δρο­μι­κό έργο υπό δη­μό­σιο-δη­μο­κρα­τι­κό-ερ­γα­τι­κό έλεγ­χο. Οι «ανα­λύ­σεις» που δια­λέ­γουν, στη ση­με­ρι­νή συ­γκυ­ρία, να ρί­ξουν το βάρος στον ισχυ­ρι­σμό ότι είτε δη­μό­σιος, είτε ιδιω­τι­κο­ποι­η­μέ­νος, ο σι­δη­ρό­δρο­μος θα πα­ρα­μεί­νει υπό «τον έλεγ­χο των κα­πι­τα­λι­στών» είναι εκτός συ­γκυ­ρί­ας και βαθιά απο­προ­σα­να­το­λι­στι­κές. Επι­πλέ­ον, αφή­νουν χώρο για μα­νού­βρες στους ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΠΑ­ΣΟΚ, που δη­λώ­νουν ότι θα προ­σπα­θή­σουν να «εξαν­θρω­πί­σουν» τις συ­νέ­πειες της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης -είτε με «επα­να­δια­πραγ­μά­τευ­ση της Σύμ­βα­σης με την FDSI» (Τσί­πρας), είτε με πι­θα­νή «αλ­λα­γή στρα­τη­γι­κού επεν­δυ­τή» (ΠΑΣΟΚ)- χωρίς να πα­ρα­βιά­σουν τις μνη­μο­νια­κές δε­σμεύ­σεις που υπα­γό­ρευ­σαν την ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση του σι­δη­ρο­δρο­μι­κού έργου. 

Συ­νο­λι­κό­τε­ρη γραμ­μή

Ασφα­λώς το πρό­βλη­μα δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται στον σι­δη­ρό­δρο­μο. Η αντι­στρο­φή των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων, η διεκ­δί­κη­ση του δη­μό­σιου-δη­μο­κρα­τι­κού-ερ­γα­τι­κού ελέγ­χου στις τρά­πε­ζες, στην υγεία, στην εκ­παί­δευ­ση, στο νερό, στην ενέρ­γεια κ.ο.κ. είναι ένα απο­λύ­τως κε­ντρι­κό μέ­τω­πο της ερ­γα­τι­κής πάλης εδώ και διε­θνώς. Η απο­στα­σιο­ποί­η­ση του ΚΚΕ από αυτό το μέ­τω­πο -και ει­δι­κά στις «καυ­τές» συν­θή­κες μετά την τρα­γι­κή εμπει­ρία των Τε­μπών- συ­νι­στά ένα «πα­ρά­δο­ξο» λάθος. 

Η ερ­μη­νεία αυτού του λά­θους πρέ­πει να ανα­ζη­τη­θεί στον τρόπο που έχει δια­λέ­ξει για «να κάνει πο­λι­τι­κή» το ΚΚΕ. Λέει ο Δ. Κου­τσού­μπας: «Δί­νου­με μάχη κάθε μέρα, κάθε ώρα, στους χώ­ρους δου­λειάς, όπου οι ερ­γα­ζό­με­νοι διεκ­δι­κούν βελ­τιώ­σεις…». Πράγ­μα­τι (παρά τις πολ­λές βά­σι­μες κρι­τι­κές πα­ρα­τη­ρή­σεις), ας δε­χθού­με ότι στο πεδίο του συν­δι­κα­λι­στι­κού αγώνα το ΚΚΕ αντα­πο­κρί­νε­ται στις προ­κλή­σεις. Όμως τι γί­νε­ται στο πεδίο του πο­λι­τι­κού αγώνα; Με ποιες γε­νι­κευ­μέ­νες πο­λι­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες επι­χει­ρεί το ΚΚΕ να απευ­θυν­θεί, να ενο­ποι­ή­σει, ή ακόμα και να κερ­δί­σει το «υπαρ­κτό ρεύμα στην κοι­νω­νία, που κα­τα­γρά­φε­ται πλέον με μα­ζι­κούς όρους» που όπως σωστά εκτί­μη­ση ο Δημ. Κου­τσού­μπας είναι γε­νι­κό­τε­ρο του ΚΚΕ; Δυ­στυ­χώς η απά­ντη­ση είναι μία και μόνη: Ψη­φί­στε πιο προ­σε­κτι­κά, ψη­φί­στε ΚΚΕ! Μια απά­ντη­ση φτωχή κι απλου­στευ­τι­κή, γιατί υπο­τι­μά το γε­γο­νός ότι οι μα­ζι­κές πο­λι­τι­κές με­τα­το­πί­σεις γί­νο­νται κυ­ρί­ως μέσω της πο­λι­τι­κής πεί­ρας που απο­κτά ο κό­σμος μέσα από κοι­νούς πο­λι­τι­κούς αγώ­νες. Το ΚΚΕ έχει απο­φα­σί­σει να απο­φύ­γει τη μέ­θο­δο του Ενιαί­ου Με­τώ­που, έχει απο­φα­σί­σει να απο­φύ­γει τις ευ­θύ­νες γε­νι­κευ­μέ­νων πρω­το­βου­λιών που θα απο­σκο­πού­σαν στην εδώ και τώρα ανα­τρο­πή τμη­μά­των της πο­λι­τι­κής του τα­ξι­κού αντι­πά­λου. Η πάλη ενά­ντια στις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, πα­ρό­λο που αντι­κει­με­νι­κά «πα­τά­ει» σε συν­δι­κα­λι­στι­κή αντί­στα­ση σε συ­γκε­κρι­μέ­νους με­γά­λους κοι­νω­νι­κούς χώ­ρους, για να ξε­δι­πλω­θεί προ­ϋ­πο­θέ­τει δια­κλα­δι­κή-πα­νερ­γα­τι­κή και παλ­λαϊ­κή, δη­λα­δή πο­λι­τι­κή πάλη, που έχει ανά­γκη από ενο­ποι­ή­σεις, συ­ντο­νι­σμούς και τε­λι­κά ενω­τι­κές μορ­φές δρά­σης και διεκ­δί­κη­σης. Το ΚΚΕ έχο­ντας απο­φα­σί­σει να απο­φύ­γει -ως τάχα «οπορ­του­νι­στι­κές»- αυτές τις με­θό­δους, κα­τα­λή­γει να υπο­βαθ­μί­ζει ή και να απορ­ρί­πτει τα κα­θή­κο­ντα αντι­στρο­φής των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων, που αυ­θόρ­μη­τα κα­τα­νο­ούν χι­λιά­δες και χι­λιά­δες αγω­νι­στές/στριες του μα­ζι­κού κι­νή­μα­τος. 

Είναι μια κλασ­σι­κή από­δει­ξη του ισχυ­ρι­σμού ότι η απόρ­ρι­ψη της με­θο­δο­λο­γί­ας του Ενιαί­ου Με­τώ­που, ενώ αρ­χί­ζει με «αρι­στε­ρί­στι­κες» επι­χει­ρη­μα­το­λο­γί­ες, κα­τα­λή­γει σε δεξιό λάθος, στην απο­φυ­γή ευ­θυ­νών και υπο­χρε­ώ­σε­ων που η συ­γκυ­ρία επι­τάσ­σει. 

Συ­νέ­πειες

Και αυτό πάντα έχει πο­λι­τι­κές, ακόμα και εκλο­γι­κές, συ­νέ­πειες. Το ΚΚΕ έχει αυτή την εμπει­ρία: Λίγο πριν το 2012, ήταν ισχυ­ρό­τε­ρο ορ­γα­νω­τι­κά και εκλο­γι­κά του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Μέσα στη δο­κι­μα­σία της κρί­σης και των με­γά­λων μα­ζι­κών αγώ­νων, επέ­λε­ξε να απο­φύ­γει τις πο­λι­τι­κές ευ­θύ­νες να κα­θο­ρί­σει την πο­ρεία του κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς στην «αντι­μνη­μο­νια­κή» πε­ρί­ο­δο. Το πλή­ρω­σε με μα­ζι­κές απώ­λειες στην εκλο­γι­κή επιρ­ροή του. Απώ­λειες που απο­δεί­χθη­καν κάθε άλλο παρά προ­σω­ρι­νές. Παρά την «κω­λο­τού­μπα» του Τσί­πρα και τη διά­σπα­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ το 2015, το ΚΚΕ δεν έχει ακόμα ανα­κτή­σει το επί­πε­δο δύ­να­μης που είχε πριν από τη δο­κι­μα­σία στην κρίση: Στις εκλο­γές του Μαΐου του 2012, το ΚΚΕ είχε πάρει 8,45% με 536.000 ψή­φους (με αποχή 34,8%), ενώ στην Πε­ρι­φέ­ρεια Ατ­τι­κής η Λαϊκή Συ­σπεί­ρω­ση συ­γκέ­ντρω­νε το 14,5% των ψήφων. Στις εκλο­γές του 2019, το ΚΚΕ πήρε 5,3%, αλλά με 299.000 ψή­φους (αποχή 42,2%). Η «σκλη­ρή γραμ­μή» κατά την αντι­μνη­μο­νια­κή πε­ρί­ο­δο, για την οποία υπε­ρη­φα­νεύ­ο­νται σή­με­ρα η Αλ. Πα­πα­ρή­γα και ο Δημ. Κου­τσού­μπας, είχε τε­λι­κά ως συ­νέ­πεια μια πα­ρα­τε­τα­μέ­νη μεί­ω­ση της επιρ­ρο­ής του ΚΚΕ. Σύμ­φω­να με τις κομ­μα­τι­κές ανα­λύ­σεις, γι’ αυτό το απο­τέ­λε­σμα φταί­ει το σύ­στη­μα, φταί­ει ο Τσί­πρας, μπο­ρεί να φταί­ει κι ο Χα­τζη­πε­τρής, αλλά όχι ασφα­λώς η κομ­μα­τι­κή γραμ­μή μέσα σε μια μακρά πε­ρί­ο­δο συ­γκλο­νι­στι­κών αγώ­νων. 

Το ση­με­ρι­νό «πα­ρά­δο­ξο» λάθος της υπο­τί­μη­σης της ανά­γκης για αντι­στρο­φή της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης του ΟΣΕ, σε συν­δυα­σμό με τις άλλες κρί­σι­μες ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, που έχουν ήδη γίνει ή έρ­χο­νται, πρέ­πει να λει­τουρ­γή­σει ως προει­δο­ποί­η­ση: ο συν­δυα­σμός ενός συν­δι­κα­λι­στι­κού αγώνα με μια εκλο­γο­κε­ντρι­κή πο­λι­τι­κή στρα­τη­γι­κή, είναι κα­τώ­τε­ρος των πε­ρι­στά­σε­ων και δεν οδη­γεί σε νίκες. 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά