Τέμπη, Νόβι Σαντ, Κότσανι. Τρεις περιοχές στην ίδια βαλκανική γειτονιά, βαμμένες με το αίμα δεκάδων ανθρώπων που δολοφονήθηκαν στο όνομα του κέρδους και της κρατικής ανυπαρξίας.

Δεν πρόκειται για μια τραγική σύμπτωση, αλλά για μια προδιαγεγραμμένη συνθήκη. Σε Ελλάδα, Σερβία και Β.Μακεδονία η λίστα των νεκρών είναι μεγάλη. Και παρότι μιλάμε για διαφορετικά εγκλήματα, η γενεσιουργός αιτία και των τριών είναι η ίδια. Είναι η ασυδοσία του κεφαλαίου και η διαφθορά των κρατικών μηχανισμών, που θέτουν σε δεύτερη μοίρα την αξία της ανθρώπινης ζωής.

Τις τελευταίες εβδομάδες η βαλκανική χερσόνησος έχει πάρει κυριολεκτικά φωτιά. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν κατακλείσει τους δρόμους. Η σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη, η κατάρρευση του στεγάστρου στο Νόβι Σαντ και η πυρκαγιά σε νυχτερινό κέντρο στο Κότσανι, αντανακλούν την ίδια σάπια εικόνα. Την εικόνα της πλήρους αδιαφορίας των κυβερνήσεων και των καπιταλιστών φίλων τους για την ασφάλεια των πολιτών. Την εικόνα της ιεράρχησης του κέρδους πάνω από την ανθρώπινη ζωή. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι και στις τρεις χώρες οι συγκεντρώσεις δεν περιορίζονται σε ένα βουβό πένθος για κάποιο τυχαίο δυστυχές περιστατικό, αλλά λαμβάνουν ριζοσπαστικό και ρηξιακό χαρακτήρα έναντι των κυβερνήσεων και της καθεστηκυίας τάξης.

Σε πρωτόλειο επίπεδο η αμφισβήτηση του πολιτικού status quo εκφράζεται με γενικά αιτήματα για «δικαιοσύνη», «αξιοκρατία», «διαφάνεια», «καταπολέμηση της διαφθοράς». Πίσω όμως από αυτή την αόριστη αιτηματολογία μπορεί και ο πιο αδαής να διακρίνει μια συνολική συστημική αμφισβήτηση. Όταν σε πανελλαδικό επίπεδο συγκεντρώνονται πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, όταν στη Σερβία σημειώνονται οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις μετά την κατάρρευση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και όταν στη Β.Μακεδονία καταγράφονται πρωτοφανείς για τα δεδομένα της χώρας κινητοποιήσεις, είναι δεδομένο ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά για τα κυβερνητικά στρατόπεδα και τις κυρίαρχες τάξεις των χωρών αυτών.

Νέα κινήματα που εδράζονται κυρίως στη νεολαία και τους εργαζόμενους ξεπροβάλλουν στην κοινωνική και πολιτική αρένα. Το ζήτημα είναι αυτά τα κινήματα να μην εκτονωθούν σε μια ανακύκλωση θεσμικών αιτημάτων, αλλά να αποκτήσουν μια πραγματική κατεύθυνση ρήξης με το σύστημα που γεννά νεκρούς την ώρα που γεμίζει με λεφτά τις τσέπες των golden boys και των κάθε λογής εργολάβων. Είναι χρέος της ριζοσπαστικής Αριστεράς να επιχειρήσει να συνδεθεί με τον κόσμο που βγαίνει στους δρόμους αναζητώντας πολιτική έκφραση και διεκδικώντας μια καλύτερη ζωή. Είναι χρέος της πολιτικής Αριστεράς να αναδείξει τις αντιφάσεις του συστήματος του κέρδους και να ξεγυμνώσει τις αυταπάτες της «αυτοκάθαρσης» των πιο βρώμικων μηχανισμών του κράτους και του κεφαλαίου.

Οι εκατοντάδες χιλιάδες που βγήκαν στους δρόμους σε Αθήνα, Βελιγράδι και Σκόπια, αποτελούν μια εικόνα που κάποιοι νόμιζαν ότι ανήκε στο παρελθόν, όμως ξεκάθαρα έρχεται από το μέλλον. Μιλάμε για κράτη με διαφορετική καπιταλιστική οικοδόμηση, πολιτική συγκρότηση και ιστορικές αναφορές, που όμως η κοινωνική τους πλειοψηφία βιώνει με την ίδια βαναυσότητα τις συνέπειες της ίδιας ταξικής σύγκρουσης. 57 νεκροί στα Τέμπη, 15 νεκροί στο Νόβι Σαντ και 59 νεκροί στο Κότσανι. Απέναντί τους ένα υποκριτικό αστικό πολιτικό προσωπικό, γαντζωμένο στην κυβερνητική εξουσία, διαπλεκόμενο με ιδιωτικά συμφέροντα και συνδεδεμένο με το δικαστικό σύστημα. Αυτή η σάπια εικόνα δεν είναι η εξαίρεση στον κανόνα. Είναι ο ίδιος ο κανόνας, που επιβεβαιώνεται με πολύ αίμα και βία τους τελευταίους μήνες στα Βαλκάνια.

Το πένθος να γίνει αγώνας, η αγανάκτηση να γίνει πολιτική δύναμη, η οργή να γίνει συνειδητός ριζοσπαστισμός. Αυτό είναι το στοίχημα της περιόδου. Και αυτή είναι η καλύτερη απόδοση τιμής σε εκείνους/ες που τα ονόματά τους γράφτηκαν με αίμα σε συντρίμμια και αποκαΐδια ενός διαρκούς συστημικού εγκλήματος.