Τι πρέπει να αλλάξει στην ΠΟΕ-ΟΤΑ και στη δομή των συνδικάτων για να ξαναγίνουν «όπλα» στα χέρια των εργαζομένων!

Στις 27-30 Απρίλη 2015 πραγματοποιήθηκε το 43ο Συνέδριο της ΠΟΕ-ΟΤΑ και αν θα ήθελε κάποιος να αποτιμήσει τα αποτελέσματά του θα κατάληγε στο συμπέρασμα ότι ήταν ακόμη ένα Συνέδριο, το οποίο δε συζήτησε τα προβλήματα του κλάδου και κυρίως τα καθήκοντα του σ.κ στη νέα περίοδο, μετά τις εκλογές στις 25 του Γενάρη, που ανέδειξαν για πρώτη φορά την Αριστερά στην κυβέρνηση καιαναλώθηκε σε μια ανούσια και κουραστική παραταξιακή αντιπαράθεση, κυρίως, επί διαδικαστικών θεμάτων για τη νομιμοποίηση των αντιπροσώπων.

Αν κάνουμε μια αποτίμηση των συνεδρίων της τελευταίας εικοσαετίας, το συμπέρασμα που θα βγάλουμε είναι ότι κάθε φορά το τελευταίο συνέδριο είναι χειρότερο απ’ το προηγούμενο. Τα συνέδρια, λοιπόν, αυτά δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της συγκυρίας και βέβαια ήταν και είναι μια διαδικασία μακριά από τους εργαζόμενους τους κλάδου.

Η μόνη αξία που έχουν αυτά τα συνέδρια είναι η ανάδειξη κάθε φορά της νέας συνδικαλιστικής ηγεσίας του κλάδου και η δυνατότητα συνεύρεσης φίλων, συναδέλφων και συντρόφων, η απόκτηση νέων γνωριμιών και εμπειριών και για κάποιους η ευκαιρία να γνωρίσουν κάποια μέρη της χώρας μας!

Όλα αυτά δεν καμία αξία και καμία χρησιμότητα για τους χιλιάδες εργαζόμενους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ούτε και στα περίπου 38.000 άτομα, τα οποία συμμετείχαν στις αρχαιρεσίες των πρωτοβάθμιων σωματείων, που έγιναν από την πρώτη Δεκέμβρη 2014 μέχρι τον Απρίλη του 2015, για την ανάδειξη των 545 αντιπροσώπων του Συνεδρίου. Το ποιες δυνάμεις, π.χ., θα ηγηθούν του σ.κ την επόμενη περίοδο, παίζει καθοριστικό ρόλο, όμως, δεν παύει να αποτελεί μια γραφειοκρατική διαδικασία, η οποίαδε συνάδει με τα κινηματικά δημοκρατικά χαρακτηριστικά, την ιστορία και τις αξίες του εργατικού κινήματος και προσομοιάζει περισσότερα με τα αστικά κοινοβουλευτικά πρότυπα!

Αυτή η αρνητική εικόνα των συνεδρίων δεν οφείλεται μόνο ή κυρίως στους συσχετισμούς ή τις επιδιώξεις των συνδικαλιστικών παρατάξεων, που βέβαια έχουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης. Για παράδειγμα, ο πολιτικός - ταξικός προσανατολισμός του συνδικάτου, ενώ παίζει καθοριστικό ρόλο, δε θα άλλαζε κατά πολύ τη γενική εικόνα και το κλίμα, αλλά και τα αποτελέσματα του συνεδρίου δε θα ήταν και τόσο διαφορετικά απ’ αυτά που είχαμε τώρα.

Πού οφείλεται το πρόβλημα και πώς θα το αντιμετωπίσουμε;

Νομίζω ότι πρέπει να συζητήσουμε σοβαρά για τη δομή του σ.κ γενικά και της Ομοσπονδίας μας ειδικότερα. Τα συνδικάτα, έτσι όπως είναι, έχουν μεταμορφωθεί σε σκληρούς και άκαμπτους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς, που δύσκολα αλλάζουν. Είναι μηχανισμοί ελεγχόμενοι απ’ τις παρατάξεις και οι αντιπρόσωποι -άσχετα αν εμφανίζονται κάποιοι ως ανεξάρτητοι- στην πλειοψηφία τους έρχονται προαποφασισμένοι για το ποια παράταξη θα στηρίξουν, ενώ με την υπάρχουσα -σε τρία επίπεδα- δομή «πνίγεται» η συμμετοχή των εργαζομένων στο στενό χώρο του σωματείου, του χώρου τους, και δεν έχουν λόγο για τα συνολικά προβλήματα του κλάδου τους.

Μια πρόταση η οποία θα αναβάθμιζε τη δημοκρατική συμμετοχή των εργαζομένων, θα καταργούσε τα πολυδάπανα, πλην άχρηστα όμως συνέδρια της Ομοσπονδίας, θα «ανάγκαζε» κάθε φορά την απερχόμενη διοίκηση και τις παρατάξεις να απολογούνται απευθείας σ’ όλους τους εργαζόμενους και να θέτουν το πρόγραμμα δράσης στην κρίση τους, θα ήταν η άμεση εκλογή της ηγεσίας της.

Πιο συγκεκριμένα, η ΠΟΕ-ΟΤΑ θα πρέπει να μετατραπεί από δευτεροβάθμια οργάνωση σε πρωτοβάθμιο πανελλαδικό Συνδικάτο, με αιρετά παραρτήματα σ’ όλους τους νομούς και τους μεγάλους δήμους ή σε ενότητες δήμων της χώρας.

Οι αρμοδιότητες της διοίκησης τους Συνδικάτου θα είναι οι ίδιες με τις αρμοδιότητες της σημερινής διοίκησης της ΠΟΕ-ΟΤΑ, ενώ των παραρτημάτων του με τις αρμοδιότητες που έχουν οι σημερινοί Σύλλογοι.

Με μια τέτοια δομή καταργείται μια βαθμίδα από τις τρεις στο σ.κ., κυρίως, όμως, δίνεται η δυνατότητα απευθείας στους εργαζόμενους να εκλέγουν τη διοίκηση της συνδικαλιστικής ηγεσίας του κλάδου τους: δηλ. οι χιλιάδες εργαζόμενοι θα ψηφίζουν απευθείας για την ανάδειξη της ηγεσίας του κεντρικού και του τοπικού τους Συνδικάτου, καθώς και για την εκλογή των αντιπροσώπων τους στο Συνέδριο της ΑΔΕΔΥ. Από και πέρα, μπορούν να γίνονται πανελλαδικές ή περιφερειακές συσκέψεις με τις διοικήσεις των τοπικών παραρτημάτων (νυν διοικήσεις συλλόγων) για την ενημέρωση και το συντονισμό της δράσης τους.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, ξεπερνιέται και η εγγραφή όλων των εργαζομένων, ανεξάρτητα σχέσης εργασίας, στη δύναμη του Συνδικάτου, αλλά και μπαίνει ένα τέλος στα άχαρα, πολυδάπανα και ανούσια συνέδρια, που γίνονται για την αναπαραγωγή των διοικήσεων των ομοσπονδιών, μακριά απ’ τα προβλήματα και τις αγωνίες των εργαζομένων.

* Ο Γιώργος Χαρίσης είναι μέλος της διοίκησης της ΠΟΕ-ΟΤΑ και γραμματέας του ΜΕΤΑ.