Ο πρώτος γύρος για την εκλογή προέδρου στη Βόρεια Κύπρο την περασμένη Κυριακή (10/10) έληξε με νικητές τους Ερσίν Τατάρ (32,35%) και Μουσταφά Ακιντζί (29,84%) οι οποίοι θα αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο, σε μια κρίσιμη εκλογική μάχη με αμφίρροπο αποτέλεσμα. Οι εκλογές αυτές γίνονται σε ένα εξαιρετικά ρευστό πολιτικό σκηνικό, πτυχές του οποίου θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε.

-Το αποτελέσμα του πρώτου γύρου δικαιολογεί την αισιοδοξία που επικρατεί στο στρατόπεδο του Ακιντζί. Ο Ακιντζί καταγράφεται ως ο πολιτικός ηγέτης με την μεγαλύτερη προσήλωση στο στόχο της επίλυσης του κυπριακού παρά τις εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες. Βρίσκεται πλέον σε ανοικτή σύγκρουση με τον Ερντογάν τη στιγμή που οι προσπάθειες του για λύση υποσκάπτονται από την αδιαλλαξία της ε/κ κυβέρνησης. Η συνεπής και θαρραλέα στάση του συσπείρωσε περίπου το ένα τρίτο των ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο, παρότι δεν υποστηρίζεται από κάποιο μεγάλο κόμμα. Το στρατόπεδο Ακιντζί αντλεί αισιοδοξία και από το γεγονός ότι το κεντροαριστερό CTP του Τουφάν Έρχιουρμαν (21.68%), ο οποίος ήρθε τρίτος στον πρώτο γύρο των προεδρικών, θα τον στηρίξει στον δεύτερο γύρο. Τόσο η κοινή αντίληψη για τη λύση του κυπριακού στη βάση της Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας όσο και η συνολικότερη τοποθέτηση τους στην κεντροαριστερά συνηγορούν σε αυτό.Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει η εκτίμηση πως ένα τμήμα στελεχών του CTP αντιμετωπίζει επιφυλακτικά τον Ακιντζί θεωρώντας πως τους έχει υποσκελίσει στο χώρο της κεντροαριστεράς. Έχει τεράστια σημασία λοιπόν αν το CTP θα αρκεστεί σε μια απλή δήλωση στήριξης ή θα κινητοποιήσει ουσιαστικά το μηχανισμό του στο δεύτερο γύρο για την τελική επικράτηση του Ακιντζί.

-Πριν λίγο καιρό η στήριξη του Τατάρ (πρωθυπουργού, ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος εθνικής ενότητας  και εκλεκτού της Άγκυρας) από τους Όζερσάι (5.74%) και Σερντάρ Ντενκτάς (4.20%) στον δεύτερο γύρο θα θεωρούνταν δεδομένη. Αυτή δεν είναι πια καθόλου σίγουρη καθώς και οι δύο συγκρούστηκαν με τον Τατάρ για την υπόθεση του ανοίγματος των Βαρωσίων. Το κόμμα του Οζερσάι  μάλιστα αποχώρησε από τον κυβερνητικό συνασπισμό καταγγέλλοντας τον Τατάρ όχι για την ουσία της υπόθεσης αλλά γιατί σε συνεργασία με τον Ερντογάν τον απέκλεισαν από το σχεδιασμό της, κάτι που θεωρήθηκε ως ανοιχτή υποστήριξη της Άγκυρας στον Τατάρ. Όμως, το σκληρό προεκλογικό παζάρι που εξελίσσεται αυτές τις μέρες είναι αυτό που θα καθορίσει την τελική στάση των Οζερσάι και Ντεκτάς. Από την άλλη, είναι βέβαιο πως οι ψηφοφόροι του ακροδεξιού κόμματος των εποίκων του Ερχάν Αρικλί (5.36%) στη συντριπτική τους πλειοψηφία θα στηρίξουν την υποψηφιότητα Τατάρ. 

-H αποχή στον πρώτο γύρο ήταν η μεγαλύτερη των πρόσφατων εκλογικών αναμετρήσεων (42%) και είναι βέβαιο πως η επιδημία τουκορωνοϊού έπαιξε το ρόλο της. Η αύξηση της όμως θα πρέπει ίσως να αναζητηθεί και σε δύο ακόμη παράγοντες: στη ματαίωση των προσδοκιών της πλειοψηφίας των τ/κ που σταθερά τάσσονται υπέρ της λύσης του κυπριακού στην βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (με ευθύνη κυρίως της ελληνικής και ε/κ πλευράς που τορπίλισαν τη διαδικασία στο Κραν Μοντανά) αλλά και στα χρόνια προβλήματα της τ/κ οικονομίας που επιδεινώνονται λόγω της επιδημίας. Το ποσοστό της αποχής στο δεύτερο γύρο θα είναι καθοριστικό και για την τελική έκβαση της εκλογικής μάχης. Είναι ζητούμενο δηλαδή πόσοι από όσους απείχαν στον πρώτο γύρο θα πάνε να ψηφίσουν αλλά και από ποιο στρατόπεδο. Πάντως η αποχή δεν φαίνεται να επηρέασε αρνητικά τον Ακιντζί ενώ ο στόχος του Τατάρ, που ήταν ένα σαρωτικό προβάδισμα από τον πρώτο γύρο, δεν υλοποιήθηκε. Η επιλογή της τουρκικής κυβέρνησης να πολώσει το κλίμα ώστε να συσπειρώσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους γύρω από την υποψηφιότητα Τατάρ δεν απέδωσε τα αναμενόμενα παρά τη φιέστα του ανοίγματος των Βαρωσίων και τις διαβεβαιώσεις Τατάρ ότι η εκλογή του θα εξασφαλίσει την άμεση οικονομική ενίσχυση της δοκιμαζόμενης τ/κ οικονομίας από την Τουρκία.

-Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου είναι εξαιρετικά χρήσιμα για να εξεταστεί η αντοχή και η αξιοπιστία των διαχρονικών επιχειρημάτων της ελληνοκυπριακής δεξιάς. Έτσι λοιπόν, το επιχείρημα πως οι Τουρκοκύπριοι είναι στην καλύτερη περίπτωση άβουλοι και στη χειρότερη υποχείρια της Τουρκίας δεν φαίνεται να αντέχει όταν έρχεται αντιμέτωπο με την πραγματικότητα. Ένας στους τρεις ψηφοφόρους ψήφισε Ακιντζί γεγονός που τον έστειλε στον δεύτερο γύρο παρά τις ωμές παρεμβάσεις της Άγκυρας (άνοιγμα Βαρωσίων, απειλές κατά του ίδιου και της οικογένειας του, οικονομικές πιέσεις κ.α.). Αν σε αυτούς προστεθούν και οι ψηφοφόροι του CTP,  είναι εμφανές ότι η πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων συνεχίζει να ποντάρει στην προοπτική διευθέτησης του Κυπριακού και δεν ακολουθεί τις παλινωδίες της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.  Ένα ακόμη επιχείρημα με το οποίο πολιτεύεται η ε/κ δεξιά εδώ και χρόνια είναι το εξής: Oι έποικοι έχουν κατακλύσει το νησί, είναι πλέον περισσότεροι από τους Τουρκοκύπριους και ουσιαστικά είναι αυτοί που καθορίζουν τα εκλογικά αποτελέσματα. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους (μόλις 200.000) αλλά και το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου δεν επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό. Στην πραγματικότητα το αφήγημα και τα συμφέροντα της ε/κδεξιάς υπηρετούνται πολύ καλύτερα με την εκλογή Τατάρ γι’ αυτό και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι  ε/κ φορείς της εθνικοφροσύνης νιώθουν άνετα με την πιθανότητα επανεκλογής του Ακιντζί.

-Σε ένα πολιτικό περιβάλλον εξαιρετικά πολωμένο μετά και τις παρεμβάσεις της Αγκυρας φάνηκε πως το κεντρικό ζήτημα των εκλογών (τουλάχιστον για όσες και όσους πήγαν να ψηφίσουν) ήταν η αυτονομία ή η εξάρτηση της Βόρειας Κύπρου από την Τουρκία. Σε πείσμα των εθνικιστών - διχοτομιστών τόσο στις δυο πλευρές του συρματοπλέγματος όσο και στις «μητέρες πατρίδες» φαίνεται πως η πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων παραμένει πιστή στο όραμα της ειρήνης και της συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων, γεγονός που δικαιολογεί και το εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον αριστερών, δημοκρατών και ειρηνιστών της ε/κ πλευράς για τη συγκεκριμένη εκολογική διαδικασία. Μένει να δούμε αν αυτή η εκτίμηση θα επιβεβαιωθεί και στην κάλπη την ερχόμενη Κυριακή.

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά

Ετικέτες