Τουρκοκυπριακές εκλογές: Το πολιτικό σκηνικό πριν από την τελική αναμέτρηση

-Το απο­τε­λέ­σμα του πρώ­του γύρου δι­καιο­λο­γεί την αι­σιο­δο­ξία που επι­κρα­τεί στο στρα­τό­πε­δο του Ακιν­τζί. Ο Ακιν­τζί κα­τα­γρά­φε­ται ως ο πο­λι­τι­κός ηγέ­της με την με­γα­λύ­τε­ρη προ­σή­λω­ση στο στόχο της επί­λυ­σης του κυ­πρια­κού παρά τις εξαι­ρε­τι­κά δυ­σμε­νείς συν­θή­κες. Βρί­σκε­ται πλέον σε ανοι­κτή σύ­γκρου­ση με τον Ερ­ντο­γάν τη στιγ­μή που οι προ­σπά­θειες του για λύση υπο­σκά­πτο­νται από την αδιαλ­λα­ξία της ε/κ κυ­βέρ­νη­σης. Η συ­νε­πής και θαρ­ρα­λέα στάση του συ­σπεί­ρω­σε πε­ρί­που το ένα τρίτο των ψη­φο­φό­ρων στον πρώτο γύρο, πα­ρό­τι δεν υπο­στη­ρί­ζε­ται από κά­ποιο με­γά­λο κόμμα. Το στρα­τό­πε­δο Ακιν­τζί αντλεί αι­σιο­δο­ξία και από το γε­γο­νός ότι το κε­ντρο­α­ρι­στε­ρό CTP του Του­φάν Έρ­χιουρ­μαν (21.68%), ο οποί­ος ήρθε τρί­τος στον πρώτο γύρο των προ­ε­δρι­κών, θα τον στη­ρί­ξει στον δεύ­τε­ρο γύρο. Τόσο η κοινή αντί­λη­ψη για τη λύση του κυ­πρια­κού στη βάση της Δι­ζω­νι­κής, Δι­κοι­νο­τι­κής Ομο­σπον­δί­ας όσο και η συ­νο­λι­κό­τε­ρη το­πο­θέ­τη­ση τους στην κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά συ­νη­γο­ρούν σε αυτό.Παρ’ όλα αυτά, υπάρ­χει η εκτί­μη­ση πως ένα τμήμα στε­λε­χών του CTP αντι­με­τω­πί­ζει επι­φυ­λα­κτι­κά τον Ακιν­τζί θε­ω­ρώ­ντας πως τους έχει υπο­σκε­λί­σει στο χώρο της κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς. Έχει τε­ρά­στια ση­μα­σία λοι­πόν αν το CTP θα αρ­κε­στεί σε μια απλή δή­λω­ση στή­ρι­ξης ή θα κι­νη­το­ποι­ή­σει ου­σια­στι­κά το μη­χα­νι­σμό του στο δεύ­τε­ρο γύρο για την τε­λι­κή επι­κρά­τη­ση του Ακιν­τζί.

-Πριν λίγο καιρό η στή­ρι­ξη του Τατάρ (πρω­θυ­πουρ­γού, ηγέτη του εθνι­κι­στι­κού κόμ­μα­τος εθνι­κής ενό­τη­τας  και εκλε­κτού της Άγκυ­ρας) από τους Όζερ­σάι (5.74%) και Σερ­ντάρ Ντεν­κτάς (4.20%) στον δεύ­τε­ρο γύρο θα θε­ω­ρού­νταν δε­δο­μέ­νη. Αυτή δεν είναι πια κα­θό­λου σί­γου­ρη καθώς και οι δύο συ­γκρού­στη­καν με τον Τατάρ για την υπό­θε­ση του ανοίγ­μα­τος των Βα­ρω­σί­ων. Το κόμμα του Οζερ­σάι  μά­λι­στα απο­χώ­ρη­σε από τον κυ­βερ­νη­τι­κό συ­να­σπι­σμό κα­ταγ­γέλ­λο­ντας τον Τατάρ όχι για την ουσία της υπό­θε­σης αλλά γιατί σε συ­νερ­γα­σία με τον Ερ­ντο­γάν τον απέ­κλει­σαν από το σχε­δια­σμό της, κάτι που θε­ω­ρή­θη­κε ως ανοι­χτή υπο­στή­ρι­ξη της Άγκυ­ρας στον Τατάρ. Όμως, το σκλη­ρό προ­ε­κλο­γι­κό πα­ζά­ρι που εξε­λίσ­σε­ται αυτές τις μέρες είναι αυτό που θα κα­θο­ρί­σει την τε­λι­κή στάση των Οζερ­σάι και Ντε­κτάς. Από την άλλη, είναι βέ­βαιο πως οι ψη­φο­φό­ροι του ακρο­δε­ξιού κόμ­μα­τος των εποί­κων του Ερχάν Αρι­κλί (5.36%) στη συ­ντρι­πτι­κή τους πλειο­ψη­φία θα στη­ρί­ξουν την υπο­ψη­φιό­τη­τα Τατάρ. 

-H αποχή στον πρώτο γύρο ήταν η με­γα­λύ­τε­ρη των πρό­σφα­των εκλο­γι­κών ανα­με­τρή­σε­ων (42%) και είναι βέ­βαιο πως η επι­δη­μία του­κο­ρω­νοϊ­ού έπαι­ξε το ρόλο της. Η αύ­ξη­ση της όμως θα πρέ­πει ίσως να ανα­ζη­τη­θεί και σε δύο ακόμη πα­ρά­γο­ντες: στη μα­ταί­ω­ση των προσ­δο­κιών της πλειο­ψη­φί­ας των τ/κ που στα­θε­ρά τάσ­σο­νται υπέρ της λύσης του κυ­πρια­κού στην βάση της Δι­ζω­νι­κής Δι­κοι­νο­τι­κής Ομο­σπον­δί­ας (με ευ­θύ­νη κυ­ρί­ως της ελ­λη­νι­κής και ε/κ πλευ­ράς που τορ­πί­λι­σαν τη δια­δι­κα­σία στο Κραν Μο­ντα­νά) αλλά και στα χρό­νια προ­βλή­μα­τα της τ/κ οι­κο­νο­μί­ας που επι­δει­νώ­νο­νται λόγω της επι­δη­μί­ας. Το πο­σο­στό της απο­χής στο δεύ­τε­ρο γύρο θα είναι κα­θο­ρι­στι­κό και για την τε­λι­κή έκ­βα­ση της εκλο­γι­κής μάχης. Είναι ζη­τού­με­νο δη­λα­δή πόσοι από όσους απεί­χαν στον πρώτο γύρο θα πάνε να ψη­φί­σουν αλλά και από ποιο στρα­τό­πε­δο. Πά­ντως η αποχή δεν φαί­νε­ται να επη­ρέ­α­σε αρ­νη­τι­κά τον Ακιν­τζί ενώ ο στό­χος του Τατάρ, που ήταν ένα σα­ρω­τι­κό προ­βά­δι­σμα από τον πρώτο γύρο, δεν υλο­ποι­ή­θη­κε. Η επι­λο­γή της τουρ­κι­κής κυ­βέρ­νη­σης να πο­λώ­σει το κλίμα ώστε να συ­σπει­ρώ­σει τους συ­ντη­ρη­τι­κούς ψη­φο­φό­ρους γύρω από την υπο­ψη­φιό­τη­τα Τατάρ δεν απέ­δω­σε τα ανα­με­νό­με­να παρά τη φιέ­στα του ανοίγ­μα­τος των Βα­ρω­σί­ων και τις δια­βε­βαιώ­σεις Τατάρ ότι η εκλο­γή του θα εξα­σφα­λί­σει την άμεση οι­κο­νο­μι­κή ενί­σχυ­ση της δο­κι­μα­ζό­με­νης τ/κ οι­κο­νο­μί­ας από την Τουρ­κία.

-Τα απο­τε­λέ­σμα­τα του πρώ­του γύρου είναι εξαι­ρε­τι­κά χρή­σι­μα για να εξε­τα­στεί η αντο­χή και η αξιο­πι­στία των δια­χρο­νι­κών επι­χει­ρη­μά­των της ελ­λη­νο­κυ­πρια­κής δε­ξιάς. Έτσι λοι­πόν, το επι­χεί­ρη­μα πως οι Τουρ­κο­κύ­πριοι είναι στην κα­λύ­τε­ρη πε­ρί­πτω­ση άβου­λοι και στη χει­ρό­τε­ρη υπο­χεί­ρια της Τουρ­κί­ας δεν φαί­νε­ται να αντέ­χει όταν έρ­χε­ται αντι­μέ­τω­πο με την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Ένας στους τρεις ψη­φο­φό­ρους ψή­φι­σε Ακιν­τζί γε­γο­νός που τον έστει­λε στον δεύ­τε­ρο γύρο παρά τις ωμές πα­ρεμ­βά­σεις της Άγκυ­ρας (άνοιγ­μα Βα­ρω­σί­ων, απει­λές κατά του ίδιου και της οι­κο­γέ­νειας του, οι­κο­νο­μι­κές πιέ­σεις κ.α.). Αν σε αυ­τούς προ­στε­θούν και οι ψη­φο­φό­ροι του CTP,  είναι εμ­φα­νές ότι η πλειο­ψη­φία των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων συ­νε­χί­ζει να πο­ντά­ρει στην προ­ο­πτι­κή διευ­θέ­τη­σης του Κυ­πρια­κού και δεν ακο­λου­θεί τις πα­λι­νω­δί­ες της τουρ­κι­κής εξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής.  Ένα ακόμη επι­χεί­ρη­μα με το οποίο πο­λι­τεύ­ε­ται η ε/κ δεξιά εδώ και χρό­νια είναι το εξής: Oι έποι­κοι έχουν κα­τα­κλύ­σει το νησί, είναι πλέον πε­ρισ­σό­τε­ροι από τους Τουρ­κο­κύ­πριους και ου­σια­στι­κά είναι αυτοί που κα­θο­ρί­ζουν τα εκλο­γι­κά απο­τε­λέ­σμα­τα. Ο αριθ­μός των εγ­γε­γραμ­μέ­νων στους εκλο­γι­κούς κα­τα­λό­γους (μόλις 200.000) αλλά και το απο­τέ­λε­σμα του πρώ­του γύρου δεν επι­βε­βαιώ­νουν τον ισχυ­ρι­σμό. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα το αφή­γη­μα και τα συμ­φέ­ρο­ντα της ε/κδε­ξιάς υπη­ρε­τού­νται πολύ κα­λύ­τε­ρα με την εκλο­γή Τατάρ γι’ αυτό και δεν είναι κα­θό­λου βέ­βαιο ότι οι  ε/κ φο­ρείς της εθνι­κο­φρο­σύ­νης νιώ­θουν άνετα με την πι­θα­νό­τη­τα επα­νε­κλο­γής του Ακιν­τζί.

-Σε ένα πο­λι­τι­κό πε­ρι­βάλ­λον εξαι­ρε­τι­κά πο­λω­μέ­νο μετά και τις πα­ρεμ­βά­σεις της Αγκυ­ρας φά­νη­κε πως το κε­ντρι­κό ζή­τη­μα των εκλο­γών (του­λά­χι­στον για όσες και όσους πήγαν να ψη­φί­σουν) ήταν η αυ­το­νο­μία ή η εξάρ­τη­ση της Βό­ρειας Κύ­πρου από την Τουρ­κία. Σε πεί­σμα των εθνι­κι­στών - δι­χο­το­μι­στών τόσο στις δυο πλευ­ρές του συρ­μα­το­πλέγ­μα­τος όσο και στις «μη­τέ­ρες πα­τρί­δες» φαί­νε­ται πως η πλειο­ψη­φία των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων πα­ρα­μέ­νει πιστή στο όραμα της ει­ρή­νης και της συ­νύ­παρ­ξης των δύο κοι­νο­τή­των, γε­γο­νός που δι­καιο­λο­γεί και το εξαι­ρε­τι­κά με­γά­λο εν­δια­φέ­ρον αρι­στε­ρών, δη­μο­κρα­τών και ει­ρη­νι­στών της ε/κ πλευ­ράς για τη συ­γκε­κρι­μέ­νη εκο­λο­γι­κή δια­δι­κα­σία. Μένει να δούμε αν αυτή η εκτί­μη­ση θα επι­βε­βαιω­θεί και στην κάλπη την ερ­χό­με­νη Κυ­ρια­κή.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά